Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 439/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 30 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Maria Stelska

protokolant Dorota Twardowska

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2013 r. w Lublinie

na rozprawie

sprawy z powództwa E. M.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie i ustalenie

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda E. M. tytułem zadośćuczynienia kwotę 60 000 (sześćdziesiąt tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 14 lutego 2012r do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda E. M. tytułem odszkodowania kwotę 1 322,44 ( jeden tysiąc trzysta dwadzieścia dwa 44/100) złote z ustawowymi odsetkami od dnia 21 września 2012r.do dnia zapłaty;

III.  ustala odpowiedzialność pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. za skutki wypadku z dnia 31 lipca 2011r., mogące ujawnić się u powoda E. M. w przyszłości;

IV.  w pozostałej części powództwa oddala;

V.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda E. M. kwotę 2 885,56 ( dwa tysiące osiemset osiemdziesiąt pięć 56/100) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu;

VI.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwotę (...),43 ( jeden tysiąc siedemset czterdzieści sześć 43/100) złotych, a od powoda E. M. z zasądzonego na jego rzecz roszczenia kwotę 1 317,48 ( jeden tysiąc trzysta siedemnaście 48/100) złotych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Lublinie tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

VII.  nakazuje zwrócić powodowi E. M. z kasy Sądu Okręgowego w Lublinie kwotę 200 ( dwieście) złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki, uiszczonej w dniu 22.08.2012r. zapisanej w księdze dochodów pod poz. 1464.

Sygn. akt I C 439/12

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 maja 2012 roku ( data stempla pocztowego) powód E. M. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S.:

kwoty 76.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 lutego 2012 roku do dnia zapłaty;

kwoty 7 469,16 złotych tytułem odszkodowania, w tym;

- 5 915,00 złotych tytułem zwrotu kosztów sprawowania opieki wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 lutego 2012r. do dnia zapłaty;

- 1022,44 zł. tytułem zwrotu kosztów poniesionych na zakup leków wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

