Pełny tekst orzeczenia

Sygn. I C 391/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w S. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Maria Cichoń

Protokolant:

sekr. sądowy Małgorzata Bugiel

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2013 r. w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa M. O. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda M. O. (1) kwotę 42.000 zł (słownie: czterdzieści dwa tysiące złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 września 2012 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu;

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w S. kwotę 2.100 zł (słownie: dwa tysiące sto złotych) tytułem opłaty od pozwu od zasądzonego roszczenia.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 391/12

UZASADNIENIE

Powód M. O. (1), pozwem złożonym w Sądzie Rejonowym w S., domagał się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na swoją rzecz kwoty 81.000zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Dodatkowo na rozprawie w dniu 13 czerwca 2013 roku powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz odsetek od dochodzonego roszczenia od dnia wytoczenia powództwa (k.195-196, 00:29:21 e-protokołu k.197).

W uzasadnieniu żądania podniósł, że na skutek wypadku spowodowanego w dniu 2 czerwca 2011 roku na terenie gospodarstwa rolnego swojego syna M. O. (2), ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego, doznał urazu przecięcia i poszarpania lewej dłoni. Wskazał, że na skutego tego zdarzenia czterokrotnie był hospitalizowany i operowany. Po tym zdarzeniu stał się w pełni zależny od swoich najbliższych. Obecnie nie może również podejmować prac dorywczych, które przed wypadkiem stanowiły dodatkowe źródło utrzymania rodziny.

Pozwany Towarzystwo (...) w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany zakwestionował swoją odpowiedzialność, podnosząc, że do zdarzenia z dnia 2 czerwca 2011 roku doszło z winy powoda, a nie z winy ubezpieczonego. Wskazał również, że nie wystarczy też, aby szkoda wystąpiła na terenie gospodarstwa lub w związku z jego posiadaniem. Niezależnie jednak od powyższego pozwany z ostrożności procesowej, na wypadek nie uwzględnienia przez Sąd powyższego, podniósł, że wysokość zadośćuczynienia, którego domaga się powód jest rażąco wygórowana, a przy tym sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i prowadzi do chęci wzbogacenia się powoda kosztem pozwanego (k.83-88).

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2012 roku, wydanym w sprawie (...), Sąd Rejonowy w S. uznał się niewłaściwym i sprawę przekazał według właściwości do Sądu Okręgowego w S. (k.38).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 czerwca 2011 roku powód M. O. (1), będąc u syna M. O. (2) w miejscowości B., pomagał mu przy pomocy piły tarczowej zamontowanej na stole rżnąć drewno na opał. W pewnym momencie potknął się na nierówności podłoża i stracił równowagę. Starając zachować równowagę lewą dłonią dotknął pracującej tarczy piły. W miejscu wykonywania pracy pod urządzeniem leżały trociny, a z boku leżał stos elementów drewnianych. W chwili wypadku ubrany był on w strój roboczy, a na nogach miał buty typu pionierki.

Dowód: zeznania powoda k.195v, 00:13:30 e-protokołu k.197 w zw. z k.93-94v, zeznania świadków: M. N. k.110v-111, 00:08:30 e-protokołu k.113, S. N. k.111, 00:17:57 e-protokołu k.113, E. O. k.111-111v, 00:27:30 e-protokołu k.113, M. O. (2) k.111v, 00:33:36 e-protokołu k.113.

Bezpośrednio po wypadku powód przewieziony został karetką Pogotowia (...) do Wojewódzkiego Szpitala (...) w S.. Na Oddziale (...) Urazowo Ortopedycznej przebywał od dnia 2 czerwca 2011 roku do dnia 13 czerwca 2011 roku, gdzie rozpoznano u niego ranę szarpaną ręki lewej z uszkodzeniem prostowników palców II-IV i zastosowano leczenie operacyjne. Wypisany został do domu z zaleceniem dalszego leczenia w Poradni Podstawowej (...) i zmianą opatrunków w trybie ambulatoryjnym.

Dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k.18.

W okresie od 7 lipca 2011 roku do 22 lipca 2011 roku powód ponownie przebywał na Oddziale (...) Urazowo Ortopedycznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w S.. Rozpoznano u niego rany szarpane ręki lewej oraz martwicę skóry. W dniu 8 lipca 2011 roku oczyszczono mu rany, a w dniu 14 lipca 2011 roku usunięto stabilizatory zewnętrzne oraz wycięto tkanki martwicze. Wypisany został do domu z zaleceniem dalszego leczenia w poradni ortopedycznej.

Dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k.19.

W dniu 2 września 2011 roku powód przebywał na Oddziale (...) Urazowo Ortopedycznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w S., gdzie wykonano mu zabieg operacyjny, a mianowicie zdłutowano II kość śródręcza. Wypisany został do domu z zaleceniem dalszego leczenia ambulatoryjnego oraz zmiany opatrunków co 2-3 dni.

Dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k.20.

