Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Broda

Sędziowie: SO Małgorzata Klesyk

SO Teresa Strojnowska (spr.)

Protokolant: protokolant sądowy Iwona Cierpikowska

po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2013 r. w Kielcach

na rozprawie

sprawy z powództwa K. M.

przeciwko P. F.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 25 kwietnia 2013 r., sygn. VII C 726/12

oddala apelację i zasądza od P. F.na rzecz (...)kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 1140/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2013 roku sygn.. akt VII C 726/12 Sąd Rejonowy w Kielcach zasądził od P. F.na rzecz (...)kwotę 10 500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % w stosunku rocznym za okres od dnia 1 stycznia 2013 roku do dnia 25 kwietnia 2013 roku oraz z dalszymi każdorazowymi odsetkami ustawowymi od dnia 26 kwietnia 2013 roku do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, zasądził od P. F.na rzecz (...)kwotę 645,85 zł tytułem kosztów procesu, wyrokowi w pkt I do kwoty 1 500,00 zł nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych:

(...)i P. F.wykorzystując dotychczasową znajomość, podjęli wspólną decyzję o prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie mechaniki i elektroniki samochodowej. Z uwagi na okoliczność, iż P. F.nie dysponował wystarczającą ilością środków finansowych na ten cel, K. M.zaproponował swój udział finansowy we wspólnym przedsięwzięciu. P. F.i K. M.postanowili, że przedsięwzięcie rozpoczną od wybudowania na działce matki pozwanego hali z przeznaczeniem jej na warsztat samochodowy, przy jednoczesnym wykorzystaniu już stojącego tam garażu. Na poczet budowy hali powód przeznaczył łącznie kwotę 9 000,00 zł, z której uiścił w pierwszej kolejności kwotę 6 000,00 zł na poczet zakupu materiałów, niezbędnych do wybudowania hali, przekazując ja bezpośrednio do rąk K. D., który halę budował, po uprzednim wypłaceniu pieniędzy z własnego rachunku bankowego w dniu 29 października 2009 roku. W późniejszym czasie uiścił dalszą kwotę

3 000,00 zł na ten cel, którą wypłacił z rachunku bankowego w dniu 6 listopada 2009 roku. Powód przekazał także na rzecz pozwanego kwotę 1 500,00 zł jako część ceny zakupu podnośnika elektrycznego czterokolumnowego, który miał być wykorzystywany na potrzeby warsztatu. W kwietniu 2010 roku pozwany otrzymał dotację z urzędu pracy na podjęcie działalności gospodarczej, zaś powodowi odmówiono przyznania takiego dofinansowania. W tych okolicznościach doszło do zakończenia współpracy między stronami.

W tak ustalonym stanie faktycznym sąd uznał, iż powództwo jest częściowo zasadne. W ocenie Sądu, na gruncie rozpoznawanej sprawy, przy przedstawionym przez powoda materiale dowodowym, udowodnione zostało, że zainwestował w projektowaną działalność gospodarczą kwotę 10 500,00 zł, tj. 9 000,00 zł na poczet budowy hali (pierwsza wpłata 6000,00 zł, druga wpłata 3 000,00 zł) oraz 1 500,00 zł na zakup podnośnika elektrycznego czterokolumnowego. W zakresie drugiej z kwot (1.500,00 zł) okoliczność ta pozostawała poza sporem, o czym świadczy chociażby uznanie powództwa przez pozwanego w tej części. Sąd wskazał, iż jakkolwiek z wyciągu bankowego, przedłożonego przez powoda wynika, że wypłacał on dalsze kwoty, to jednakże w zestawieniu z pozostałymi dowodami, zwłaszcza zaś z zeznaniami samego powoda, a także pozwanego, który zaprzeczał a by otrzymał od powoda jakieś pieniądze na poczet wspólnej działalności, nie jest możliwe zweryfikowanie, które z tychże kwot i w jakich wysokościach wykorzystane zostały na potrzeby zakupu materiałów, jak wskazywał na to powód.