- 522,72 zł. tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych w celu odwiedzin powoda wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Ponadto powód wniósł o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku, które mogą ujawnić się u niego w przyszłości oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 31 lipca 2011r. w miejscowości K., A. G., podczas włączania się do ruchu z drogi podporządkowanej, nie zachował szczególnej ostrożności w wyniku czego wymusił pierwszeństwo przejazdu na jadącym prawidłowo samochodzie marki V. (...)o nr rej. (...), którym kierowała M. G.. W następstwie wypadku pasażer samochodu V. (...), - E. M.doznał poważnych obrażeń ciała w postaci, urazu klatki piersiowej ze złamaniem żeber 1,2,11 po stronie prawej, obustronnej odmy opłucnowej i lewostronnego krwiaka opłucnej, stłuczenia płuca prawego, złamania obojczyka lewego, urazu brzucha z perforacją jelita krętego i urazu krezki jelita czczego, wstrząsu pourazowego, niewydolności oddechowej, złamania rękojeści mostka z przemieszczeniem i rozejściem się więzozrostu między rękojeścią i trzonem mostka, wreszcie zmian zapalnych płuc. Cierpiał także na zespół stresu pourazowego. Bezpośrednio po wypadku w stanie ciężkim powód przewieziony został do SP ZOZ w L.na Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii, gdzie przebywał do dnia 15 sierpnia 2011r. Przez okres 8 dni przebywał w śpiączce. Był zaintubowany, podłączony do respiratora, założono drenaż obu jam opłucnowych. Podczas zabiegu laparotomii zwiadowczej stwierdzono rozległe zapalenie otrzewnej, perforację jelita cienkiego, krwotok do jamy brzusznej oraz stłuczenie jelita grubego. Urazy wewnętrzne zostały zaopatrzone chirurgicznie. Do dnia 24 sierpnia 2011r. powód hospitalizowany był na Oddziale Chirurgicznym Wojewódzkiego Szpitala (...)w B.. Z powodu załamania nerwowego był konsultowany psychiatrycznie, przyjmował leki psychotropowe. Do domu został wypisany z zaleceniem oszczędnego trybu życia, zakazu wysiłku fizycznego, elewacji kończyny górnej lewej przez 3 tygodnie. Powód nadal odczuwa negatywne skutki wypadku, tj. silne bóle klatki piersiowej, brzucha oraz lewego obojczyka. Zmuszony jest przyjmować leki przeciwbólowe. Z powodu ograniczeń ruchowych musiał zrezygnować z turystyki rowerowej, pływania oraz pracy na działce rekreacyjno-ogrodniczej. Dolegliwości pozostałe po wypadku uniemożliwiają powodowi kontakty towarzyskie w rozmiarze sprzed zdarzenia. Ma trudności z utrzymywaniem kontaktów z członkami Stowarzyszenia Emerytów (...), nie może uczestniczyć w organizowanych wycieczkach i spotkaniach. Sytuacja taka pogłębia stres oraz uczucie osamotnienia i wyobcowania ze środowiska. Obecny stan zdrowia powoda nie rokuje pozytywnie. Pogorszyła się znacznie jego wydolność oddechowa. Ma kłopoty ze wstawaniem z łóżka i czynnościami związanymi z koniecznością użycia rąk (ubieranie, jedzenie itp.). Stał się posępny, oschły, brak mu kontaktu emocjonalnego z żoną. Wysokość żądanego zadośćuczynienia powód szacuje na 106 000 złotych. Strona pozwana wypłaciła powodowi tytułem zadośćuczynienia jedynie kwotę 30 000 złotych, dlatego też powód dochodzi różnicy, tj. kwoty 76 000 złotych. Konsekwencją wypadku było poniesienie przez powoda znacznych kosztów. Przez okres 244 dni od wypadku powód wymagał wzmożonej opieki ze strony osób trzecich w wymiarze 5 godzin dziennie, co stanowi kwotę 8 540 złotych. Pozwany wypłacił powodowi z tego tytułu kwotę 2 615 złotych, przyjmując stawkę 7 zł/godz. W związku z tym powód domaga się dalszej należnej kwoty w wysokości 5 915 złotych. Powód poniósł koszt zakupu leków w łącznej kwocie 1 364,20 złotych. Strona pozwana dokonała zwrotu jedynie kwoty 341,76 złotych. Powód dochodzi różnicy w wysokości 1 022,44 złote. Podczas pobytu powoda w Szpitalu w L.oraz L.odwiedzali go najbliżsi. Syn powoda odwiedził go pięć razy w Szpitalu w L.oraz dwa razy w L.. Łącznie pokonał 1584 km, co przy założeniu średniego spalania paliwa ( 6l/100km) i średniej ceny paliwa (5,50 zł.), daje kwotę 522,72 złote. Odsetek od dochodzonej kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów opieki, powód dochodzi od 14 lutego 2012r., tj. od daty wydania przez stronę pozwaną decyzji o odmowie przyznania dodatkowej kwoty zadośćuczynienia oraz wypłaty częściowej kwoty związanej z kosztami sprawowanej nad powodem opieki. W pozostałym zakresie odsetki winny być zasądzone od dnia wniesienia pozwu. Z uwagi na fakt, że doznane przez powoda w trakcie wypadku obrażenia były bardzo poważne, jego stan zdrowia może się pogorszyć. Uzasadnia to interes prawny powoda w ustaleniu odpowiedzialności strony pozwanej na przyszłość ( pozew wraz z uzasadnieniem k. 2-8).

W odpowiedzi na pozew pozwany - (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S., wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że nie podważa swojej odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 31 lipca 2011r., ani też okoliczności tego wypadku, które są bezsporne. W toku postępowania prowadzonego w związku ze zgłoszoną przez powoda szkodą, wypłacono na jego rzecz zadośćuczynienie w łącznej kwocie 30.000,00zł. Przyznano też odszkodowanie rekompensujące poniesione wydatki, w tym kwotę 2 625 złotych tytułem zwrotu kosztów opieki oraz kwotę 341,76 zł. tytułem zwrotu kosztów zakupu leków. Roszczenia powoda zgłoszone w pozwie są zatem bezzasadne, wygórowane i nieodpowiednie do rozmiaru poniesionej krzywdy przez poszkodowanego ( odpowiedź na pozew k. 195-196).

W piśmie z dnia 24 września 2013r. powód rozszerzył powództwo o kwotę 24 000 złotych tytułem zadośćuczynienia, domagając się jej zasądzenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 września 2013r. do dnia zapłaty. Uzasadniając swoje stanowisko powód wskazał, że zgodnie z opinią biegłego S. G., występuje u niego wadliwie wygojone złamanie obojczyka, czego skutkiem jest zniekształcenie ciała oraz ograniczenie jego ruchomości. Badanie wykazało widoczną asymetrię barków, odstawanie lewej łopatki z uniesieniem lewego barku, pogłębienie talii po stronie prawej, pourazowe zniekształcenie klatki piersiowej w okolicy trzonu mostka, wyraźne zniekształcenie i skrócenie lewego obojczyka w miejscu jego złamania, niewielkie osłabienie siły mięśniowej lewej kończyny górnej oraz prawej kończyny dolnej, skośne ustawienie miednicy z obniżeniem biodra po stronie prawej, skrócenie prawej kończyny dolnej o 1,5 cm. Z opinii biegłego z zakresu chirurgii ogólnej i urazowo-ortopedycznej J. S. wynika natomiast, że powód może odczuwacz pobolewania z powodu złamanych żeber, duszności, szybciej może się męczyć. Uzasadnia to, zdaniem powoda, żądanie wyższego niż wskazano w pozwie, zadośćuczynienia ( pismo powoda k 292).