W okresie od 6 października 2011 roku do 7 października 2011 roku powód kolejny raz przebywał na Oddziale (...) Urazowo Ortopedycznej w S.. Rozpoznano u niego: pourazowy ubytek skóry ręki lewej. W dniu 6 października 2011 roku miał przeprowadzany zabieg operacyjny – plastykę skóry ręki lewej. Wypisany został do domu z zaleceniem dalszego leczenia w poradni ortopedycznej oraz zmiany opatrunków do 2 dni.

Dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k.21.

Powód przed wypadkiem był na emeryturze i pomagał synowi M. O. (2) w prowadzeniu gospodarstwa, głównie w pracach remontowych. Dodatkowo wraz z żoną prowadził skup runa leśnego.

Dowód: zeznania powoda k.195v, 00:13:30 e-protokołu k.197 w zw. z k.93-94v, zeznania świadków: M. N. k.110v-111, 00:08:30 e-protokołu k.113, S. N. k.111, 00:17:57 e-protokołu k.113, E. O. k.111-111v, 00:27:30 e-protokołu k.113, M. O. (2) k.111v, 00:33:36 e-protokołu k.113.

W chwili obecnej powód nadal pobiera emeryturę, która wynosi 1.780zł miesięcznie. Aktualnie z uwagi na zniekształconą lewą rękę i niedowład trzech palców nie jest w stanie pomagać synowi w prowadzeniu gospodarstwa. Nie może majsterkować, dźwigać większych ciężarów. Obecnie jedynie pomaga żonie w prowadzeniu skupu runa leśnego – wypisuje kwity, wydaje pieniądze.

Dowód: zeznania powoda k.195v, 00:13:30 e-protokołu k.197 w zw. z k.93-94v, zeznania świadków: M. N. k.110v-111, 00:08:30 e-protokołu k.113, S. N. k.111, 00:17:57 e-protokołu k.113, E. O. k.111-111v, 00:27:30 e-protokołu k.113, M. O. (2) k.111v, 00:33:36 e-protokołu k.113

Powód po większym wysiłku nadal odczuwa ból lewej ręki, często też puchnie ona. Wówczas też bierze leki przeciwbólowe. Ból ręki odczuwa on również na zmianę pogody.

Dowód: zeznania powoda k.195v, 00:13:30 e-protokołu k.197 w zw. z k.93-94v.

Syn powoda – M. O. (2) posiadał umowę ubezpieczenia OC rolnika.

Bezsporne

Powód w dniu 30 grudnia 2011 roku zgłosił szkodę u pozwanego. Pozwany odmówił powodowi wypłaty odszkodowania.

Dowód: zgłoszenie szkody k.11-13 pismo pozwanego z dnia 16.01.2012r. oraz z dnia 22.10.2012r. skierowane do powoda o odmowie przyznania odszkodowania k.90 i k.91.

Piła przy, której powód wraz z synem pracował nie spełniała wymagań bezpieczeństwa. Powód pracując przy niej z przyzwyczajenia działał lekkomyślnie. Miał on świadomość, że praca z jej użyciem niesie ryzyko wypadku.

Dowód: opinia biegłego z dziedziny bezpieczeństwa i higieny pracy k.123-130, opinia uzupełniająca k.187-188.

W ocenie biegłego z dziedziny ortopedii i traumatologii w wyniku zdarzenia z dnia 2 czerwca 2011 roku powód doznał 20% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Obecnie z powodu usztywnienia palców w stawach ma on ograniczoną chwytność ręki lewej. Przez tą ułomność ma trudności w wykonywaniu czynności dnia codziennego. Zmiany te są nieodwracalne.

Dowód: opinia biegłego ortopedy k.164.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jedynie w części zasługuje na uwzględnienie

W pierwszej kolejności wskazać należy, że sąd orzekający w niniejszej nie podziela poglądu pozwanego jakoby na skutek zawarcia umowy ubezpieczenia OC rolników przez posiadaczy gospodarstwa rolnego na terenie, którego doszło w dniu 2 czerwca 2011 roku do uszkodzenia ciała powoda, pozwany nie ponosił odpowiedzialności za to zdarzenie.

W ocenie Sądu powód prawidłowo swoje roszczenie wywodzi z art. 50 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013r. poz. 392 z późn. zm.) w zw. z art. 445 k.c.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Stosownie zaś do art. 50 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013r. poz. 392 z późn. zm.) z ubezpieczenia OC rolników przysługuje odszkodowanie, jeżeli rolnik, osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w jego gospodarstwie rolnym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa rolnego szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Kodeks cywilny zawiera szczegółowe reguły dotyczące naprawienia szkody na osobie, obejmującej zarówno szkodę majątkową, jak i krzywdę niemajątkową, przejawiającą się w ujemnych doznaniach psychicznych pokrzywdzonego spowodowanych uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia.

Jak stanowi art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, wywołanego czynem niedozwolonym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Ustawodawca w art. 445. k.c. nie daje wyraźnych wskazówek w zakresie określenia wysokości zadośćuczynienia, pozostawiając judykaturze i doktrynie uściślenie ogólnej wskazówki, że tytułem zadośćuczynienia sąd może przyznać „odpowiednią sumę pieniężną”. Podkreślić należy, że w chwili obecnej zarówno doktryna jak i orzecznictwo akcentują kompensacyjny charakter zadośćuczynienia.

