Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2014 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko W. K.

o zmianę orzeczenia alimentacyjnego

na skutek apelacji pozwanego W. K.

od wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach

z dnia 6 lutego 2014r., sygn. akt III RC 426/13

Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddala w całości.

Sygn. akt: I. Ca. 162/14

UZASADNIENIE

Powódka K. K. wystąpiła z pozwem przeciwko W. K. o podwyższenie alimentów z kwoty 230,00 złotych miesięcznie do kwoty 350,00 złotych miesięcznie. W uzasadnieniu podniosła, iż dotychczasowa kwota alimentów jest niewystarczająca. Aktualnie jest uczennicą klasy maturalnej i potrzeby jej znacznie wzrosły.

Pozwany W. K. wniósł o oddalenie powództwa, wywodząc iż ze względu na stan zdrowia, sytuację osobistą nie jest w stanie łożyć alimentów w żądanej kwocie.

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt: III. RC. 426/13 Sąd Rejonowy w Suwakach III Wydział Rodzinny i Nieletnich alimenty zasądzone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 4 stycznia 2011 r. w sprawie o sygn. akt: III. RC. 204/10 od pozwanego W. K. na rzecz powódki K. K. w kwocie 230,00 zł miesięcznie, podwyższył do kwoty po 300,00 zł miesięcznie płatne z góry do dnia 15-go każdego miesiąca wraz ze zmiennymi odsetkami ustawowymi w przypadku zwłoki w płatności każdej raty, poczynając od dnia 1 października 2013 r. i w pozostałym zakresie oddalił powództwo. Ponadto Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania pozwanego kosztami sądowymi w sprawie oraz wyrokowi w pkt I nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i prawne:

Ostatni raz wysokość alimentów ustalona została na rzecz K. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 4 stycznia 2011 roku w sprawie sygn. akt III.RC 204/10 w kwocie po 230,00 złotych miesięcznie.

Aktualnie K. K. ma 18 lat, jest uczennicą III klasy liceum ogólnokształcącego. Korzysta z dodatkowych zajęć z matematyki, których koszt wynosi 120,00 złotych miesięcznie i języka polskiego, których koszt wynosi około 400,00 złotych miesięcznie. Do dnia 30 września 2014 roku powódka ma orzeczony lekki stopień niepełnosprawności. Od urodzenia choruje na fenyloketunorię, co wymaga stosowania specjalnej diety. Ponadto pozostaje pod opieką Poradni Zaburzeń Metabolicznych, Okulistycznej (z powodu jaskry), Neurologicznej, Psychologicznej.

Matka K. K. — G. K. ma 46 lat. Posiada wykształcenie średnie, bez zawodu. Aktualnie pracuje jako opiekunka osób starszych i z tego tytułu osiąga dochód w kwocie 600,00-700,00 złotych miesięcznie. Innych dochodów nie uzyskuje. Poza córką nie ma innych dzieci na utrzymaniu. Majątku, oszczędności również nie posiada. Nie korzysta z pomocy opieki społecznej. Pobiera jedynie zasiłek rodzinny na córkę. Z uwagi na stan swojego zdrowia ponosi stałe koszty leczenia w wysokości 80,00 złotych miesięcznie. Nadto, ponosi koszty utrzymania mieszkania na poziomie 330,00 złotych miesięcznie. Koszt opału wynosi minimum 2.000 złotych.

Natomiast ojciec K. W. K. ma 48 lat, wykształcenie zawodowe, z zawodu jest mechanikiem samochodowym. Do dnia 30 kwietnia 2016 roku ma orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy. Od kilkunastu lat leczy się z powodu cukrzycy insulinozależnej z powikłaniami (hiperlipidemia zwyrodnienie wątroby, miażdżyca) oraz schizofrenii i łuszczycy. Aktualnie pobiera świadczenie rentowe w kwocie 795,40 złotych netto. Z uwagi na stan zdrowia ponosi on stałe koszty leczenia w kwocie około 300,00 złotych miesięcznie. Nie ma majątku, ani oszczędności. W utrzymaniu pomaga mu matka - emerytka, która wspiera finansowo syna na poziomie około 700,00 złotych miesięcznie. W. K. zamieszkuje z nią i nie dokłada się do kosztów utrzymania domu. Dotychczasowe alimenty na córkę płaci dobrowolnie, nie ma zaległości. Ojciec dodatkowo nie łoży na córkę, nie utrzymuje z nią żadnego kontaktu.