W toku dalszego postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie. Powód popierał powództwo, pozwany konsekwentnie powództwa nie uznawał i wnosił o jego oddalenie ( protokół rozprawy k 330--332).

ustalenia faktyczne:

Powód E. M.od 1998r. jest emerytowanym policjantem, (...) Stowarzyszenia Emerytów (...). Urodził się (...)., jest żonaty, ma dwoje dorosłych dzieci, mieszka w B.. Przed wypadkiem był osobą dbającą o formę fizyczną, jeździł na rowerze, pływał, uprawiał działkę. W dniu 31 lipca 2011r. podróżował z córką M. G.jako pasażer samochodem osobowym marki V. (...), o numerze rejestracyjnym (...). W miejscowości K., A. G.kierujący samochodem osobowym marki O. (...), na skrzyżowaniu drogi krajowej nr (...)z drogą krajową nr (...), nie dostosowując się do znaku „stop” i wymuszając pierwszeństwo przejazdu na kierującej samochodem osobowym marki V. (...) M. G., doprowadził do zderzenia się pojazdów. W wyniku wypadku obrażeń ciała doznała kierująca samochodem osobowym V. (...) M. G.oraz pasażerowie tego samochodu – powód E. M.i jego żona J. W.Sądu Rejonowego w Lubartowie II Wydziału Karnego z dnia 4 lipca 2013r., w sprawie II K 477/12, A. G.uznany został za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 177§ 2 z zb. z art. 177§ 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i skazany na karę dwóch lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres pięciu lat próby oraz karę grzywny (zeznania powoda E. M.k 330v-332 protokół rozprawy w zw. z k. 222 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny; kserokopia wyroku Sądu Rejonowego II Wydział Karny w Lubartowie z dnia 4 lipca 2013r. k 329).

W wyniku wypadku powód E. M.doznał wielonarządowych obrażeń, bez utraty przytomności. Karetką Pogotowia Ratunkowego został przewieziony do Szpitala w L., gdzie przyjęty został na Oddział OIOM. Rozpoznano u powoda: uraz klatki piersiowej ze złamaniem żeber 1,2, 11 po stronie prawej i 5,6,7 po stronie lewej, obustronną odmę opłucnową i krwiak opłucnej lewej, pęknięcie jelita cienkiego i krezki jelita czczego, złamanie mostka z oderwaniem rękojeści, złamanie obojczyka lewego oraz krwawienie z przewodu pokarmowego ( wrzód żołądka). W trakcie hospitalizacji wykonano drenaż obu jam opłucnowych, powód został zaintubowany, po czym wykonano zabieg operacyjny, w trakcie którego zszyto uszkodzone jelito cienkie i krezkę. W dniu 2 sierpnia 2011r. usunięto dren z jamy brzusznej powoda, w dniu 4 sierpnia 2011r. dren z jamy otrzewnowej i jamy opłucnej prawej, w dniu 8 sierpnia 2011r. dren z jamy opłucnowej lewej. W tym samym dniu tj. 8 sierpnia 2011r. otworzono zbiornik ropny powłok brzucha i zaintubowano powoda. W dniu 12 sierpnia 2011r. wykonano fiberoskopię ze względu na krwawienie z przewodu pokarmowego i ostrzyknięto krwawiący wrzód żołądka adrenaliną. Z powodu wrzodu żołądka powód leczył się od 2008r. Od 14 sierpnia 2011r. powód był już karmiony doustnie. Tego samego dnia dokonano zbliżenia brzegów rany po drenażu ropnia powłok brzucha, a następnego dnia, 15 sierpnia 2011r., powoda przetransportowano do Szpitala w B.na Oddział Chirurgiczny. Przebywał tam do 24 sierpnia 2011r. W trakcie hospitalizacji zszyto brzegi rany brzucha po laparotomii. W dniach od 20 listopada 2011r. do 26 listopada 2011r. powód przebywał w szpitalu MSWiA w L.. Wykonano operację przepukliny pooperacyjnej brzusznej. Leczenie szpitalne powoda zostało na tym zakończone. W dniach od 28 marca 2012r. do 18 kwietnia 2012r. powód przebywał w sanatorium (...)w I.. W dniach od 27 czerwca 2012r. do 22 sierpnia 2012r. korzystał też zabiegów rehabilitacyjnych w NZOZ Specjalistycznej Poradni Rehabilitacji Kompleksowej w B., przebywał również na turnusie rehabilitacyjnym w D..

