Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Jacka Kuźmy prokuratora Prokuratury Okręgowej w Lublinie del. do Prokuratury Apelacyjnej w Lublinie

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2013 r.

sprawy L. Z. i W. F.

oskarżonych z art.258 § 3 k.k., art. 258 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art.86 § 3 k.k.s. w zb. z art. 54 § 1 k.k.s. i in.

z powodu apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Zamościu

z dnia 3 kwietnia 2013 r., sygn. akt II K 81/09

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne;

II.  zasądza na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty za drugą instancję: od oskarżonego L. Z. 400 (czterysta) zł, zaś od oskarżonego W. F. 2400 (dwa tysiące czterysta) zł oraz po 10 (dziesięć) zł wydatków postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

L. Z. i W. F. zostali oskarżeni o to, że:

I. w okresie od marca 2008 roku do 11 maja 2008 roku, w Z. i O. pow. (...), działając wspólnie i w porozumieniu oraz z innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brali udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, polegających na wprowadzaniu na obszar Wspólnoty Europejskiej przez drogowe przejście graniczne w Z., bez zgłoszenia celnego, wyrobów akcyzowych w postaci papierosów nie posiadających oznaczeń polskimi znakami skarbowymi akcyzy, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu, przy czym W. F. brał udział w w/w grupie od kwietnia 2008 roku, zaś L. Z. grupą tą kierował.

to jest o czyn z art. 258 § 1 i 3 k.k. odnośnie L. Z. i o czyn z art. 258 § 1 k.k. wobec W. F.

nadto L. Z. został oskarżony o to, że:

II. w okresie od 14 marca 2008 roku do 11 maja 2008 roku, w Z., pow. (...), działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, wspólnie i w porozumieniu z W. F., M. O., A. W., M. S. (1), D. S. i innymi nieustalonymi osobami, kierował wprowadzeniem na obszar Wspólnoty Europejskiej towaru w postaci nie mniejszej niż 471.120 sztuk papierosów marki (...) i (...) bez polskich znaków skarbowych akcyzy, o wartości rynkowej nie mniejszej niż 133.091,40 zł, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu, przez co naraził budżet Wspólnoty Europejskiej na uszczuplenie należności celnej w kwocie nie mniejszej niż 10.855,00 zł oraz Skarb Państwa na uszczuplenie podatku VAT w kwocie nie mniejszej niż 48.968,00 zł oraz podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej niż 192.882,00 zł, w ten sposób, że zorganizował, a następnie polecił M. O. i A. W. wwiezienie w/w towaru z Ukrainy do Polski przez drogowe przejście graniczne w Z., przy czym z popełnienia przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu

to jest o czyn z art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 3 k.k.s. w zb. z art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 54 § 2 k.k.s. w zb. z art. 63 § 2 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1pkt. 2 i 5 k.k.s.

nadto W. F. został oskarżony o to, że:

IX. w okresie od lutego 2008 roku do 11 kwietnia 2008 roku w H., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu oraz z innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, brali udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych polegających na wprowadzaniu na obszar Wspólnoty Europejskiej przez kolejowe przejście graniczne w H. bez zgłoszenia celnego wyrobów akcyzowych w postaci papierosów nie posiadających oznaczeń polskimi znakami skarbowymi akcyzy, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu

to jest o czyn z art. 258 § 1 k.k.

X. w okresie od lutego 2008 roku do 11 maja 2008 roku, w Z., i H. pow. (...), działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w zorganizowanych grupach mających na celu popełnianie przestępstw skarbowych, wspólnie i w porozumieniu z L. Z., M. O., A. W., M. S. (1), D. S., W. B., P. G. i innymi nieustalonymi osobami, w ramach ustalonego podziału ról, wprowadził na obszar Wspólnoty Europejskiej towar w postaci nie mniejszej niż 599.980 sztuk papierosów marki (...) i (...) bez polskich znaków skarbowych akcyzy, o wartości rynkowej nie mniejszej niż 169.494,35 zł, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu, przez co naraził budżet Wspólnoty Europejskiej na uszczuplenie należności celnej w kwocie nie mniejszej niż 13.824,00 zł oraz Skarb Państwa na uszczuplenie podatku VAT w kwocie nie mniejszej niż 47.818,00 zł oraz podatku akcyzowego w kwocie nie mniejszej niż 179.529,00 zł, w ten sposób, że brał udział w wwiezieniu co najmniej 419.980 sztuk papierosów na obszar Wspólnoty Europejskiej przez kolejowe przejście graniczne w H., oraz co najmniej 180.000 sztuk papierosów przez drogowe przejście graniczne w Z., przy czym z popełnienia przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu

to jest o czyn z art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 3 k.k.s. w zb. z art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 54 § 2 k.k.s. w zb. z art. 63 § 2 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 2 i 5 k.k.s.

XI. w marcu 2008 roku, w H. woj. (...), działając w celu skłonienia M. S. (1), funkcjonariuszki Oddziału Celnego w Z., do odstąpienia od przeprowadzenia kontroli celnej samochodów m-ki M. o nr rej. (...) oraz A. o nr rej. (...) i umożliwienie w ten sposób M. O. i A. W. wprowadzenie na obszar Wspólnoty Europejskiej przez drogowe przejście graniczne w Z. wyrobów akcyzowych w postaci papierosów bez polskich znaków skarbowych akcyzy, obiecał udzielenie korzyści majątkowej, po czym w maju 2008 roku wręczył M. S. (1) kwotę 600 złotych za zaniechanie kontroli ich pojazdów w dniach 1, 6, 8 i 9 kwietnia 2008 roku

to jest o czyn z art. 229 § 3 k.k.

Wyrokiem z dnia 3 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Zamościu:

oskarżonego L. Z. uznał za winnego zarzucanego mu czynu z pkt. I aktu oskarżenia z art. 258 § 3 k.k.

a nadto uznał go za winnego tego, że:

II. w okresie od 14 marca 2008 roku do 11 maja 2008 roku, w Z., pow. (...), działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej z tytułu wprowadzenia na polski obszar celny papierosów pochodzenia ukraińskiego bez uiszczenia stosownych opłat i podatków, w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, wspólnie i w porozumieniu z W. F., M. O., A. W., M. S. (2), D. S. i innymi nieustalonymi osobami, kierował wprowadzeniem na obszar Wspólnoty Europejskiej towaru w postaci nie mniejszej niż 459.120 sztuk papierosów marki (...) i (...) bez polskich znaków skarbowych akcyzy, o wartości rynkowej nie mniejszej niż 120.519,00 złotych, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu, przez co nastąpiło narażenie budżetu Wspólnoty Europejskiej na uszczuplenie należności celnej małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 10.282,00 złotych oraz narażenie Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku VAT małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 16.144,00 złotych oraz należnego podatku akcyzowego małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 45.244,00 złotych, w ten sposób, że zorganizował, a następnie polecił M. O. samochodem osobowym marki (...) nr rej. (...) i A. W. samochodem osobowym marki (...) nr rej. (...) wwiezienie w/w towaru z Ukrainy do Polski przez drogowe przejście graniczne w Z., przy czym z popełnienia przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 3 k.k.s. w zb. z art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 54 § 2 k.k.s. w zb. z art. 63 § 2 k.k.s. w zw. z art. 63 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1pkt. 2 i 5 k.k.s. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 marca 2009 roku).

i za to skazał go:

- za czyn z pkt. I na podstawie art. 258 § 3 k.k. na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

