Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w Wydziale II Karnym w składzie:

Przewodniczący – SSA Maria Mrozik - Sztykiel /spr/

Sędziowie SA Anna Prokopiuk

SO(del) Hubert Gąsior

Protokolant: st.sekr.sąd. Katarzyna Rucińska

przy udziale prokuratora Hanny Gorajskiej-Majewskiej

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2014 r.

sprawy D. K. (...)

oskarżonego z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 5 marca 2014 r. sygn. XII K 285/12

I.zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjmuje, że:

1/.oskarżony D. K. do rozporządzenia mieniem (...) S.A. usiłował doprowadzić Komornika Sądowego przy (...);

2/.zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. A. – Kancelaria Adwokacka w W. dodatkowo tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu pełnioną przed Sądem Okręgowym kwotę 147,60 zł, w tym 23 % VAT;

II.w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa;

IV.zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. A. – Kancelaria Adwokacka w W. – kwotę 738 zł, w tym 23% VAT, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu pełnioną w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 5 marca 2014 r. sygn. XII K 285/12 uznał oskarżonego D. K. (...)) za winnego tego, że w bliżej nieokreślonym czasie nie później jednak niż 26 sierpnia 2005 r. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi nieustalonymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić (...) SA. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości w kwocie 6.772.000 złotych w ten sposób, że podając się za Prezesa Zarządu Spółki U. podpisał wniosek o wszczęcie egzekucji wobec (...) SA, który to wniosek wraz z podrobionym przez nieustaloną osobę nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym Sądu Okręgowego w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. XVI GNc 340/05 oraz innymi dokumentami został następnie przekazany przez nieustaloną osobę do Kancelarii Komornika Sądowego R. X. p. S. R. d. m. W. przy ul. (...) w W., czym wprowadził w błąd komornika sądowego co do pełnionej w spółce (...) funkcji, jak też co do istnienia przedmiotowego roszczenia, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ujawnienie fałszerstwa przedmiotowego nakazu zapłaty przez pracownika (...) S.A., tj. za winnego popełnienia czynu z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na tej podstawie skazał go, zaś na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2kk wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności;

orzekł o dowodach rzeczowych, kosztach sądowych, a nadto zasądził na rzecz adw. A. A. kwotę 1320 zł plus 23 VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego zarzucając wyrokowi;

1/.obrazę przepisu prawa materialnego, tj. art. 13 § 2 kk poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji nierozważenie zasadności nadzwyczajnego złagodzenia kary lub odstąpienia od jej wymierzenia,

2/.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, że oskarżony D. K. usiłował doprowadzić (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

3/.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, a polegający na nieprawidłowym obliczeniu wysokości wynagrodzenia obrońcy z urzędu oraz uznaniu, że nakład pracy obrońcy nie był ponadprzeciętny.

Podnosząc powyższe zarzuty apelacja wnosi o zamianę zaskarżonego wyroku przez:

1/.uznanie oskarżonego D. K. za winnego popełnienia czynu z art. 13 § 2 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary

2/.zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. A. kwoty 2160 złotych plus 23 % VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego.

Nadto obrońca wnosił o zasadzenie na jego rzecz kosztów obrony z urzędu w postępowaniu międzyinstancyjnym oraz przed Sądem Odwoławczym, bowiem koszty te nie zostały zapłacone ani w całości, ani w części.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja częściowo zasługiwała na uwzględnienie.

Trafnie skarżący podnosi, iż oskarżony D. K. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie w błąd Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym d. m. W. usiłował doprowadzić do rozporządzenia mieniem nie (...) S.A., a Komornika Zgodzić się należy, iż opis czynu przypisanego oskarżonemu jest „nieprawidłowy”. Nie koresponduje on z prawidłowo dokonanymi ustaleniami faktycznymi, z których jednoznacznie wynika, że Komornik na skutek złożenia podpisanego przez oskarżonego wniosku o wszczęcie egzekucji wraz z tytułem wykonawczym wszczął egzekucję i zajął rachunek bankowy (...) S.A. Ponieważ nakaz zapłaty i tytuł wykonawczy zostały sfałszowane, to bezspornym być musi, że w rzeczywistości to nie sąd dokonał rozporządzenia mieniem (...) S.A. Natomiast czynności egzekucyjne podejmowane przez komornika w niniejszej sprawie, a więc wszczęcie egzekucji na skutek złożenia wniosku i tytułu wykonawczego i zajęcie rachunku bankowego (...) S.A mieści się w pojęciu rozporządzenia cudzym mieniem w rozumieniu art. 286 § 1 kk. To między zachowaniem oskarżonego i działaniami Komornika istnieje związek przyczynowy i to Komornik jako wprowadzony w błąd wydał, zgodnie z obowiązującymi przepisami egzekucyjnymi, dyspozycję majątkową dotyczącą cudzego majątku zmierzającą do pomniejszenia majątku, pogorszenia sytuacji majątkowej pokrzywdzonej Spółki. W wyniku działania pracownika (...) nie doszło do przekazania kwoty 6.772.000 zł wynikającej z nakazu zapłaty, bowiem w toku wyjaśniania przez niego kwestii zadłużenia zostało ustalone, że de facto nakaz zapłaty nie został wydany. Powiadomiony o tym Komornik umorzył prowadzone postępowanie egzekucyjne.