Aktualnie u powoda występuje asymetria brzucha z powodu nadmiaru tanek miękkich po stronie prawej od blizny pośrodkowej pooperacyjnej, osłabienie szmeru pęcherzykowego po stronie prawej, blizny na klatce piersiowej po drenażu opłucnej, asymetria barków, odstawanie lewej łopatki z uniesieniem lewego barku, pogłębiona talia po stronie prawej, pourazowe zniekształcenie klatki piersiowej w okolicy trzonu mostka, zniekształcenie i skrócenie lewego obojczyka, niewielkie osłabienie siły mięśniowej kończyny górnej i prawej kończyny dolnej, skrócenie prawej kończyny dolnej o 1,5 cm. Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda z powodu doznanych obrażeń o charakterze ortopedycznym wynosi 10%. W przyszłości powód może odczuwać pobolewania z powodu złamanych żeber, uczucie duszności. Dysfunkcja ze strony lewego barku, kręgosłupa, klatki piersiowej może ulegać pogorszeniu w wyniku rozwijających się pourazowych zmian zwyrodnieniowych. Powód wymaga leczenia usprawniającego i będzie wymagał tego w przyszłości. Rokowania dotyczące obrażeń o charakterze ortopedycznym nie są pomyślne. Przez 2-3 miesiące od urazu powód wymagał opieki i pomocy w czynnościach życia codziennego ( historia choroby powoda k 13-125, k 137-14 i k 206-210, opinia biegłego z zakresu chirurgii ogólnej, urazowej, chirurgii urazowo-ortopedycznej J. S. k 248-250, opinia biegłego z zakresu ortopedii- traumatologii i rehabilitacji medycznej S. G. k 286-287, zeznania powoda E. M. k 330v-332 protokół rozprawy w zw. z k. 222 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny ).

Oprócz urazów o charakterze ortopedycznym, powód doznał urazu głowy bez utraty przytomności oraz nasilenia istniejących uprzednio dolegliwości i zmian patologicznych w kręgosłupie. Z punktu widzenia neurologicznego powód nie wymagał i nie wymaga opieki osób trzecich. U powoda rozwinął się jednakże zespół stresu pourazowego, w związku z którym długotrwały uszczerbek na zdrowiu wynosi 5% (opinia biegłego neurologa E. B. k 278 -280).

Według opinii biegłego pulmonologa, obrażenia doznane przez powoda w wyniku złamania żeber, uszkodzenia płuc i opłucnej oraz złamania mostka dają trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości łącznej 30%. Prognoza co do stanu zdrowia powoda z tego punktu widzenia jest dobra. Powód jest wydolny oddechowo, nie wymaga stałego leczenia. Przez okres około 2 miesięcy wymagał pomocy osób trzecich w codziennych czynnościach ( opinia biegłego z zakresu pulmonologii J. M. (1) 241-244).

W trakcie hospitalizacji powoda wystąpił epizod niepokoju, pobudzenia psychoruchowego. Powód był konsultowany przez neurologa, który nie stwierdził odchyleń od normy w badaniu fizykalnym. Odchyleń od normy nie wykazało też badanie CT. Był również konsultowany przez psychologa. W badaniu psychologicznym stwierdzono zaburzenia adaptacyjne w postaci stanu obniżonego nastroju, wewnętrznego napięcia, niepokoju, lęku, poczucia niemożności poradzenia sobie, ograniczenia zdolności do skutecznego wykonywania codziennych czynności, rozdrażnienia, reakcji impulsywnych, wybuchów złości, płaczliwości, zaburzeń snu w postaci bezsenności. Zalecono wprowadzenie terapii psychologicznej. Po opuszczeniu szpitala kontynuował leczenie w Poradni Zdrowia Psychicznego i Poradni Neurologicznej. Przyjmuje lek przeciwdepresyjny o nazwie Deprexoled ( opinia biegłego neurologa E. B.k 278-280, historia choroby k 129-130, wyniki badania psychologicznego k 126, zeznania powoda E. M.k 330v-332 protokół rozprawy w zw. z k. 222 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny, zeznania świadków: J. M. (2), M. M. (1)i M. M. (2)k 223 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny).

Orzeczeniem Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B.z dnia 11 grudnia 2012r. powód E. M.został zaliczony do lekkiego stopnia niepełnosprawności od dnia 31 lipca 2011r. do 11 grudnia 2015r. ( orzeczenie k 239).