- za czyn z pkt. II na podstawie art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 3 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 38 § 1 pkt. 2 k.k.s. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna wynosi 60 (sześćdziesiąt) złotych,

na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s., art. 39 § 1 i 2 k.k.s. orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności połączył i jako karę łączną wymierzył oskarżonemu karę 2 (dwóch) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

na podstawie art. 33 § 1 k.k.s. orzekł środek karny ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej w wysokości 4.400 (cztery tysiące czterysta) złotych osiągniętej z przestępstwa z pkt. II wyroku,

na podstawie art. 30 § 3 k.k.s. w zw. z art. 29 pkt. 2 k.k.s. orzekł przepadek dowodu rzeczowego w postaci samochodu marki I. (...) nr rej. (...),

na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. na poczet orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie to jest okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 13 maja do 15 maja 2008 roku i od 16 października do 28 października 2008 roku przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

oskarżonego W. F. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów z pkt. I aktu oskarżenia i z pkt. IX aktu oskarżenia wyczerpujących dyspozycję art. 258 § 1 k.k., ustalając, iż czyny te stanowią ciąg przestępstw z art. 258 § 1 k.k., z pkt. XI aktu oskarżenia z art. 229 § 3 k.k.

a nadto w ramach czynu zarzucanego mu w pkt. X aktu oskarżenia uznał go za winnego tego, że:

Xa. w okresie od 1 kwietnia 2008 roku do 11 maja 2008 roku, w Z. pow. (...), działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, wspólnie i w porozumieniu z L. Z., M. O., A. W., M. S. (1), D. S., i innymi nieustalonymi osobami, w ramach ustalonego podziału ról, w dniach 1 kwietnia 2008 roku, 5 kwietnia 2008 roku, 8 kwietnia 2008 roku, wprowadził na obszar Wspólnoty Europejskiej towar w postaci nie mniejszej niż 172.000 sztuk papierosów marki (...) i (...) bez polskich znaków skarbowych akcyzy, o wartości rynkowej nie mniejszej niż 45.150,00 złotych, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu, przez co nastąpiło narażenie budżetu Wspólnoty Europejskiej na uszczuplenie należności celnej która nie przekracza ustawowego progu w kwocie nie mniejszej niż 3.852,00 złotych oraz narażenie Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku VAT małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 6.048,00 złotych oraz należnego podatku akcyzowego małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 16.948,00 złotych, przy czym z popełnienia przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 4 k.k.s. w zb. z art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 54 § 2 k.k.s. w zb. z art. 63 § 2 k.k.s. w zw. z art. 63 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 2 i 5 k.k.s. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 marca 2009 roku).

Xb. w okresie od lutego 2008 roku do 11 kwietnia 2008 roku w H. pow. (...), działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej, w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych, wspólnie i w porozumieniu z W. B. i P. G. i innymi nieustalonymi osobami, w ramach ustalonego podziału ról, w dniach 5 lutego 2008 roku, 28/29 marca 2008 roku, 9 kwietnia 2008 roku i 10/11 kwietnia 2008 roku, wprowadził na obszar Wspólnoty Europejskiej towar w postaci nie mniejszej niż 345.980 sztuk papierosów marki (...) i (...) bez polskich znaków skarbowych akcyzy, o wartości rynkowej nie mniejszej niż 108.144,75 złotych, których ilość i wartość wskazywała na zamiar wprowadzenia do obrotu, przez co nastąpiło narażenie budżetu Wspólnoty Europejskiej na uszczuplenie należności celnej małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 9.220,00 złotych oraz narażenie Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku VAT małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 14.477,00 złotych oraz należnego podatku akcyzowego małej wartości w kwocie nie mniejszej niż 40.597,00 złotych, przy czym z popełnienia przestępstw skarbowych uczynił sobie stałe źródło dochodu to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 3 k.k.s. w zb. z art. 54 § 1 k.k.s. w zw. z art. 54 § 2 k.k.s. w zb. z art. 63 § 2 k.k.s. w zw. z art. 63 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 2 i 5 k.k.s. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 marca 2009 roku).

i za to skazał go:

- za ciąg przestępstw na podstawie art. 258 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

- za czyn z pkt. XI na podstawie art. 229 § 3 k.k. w zw. z art. 33 § 2 k.k. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych przyjmując, że jedna stawka dzienna wynosi 50 (pięćdziesiąt) złotych,

- za czyn z pkt. Xa wyroku na podstawie art. 63 § 2 k.k.s. w zw. z art. 63 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 38 § 1 pkt. 2 k.k.s. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna wynosi 50 (pięćdziesiąt) złotych,

- za czyn z pkt. Xb wyroku na podstawie art. 86 § 1 k.k.s. w zw. z art. 86 § 3 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt. 2 i 5 k.k.s. w zw. z art. 38 § 1 pkt. 2 k.k.s, na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna wynosi 50 (pięćdziesiąt) złotych,

na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s., art. 39 § 1 i 2 k.k.s. orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności i grzywny połączył i jako karę łączną wymierzył oskarżonemu karę 2 (dwóch) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna wynosi 50 (pięćdziesiąt) złotych,

na podstawie art. 33 § 1 k.k.s. orzekł środek karny ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej w wysokości 2800 (dwa tysiące osiemset) złotych osiągniętych z przestępstw z pkt. Xa i Xb wyroku,

na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. na poczet orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie to jest okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w dniach od 12 października do 28 października 2008 roku przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.;

zwolnił oskarżonych do uiszczenia kosztów sądowych.

Wyrok powyższy został zaskarżony przez obrońców oskarżonych.

Obrońca oskarżonego L. Z. zaskarżył powyższy wyrok na korzyść oskarżonego w części dotyczącej skazania go za udział w zorganizowanej grupie przestępczej i kierowanie zorganizowaną grupą przestępczą (czyn z pkt I wyroku) oraz w części dotyczącej wymiaru kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności. Na zasadzie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 3 k.p.k. zarzucił:

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a mający wpływ na jego treść, przez ustalenie na podstawie nieprawidłowej oceny dowodów, że oskarżony L. Z. dokonał zarzucanych mu czynów, wyczerpujących dyspozycję art. 258 § 1 i 3 k.k. (pkt I wyroku, mimo że nie pozwala na to ujawniony w sprawie materiał dowodowy.

Ponadto, na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k., wyrokowi zarzucił obrazę przepisów postępowania: art. 4 i 5 § 2 k.p.k., co miało wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia przez nie rozważenie wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności tych, które przemawiały na korzyść oskarżonego i rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego.

Na mocy art. 438 pkt 4 k.p.k. wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność orzeczonych kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego L. Z. od dokonania czynu, przypisanego mu w pkt 1/ zaskarżonego wyroku (art. 258 § 3 k.k.)

albo

2)  uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Zamościu,

ewentualnie,

3)  zmianę zaskarżonego wyroku i znaczne złagodzenie orzeczonych kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności, orzeczonych wobec L. Z.
i wymierzenie oskarżonemu kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze dwóch lat z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat pięciu i stosownej kary grzywny.

Natomiast obrońca oskarżonego W. F. zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej winy oskarżonego co do czynu objętego pkt XI wyroku oraz części kary orzeczonej wobec oskarżonego W. F. za popełnienie pozostałych zarzucanych mu czynów, a nadto w części kary łącznej.

Na zasadzie art. 427 § 1 i 2 k.p.k., art. 438 pkt 2 i 4 k.p.k. orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego mających istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia a mianowicie art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przejawiającej się nie obdarzeniem wiarą wyjaśnień oskarżonych W. F. oraz M. S. (2) w tej kwestii, iż pieniądze przekazywane przez W. F. na rzecz M. S. (2) stanowiły pożyczkę, podczas gdy wyjaśnienia oskarżonych są spójne i korelują ze sobą;

2.  rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu W. F. przez nienależyte uwzględnienie okoliczności łagodzących w postaci: przyznania się oskarżonego do winy, okazanej skruchy, dotychczasowej nie karalności, pozytywnego wywiadu kuratorskiego, a nadanie nadmiernego znaczenia wysokiej szkodliwości społecznej zarzucanych mu czynów oraz niskim pobudkom jakimi kierował się oskarżony.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i 437 § 2 k.p.k. wniósł o:

zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Zamościu II Wydział Karny z dnia 3 kwietnia 2013 r., sygn. akt II K 81/09 w zaskarżonej części przez:

1.  uniewinnienie W. F. od zarzucanego mu czynu objętego pkt XI wyroku oraz wymierzenie oskarżonemu:

-

za ciąg przestępstw kary 1 roku pozbawienia wolności,

-

za czyn z pkt Xa wyroku kary 3 miesięcy pozbawienia wolności,

-

za czyn z pkt Xb wyroku kary 3 miesięcy pozbawienia wolności

oraz orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby w wymiarze 3 lat oddając oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora, a nadto orzeczenie środka karnego ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej w wysokości 2.800 zł,

ewentualnie na wypadek nie uwzględnienia naruszenia przepisów prawa procesowego wniósł o:

2.  wymierzenie oskarżonemu W. F.:

-

za ciąg przestępstw kary 1 roku pozbawienia wolności,

-

za czyn z pkt XI wyroku kary 1 roku pozbawienia wolności,

-

za czyn z pkt Xa wyroku kary 3 miesięcy pozbawienia wolności,

-

za czyn z pkt Xb wyroku kary 3 miesięcy pozbawienia wolności

oraz orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby w wymiarze 3 lat oddając oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora, a nadto orzeczenie środka karnego ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej w wysokości 2.800 zł.

Wyrokiem z dnia 21 listopada 2013 r. Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne.

Zgodnie z art. 457 § 2 k.p.k. wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku złożyli obrońcy obu oskarżonych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Złożona apelacja na korzyść oskarżonego L. Z. zarówno w części dotyczącej winy jak i w zakresie kary na uwzględnienie nie zasługuje. Zgodnie z art. 433 § 1 k.p.k. sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach środka odwoławczego, a w zakresie szerszym o tyle, o ile ustawa to przewiduje.

W orzecznictwie i w doktrynie występuje jednolite stanowisko ujmujące „granice środka odwoławczego” jako trójwymiarową konstrukcję wyznaczoną przez:

-

kierunek zaskarżenia (na korzyść lub na niekorzyść);

-

zakres zaskarżenia (całość czy tylko część orzeczenia);

-

zarzuty odwoławcze (stwierdzenia dotyczące uchybień, którymi w ocenie skarżącego obarczone jest zaskarżone orzeczenie).

Przenosząc powyższe na grunt wniesionej i rozpoznawanej apelacji, należy stwierdzić, że została ona wniesiona na korzyść oskarżonego i dotyczy tylko części zaskarżonego orzeczenia – przypisanego oskarżonemu czynu opisanego w pkt I wyczerpującego dyspozycję art. 258 § 3 k.k.

Kwestionując winę oskarżonego w zakresie dokonania tego czynu apelacja podnosi zarzut obrazy prawa procesowego art. 4 i 5 § 2 k.p.k., która w ocenie skarżącego spowodowała niekorzystną dla oskarżonego ocenę materiału dowodowego, oraz zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegający na nieprawidłowej ocenie dowodów i uznaniu winy oskarżonego.

Natomiast w przypadku nieuwzględnienia powyższych zarzutów skarżący zgłosił zarzut rażącej „niewspółmierności kar jednostkowych i kary łącznej pozbawienia wolności”. Z uzasadnienia tego zarzutu należy wnioskować, że dotyczy on głównie kary łącznej, bowiem orzeczenie jej w granicach określonych przez sąd uniemożliwia zawieszenie jej wykonania.

Powyższe usystematyzowanie granic zaskarżenia było niezbędne, bowiem apelacja nie została sporządzona w sposób przejrzysty.

Przedstawiona systematyka uzasadnia ustosunkowanie się przez sąd odwoławczy do zarzutów dotyczących winy oskarżonego w zakresie dokonania czynu przypisanego w pkt I wyczerpującego dyspozycję art. 253 § 2 k.k.

Apelacja poprawnie powołuje orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Krakowie
i Katowicach, lecz błędnie je interpretuje. Orzeczenia te dotyczą konkretnych stanów faktycznych rozpoznawanych przez sądy, które nie muszą mieć odniesienia na grunt sprawy niniejszej.

Cytując wskazane orzeczenia skarżący nie dostrzega bardzo szeroko przedstawionej analizy problematyki zorganizowanej grupy przestępczej przez sąd meriti w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (k. 5024-5032). Sąd ten przeanalizował nie tylko orzecznictwo sądów apelacyjnych w Krakowie i Katowicach, ale również stanowisko Sądu Najwyższego oraz doktryny, które prezentuje pogląd, że przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. ma charakter formalny i znamiona przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej wypełnia samo przystąpienie do niej i pozostawanie w jej strukturze, a więc wystarczy sama bierna przynależność, bez popełnienia jakichkolwiek innych czynów zabronionych (por. B.Gardocki: artykuł Prok. i Pr. 2008/3/68, glosa Prok. i Pr. 208/12/167; wyroki SN: z 16 stycznia 2008 r., IV K 389/07, LEX nr 346607 i z 22 maja 2007 r., WA 15/07, OSN w SK 2007/1/1123, wyrok SA w Krakowie z 26 listopada 2008 r., II AKa 168/08, KZS 2008/12/35).

W świetle przedstawionych przez sąd meriti jak i powyższych poglądów prawnych, wskazywane przez apelację powiązania socjologiczno-psychologiczne oraz sankcje związane z działalnością grupy nie są warunkiem sine qua non funkcjonowania zorganizowanej grupy przestępczej.

Nadto zarzucając obrazę prawa procesowego art. 4 i 5 § 2 k.p.k. skarżący błędnie interpretuje unormowania tych przepisów. Zasada obiektywizmu wyrażona w art. 4 k.p.k. nie nakazuje interpretowania materiału dowodowego sprawy jedynie na korzyść oskarżonego, lecz zobowiązuje sąd do obiektywnej oceny wszystkich a nie wybiórczych dowodów zgromadzonych w sprawie. Apelacja cytuje wybiórcze zdania z wyjaśnień M. S. (2), D. S. i A. W.
i na tej podstawie stara się wyciągać wnioski odnośnie niewinności oskarżonego. Taka postawa jest celowym błędnym interpretowaniem materiału dowodowego sprawy, bowiem wyjaśnienia te w zestawieniu z wyjaśnieniami oskarżonego oraz M. O. i W. F. tworzą logiczną całość, świadczącą o tym, że to oskarżony L. Z. był inicjatorem zorganizowania przemytu papierosów przez przejście graniczne w Z.. To oskarżony zwrócił się do D. S. aby nie dokonywała szczegółowych kontroli samochodów przemycających papierosy, zaproponował M. O. i W. F. udział w zorganizowanym przemycie. To na prośbę oskarżonego M. O. zaangażował do tego procederu A. W.. Natomiast po dokonaniu przemytu to oskarżony odbierał papierosy z posesji M. O..

Powyższe czynności sprawcze świadczą w sposób nie budzący wątpliwości, że na przejściu granicznym w Z. oraz po polskiej stronie granicy czynności koordynacyjne, a więc kierownicze, podejmował oskarżony, który również powiadamiał O. i W. o potrzebie kolejnego wyjazdu po przygotowaną przesyłkę papierosów.

Powyższe czynności sprawcze w pełni wyczerpują dyspozycję art. 258 § 3 k.k. Na ocenę tą nie ma wpływu fakt, że oskarżony działał również w strukturach zorganizowanej przez Ukraińców grupy przestępczej.

Powyższe okoliczności sąd meriti szczegółowo przeanalizował na k. 5029-5032 uzasadnienia i brak jest podstaw do podnoszenia zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Zasada in dubio pro reo jest naruszona wówczas, gdy sąd poweźmie wątpliwości i zinterpretuje je na niekorzyść oskarżonego.

W sprawie niniejszej takich wątpliwości sąd nie powziął, wątpliwości również nie budzi zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Podobnie nie może być uznany za zasadny zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Oceny winy oskarżonego nie można dokonać na podstawie wskazanego przez apelację z obrazą art. 410 k.p.k. szczątkowego materiału dowodowego. Skarżący natomiast nie wykazał, że przeprowadzona przez sąd meriti ocena materiału dowodowego jest dotknięta błędem natury faktycznej lub logicznej i jest sprzeczna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

Sąd Apelacyjny w wymienionej ocenie materiału dowodowego również nie stwierdził poważnych błędów i uznał, że spełnia ona w pełni wymagania określone w art. 7 k.p.k. i 410 k.p.k.

Uwzględniając powyższe Sąd Apelacyjny uznał, że apelacja kwestionująca winę oskarżonego na uwzględnienie nie zasługuje. W ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest również podstaw do uznania, że orzeczona wobec oskarżonego kara jest rażąco niewspółmiernie surowa. Niewspółmierność zachodzi wówczas gdy kara wymierzona za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie odzwierciedla należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie uwzględnia w wystarczającej mierze obu celów kary określonych w art. 53 § 1 k.k. Przy wymiarze kary sąd uwzględnił zarówno okoliczności łagodzące jak i obciążające dotyczące oskarżonego oraz miał na uwadze cele zapobiegawczo-wychowawcze orzeczonej kary odnośnie oskarżonego jak i w zakresie społecznego oddziaływania.

Należy mieć na uwadze, że przestępstwo z art. 258 § 3 k.k. zagrożone jest karą od roku do 10 lat pozbawienia wolności, orzeczona więc wobec oskarżonego kara 2 lat pozbawienia wolności oscyluje w granicach dolnego progu zagrożenia. Orzeczona kara za przestępstwo skarbowe również oscyluje w granicy środkowego progu zagrożenia. Tak orzeczone kary nie mogą być uznane za niewspółmiernie surowe.

Przy uwzględnieniu stopnia winy oskarżonego w zestawieniu z pozostałymi współoskarżonymi i jego kierowniczej roli oraz uprzedniej karalności sąd pierwszej instancji zasadnie również uznał, że nie zachodzą wobec niego przesłanki uzasadniające orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Nie zasługuje na uwzględnienie również apelacja obrońcy oskarżonego W. F.. Uwagi dotyczące granic środka odwoławczego, poczynione na gruncie rozpoznania apelacji wniesionej na korzyść współoskarżonego L. Z., dotyczą również apelacji wniesionej na korzyść W. F.. Apelacja ta skarży wyrok również tylko częściowo w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt XI zakwalifikowanego z art. 229 § 3 k.k., podnosząc zarzut „naruszenia przepisów prawa procesowego mających istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a mianowicie art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k.”.

Natomiast w przypadku nieuwzględnienia powyższego zarzutu skarżący podnosił zarzut rażącej niewspółmierności kary, i wnosił o złagodzenie kar jednostkowych za poszczególne czyny oraz orzeczenie kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

W toku rozprawy apelacyjnej obrońca w końcowym wniosku sprecyzował, że apelacja dotyczy całości kary, a więc kary pozbawienia wolności i kary grzywny.

Przy tak zakreślonych granicach zaskarżenia należy stwierdzić, że apelacja błędnie podnosi zarzut obrazy art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k.

Przepis art. 4 k.p.k. określa jedną z generalnych zasad procesu karnego - zasadę obiektywizmu i nie może być samoistną podstawą zarzutów odwoławczych. W celu wykazania, że sąd orzekający nie przestrzegał tej zasady, należy wskazać przepisy ustawy karnej procesowej, które nie były respektowane.

Wprawdzie apelacja wskazuje na obrazę art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., lecz przytoczona argumentacja na poparcie tej tezy jest bardzo uproszczona i przeczy unormowaniom tych przepisów. Zasada obiektywizmu nie zobowiązuje sądu do interpretowania dowodów jedynie na korzyść oskarżonego, lecz do obiektywnej ich oceny zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego.

Wbrew tej zasadzie oraz z obrazą art. 410 k.p.k. skarżący twierdzenia w zakresie niewinności oskarżonego odnośnie czynu przypisanego w pkt XI stara się budować jedynie na części materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a mianowicie na wyrwanym z kontekstu całości wyjaśnień M. S. (2) stwierdzeniu podczas rozprawy (k. 4186) „Przyjęłam pieniądze od W. F. (...). Były to pieniądze pożyczone (...) na zapłacenie za mieszkania”.

W. M. S. (2) była wielokrotnie przesłuchiwana
w toku postępowania przygotowawczego i złożyła obszerne wyjaśnienia między innymi stwierdzając, że przyjęła od oskarżonego W. F. 600 zł za to, że nie dokonała szczegółowej kontroli samochodów wskazanych przez oskarżonego
(k. 3276v, 3293, 3731). Swoje twierdzenia podtrzymała podczas konfrontacji z oskarżonym F. (k. 3742-3743). Należy również wskazać, że po odczytaniu dalszych wyjaśnień na k. 3293, 3731 oraz protokołu konfrontacji podczas tej samej rozprawy współoskarżona potwierdziła swoje wyjaśnienia, że 600 zł otrzymała za przepuszczenie pojazdów. W tych warunkach oderwane od całości wyjaśnień stwierdzenie podczas rozprawy jest jedynie próbą dostosowania się do wyjaśnień oskarżonego F., która słusznie w ocenie sądu meriti na uwzględnienie nie zasługuje.

Należy dodatkowo wskazać, że podczas tej samej rozprawy (k. 4185 v) współoskarżona S. przyznała się do dokonania zarzuconych jej czynów za wyjątkiem czynu opisanego w pkt I (działanie w grupie przestępczej). Tak więc przyznała się do dokonania czynu przypisanego w pkt V, tj. do przyjęcia korzyści majątkowej od oskarżonego W. F. za odstąpienie od przeprowadzenia kontroli wskazanych przez niego samochodów.

M. S. (2) za ten czyn została prawomocnie skazana, bowiem nie złożyła środka zaskarżenia.

Okoliczności te w sposób nie budzący wątpliwości świadczą, że w zaistniałej sytuacji procesowej w toku rozprawy współoskarżona S. nie chciała obciążać W. F..

Powyższe okoliczności, wbrew stanowisku apelacji, sąd pierwszej instancji zgodnie z wymaganiami i uprawnieniami wynikającymi z art. 7 k.p.k. prawidłowo rozważył i trafnie uznał winę oskarżonego W. F. w zakresie czynu przypisanego w pkt XI za udowodnioną.

Sąd odwoławczy w przedstawionej ocenie materiału dowodowego nie stwierdził błędów natury faktycznej i logicznej, i w pełni ją podzielił. Z tych względów apelacja dotycząca winy oskarżonego na uwzględnienie nie zasługuje.

W ocenie Sądu Apelacyjnego również zarzut dotyczący rażącej niewspółmierności kary orzeczonej wobec oskarżonego na uwzględnienie nie zasługuje.

Okoliczności łagodzące, które wskazuje apelacja nie są w sprawie kwestionowane i sąd miał je na uwadze przy wymiarze kary. Wprawdzie oskarżony nie miał wcześniej konfliktu z prawem, lecz przy ocenie całego procederu przestępczego będącego przedmiotem osądu wina oskarżonego winna być surowiej oceniana od winy pozostałych współoskarżonych, porównywalnie z winą współoskarżonego L. Z..

Oskarżony W. F. bardzo aktywnie zaangażował się w proceder przestępczy, działał w dwóch zorganizowanych grupach (na przejściu granicznym w H. i Z.) i zaangażował do procederu przestępczego między innymi celniczkę.

W tych warunkach przy zagrożeniu karą pozbawienia wolności do 7,5 roku za przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. orzeczona kara 2 lata pozbawienia wolności nie może być uznana za niewspółmiernie surową, podobnie jak kara roku pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 229 § 3 k.k. przy zagrożeniu ustawowym do 10 lat pozbawienia wolności.

Nadto względy społeczne oddziaływania kary (przy uwzględnieniu nagminności przestępstw przemytu) przemawiają przeciwko złagodzeniu orzeczonych kar
i warunkowemu zawieszeniu wykonania orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej.

Uwzględniając omówione okoliczności i podzielając stanowisko sądu pierwszej instancji oraz wobec nie stwierdzenia przesłanek uzasadniających z urzędu uchylenie wyroku, Sąd Apelacyjny orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.

Orzeczenie odnośnie kosztów sądowych uzasadnia art. 627 k.p.k. i 636 § 1 k.p.k.