Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Sp. z o.o. we W. w pozwie przeciwko (...) S.A. w W. domagała się zapłaty kwoty 3.352,23 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 20.06.2009r. do dnia zapłaty, a także zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że strona powodowa dochodzi zapłaty odszkodowania z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, jaka łączyła stronę pozwaną ze sprawcą wypadku z dnia 28.05.2009r., w wyniku którego uległ uszkodzeniu samochód marki V. o nr rej. (...), stanowiący własność poszkodowanego G. S.. Poszkodowany otrzymał od strony pozwanej kwotę 8.388,81 zł tytułem odszkodowania. Dnia 04.02.2010r. poszkodowany zawarł ze stroną powodową umowę przelewu wierzytelności, na mocy której strona powodowa nabyła od niego wierzytelność przysługującą wobec strony pozwanej z tytułu odszkodowania. Dochodzona przez stronę powodową kwota stanowi różnicę pomiędzy należną kwotą odszkodowania w wysokości 11.741,04 zł, uwzględniającą podatek VAT i wynikającą z opinii sporządzonej na zlecenie strony powodowej przy uwzględnieniu oryginalnych części zamiennych i stawek stosowanych przez autoryzowane stacje obsługi, a kwotą 8.388,81 zł wypłaconą poszkodowanemu przez stronę pozwaną tytułem odszkodowania

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz od strony powodowej kosztów procesu. Strona pozwana przyznała, że z tytułu umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych ponosi odpowiedzialność za skutki wypadku z dnia 28.05.2009r. Jednakże w ocenie strony pozwanej wypłacona kwota odszkodowania pozwala na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed wypadku, przy uwzględnieniu cen usług i części występujących na lokalnym rynku. Strona pozwana zakwestionowała także datę początkową liczenia odsetek ustawowych, gdyż w jej ocenie jest ona pozbawiona podstaw prawnych.

Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej IV Wydział Gospodarczy zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 3.352,28zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20.06.2009 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 1594,46zł tytułem kosztów procesu.

Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

W dniu 28 maja 2009r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której w samochodzie marki V. o nr rej. (...), stanowiącym własność G. S. doszło do uszkodzenia. Poszkodowany zawiadomił stronę pozwaną o szkodzie. Sprawcę kolizji łączyła w dniu 28 maja 2009r. ze stroną pozwaną umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Strona pozwana wszczęła postępowanie likwidacyjne. Na podstawie kosztorysu naprawy z dnia 10.06.2009r. oszacowała szkodę na kwotę 8.388,82 zł; pismem z dnia 19.06.2009r. zawiadomiła o tym poszkodowanego i wypłaciła odszkodowanie. W dniu 4 lutego 2010r. strona powodowa zawarła z G. S. umowę cesji wierzytelności. Zgodnie z § 1 przedmiotowej umowy zbył on, a strona powodowa nabyła od niego wierzytelność z tytułu odszkodowania, przysługującego wobec (...) S.A. w W., wynikającego ze zdarzenia z dnia 28.05.2009r., w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. o nr rej. (...). Poszkodowany oświadczył, że w związku ze szkodą nie przysługiwało mu prawo odliczenia podatku VAT od kosztów naprawy pojazdu.

W kalkulacji naprawy nr (...) z dnia 08.05.2012r. sporządzonej na zlecenie strony powodowej, rzeczoznawca A. K. wyliczył, posługując się systemem (...), że wartość szkody w przedmiotowym pojeździe, powstałej w wyniku zdarzenia, wynosi 11.741,04 zł z podatkiem VAT.

Pismem z dnia 14 maja 2012r. strona powodowa wezwała stronę pozwaną do zapłaty kwoty 3.986,73 zł tytułem odszkodowania za szkodę poniesioną przez G. S. w wyniku wypadku z dnia 28.05.2009r. Wskazana kwota, stanowiła różnicę między kwotą 12.375,54 zł, stanowiącą wysokość szkody ustaloną w oparciu o wycenę sporządzoną na zlecenie strony powodowej wraz z kosztami sporządzenia opinii w wysokości 615 zł, a kwotą 8.388,82 zł wypłaconą poszkodowanemu przez pozwaną spółkę tytułem odszkodowania.

Kosztorys naprawy, sporządzony przez stronę pozwaną, został wykonany z uwzględnieniem obniżenia cen oryginalnych części zamiennych o 35% oraz cen materiału lakierniczego o 33%. W kalkulacji strony pozwanej zastosowano stawki robocizny za prace blacharskie i lakiernicze w wysokości 80 zł/rbh netto.