Ustalenia faktyczne w powyższym zakresie nie są kwestionowane przez skarżącego, a i Sąd odwoławczy nie znalazł ku temu podstaw. Jedynie korekty w tej części wymagał zaskarżony wyrok w zakresie opisu czynu, co pozostało bez znaczenia dla kwalifikacji prawnej i wymiaru kary, co do której brak jest podstaw, aby uznać ją za rażąco niewspółmierną. Przy wymiarze kary Sąd Okręgowy uwzględnił całokształt okoliczności przedmiotowo –podmiotowych, trafnie je ocenił, a orzeczona kara nie przekracza stopnia winy oskarżonego D. K., stopnia społecznej szkodliwości czynu, jak też właściwie uwzględnia ustawowe cele jakie kara ma odnieść wobec oskarżonego i w zakresie prewencji ogólnej.

Sąd Apelacyjny nie podzielił zarzutu apelacji, jakoby Sąd I instancji dopuścił się obrazy art. 13 § 2 kk. Z ustaleń i rozważań zaprezentowanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wynika, aby Sąd dokonał ustaleń zobowiązujących do przyjęcia, iż oskarżony D. K. popełnił przypisane mu przestępstwo w formie usiłowania nieudolnego. Takie stanowisko nie jest też wynikiem błędnej wykładni art. 13 § 2 kk, tym samym brak jest podstaw, aby uznać zarzut apelacji w tej części za zasadny.

Dokonując kontroli zaskarżonego wyroku w związku z apelacją wniesioną na korzyść oskarżonego Sąd odwoławczy rozważył też, czy w omawianym zakresie nie doszło do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku mającego wpływ na jego treść. Jak można wnosić z apelacji jej autor podjął próbę wykazania, iż oskarżony użył środka nie nadającego się do popełnienia przestępstwa oszustwa. Takiego poglądu podzielić nie można, o czym przekonują niekwestionowane fakty, które wynikają z dowodów poddanych ocenie zgodnie z art. 7 kpk. Dowody zebrane w sprawie przeczą w sposób jednoznaczny stanowisku skarżącego, bowiem na podstawie podpisanego przez oskarżonego wniosku o wszczęcie egzekucji, do którego załączono sfałszowany nakaz zapłaty zaopatrzony sfałszowaną klauzulą wykonalności Komornik wszczął egzekucję i zajął konto bankowe (...). Do dokonania przestępstwa nie doszło więc nie dlatego, że został użyty środek nie nadający się do popełnienia przestępstwa, ale dlatego, że kwestia zadłużenia stała się przedmiotem wszechstronnie podjętych czynności przez pracownika (...) celem wyjaśnienia sprawy i w rezultacie tych wyjaśnień powiadomienie Komornika. Tak więc zarzut apelacji i jej wniosek w powyższym zakresie nie mogą być uznane za zasadne.

Jeżeli chodzi o kolejny zarzut apelacji dotyczący wynagrodzenia za obronę z urzędu, to z apelacji wynika, iż obrońca domaga się zasądzenia dodatkowo wynagrodzenia za udział w przesłuchaniu świadka w trybie art. 396 § 2 kpk, które zostało przeprowadzone w dniu 10 lutego 2013 r. w miejscu zamieszkania świadka, tj. w M. oraz podwyższenia wysokości wynagrodzenia do 150 % stawki podstawowej. Ta ostatnia okoliczność była rozważona przez Sąd I instancji, który nie uwzględnił wniosku obrońcy i z tym stanowiskiem należy się zgodzić.

Apelacja nie przedstawiła argumentów, które mogłyby czynić jej zarzut zasadny. Nie można podzielić poglądu autora apelacji, że opisane czynności, jakie wykonywał w sprawie wskazują na ponadprzeciętny nakład pracy. „Dogłębne” zapoznanie się z aktami sprawy, wielokrotna konieczność zapoznania się z nowymi dowodami, sporządzanie kopii, uczestnictwo w rozprawach, konieczność oczekiwania „pod salą czytelni” w celu zapoznania się z aktami nie mogą być uznane za czynności ponadprzeciętne w wykonywaniu obowiązków obrończych. Natomiast „długotrwałość” oczekiwania „pod salą czytelni” związana jest być może z organizacją pracy w sądzie, ale tego rodzaju okoliczność nie może decydować o podwyższeniu wynagrodzenia. Warto podkreślić, że sprawa, nie należąca do skomplikowanych i zawiłych, zawiera się w czterech tomach akt, merytoryczne rozpoznanie miało miejsce na czterech terminach rozpraw, których przebieg potwierdza stanowisko Sądu Okręgowego. Rozprawa na trzech terminach (6.08, 24.09, 12.12. 2013 r.) była odraczana z powodu nieobecności świadka.

Natomiast jeżeli chodzi o przesłuchanie świadka w trybie art. 396 § 2 kpk w dniu 10 lutego 2013 r. to bezspornym jest, że obrońca brał w nim udział. Nie była to jednak z formalnego punktu widzenia rozprawa, co jak należy wnosić zadecydowało o nieuwzględnieniu tego terminu przez Sąd I instancji w wyliczaniu wynagrodzenia. Jednak charakter tej czynności uprawnia, zdaniem Sądu, do zastosowania analogii i przyznania obrońcy w tym zakresie wynagrodzenia na podstawie § 16 w zw. z § 14 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sąd Apelacyjny zasądził też na mocy § 14 pkt 5 w/w rozporządzenia na rzecz obrońcy wynagrodzenie za pełnioną obronę z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym. Przepisy tego rozporządzenia nie przewidują wynagrodzenia dla obrońcy z urzędu za postępowanie międzyinstancyjne, dlatego wniosek nie podlegał uwzględnieniu. Podnieść dodatkowo trzeba, że sporządzenie apelacji należy do czynności związanych z wykonywaniem obowiązków obrońcy z urzędu przed sądem pierwszej instancji (art. 84 § 2 kpk) i nie przysługuje z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie (vide: postanowienia SN: OSNKW 2005/10/97; Lex 137713).

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 437 § 2 kpk orzekł jak w wyroku.