Sąd Rejonowy oceniając materiał dowodowy zgromadzony w sprawie na gruncie art. 138 k.r.o. wskazał, że po stronie powódki nastąpiła zmiana polegająca na zwiększeniu się jej usprawiedliwionych potrzeb, która uzasadniała częściowe uwzględnienie powództwa. Za powyższym przemawia fakt, że powódka kontynuuje naukę w klasie maturalnej i korzysta z dodatkowych zajęć. Ponadto, ze względu na stan zdrowia wymaga ponoszenia kosztów leczenia oraz stosowania specjalnej diety. W ocenie Sądu Rejonowego, minimalny koszt utrzymania powódki kształtuje się na poziomie 1.000 złotych miesięcznie. Z uwagi na fakt, iż powódka nie ma własnego majątku, rodzice zobowiązani są do ponoszenia kosztów jej utrzymania. W ocenie Sądu, sytuacja majątkowa i osobista pozwanego, pozwala mu na partycypowanie w tych kosztach na poziomie 300,00 złotych miesięcznie. Sąd Rejonowy przyznał, że sytuacja pozwanego jest trudna, albowiem jest on osobą niepełnosprawną i pozbawiony jest możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Niemniej jednak posiada stały dochód w postaci renty. W tych warunkach, Sąd uznał iż możliwe jest podwyższenie dotychczasowych alimentów o kwotę 70,00 złotych miesięcznie.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany W. K., wnosząc o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że Sąd Rejonowy nie rozpatrzył sprawy w sposób właściwy i całościowy, a jedynie kierował się twierdzeniami powódki. Przede wszystkim Sąd pominął, że jest on w bardzo trudnej sytuacji osobistej, jest osobą schorowaną, niepełnosprawną, a całkowita niezdolność do pracy uniemożliwia mu uzyskanie dodatkowych dochodów. Zwrócił również uwagę, że Sąd pominął możliwości zarobkowe matki dziecka, na której spoczywa obowiązek alimentacyjny.

Powódka K. K., w odpowiedzi na apelację, wniosła o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację strony pozwanej należało uznać za zasadną.

Na wstępie wskazać należy, iż Sąd Okręgowy w całości przyjął ustalenia faktyczne, dokonane w sprawie przez Sąd Rejonowy, czyniąc je jednocześnie podstawą swojego rozstrzygnięcia. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu I instancji, iż od ostatniego wyrokowania usprawiedliwione potrzeby powódki wzrosły, a tym samym nastąpiła zmiana stosunków, przewidziana w art. 138 k.r.o., uzasadniająca modyfikację dotychczasowego rozstrzygnięcia.

Odnosząc się jednak do zarzutów apelacyjnych, Sąd Okręgowy uznał za słuszną argumentację pozwanego, przyjmując, że Sąd I instancji, dokonał modyfikacji rozstrzygnięcia o obowiązku alimentacyjnym pozwanego, naruszając art. 135 k.r.o. w zw. z art. 138 k.r.o.

Zgodnie z dyspozycją art. 135 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych warunkowany jest zarówno przez rozmiar usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, jak również przez zarobkowe i majątkowe możliwości ich zaspokojenia przez zobowiązanego do alimentacji.

Sąd nie neguje, iż potrzeby powódki z uwagi na jej wiek, realizację obowiązku szkolnego i zajęcia dodatkowe, na które uczęszcza, są wysokie. Nie mniej jednak niezależnie od rozmiaru tych potrzeb górną granicę świadczeń alimentacyjnych stanowią zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, choćby nawet w ich granicach nie zostały pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1972 r., III CRN 470/71, Lex nr 7052).

W świetle powyższego, należało zgodzić się z twierdzeniami pozwanego, iż mimo, że potrzeby uprawnionej do alimentacji wzrosły, nie zmieniły się jednak możliwości zarobkowe i majątkowe obowiązanego. Pozwany jest osobą chorą przewlekłe, a miesięczny koszt zakupu lekarstw oscyluje wokół kwoty 300,00 zł, wysokość renty przyznanej mu z tytułu całkowitej niezdolności do pracy utrzymuje się na stałym poziomie ok. 800,00 zł. Po dotychczasowych potrąceniach alimentacyjnych (230,00 zł) i wydatkach na leczenie, pozostaje mu kwota 270,00 zł. W bieżącym utrzymaniu pomaga mu matka. Całkowity dochód, jaki osiąga jest zatem niewielki i oscyluje na granicy ubóstwa. W takiej sytuacji obowiązek utrzymania dziecka winien w większym zakresie obciążać drugiego z rodziców, który posiada większe możliwości majątkowe i zarobkowe.

O zakresie obowiązku alimentacyjnego, jeżeli chodzi o osobę zobowiązanego nie decyduje, co prawda, jaka jest wysokość jego faktycznych zarobków i dochodów, lecz jakie są jego możliwości zarobkowe (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 stycznia 1959 roku, III CR 212/58, Lex 115702), mając jednak na uwadze fakt, iż obowiązany jest osobą chorą i całkowicie niezdolną do pracy, nie ma podstaw by twierdzić, iż przy pełnym i właściwym wykorzystaniu posiadanych możliwości jego dochody były większe. Niezasadnym byłoby zatem obciążanie go obowiązkiem alimentacyjnym ponad kwotę, w jakiej ten obowiązek obecnie występuje.

W świetle powyższego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok.