Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKo 32/08

POSTANOWIENIE

Dnia 13 lutego 2008 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący- Sędzia S.A. Barbara Misztalska

S.A. Stanisław Raszka

S.A. Michał Marzec ( spr.)

Protokolant: Izabela Rybok

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Andrzeja Jużkowa

po rozpoznaniu w sprawie przeciwko Z. S. ( S.)

oskarżonemu o przestępstwa z art. 231 § 2 kk i art. 296 § 3 kk przy zast. art. 11 § 2 kk i inne

wniosku Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich z dnia 31 stycznia 2008r. sygn. akt
II K 184/07

w przedmiocie przekazania sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach jako sądowi pierwszej instancji

na podstawie art. 25 § 2 kpk a contrario

postanawia

nie uwzględnić wniosku Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich z dnia 31 stycznia 2008r. sygn. akt II K 184/07 w przedmiocie przekazania sprawy do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach jako sądowi pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2008r. Sąd Rejonowy w Siemianowicach Śląskich zwrócił się do Sądu Apelacyjnego w Katowicach o przekazanie sprawy przeciwko oskarżonemu Z. S., sygn. II K 184/07 do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach jako sądowi pierwszej instancji. W ocenie Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich, zarówno waga, jak i zawiłość przedmiotowej sprawy wskazują na zasadność złożonego wniosku. W świetle złożonego wniosku o szczególnej wadze sprawy świadczy nie tylko fakt, iż oskarżonym jest były prezydent Miasta S., ale także szerokie zainteresowanie jaką budziła i nadal budzi działalność oskarżonego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniosek Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich jest niezasadny i nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż okoliczności na jego poparcie nie dają podstaw do określenia sprawy toczącej się przed tym sądem, jako szczególnie zawiłej, czy też o szczególnej wadze.

Analizując zgromadzony w toku dotychczasowego postępowania materiał procesowy, Sąd Apelacyjny w Katowicach nie stwierdził, by sprawa przeciwko Z. S., sygn. akt II K 184/07 nosiła znamię szczególnej zawiłości, zarówno pod względem faktycznym, jak i prawnym, uzasadniającą przekazanie jej do rozpoznania przez sąd wyższego rzędu na zasadzie art. 25§2 kpk.

Wskazany przepis ustanawia wyjątek od zasady właściwości rzeczowej sądu, należy zatem interpretować go wąsko i stosować wyłącznie przy wystąpieniu ściśle określonych okoliczności, których w niniejszej sprawie brak.

Na wstępie wypada wskazać, iż niniejsze postępowanie dotyczy ściśle określonych działań Z. S., a w jego ramach, co oczywiste, nie będzie dokonywana ocena całokształtu działalności oskarżonego jako Prezydenta M. S..

Przedmiotem postępowania jest zarzut popełnienia przez Z. S.trzech przestępstw. Sprawa ta nie jest także wyjątkowo obszerna. Obecnie liczy dziewięć tomów akt. Postępowanie dowodowe opiera się na analizie zgromadzonej w postępowaniu przygotowawczym dokumentacji ( m. in. uchwał Rady Miasta S., wystąpień pokontrolnych RIO itp. ), a także przesłuchaniu 26 świadków zawnioskowanych aktem oskarżenia.

Jak wynika z treści aktu oskarżenia, zarzucone Z. S. przestępstwo z art. 231 § 2 kk i art. 296 § 3 kk przy zast. art. 11 § 2 kk, miało polegać na tym, iż oskarżony wbrew Uchwale Rady Miasta S. Nr (...) z dnia 28.10.2004r. oraz wbrew § 18 Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13.07.1998r. w sprawie umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne, Zarządzeniem z dnia 15.06.2005r. dokonał wyboru Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) s.c. do świadczenia usług nefrologicznych, mimo stanowiska komisji konkursowej, uznającego tą ofertę za niekorzystną.

Również zarzucone oskarżonemu czyny z art. 271 § 1 kk i art. 231 § 2 kk popełnione zostały w nie szczególnie skomplikowanych stanach faktycznych sprowadzających się odpowiednio: do złożenia nieprawdziwego oświadczenia na druku ZP – 11, ze nie pozostaje w stosunku pracy z wykonawcą ubiegającym się o udzielenie zamówienia oraz nie pozostaje z żadnym wykonawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, który może wzbudzić uzasadnione wątpliwości co do bezstronności, podczas gdy miał świadomość, iż podmiot, który stanął do przetargu i go wygrał tworzą podlegli mu funkcjonariusze Straży Miejskiej oraz w zakresie drugiego z w/w zarzutów - przyznania dyrektor szpitala nagrody za całokształt pracy, w sytuacji gdy taką nagrodę przyznaje uchwałą Rada Miasta na wniosek Rady Społecznej Szpitala.

Jak więc wynika z powyższego, modus operandi zarzuconych Z. S. aktem oskarżenia czynów nie jest szczególnie skomplikowany, co tym samym pozwala uznać, iż sam rodzaj zarzuconych w/w przestępstw nie może skutecznie przesądzać o realizacji znamion zawartych w przepisie art. 25 § 2 kpk.