Wysokość zadośćuczynienia wyznaczają kolejne kryteria, przy czym zasadniczym kryterium jest rozmiar krzywdy. Na rozmiar krzywdy składają się wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne, ich intensywność i długotrwałość, nieodwracalny charakter. Kolejnym elementem jest wiek pokrzywdzonego, z reguły bowiem intensywność cierpień z powodu kalectwa, oszpecenia jest silniejsza u człowieka młodego – co winno wpłynąć na podwyższenie zadośćuczynienia.

Przenosząc powyższe teoretyczne rozważania na grunt przedmiotowej sprawy – od razu widocznym staje się rozmiar cierpień psychicznych i fizycznych jakich doznał powód. Przede wszystkim powód musiał poddawać się zabiegom operacyjnym ręki lewej, kilka razy był hospitalizowany. W chwili obecnej ma ograniczoną chwytność ręki lewej, przy czym trzy palce ręki są całkowicie niewładne. W sumie aktualnie trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 20% (k.164). Powód przez cały okres leczenia odczuwał silne bóle ręki, zażywał bardzo silne środki przeciwbólowe, takie jak np. T.. Na grzbiecie ręki lewej ma widoczną bliznę. Do dziś powód odczuwa bóle ręki, które szczególnie nasilają się przy przemęczeniu i zmianach atmosferycznych.

Cierpienia fizyczne jakich doznał powód nie są jedynymi. Powód niewątpliwie doznał również cierpień psychicznych. Przed wypadkiem był on w pełni zdrowym mężczyzną, pomagał synowi w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Ponadto razem z żoną sezonowo prowadzili skup runa leśnego. Jego sytuacja po wypadku zmieniła się diametralnie. Bezpośrednio po wypadku sam potrzebował pomocy ze strony innych osób i to praktycznie we czynnościach dnia codziennego. Z czasem starał się bardziej usamodzielnić. Obecnie jednak z uwagi na dysfunkcję ręki nie może pomagać synowi w prowadzeniu gospodarstwa. Powód nie może również pomagać żonie przy prowadzeniu skupu runa leśnego, w takim zakresie, jakim czynił to przed wypadkiem. Ponadto dłoń powoda jest znacznie zdeformowana, co krępuje go w kontaktach z obcymi osobami i z pewnością zwiększa jego dyskomfort psychiczny w związku z doznanym urazem.

W tym stanie rzeczy w ocenie Sądu kwota, która winna zrekompensować poniesioną przez powoda krzywdę w wyniku tegoż wypadku jest kwota 60.000zł. Z tym, że powyższą kwotę Sąd na podstawie art. 362 k.c. obniżył do kwoty 42.000zł, uznając, iż powód przystępując do pracy na urządzeniu, które jak wynika z opinii biegłego (k.123—130 i k.187-188) nie spełniało wymagań bezpieczeństwa, postąpił lekkomyślnie i w ten sposób przyczynił się do wypadku. Przyczynienie to Sąd, mając na względzie zły stan piły, ocenił na 30%. Brak jest jednak podstaw, aby z uwagi na takie zachowanie się powoda przyjąć, jak podnosi pozwany, iż wyłączną winę za to zdarzenie ponosi powód. Powód wykonywał pracę na rzecz syna tj. osoby, która posiada wykupione ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w pozwanej firmie, w jego gospodarstwie rolnym i na urządzeniu, które on mu wskazał. Nie może więc budzić wątpliwości, że osoba ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej ponosi odpowiedzialność za skutki przedmiotowego wypadku na podstawie art. 435 § 1 k.c., a zachowanie powoda należy jedynie rozpatrywać w kategoriach przyczynienia się jego do zaistnienia wypadku.

Ustalając rozmiar doznanego przez powoda wskutek wypadku urazu, Sąd oparł się na opinii biegłego w zakresie ortopedii i traumatologii. Opinię tą Sąd uznał za wyczerpującą, a zawarte w niej wnioski za logiczne i jasne. Mając powyższe na względzie Sąd pominął dowód z opinii uzupełniającej biegłego lekarza ortopedy, który nie stawił się na rozprawę w dniu 13 czerwca 2013 roku, pomimo wezwania prawidłowego (k.195-196).

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu (pkt 2 wyroku).

Odsetki od dochodzonego roszczenia Sąd zasądził na postawie art. 476 k.c. zgodnie z żądaniem powoda tj. od dnia wniesienia powództwa. Orzekając w tym zakresie Sąd miał na względzie, że powód wcześniej wzywał pozwanego do spełnienia świadczenia, a pozwany pismem z dnia 16 stycznia 2012 roku odmówił mu wypłacenia odszkodowania (k.90).

Z uwagi na wynik procesu Sąd orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 108 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. (pkt 3 wyroku).

Natomiast na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w S. kwotę 2.100zł tytułem opłaty od pozwu od zasądzonego roszczenia (pkt 4 wyroku).

Na oryginale właściwy podpis.