Doznane przez powoda w trakcie wypadku urazy, zastosowany sposób leczenia, w tym zabiegi operacyjne, zaintubowanie, założenie drenów jamy brzusznej i opłucnej, powodowały ból i długotrwałe cierpienie. Dolegliwości bólowe powód odczuwa nadal i będzie odczuwał w przyszłości, chociaż z mniejszą częstotliwością i natężeniem. Po opuszczeniu Szpitala powód zmuszony był kontynuować leczenie, co pociągało za sobą dodatkowe koszty. Tytułem zakupu leków powód wydatkował kwotę co najmniej 1 364,20 zł. ( zeznania powoda E. M. k 330v-332 protokół rozprawy w zw. z k. 222 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny, zeznania świadków: J. M. (2), M. M. (1) i M. M. (2) k 223 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny, faktury VAT (...)).

Zgłoszenia szkody w (...) Towarzystwo (...) powód dokonał pismem z dnia 28.12.2011r. ( akta szkody wersji elektronicznej k 197 ).

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za skutki wypadku z dnia 31 lipca 2011r. W dniu 26 stycznia 2012r. przyznał i wypłacił powodowi bezsporną kwotę zadośćuczynienia w wysokości 30 000 złotych ( akta szkody k 197).

W toku dalszego postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie z tytułu opieki sprawowanej przez osoby drugiej w kwocie 2 625 złotych oraz tytułem zwrotu kosztów leczenia kwotę 341,76 złotych ( okoliczność bezsporna). Odmówił wypłaty dalszych świadczeń.

Stan faktyczny ustalony został w oparciu o powołane wyżej dowody.

Dowody z dokumentów nie budziły zastrzeżeń Sądu oraz nie były kwestionowane przez strony. Wprawdzie pozwany nie wypłacił powodowi w całości poniesionych kosztów zakupu leków, to jednak nie kwestionował prawdziwości złożonych przez powoda faktur, ani związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy leczeniem skutków urazów, a zakupem leków objętych tymi fakturami. Nie zgłosił również żadnych wniosków dowodowych, które związkowi temu przeczyłyby.

Sąd obdarzył wiarą zeznania powoda E. M. ( k 330v-332 protokół rozprawy w zw. z k. 222 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny). Zeznania powoda dotyczyły procesu leczenia skutków wypadku, związanych z tym cierpień, sposobu i warunków życia przed wypadkiem i po tym zdarzeniu. Dowód z zeznań powoda nie został skutecznie zakwestionowany przez stronę pozwaną, przeciwnie, pozostaje w pełnej zgodzie ze złożonymi do akt sprawy dokumentami oraz wnioskami płynącymi z wywołanych w sprawie opinii biegłych.

Na wiarę zasługują też zeznania świadka J. M. (2), M. M. (1) i M. M. (2) (k 223 protokół skrócony i k 224 protokół elektroniczny). Zeznania świadków korespondują z zeznaniami powoda, dowodami z dokumentów i opiniami biegłych, są w związku z tym przekonywujące.

Sąd podzielił wywołane w sprawie opinie biegłych sądowych, z zakresu pulmonologii J. M. (1) (k. 241-244), z zakresu chirurgii ogólnej i urazowo-ortopedycznej J. S. ( k 248-250), biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii S. G. ( k 286-2287), a także biegłego neurologa E. B. ( k 278-280). Opinie zostały wydane przez osoby posiadające wiedzę specjalistyczną w swojej dziedzinie, kwalifikacje i doświadczenie, na podstawie materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy oraz po bezpośrednich badaniach powoda. Opinie są wyczerpujące, odpowiadają na wszystkie pytania i zarzuty stron, przez co uznać należy je za rzetelne i fachowe.

Uzasadnienie prawne:

Powództwo jest częściowo zasadne.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i § 2 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa wyżej, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 § 4 k.c.).

W świetle art. 35 i art. 36 ust. 1 zd.1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003r., Nr 124, poz. 1152) ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Pozwany - (...) S.A. uznał swoją odpowiedzialność za doznane przez powoda E. M. w wypadku z dnia 31 lipca 2011r. obrażenia ciała, przez co szersze uzasadnienie podstaw odpowiedzialności pozwanego uznać należy za niecelowe.

Wspomnieć trzeba jednak, że w myśl art. 445 § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Posługując się pojęciem „stosownej sumy” ustawodawca nie określa jednak zasad ustalania jej wysokości. Ustalenie wysokości kwoty zadośćuczynienia podlega zatem ocenie Sądu, opartej na wszechstronnym rozważeniu okoliczności konkretnego przypadku.

Rozmiar krzywdy doznanej przez powoda opisanej w stanie faktycznym jest, w ocenie Sądu, znaczny. W dacie wypadku powód miał wprawdzie 64 lata, ale był zdrowym, aktywnym mężczyzną, cieszącym się życiem rodzinnym, realizującym swoje zainteresowania, wreszcie mającym plany na przyszłość. Przebywał na emeryturze, ale dbał o kondycję fizyczną, jeździł na rowerze, pływał. W jednej chwili stracił zdrowie, stał się osobą niepełnosprawną. Rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powoda są wprawdzie w znacznym zakresie pozytywne, ale niektóre skutki urazu rokują niepomyślnie (dysfunkcja lewego barku, kręgosłupa, klatki piersiowej), a w przyszłości mogą skutkować wcześniejszym rozwojem zmian zwyrodnieniowych i potrzebą wdrożenia leczenia. Trwałe następstwa urazów w postaci wadliwie wygojonego złamania obojczyka powodującego zniekształcenie i ograniczenie ruch, powodują istotne ograniczenia nie tylko w sferze zainteresowań powoda, ale także w sferze wykonywania czynności życia codziennego. Powód przez długi okres czasu odczuwał dolegliwości bólowe o różnym natężeniu, a co ważne dolegliwości te odczuwa nadal i będzie odczuwać w przyszłości. Jak podano wyżej powód cierpi na dysfunkcję ze strony lewego barku, kręgosłupa i klatki piersiowej. Nie może wykonywać cięższych prac fizycznych, a nawet unosić rąk do góry. Przeszedł długotrwałe leczenie, w tym leczenie operacyjne, długotrwałą i bolesną rehabilitację. Na podkreślenie zasługuje w przekonaniu Sądu fakt, że obrażenia doznane przez powoda były szczególnie bolesne (złamanie kilku żeber, obojczyka, perforacja jelita, złamanie mostka, złamanie obojczyka). Cierpienia fizyczne powoda wywoływały też bolesne zabiegi (chirurgiczne, intubacja, laparotomia, dreny). Leczenie było powikłane wystąpieniem ropnia powłok brzucha, co dodatkowo spotęgowało ból. W następstwie wypadku powód doznał także istotnej zmiany warunków życia, zmiany planów życiowych, co wywołało u niego zaburzenia adaptacyjne, których objawem był stan obniżonego nastroju, wewnętrznego napięcia, niepokoju, lęku, poczucia niemożności poradzenia sobie, ograniczenia zdolności do skutecznego wykonywania codziennych czynności, rozdrażnienia, reakcji impulsywnych, wybuchów złości, płaczliwości, zaburzeń snu w postaci bezsenności. Wprawdzie objawy te aktualnie w znacznej mierze ustąpiły, to powód nadal czuje się mniej pewny siebie, mniej sprawny, a przez to gorszy od innych. Brak perspektyw na całkowite wyleczenie schorzeń pozbawia go też nadziei na kontynuowanie aktywnego wypoczynku, uprawiania ogrodu.

Okoliczności tu przytoczone muszą znaleźć odzwierciedlenie w wysokości przyznanego powodowi zadośćuczynienia. Kwota 30.000 zł wypłacona z tego tytułu przez pozwanego nie jest wystarczająca w stosunku do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy. Faktem jest, że zadośćuczynienie z jednej strony ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy z drugiej nie prowadzić do nadmiernego wzbogacenia osoby uprawnionej do otrzymania zadośćuczynienia ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2000 roku, III CKN 58/98), to w okolicznościach niniejszej sprawy nie można mówić, że kwota zadośćuczynienia przekraczająca 30 000 złotych mogłaby doprowadzić do wzbogacenia się powoda. Podnieść także należy, iż zadośćuczynienie winno mieć charakter całościowy i obejmować wszelkie cierpienia fizyczne, jak i cierpienia psychiczne, również te możliwe do wystąpienia w przyszłości. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień ( tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 3 lutego 2000 roku, I CKN 969/98).

Odpowiednią sumą zadośćuczynienia w okolicznościach obecnej sprawy jest, w ocenie sądu, kwota 90.000 zł.. Z jednej strony zadośćuczynienie to zrekompensuje poniesione przez powoda cierpienia i krzywdy, z drugiej zaś uwzględni stosunki majątkowe społeczeństwa i nie będzie nadmierne.

Naturalnie kwota zadośćuczynienia podlega zmniejszeniu o kwotę wypłaconą przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego ( 30 000 złotych), wobec czego do zasadzenia pozostaje dalsza kwota 60 000 złotych.

Zasądzone w wyroku od przyznanej kwoty zadośćuczynienia odsetki ustawowe za czas opóźnienia, znajdują swoją podstawę w treści art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Pismo zawierające zgłoszenie sprecyzowanego żądania w zakresie zadośćuczynienia wpłynęło do pozwanego w dniu 28 grudnia 2011, co wynika wprost z akt szkody. Od tej daty rozpoczynałby się bieg 30-dniowego terminu do likwidacji szkody. Termin ten upłynął by zatem w dniu 28 stycznia 2012r. Powód domaga się jednak zasadzenia odsetek ustawowych od dnia 14 lutego 2012r., tj. od daty wydania odmownej decyzji o przyznaniu dodatkowej kwoty zadośćuczynienia, przez co żądanie zgłoszone w tym zakresie jest w pełni usprawiedliwione.

