Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku w XV Wydziale Cywilnym

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Weronika Klawonn

Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Florian

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2013 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa A. R.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej(...)w G.

o zapłatę

1. oddala powództwo,

2. odstępuje od obciążania powódki kosztami procesu.

UZASADNIENIE

Stanowiska stron

Stanowisko powódki A. R.

Żądanie:

Powódka A. R. domagała się zasądzenia od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. u.(...)kwoty 175.000 zł bez odsetek oraz zwolnienia od ponoszenia kosztów procesu.

Podstawa faktyczna żądania:

Powódka w dniu 28 grudnia 2012 roku złożyła do Sądu Okręgowego w Gdańsku pozew o zapłatę 175.000 zł od Spółdzielni Mieszkaniowej (...) tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego.

Powódka była członkiem pozwanej Spółdzielni i dysponowała należącym do zasobów pozwanej spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu mieszkalnego przy ul. (...). W 1996 roku nastąpiła zamiana powyższego lokalu mieszkalnego powódki na mieszkanie kwaterunkowe przy ul. (...) w dzielnicy (...). Powódka twierdziła, że zamiana mieszkań nastąpiła w sposób przymusowy, w wyniku czego otrzymała mieszkanie o znacznie gorszym standardzie.

Według powódki Spółdzielnia powinna była najpierw dokonać sprzedaży jej lokalu mieszkalnego przy ul. (...), dokonać zapłaty na jej rzecz uzyskanej wyniku sprzedaży kwoty, a następnie dopiero zażądać opuszczenia lokalu.

Stanowisko pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...)

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa,,(...)" w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podniosła błędną ocenę i kwalifikację prawną przedstawionego stanu faktycznego przez powódkę, co eliminuje jej zdaniem, istnienie roszczenia. W ocenie pozwanej roszczenie powódki było bezpodstawne oraz przedawnione.

Pozwana sprzeciwiła się twierdzeniom powoda o przywłaszczeniu wkładu mieszkaniowego należnego powódce. Nigdy, bowiem nie używała jakiejkolwiek formy przymusu względem powódki prowadzącego zamiany przysługującego jej mieszkania spółdzielczego na mieszkanie kwaterunkowe. Pozwana potwierdziła, że powódka była członkiem pozwanej Spółdzielni i dysponowała należącym do zasobów pozwanej spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu mieszkalnego przy ul. (...). Jednakże już w 1995 roku posiadała względem pozwanej zadłużenie w związku z używaniem lokalu. W związku z powyższym faktem Zarząd Spółdzielni w dniu 06.11.1995 roku wystąpił z wnioskiem do Rady Nadzorczej o wykluczenie powódki z grona członków Spółdzielni.

Pozwana wskazała na podstawę prawną takiego roszczenia art. 24 § 1 Prawa spółdzielczego w brzmieniu ówcześnie obowiązującym, oraz będący doprecyzowaniem tego przepisu - § 52 ust. 2 pkt 3 i 4 Statutu Spółdzielni w zw, z § 11 pkt 5 Statutu.

Powódka miała świadomość posiadanego zadłużenia, nie kwestionowała tego faktu oraz zobowiązywała się do spłaty zadłużenia. Powódka nie spłaciła zadłużenia, jednak skorzystała z innego sposobu rozwiązania problemu zadłużenia - powódka wnosiła zgodnie z propozycją pani A. K. i jej córki D. S. o skreślenie jej z rejestru członków Spółdzielni oraz wzajemną wymianę lokali miedzy powódką a A. K., przez co D. S. miała spłacić zadłużenie powódki. Pozwana podnosi to jako okoliczność przeczącą twierdzeniom powódki o użyciu wobec niej przymusu.

Zgodnie z wolą stron skreślono powódkę z grona członków spółdzielni oraz dokonano wymiany mieszkań. Jako podstawę do dokonania takiego zdarzenia pozwana wskazała § 40 Statutu Spółdzielni obowiązującego w dacie zamiany lokalu oraz § 36 ust. 1 pkt 2 ówczesnego Regulaminu w sprawie zasad przyjmowania członków, przydziału, zamiany i losowania mieszkań w Spółdzielni Mieszkaniowej (...)

Pozwana nie zgadza się z roszczeniem powódki - zwrotu wkładu mieszkaniowego w kwocie 175. 000 zł (wywodząc samodzielnie, że powódka miała na myśli roszczenie związane z wygaśnięciem przysługującego jej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego). Powołując się na art. 218 § 4 Prawa spółdzielczego pozwana twierdziła, że roszczenie związane z wypłatą wkładu mieszkaniowego zostało przeniesione na rzecz D. S.. Pozwana zaprzeczyła również żądaniu określonej przez powódkę kwoty, (uwzględniającej waloryzację) - wskazując, że nie ma ona żadnych podstaw prawnych.

Pozwana podniosła również zarzut przedawnienia roszczeń powódki, wskazując na 10 - letni termin przedawnienia dla tego typu roszczeń (art. 118 k.c.) uwzględniając termin dla dokonania żądania zwrotu wkładu mieszkaniowego przewidziany w § 67 ust. 1 pkt 2 Statucie Spółdzielni.

Podstawa faktyczna wyroku

W dniu 4 maja 1982 roku powódka A. R. uzyskała lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) G..

Dowód:

- kserokopia przydziału lokalu mieszkalnego nr (...) z dnia 4 maja 1982 roku.

W wyniku dobrowolnego zamiaru oraz zgody obu stron - powódki oraz pani A. K. dokonano zamiany mieszkań - miedzy zainteresowanymi. Córka A. D. S. została przyjęta w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej (...) uzyskując tytuł do spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) G., zaś powódka A. R. otrzymała mieszkanie kwaterunkowe przy ul. (...) w G.. Powódka wniosła o wykreślenie jej z rejestru członków spółdzielni. Na posiedzeniu w dniu 29 lutego 1996 r. zarząd Spółdzielni podjął uchwałę o wykreśleniu powódki z listy członków.

Dowód:

- pismo powódki z dnia 20 lutego 1996 roku, pismo nr (...) (...)z dnia 26 lutego 1996 r., pismo Nr (...) (...)z dnia 18 marca 1996 r., umowa zamiany lokali z dnia 18 marca 1996 roku, pismo nr (...), protokół końcowy nr 8/96 z dnia 18 marca 1996 roku, pisma Spółdzielni z dnia 14 marca 1996 r. k. 52 akt lokalowych)

Powódka w dniu 17 marca 2012 roku złożyła pozew do Sądu Apelacyjnego w G., który został powódce zwrócony. Następnie powódka w dniu 28 grudnia 2012 roku złożyła pozew o zapłatę 175.000 zł tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego.

(okoliczność bezsporna)

Ocena dowodów

Ustaleń okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd dokonał w oparciu o zasady gromadzenia i oceny dowodów wyrażone w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego.

Okoliczności dotyczące przebiegu sporu miedzy stronami Sąd uznał za bezsporne i ponadto ustalone na podstawie materiału procesowego w postaci dokumentów znajdujących się w rzeczonych aktach.

Ponadto bezspornym pomiędzy stronami pozostawały okoliczności związane z wykonaniem umowy zamiany lokali z dnia 18 marca 1996 roku.

Przedmiotem sporu pomiędzy stronami pozostawała kwestia oceny prawnej poszczególnych czynności przedstawionych w ustalonym powyżej stanie faktycznym.

Podstawa prawna wyroku

W ocenie Sądu żądania powódki nie zasługują na uwzględnienie.

Sąd uznał, że zgłoszony przez pozwanego w odpowiedzi na pozew zarzut przedawnienia jest uzasadniony.

Zgodnie z art. 117 Kodeksu Cywilnego - z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

Roszczenie o zwrot wkładu mieszkaniowego jest roszczeniem majątkowym. Termin przedawnienia dla tego typu roszczenia wynosi 10 lat - art. 118 k.c.

Zgodnie zaś z art. 120 §1. k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Zgodnie z obowiązującym w trakcie zaistnienia zdarzenia wygaśnięcia członkostwa powódki w spółdzielni mieszkaniowej ,,(...)", przepisem art. 218 § 4 Prawa spółdzielczego, - "w razie wygaśnięcia lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielnia zwraca osobie uprawnionej wkład mieszkaniowy". Termin przedawnienia roszczenia biegnie od dnia, gdy roszczenie stało się wymagalne. Członkostwo powódki w spółdzielni ustało w dniu 29 lutego 1996 roku i skutkowało wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. W tym też dniu stało się wymagalnym roszczenie powódki o zwrot wkładu mieszkaniowego w spółdzielni.

Bez znaczenia jest tutaj fakt ewentualnie innego terminu powstania wymagalności roszczenia, liczonego tak jak wskazała strona pozwana w odpowiedzi na pozew, tj. z § 67 ust. 1 pkt 2 Statutu Spółdzielni, jak również nie nastąpiło przerwanie biegu terminu zasiedzenia w szczególności poprzez złożenie przez powódkę pozwu w Sadzie Apelacyjnym w G. w dniu 27.03. 2012 roku, bowiem uwzględniając również i te fakty 10 - letni termin przedawnienia minął.

Jak wynika z powołanego art. 117 k.c. przedawnienie roszczenia stwarza po stronie dłużnika możliwość uchylenia się od obowiązku jego zaspokojenia i czyni roszczenie niezaskarżalnym. Nie jest zatem możliwe nakazanie jego realizacji w wyroku sądu, stanowiącym następnie odstawę przymusowej realizacji świadczenia.

Z zebranego w sprawie mata rialu procesowego nie wynika, aby podniesienie zarzutu przedawnienia można było uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Powódka z uwagi na ciążące na niej zadłużenie wyraziła zgodę na zamianę mieszkań. Brak jakichkolwiek wskazań, aby wcześniej tj. w okresie prze upływem terminu przedawnienia kierowała wobec Spółdzielni uzasadnione roszczenia, które z przyczyn leżących po stronie pozwanego nie zostały zaspokojone.

Uwzględnienie zarzutu przedawniania czyni bezprzedmiotowym rozważania co do zasadności i wysokości zgłoszonych roszczeń.

Mając na uwadze powyższe Sąd powództwo oddalił.