Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 158/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, II Wydział Karny, w składzie:

Przewodnicząca:

SSA Izabela Dercz (spr.)

Sędziowie:

SA Jacek Błaszczyk

SO del. Jarosław Leszczyński

Protokolant:

ref. staż. Katarzyna Dziewirska

przy udziale K. G., Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Łodzi

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2013 r.

sprawy

P. S.

oskarżonego z art. 148 §1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 26 marca 2013 r., sygn. akt IV K 53/12

na podstawie art. 437 §1 kpk i art. 624 §1 kpk

1.  utrzymuje w mocy wyrok w zaskarżonej części, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. M. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) zł, tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie przed sądem II instancji.

Sygn. akt II AKa 158/13

UZASADNIENIE

P. S. oskarżony został o to, że:

I.  w dniu 21 września 2011r w Ł. działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia A. A., dusząc ją rękoma, uderzając obcasem buta w twarz, bijąc po całym ciele, pozostawiając w wannie z wodą spowodował u niej obrażenia szyi, a zwłaszcza złamanie obu rogów kości gnykowej, złamanie obu rogów chrząstki tarczowatej oraz złamanie prawej płytki chrząstki tarczowatej, otarcia naskórka głowy i kończyn górnych, sińce w powłokach twarzy, klatki piersiowej, lewej kończyny górnej i kończyn dolnych, podbiegnięcia krwawe w tkance podskórnej głowy i mięśniach podskroniowych, w tkance podskórnej pleców i prawej kończyny górnej, a w następstwie śmierć A. A. w wyniku uduszenia gwałtownego poprzez zadławienie, zatkanie dróg oddechowych ciałem obcym w postaci protezy zębów szczęki ujawnionej w gardle oraz utonięcie, tj. o czyn z art. 148 § 1 kk,

II.  w dniu 21 września 2011r w Ł., będąc uprzednio skazanym za umyślne przestępstwo podobne na karę pozbawienia wolności, w ciągu 5 lat po odbyciu za nie kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, zabrał w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie nie mniejszej niż 3000zł na szkodę A. A. w ten sposób, że z torebki należącej do pokrzywdzonej zabrał nie mniej niż 2000zł oraz po użyciu uprzednio skradzionej karty banku (...) wypłacił z bankomatów w drodze transakcji łącznie 1000zł, tj. o czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,

III.  w dniu 22 września 2011r w Ł. na ul. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości = 0,91 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, prowadził pojazd mechaniczny w postaci samochodu marki „A. (...)” o numerze rejestracyjnym (...) ex w ruchu lądowym, tj. o czyn z art. 178a § 1 kk.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2013r Sąd Okręgowy w Łodzi uznał oskarżonego za winnego:

1 - popełnienia przestępstwa zarzuconego mu w punkcie I wyczerpującego dyspozycję art. 148 § 1 kk i za to na podstawie art. 148 § 1 kk wymierzył mu karę 25 lat pozbawienia wolności.

2 - popełnienia przestępstwa zarzuconego mu w punkcie II wyczerpującego dyspozycję art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i art. 64 § 1 kk i za to na podstawie art. 278 § 1 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności,

3 - popełnienia przestępstwa zarzuconego mu w punkcie III wyczerpującego dyspozycję art. 178a § 1 kk i za to na podstawie art. 178a § 1 kk wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 3 lat.

Na podstawie art. 85 kk i art. 88 kk wymierzył oskarżonemu karę łączną 25 lat pozbawienia wolności.

Nadto zasądził wynagrodzenie na rzecz obrońcy działającemu z urzędu, a oskarżonego zwolnił od kosztów sądowych.

Od wyroku tego apelację wniósł obrońca oskarżonego. Zaskarżył wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze. Zarzucił wyrokowi rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu za czyn I oraz rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia wolności. Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu za czyn I kary pozbawienia wolności w wymiarze, który sąd uzna za stosowny oraz wymierzenie stosownej kary łącznej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna w stopniu oczywistym, albowiem nie zawiera w petitum, jak również w treści uzasadnienia tego środka odwoławczego takich zarzutów i argumentów, które mogłyby skutecznie podważyć dokonaną przez sąd I instancji ocenę okoliczności mających wpływ na wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego P. S. za przypisaną mu zaskarżonym wyrokiem zbrodnię zabójstwa.

Analiza treści pisemnych motywów rozstrzygnięcia świadczy o tym, że sąd okręgowy w sposób wszechstronny, wnikliwy i obiektywny odniósł się do wszystkich okoliczności mogących ważyć na wymiarze kary orzeczonej za czyn z punktu 1 sentencji wyroku, nie pomijając niczego, co mogłoby mieć w tym względzie znaczenie. Słusznie wskazał, iż jako jedyną przemawiającą na korzyść oskarżonego przesłankę należało potraktować jego przyznanie się do winy i złożenie wyjaśnień odpowiadającym innym zgromadzonym w sprawie dowodom. W pełni prawidłowo natomiast sąd meriti wykazał istnienie bardzo wielu i w bardzo znacznym stopniu obciążających okoliczności, tak o przedmiotowym, jak i podmiotowym charakterze, które zadecydowały o ukształtowaniu wymiaru kary za ten czyn na poziomie 25 lat pozbawienia wolności.

Przedstawiona w tym przedmiocie w pisemnym uzasadnieniu wyroku ocena podlega pełnej akceptacji sądu odwoławczego. Nie sposób nie podzielić oceny sądu I instancji, iż działanie oskarżonego P. S. z punktu widzenia przedmiotowego, polegające na biciu, duszeniu pokrzywdzonej najpierw rękoma, potem przyciskaniu jej szyi butem, następnie topieniu jej w uprzednio napełnionej wodą wannie - było bezwzględne oraz rozciągnięte w czasie, jak również, że działania te, podejmowane bez wątpienia w bezpośrednim zamiarze pozbawienia życia pokrzywdzonej, cechowało bardzo znaczne nasilenie złej woli oskarżonego i wyjątkowa determinacja w osiągnięciu celu, jakim było zabójstwo A. A., w tym kalkulacja obliczona na uzyskanie pewności co do wystąpienia tego skutku. Prawidłowo także ocenił sąd meriti te okoliczności, które dotyczyły wzajemnych relacji między oskarżonym a pokrzywdzoną, uznając, że w świetle całokształtu tych relacji – w zasadzie nieustannej pomocy udzielanej oskarżonemu przez pokrzywdzoną w szeregu jego życiowych sprawach ( w znalezieniu kolejnych miejsc pracy, w sprawach finansowych), zważywszy na uczucie miłości, jakim A. A. go darzyła, troskę, jaką o niego wykazywała, uwzględniając brak jakichkolwiek obiektywnie negatywnych zachowań z jej strony wobec oskarżonego – okoliczności te muszą ważyć wysoce obciążająco na wymiarze kary orzeczonej za zabójstwo, albowiem wysoce negatywnie charakteryzują sferę motywacyjną działań oskarżonego. W świetle powyższego, Sąd Apelacyjny w zupełności akceptuje dokonaną przez sąd I instancji ocenę, iż całokształt powyższych okoliczności, w połączeniu z dotychczasowym sposobem życia P. S., który był już karany za przestępstwa, nadużywał alkoholu – uzasadniają uznanie, iż nagromadzenie obciążających okoliczności w niniejszym przypadku jest tak duże i w tak zdecydowany sposób przeważa nad okolicznościami łagodzącymi, że uzasadnia to ukształtowanie kary jako kary wyjątkowej 25 lat pozbawienia wolności, albowiem jest to kara adekwatna w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego i stopnia jego winy. Kara tak orzeczona, choć surowa, nie nosi w sobie znamion rażącej surowości.

Kara 25 lat pozbawienia wolności to kara wyjątkowa mająca również (po dożywotnim pozbawieniu wolności) charakter eliminacyjny. Należy ją stosować w wypadkach najcięższych zbrodni, gdy okoliczności obciążające zdecydowanie przeważają nad okolicznościami łagodzącymi. Przyjmuje się w orzecznictwie, że wolno ją wymierzyć jedynie wówczas, gdy uzasadnia to wysoki stopień winy sprawcy przestępstwa o bardzo wysokim stopniu społecznej szkodliwości, a kara pozbawienia wolności orzeczona nawet w najwyższym wymiarze nie spełniałaby celów, o których mowa w art. 53 § 1 kk.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w realiach niniejszej sprawy. Sąd okręgowy w pisemnych motywach wyroku prawidłowo wykazał i uzasadnił, iż w przypadku przedmiotowym wystąpiły okoliczności o tak obciążającym charakterze i w tak znacznym nasileniu, że dla realizacji celów kary określonych w art. 53 § 1 i 2 kk nie byłoby wystarczające wymierzenie kary pozbawienia wolności, o której mowa w art. 32 pkt. 3 kk.

Zważywszy na treść art. 88 kk nie może również być mowy o nieprawidłowo wymierzonej karze łącznej.

Za chybiony uznać należy także argument zawarty w uzasadnieniu apelacji, według którego zważywszy na wiek oskarżonego P. S., ukształtowany na poziomie 25 lat wymiar kary pozbawienia wolności za przypisaną zbrodnię, pozbawi go w ogóle szans na odzyskanie wolności. Nie odnosząc się z oczywistych względów do rozważań obrońcy dotyczących prognoz co do czasu życia oskarżonego, ewentualność odzyskania wolności przez oskarżonego istnieje, skoro mają do niego zastosowanie regulacje związane z warunkowym zwolnieniem z odbycia reszty kary określone w art. 77 § 1 kk i art. 78 § 3 kk, a nie zastosowano obostrzeń w tym względzie wynikających z treści art. 77 § 2 kk.

Mając na uwadze całość tej argumentacji, Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną. Sąd odwoławczy orzekał na podstawie art. 437 § 1 kpk, a zwalniając oskarżonego od kosztów sądowych na podstawie art. 624 § 1 kpk.

O wynagrodzeniu na rzecz obrońcy z urzędu Sąd Apelacyjny orzekł w oparciu o § 14 pkt. 2 ppkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1348 z późn. zm).