Tytułem odszkodowania za poniesione koszty związane z zakupem leków, powód żądał kwoty 1 022,44 złote ( art. 444§ 1k.c.).

Roszczenie to należy uznać za uzasadnione w całości. Jak już było zaznaczone, pozwany wypłacił tylko nieznaczną część poniesionych przez powoda kosztów zakupu leków ( 341,76 zł). Odmawiając wypłaty dalszej kwoty, pozwany w toku obecnego procesu w żaden sposób nie zakwestionował złożonych przez powoda faktur potwierdzających zakup leków, nie przedstawił też dowodu przeczącego związkowi przyczynowemu pomiędzy leczeniem obrażeń doznanych przez powoda w wypadku, a zakupionymi lekami. Tym samym uznać należy, że odmowa wypłaty przez pozwanego odszkodowania z tytułu zakupu leków ponad kwotę 341,76 złotych, była nieuzasadniona, a fakt poniesienia przez E. M. szkody majątkowej polegającej na zakupie leków służących do leczenia następstw doznanych w wypadku obrażeń, za udowodniony.

Tytułem odszkodowania za poniesione koszty odwiedzin w Szpitalu przez najbliższych członków rodziny, powód żądał kwoty 522,72 zł. ( art. 444§ 1k.c.). Roszczenie to jest częściowo tylko zasadne. Ścisłe udowodnienie poniesionych z tego tytułu kosztów jest w ocenie Sadu niemożliwe, co uzasadnia zastosowanie zasady ustalenia wysokości odszkodowania na podstawie art. 322 k.p.c. Przede wszystkim nie przekonuje dokonany w uzasadnieniu pozwu sposób wyliczenia szkody poprzez pomnożenie liczby odwiedzin syna powoda przez ilość przejechanych kilometrów i średnie zużycie paliwa. Nasuwające się wątpliwości wynikają stąd, że powód zeznał, iż syn nie zawsze przyjeżdżał samochodem pożyczonym od kolegi, ale też autobusem. Wprawdzie powód dodał, że oprócz syna odwiedzała go także córka oraz matka, ale matka mieszkająca w P. odwiedziła go tylko jeden raz i przyjechała z innym członkiem rodziny. Wątpliwości te powodują, że dokładne ustalenie wysokości odszkodowania jest wyjątkowo utrudnione. Rozważając okoliczności sprawy i biorąc pod uwagę zasady doświadczenia życiowego, należało zasądzić tytułem zwrotu kosztów odwiedzin powoda w Szpitalu kwotę 300 złotych.

Tytułem odszkodowania za poniesione koszty opieki sprawowanej przez osoby drugie, powód żądał kwoty 5 915 złotych ( art. 444§ 1k.c.).

Żądanie zgłoszone w tym zakresie nie jest zasadne. Jak wynika z cytowanych wyżej opinii biegłych powód wymagał opieki, ale nie w zakresie jaki wskazał w pozwie. Według biegłego z zakresu chirurgii urazowej był to okres 10 tygodni od urazu, a według biegłego pulmonologa 2 miesiące od wypadku. Najdłuższy okres czasu, w którym powód potrzebował opieki podał biegły z zakresu ortopedii – traumatologii i rehabilitacji medycznej S. G., jako 2-3 miesiące od urazu. Taki okres czasu, tj. 3 miesiące, przyjął też Sąd dla potrzeb ustalenia wysokości należnego powodowi odszkodowania. Żaden z biegłych nie wskazał dobowego zakresu sprawowania niezbędnej opieki nad powodem, ogólnie wskazując, że pomoc ta dotyczyła czynności życia codziennego, tj. pomocy w toalecie, zakupach, „załatwianiu spraw na mieście”. Biorąc pod uwagę wskazania biegłych przyjąć należało, że czynności te w pierwszych 2 miesiącach po wypadku pochłaniały 4 godz./dobę, w trzecim miesiącu, a więc w miarę upływu czasu 3 godz./dobę. Powód nie wykazał również wysokości stawki usług opiekuńczych obowiązującej na terenie jego zamieszkania. Przyjął jednak stawkę zaproponowaną przez pozwanego, tj 7 zł/h. Uważając, że stawka w tej wysokości jest uznana przez obie strony, dla potrzeb obliczenia wysokości odszkodowania Sąd również te wysokość stawki zastosował . 3 miesiące = 90 dni, przy czym pierwsze 30 dni powód spędził w szpitalu, głównie na OIOMIE, gdzie zapewnioną miał pełną opiekę personelu szpitalnego. Tym samym podstawą wyliczenia należnego powodowi odszkodowania z tytułu opieki sprawowanej przez osoby drugie, może być wyłącznie okres 2 m-cy, tj. 60 dni. Koszty opieki sprawowanej nad powodem przez osobę drugą wynoszą wobec tego łącznie 1 470 zł. (30 dni x 4 godziny, tj. 120 x 7zł. = 840 zł., 30 dni x 3 godziny, tj. 90 x 7 zł.= 630 zł.). Jak podano wyżej pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie z tytułu poniesionych kosztów opieki w kwocie 2 625 zł., a zatem znacznie ponad kwotę wyliczoną przez Sąd. Roszczenie powoda z tego tytułu podlega zatem oddaleniu w całości.