W ocenie Sądu twierdzenia pozwanego, zaprzeczającego żądaniu pozwu, podyktowane są wyłącznie jego sytuacją procesową i subiektywnym przekonaniem, że przy braku innych dowodów na piśmie powód mógłby mieć trudności z wykazaniem zasadności swojego żądania. Zdaniem Sądu Rejonowego niewiarygodne są zeznania świadka L. F. w zakresie zaprzeczającym żądaniu pozwu i kwestionującym przekazywane przez powoda środki pieniężne na planowane inwestycje, jako że w sposób oczywisty zmierzają one do potwierdzenia wersji pozwanego, syna świadka, w celu uniknięcia przezeń odpowiedzialności finansowej względem powoda. Nadto pozostają one w sprzeczności z innymi dowodami w sprawie, uznanymi przez Sąd za miarodajne, będąc przy tym sprzecznymi także z zasadami doświadczenia życiowego i logiki, stąd Sąd pominął je przy ustalaniu stanu faktycznego w sprawie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd zasądził na rzecz K. M.od P. F.kwotę 10 500,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo jako nieudowodnione.

Apelację od tego orzeczenia w części uwzgledniającej powództwo ponad zasądzoną kwotę 1 500,00 zł wniósł powód i zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, polegający na przyjęciu jakoby powód wypłacone z rachunku bankowego 9 000,00 zł przeznaczył na budowę hali na posesji L. F., podczas gdy na budowę hali pieniądze wyłożył pozwany i jego matka;

- naruszenie przepisów prawa procesowego – art. 233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przeprowadzenie przez Sąd I instancji swobodnej oceny dowodów, w sposób nie spełniający ram określonych przez zasady prawa procesowego, reguły logicznego rozumowania, zasady doświadczenia życiowego, a to poprzez odmówienie w sposób nieuzasadniony wiarygodności zeznaniom świadków zawnioskowanych przez pozwanego, powołanych w sprawie: tj. L. F., W. Ł., Ł. P. a także wyjaśnieniom pozwanego P. F..

Wskazując na powyższe apelujący wniósł o:

- o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa w części ponad kwotę 1500 zł wraz z zasądzeniem na rzecz pozwanego od powoda kosztów procesu, w tym kosztów postępowania odwoławczego, oraz kosztów zastępstwa procesowego,

- a w razie nieuwzględnienia tego wniosku o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kielcach do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja jest bezzasadna i nie zasługuje uwzględnienie.

Sąd Rejonowy dokonał niewadliwej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie uchybiając przy tym ani zasadom logicznego rozumowania ani zasadom doświadczenia życiowego, a tym samym nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. W konsekwencji ustalenia te uznać należy za prawidłowe i dlatego Sąd Okręgowy w całości je podziela i przyjmuje za własne.

Stosownie do art.233 § 1 k.p.c. sąd pierwszej instancji ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, przy czym powinien to jednak czynić na podstawie wszechstronnego rozważenia całego zebranego materiału dowodowego. W szczególności winien wypowiedzieć się co do faktów, które uznał za udowodnione, dowodów na których się oparł i przyczyn dla innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej (por. wyr. SN z dnia 04.04.1974r. I CR 117/74, OSNPG 1974, Nr 10, poz.66).

O uchybieniu przepisowi art.328 § 2 k.p.c. można mówić jedynie wtedy, gdyby uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie zawierało danych pozwalających na kontrole tego orzeczenia (por. postanowienie SN z dnia 21.11.2001r., I CKN 185/01, Legalis, wyrok SN z 22.05.2003r., II CKN 121/01, Legalis).

Sąd pierwszej instancji szczegółowo uzasadnił (k.82v-83), dlaczego ustalenia w sprawie poczynił na podstawie określonych dowodów, a innym odmówił wiarygodności, zwracając przy tym uwagę, że przesłuchani w sprawie świadkowie z uwagi na ich jednoczesną znajomość zarówno z powodem, jak i z pozwanym starali się nie angażować w istniejący spór i zdaniem Sądu Rejonowego jest to przyczyna ich powściągliwości w relacjonowaniu okoliczności, istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy. Nie jest wystarczającym uzasadnieniem zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 k.p.c. przedstawienie przez stronę skarżącą własnej oceny dowodów i wyrażenie dezaprobaty dla oceny prezentowanej przez sąd pierwszej instancji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 24 stycznia 2013 r., I ACa 1075/12). Skuteczne postawienie zarzutu dotyczącego popadnięcia w sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału wymaga wykazania uchybienia przez sąd zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, gdyż tylko jedynie to może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 grudnia 2012 r., I ACa 1203/12).

Tymczasem ocenie dowodów dokonanej przez Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku takiej wadliwości przypisać nie sposób. Mieści się ona w granicach uznania sędziowskiego wyznaczonych art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy, ocenił bowiem dowody w ich całokształcie i wzajemnym powiązaniu. Stosownie do wymogów art. 233 § 1 k.p.c. w motywach zaskarżonego wyroku wyczerpująco wyjaśnił, jakimi przesłankami kierował się dokonując oceny zeznań przesłuchanych w sprawie świadków i zeznań stron, a przedstawiony wywód nie uchybia w żaden sposób zasadom logiki. Dotyczy to w szczególności zeznań świadków zgłoszonych przez pozwanego: tj. Ł. P., W. Ł. i L. F., wreszcie zeznaniom samego pozwanego.

Świadek Ł. P., kolega obu stron, zeznał, że w końcu października 2009r. pożyczył pozwanemu kwotę 5 000,00 zł, który powiedział do niego, że potrzebuje środków na rozpoczęcie działalności w zakresie mechaniki samochodowej, w dalszej części zeznań świadek już zeznał, że te pożyczone pieniądze miały zostać przeznaczone na dokończenie hali. Nie przedstawił wiadomości na temat kosztu wybudowania hali przez K. D. ani też przez kogo i z jakich środków została dokonana zaplata. Podobnie też jak nie miał wiedzy o tym z jakich środków został zakupiony używany podnośnik. Podobnie powściągliwe, jak to określił sąd I instancji, były zeznania świadka W. Ł., brata ciotecznego pozwanego, który zeznał, że nie słyszał o wspólnych inwestycjach stron poza zakupem używanego podnośnika, w szczególności o tym, aby powód miał inwestować w budowę hali. Trafnie sąd ocenił krytycznie zeznania L. F., matki pozwanego, jak też samego pozwanego, bezpośrednio zainteresowanym wynikiem procesu, zarzucając im stronniczość i sprzeczność z innymi dowodami. W szczególności odnośnie ilości pieniędzy, które świadek przeznaczyła na budowę hali i wysokości wpłat poszczególnych rat. Wskazane kwoty, wyłożone przez świadka łącznie kwota 10 000,00 zł, a 5 000,00 zł pożyczone od Ł. P.. Należność za halę w wysokości 15 000,00 zł miała być dokonana w dwóch ratach: pierwsza rata w wysokości 8000,00 zł pochodziła z jej środków i miał ja wręczyć K. D. powód, kolejna rata wynosiła 4000,00 zł, ale już świadek nie podała, kto wręczał te pieniądze, skąd pochodziły te środki i w takim razie kiedy i przez kogo została wpłacona brakująca do 15000,00 zł kwota 3000,00 zł.

Słusznie sąd I instancji tym zeznaniom nie przypisał waloru wiarygodności, w zestawieniu z zeznaniami świadka K. D., co prawda też niejednoznacznymi, który zeznał, że pieniądze za halę miał prawdopodobnie przekazane w dwóch lub trzech ratach, że powód przekazał mu kwotę 6 000,00 zł jako zaliczka na poczet kosztów budowy hali, że wysokości kolejnych wpłat i przez kogo dokonanych nie pamięta. Przy wpłacie kwoty 6000,00 zł dokonanej przez powoda był obecny pozwany. Gdy tymczasem zarówno świadek L. F. jak i pozwany twierdzili, że przy wpłacie pierwszej raty, nie było pozwanego, który wówczas „brał kąpiel”, podają też inna wysokość tej wpłaty.

Dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę materiału dowodowego należy uznać za szczegółową, kompletną i znajdującą oparcie w wiedzy wynikającej z doświadczenia życiowego.

Samo przekonanie skarżącego o innej, niż przyjął Sąd, wadze poszczególnych dowodów nie mogło być uznane za wystarczające do postawienia Sądowi pierwszej instancji zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. i art.328 § 2 k.p.c.

Apelacja w rozpoznawanej sprawie stanowi jedynie polemikę z prawidłową oceną dowodów dokonaną przez Sąd pierwszej instancji i prezentację stanowiska pozwanego, wobec czego w żadnej mierze nie zasługuje na uwzględnienie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy oddalił apelację P. F. jako bezzasadną na podstawie art.385 k.p.c.

O kosztach należnych K. M.i orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 k.p.c. §6 pkt 5 i §13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002.r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 461) zwrot kosztów postępowania apelacyjnego tj. wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 600 złotych.

SSO Teresa Strojnowska SSO M. Broda SSO Małgorzata Klesyk