Zasadne w tym miejscu wydaje się odwołanie do orzeczenia tut. Sądu z dnia 13.08.2003 roku, sygn. akt II AKo 119/03, OSA 2004/7/56, zgodnie z którym pojęcie "szczególnej wagi lub zawiłości sprawy" w rozumieniu przepisu art. 25 § 2 k.p.k. wiązać należy z sytuacją specjalną, ponadprzeciętną, rzadką i wyjątkową, tak z faktycznego, jak i prawnego punktu widzenia, wymagającą skomplikowanej operacji myślowej, jeśli chodzi o analizę obszernego materiału dowodowego, czy też przeprowadzenia wykładni określonych norm prawnych, które nie znalazły dotychczas odbicia w judykaturze Sądu Najwyższego lub sądów apelacyjnych. Zarzucone oskarżonemu przestępstwa były już wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć sądów powszechnych, Sądu Najwyższego oraz wypowiedzi przedstawicieli doktryny.

W tym też kontekście niezasadne jest przywoływanie przez wnioskujący Sąd Rejonowy, skądinąd słusznego orzecznictwa sądowego, w których zawiłość sprawy uzasadnia „potrzeba prowadzenia obszernych dowodów, odtwarzania skomplikowanych operacji bankowych, czy też przeprowadzania unikalnych dowodów kryminalistycznych wymagających wnioskowania w oparciu o wiedzę specjalistyczną i nastręczającego szereg trudności, korzystania z międzynarodowej pomocy prawnej.” Mając na względzie treść postawionych oskarżonemu zarzutów, wydaje się iż postępowanie dowodowe nie będzie wymagało podjęcia wskazanych powyżej czynności.

Przechodząc z kolei do omówienia drugiej z przesłanek, na którą powołał się Sąd Rejonowy, a mianowicie szczególnej wagi sprawy, to stwierdzić należy, iż kryterium to, na co wskazuje orzecznictwo sądów, można wiązać z osobą oskarżonego i faktem sprawowania przez niego ważnej funkcji publicznej oraz wynikającego stąd zainteresowania szerokiej opinii stawianymi mu zarzutami popełnienia przestępstwa i sposobem rozstrzygnięcia o tych zarzutach przez sąd. Nie może jednak chodzić o każdą osobę pełniącą ważną funkcję publiczną i o każdy zarzut, jaki takiej osobie postawiono, bez względu na dalsze okoliczności sprawy. Ze szczególną wagą sprawy, w rozumieniu art. 25 § 2 k.p.k., będziemy mieli do czynienia przede wszystkim wówczas, gdy bądź ze względu na osobę sprawcy, bądź rodzaj zarzucanego mu przestępstwa staje się ona szczególnie bulwersująca i wywołująca emocje wśród szerszej społeczności, często także powodująca skrajne oceny, mogące wpływać na nastroje, stosunek do władz, lub porządek publiczny.

Tego rodzaju szczególnych okoliczności nie ustalono w niniejszej sprawie. Pismo Przewodniczącego Rady Miasta S. nie oznacza jeszcze, iż sprawa ta cieszy się szerokim zainteresowaniem, lecz jest przejawem realizacji uprawnień jakie przepisy ustawy procesowej karnej nadają pokrzywdzonemu. Wnioskujący Sąd nadto nie wyjaśnił co miał na uwadze pisząc o „ wyraźnym potencjalnym związku z zarzutami oskarżonego, a sytuacją znacznej części społeczności lokalnej, której wielu sfer życia dotyczyły decyzje podejmowane przez oskarżonego.” Oskarżony stoi pod zarzutem popełnienia przestępstw, które należą do często rozpoznawanych przez sądy rejonowe. Z. S. nie pełni już żadnej funkcji publicznej, a zarzucone oskarżonemu zachowania związane są z wykonywanymi przez niego czynnościami zawodowymi w kwestiach podstawowych dla sprawowanej funkcji i nie dotyczą czynu, który w sposób szczególny mógłby wzburzać lub bulwersować.

Nie zasługuje również na uwzględnienie podnoszony przez Sąd Rejonowy argument odwołujący się do wielkości szkody majątkowej, do której odnosi się zarzut z art. 231 § 2 kk i art. 296 § 3 kk przy zast. art. 11 § 2 kk. Wskazać bowiem należy, iż sama wielkość szkody majątkowej nie może współdecydować o szczególnej wadze rozpoznawanej sprawy.

Należy jeszcze raz z całą mocą podkreślić, iż rozpoznanie sprawy przez sąd właściwy jest jedną z podstaw praworządności, jak słusznie przyjął Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 9.07.2005 roku, sygn. akt II AKo 114/05 (publ. KZS 2005/9/31), a konsekwencją takiego stanowiska jest twierdzenie, że przekazanie sprawy innemu sądowi powinno być uzasadnione nieodzownością takiego postąpienia.

W obliczu wyżej naprowadzonych okoliczności Sąd Apelacyjny nie ustalił, by w przedmiotowej sprawie spełnione były przesłanki określone w art. 25 § 2 kpk i dlatego orzekł jak w części dyspozytywnej postanowienia.