Odsetki za czas opóźnienia w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego zasądzone zostały od dnia 21 września 2012r., tj. od upływu 30 dni od daty doręczenia pozwanemu odpisu pozwu. Podstawą takiego orzeczenia stał się fakt, że powód działający z profesjonalnym pełnomocnikiem nie wykazał, aby roszczenie o zwrot kosztów odwiedzin powoda w szpitalu zostało zgłoszone przed dniem wniesienia pozwu. Okoliczność ta nie wynika z nadesłanej przez stronę pozwaną elektronicznej wersji akt szkody. Podobnie powód nie wykazał, aby przed datą wniesienia pozwu domagał się zwrotu zakupu leków potwierdzonych treścią tych faktur. Faktury te dotyczą bowiem różnych okresów czasu, zarówno roku 2011, jak i 2012r. Wiadomym jest, bo wynika to z uzasadnienia pozwu, że częściowego zwrotu poniesionych kosztów zakupu leków powód dokonał w lutym 2012r., a zatem prawdopodobne jest, że znaczna część tych faktur nie została przedstawiona pozwanemu do likwidacji. Odpis pozwu pozwany otrzymał w dniu 20 sierpnia 2012r. ( dowód doręczenia k 215). Termin do likwidacji szkody upłynął zatem w dniu 20 września 2012r., a obowiązek zapłaty odsetek ustawowych za czas opóźnienia powstał od dnia następnego, tj. 21 września 2012r.

Zasadne jest w przekonaniu Sądu żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku z dnia 31 lipca 2011r. mogące wystąpić u powoda w przyszłości. Opinia biegłego ortopedy i traumatologa wskazuje bowiem, że stan zdrowia powoda może ulec pogorszeniu poprzez wcześniejszy rozwój zmian zwyrodnieniowych wymagających leczenia. Podobnie biegły z zakresu chirurgii ogólnej i urazowo ortopedycznej zaakcentował, że w przyszłości u powoda mogą pojawić się dolegliwości bólowe i duszności. Fakt ten uzasadnia interes prawny powoda w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość (art. 189 k.p.c.).

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia treść art. 100 k.p.c., zgodnie z którym koszty procesu zostały miedzy stronami stosunkowo rozdzielone. Powód wygrał proces w 57%, przegrał w 43%, zaś poniesione przez niego koszty wynoszą łącznie 7 791 zł. ( 4 174 zł. opłata od pozwu + 3617 zł. wynagrodzenie pełnomocnika, 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa). Pozwany wygrał proces w 43%, przegrał w 57%. Poniósł koszty procesu w kwocie 3 617 złotych ( 3 600 złotych wynagrodzenie pełnomocnik, 17 złotych opłata skarbowa od pełnomocnictwa). Łącznie powód i pozwany ponieśli koszty procesu w kwocie 11 408 zł. Powód winien ponieść koszty w wysokości 4 905,44 złote ( 11 408 zł. x 43%), a pozwany w kwocie 6 502,56 złote (11 408 zł. x 57%). Powód powinien zatem otrzymać od pozwanego zwrot kosztów procesu w wysokości 2 885,56 złotych ( 7791 zł – 4905,44 zł), pozwany zaś powinien uiścić na rzecz powoda taką samą kwotę.

Skarb Państwa poniósł tymczasowo koszty sądowe w wysokości łącznej 3 063,91zł.złotych. Pozwany, który przegrał proces w 57% powinien zwrócić na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1 746,43 złotych ( 3 063,91 zł x 57%), zaś powód , który przegrał proces w 43%, powinien zwrócić z zasądzonego na jego rzecz roszczenia kwotę 1 317,48 zł.( 3 063,91 zł x 43%).

Z przyczyn wyżej podanych i z uwagi na treść cytowanych przepisów prawa Sąd orzekł jak w wyroku.