Koszt naprawy samochodu marki V. określony na czas zdarzenia i sporządzony w systemie (...) Polska, uwzględniający w procesie naprawy oryginalne części zamienne klasy O (w okresie powstania szkody, spośród części zakwalifikowanych do wymiany, nie były oferowane inne oryginalne części zamienne) oraz średnie stawki robocizny stosowane warsztatach naprawczych w miejscu zamieszkania poszkodowanego, wynoszące 80 zł/rbg netto za prace blacharskie oraz 90 zł/rbg netto za prace lakiernicze, stanowi kwotę 11.741,04 zł z podatkiem VAT.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy zważył:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Sąd Rejonowy wskazał, że przedmiotem sporu był zakres odpowiedzialności strony pozwanej, w szczególności: czy odpowiedzialność ta obejmuje koszty naprawy uszkodzonego pojazdu, ustalone na podstawie cen oryginalnych, nowych części zamiennych, czy też uzasadnione było obniżenie odszkodowania ze względu na zastosowanie współczynnika zmniejszającego wartość oryginalnych części zamiennych o 35 % oraz koszty materiału lakierniczego o 33%. W oparciu o opinię biegłego sądowego Sąd Rejonowy uznał, że wysokość odszkodowania w niniejszej sprawie powinna odpowiadać kosztowi naprawy wykonanej przy użyciu nowych oryginalnych części zamiennych. Zdaniem Sądu I instancji skoro w toku postępowania nie ujawniono żadnych okoliczności, z których wynikałoby, że zamontowane w przedmiotowym samochodzie części i podzespoły podlegające wymianie były niefabryczne (nieoryginalne), oszacowania kosztów naprawy pojazdu należało dokonać przy uwzględnieniu cen części oryginalnych. W ocenie Sądu I instancji poszkodowany jest uprawniony do dokonania naprawy samochodu za pomocą części o najwyższej jakości.

Sąd Rejonowy podkreślił, że to strona pozwana powinna wykazać, że wartość nowych części jest znacząco wyższa od podlegających wymianie gdyż dla strony powodowej byłby to dowód na okoliczność negatywną. Tymczasem z dołączonych do niniejszej sprawy akt szkody nie wynikało, aby w toku likwidacji szkody rzeczoznawca zakładu ubezpieczeń dokonał ustaleń, iż części podlegające wymianie, które uległy uszkodzeniu w przedmiotowym wypadku, były częściami nieoryginalnymi, bądź nosiły ślady nienaprawionych uszkodzeń będących skutkiem poprzednich wypadków.

W oparciu o opinię biegłego sądowego Sąd I instancji uznał, że do określenia kosztów robocizny należy przyjąć stawki obowiązujące w warsztatach naprawczych funkcjonujących w 2009r. w miejscu zamieszkania poszkodowanego, tj. 80 zł/rbg netto za prace mechaniczne i blacharskie oraz 90 zł/rbg netto za prace lakiernicze. W ocenie Sądu Rejonowego należne odszkodowanie, winno obejmować także podatek od towarów i usług, czego strona pozwana nie kwestionowała w toku procesu. Z zebranego materiału dowodowego wynika, że poszkodowany w dacie kolizji nie mógł odliczyć podatku VAT od kosztów naprawy pojazdu. Tym samym koszt naprawy uszkodzonego pojazdu musi obejmować wartość podatku od towarów i usług.

Orzeczenie w przedmiocie odsetek ustawowych Sąd Rejonowy wydał na podstawie art. 481 § 1 k.c. W art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) postanowiono, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 14 ust. 2 tej ustawy, który stanowi, że w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego, natomiast w terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. Sąd Rejonowy uznał, że sytuacja z art. 14 ust. 2 tej ustawy nie miała miejsca w niniejszej sprawie, bowiem strona pozwana nie informowała o niemożności zaspokojenia w całości lub części roszczenia odszkodowawczego.

Z uwagi na brak precyzyjnego określenia chwili zawiadomienia strony pozwanej o szkodzie, Sąd I instancji przyjął, że roszczenie stało się wymagalne następnego dnia po dniu wydania decyzji o wypłacie odszkodowania, tj. 19.06.2009r., zatem odsetki ustawowe należy liczyć od dnia 20.06.2009r.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. obciążając stronę pozwaną obowiązkiem zwrotu kosztów. Na zasądzoną od strony pozwanej kwotę 1.594,46 zł składały się: 168 zł opłaty od pozwu, 809,46 zł tytułem wynagrodzenia biegłego oraz 17 zł opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa, a także 600 zł kosztów zastępstwa procesowego, ustalonych na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego w części dotyczącej ustalenia daty początkowej odsetek ustawowych wniosła strona pozwana, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie ustawowych odsetek od kwoty 3352,28zł od dnia 6 lipca 2009 r. oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu za obie instancje. Strona pozwana zarzuciła, że Sąd Rejonowy z naruszeniem art. 481 k.c., art. 817 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych, przyjął, że roszczenie strony powodowej było wymagalne w dniu 19 czerwca 2009r. zaś pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia od dnia 20 czerwca 2009 r.

W uzasadnieniu apelacji wskazano, iż roszczenie ubezpieczającego staje się wymagalne z upływem 30 dni od daty otrzymania przez zakład ubezpieczeń zawiadomienia o szkodzie. Zdaniem apelującej datę zawiadomienia pozwanej o szkodzie można określić gdyż stanowi ją osiem pierwszych cyfr wygenerowanych elektronicznie, po zgłoszeniu szkody infolinią i jest to dzień 5 czerwca 2009 r. W związku z tym według apelującej pozostawała ona w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia od dnia 6 lipca 2009 r. Apelująca podniosła również, że z zasad logiki wynika, że zawiadomienie o szkodzie nie może być złożone przed jej powstaniem. Zdarzenie miało miejsce w dniu 28 maja 2009 r. a zatem zakładając, że zgłoszenie szkody miało miejsce w dniu 28 maja 2009 r. to pozwany pozostawał w opóźnieniu od dnia 29 czerwca 2009 r. i od tej daty należne są powodowi odsetki.

W odpowiedzi na apelacje strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od strony pozwanej kosztów postępowania. W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że nabyła od poszkodowanego wierzytelność już wymagalną od daty wynikającej z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. W dniu wydania decyzji o wypłacie odszkodowania pozwana była prawidłowo zawiadomiona o zaistniałej szkodzie i powinna we właściwy sposób dokonać ustalenia prawidłowej wysokości odszkodowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie.

Strona pozwana zakwestionowała w apelacji rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego jedynie w zakresie przyjętej przez ten Sąd daty początkowej roszczenia odsetkowego. Strona pozwana zarzuciła, że Sąd Rejonowy z naruszeniem art. 481 k.c., art. 817 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych, przyjął, że roszczenie strony powodowej było wymagalne w dniu 19 czerwca 2009r., podczas gdy datę opóźnienia wyznacza dzień 6 lipca 2009 r. następujący po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia pozwanego o szkodzie.

Trafnie wskazywała apelująca, że termin spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela, wynika zarówno z treści art. 817 § 1 k.c. jak i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Zgodnie z przytoczoną regulacją zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Sąd Rejonowy przyjął, że z uwagi na brak możliwości określenia daty zawiadomienia strony pozwanej o szkodzie, uznać należy, że roszczenie wobec ubezpieczyciela było wymagalne następnego dnia, po dniu wydania decyzji o wypłacie odszkodowania tj. z dniem 19 czerwca 2009 r. Określona w ten sposób przez Sąd Rejonowy data wymagalności świadczenia ubezpieczyciela przypada jednak, jeszcze przed upływem 30-dniowego terminu wyznaczonego ubezpieczycielowi przez ustawę na przeprowadzenie procesu likwidacji szkody i wypłatę odszkodowania. Jeżeli zatem odszkodowanie dotyczyło zdarzenia z dnia 28 maja 2009 r. to nawet przy założeniu, że zgłoszenie szkody nastąpić mogło najwcześniej w dniu jej zaistnienia, wymagalność roszczenia nie mogła nastąpić wcześniej niż po upływie 30 dni od zdarzenia. Roszczenie wobec ubezpieczyciela było zatem wymagalne najwcześniej z dniem 27 czerwca 2009 r.

W tym zakresie zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. podlegał zatem zmianie w pkt I poprzez zasądzenie odsetek ustawowych od kwoty 3.352,28zł od dnia 28 czerwca 2009 r. do dnia zapłaty, która to data wyznacza opóźnienie ubezpieczyciela w spełnieniu świadczenia, zgodnie z normą art. 481 k.c. W pozostałym zakresie powództwo dotyczące roszczenia odsetkowego za okres wskazywany w pozwie tj. od dnia 20 czerwca 2009 r. jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.

Apelacja strony pozwanej okazała się niezasadna w zakresie dotyczącym wskazywanej przez apelującą daty zgłoszenia szkody. Nie można podzielić stanowiska skarżącej, że w toku procesu wykazano, iż datą zgłoszenia szkody był dzień 5 czerwca 2009r., co zdaniem apelującej wynikać ma bezsprzecznie z wygenerowanego elektronicznie numeru szkody. Powoływany przez stronę pozwaną numer szkody (...) w decyzji o przyznaniu odszkodowania (k. 21) stanowi oznaczenie wewnętrzne, stosowane przez pozwaną spółkę i wbrew jej twierdzeniom nie dowodzi w sposób oczywisty daty zgłoszenia zdarzenia. Strona pozwana nie przedstawiła innych dowodów z których wynikać miałaby data zgłoszenia, a zatem zasadnym było przyjęcie, że termin początkowy naliczania odsetek ustawowych od zasądzonego roszczenia wyznacza dzień 28 czerwca 2009 r. Strona pozwana pozostawała bowiem w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia po upływie 30 -dniowego terminu liczonego od dnia zdarzenia, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 385 k.p.c. dalej idąca apelacja podlegała oddaleniu.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. albowiem częściowe uwzględnienie apelacji jedynie w zakresie oznaczenia daty roszczenia odsetkowego nie wpływało na ostateczny wynik procesu.