Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód R. M. wniósł o uchylenie z dniem 01 lipca 2013 roku obowiązku alimentacyjnego w stosunku do pozwanego M. B., gdzie wysokość alimentów ustalono na mocy ugody z dnia 10 listopada 2010 roku zawartej przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie, w sprawie IIIRC 416/10. W uzasadnieniu pozwu podał, że pozwany od 2008 roku był uczniem (...) Nr 2 w D., następnie był uczniem (...) w B. (w latach 2009/2010), gdzie uczył się w klasie o specjalności mechanik, monter maszyn i urządzeń, spawacz, a później uczył się w Liceum Ogólnokształcącym w D., której to szkoły nie ukończył. Wskazał ponadto, że pozwany od 01 września 2008 roku do 01 sierpnia 2009 roku pracował w warsztacie samochodowym M. T. w D. oraz, że uzyskał obecnie możliwość samodzielnego utrzymania się.

Pozwany M. B. na rozprawie w dniu 25 listopada 2013 roku wniósł o oddalenie powództwa, wskazując, że nadal kontynuuje naukę, że uczy się obecnie w liceum i zamierza pójść na studia biologiczne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na mocy ugody zawartej w dniu 10 listopada 2010 roku przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie w sprawie III RC 416/10 podwyższono od powoda R. M. alimenty na rzecz pozwanego M. B. z kwoty po 200 zł miesięcznie ustalonej ugodą zawartą przez strony przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie w dniu 9 czerwca 2004 roku w sprawie III RC 169/04 do kwoty po 400 zł miesięcznie, począwszy od dnia 01 września 2010 roku, płatne z góry do 15-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w płatności którejkolwiek z rat do rąk J. B. jako przedstawicielki ustawowej małoletniego wówczas pozwanego. Według dokonanych wówczas przez Sąd ustaleń pozwany w roku szkolnym 2009/2010 uczęszczał do klasy I (...) Szkoły Zawodowej w B. o kierunku – mechanik, monter maszyn i urządzeń, spawacz, matka pozwanego wówczas pracowała, uzyskując wynagrodzenie w wysokości 984,15 zł netto.

Powód poza pozwanym posiada na utrzymaniu dwoje dzieci z innego związku, które są od niego młodsze.

Dowód: - akta Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie w sprawie III RC 416/10

- - przesłuchanie pozwanego – karta 59-60

Pozwany M. B. od września 2013 roku jest uczniem pierwszego semestru Liceum Ogólnokształcącego Trzyletniego (...) we W.. Przewidywany termin zakończenia jego nauki w tej szkole to czerwiec 2016 roku. Nauka w powyższej szkole odbywa się w soboty i w niedziele. Jest to nauka nieodpłatna.

W tygodniu pozwany pracuje w firmie (...) we W. na pełen etat jako ślusarz z wynagrodzeniem 13 złotych brutto na godzinę, podwyższanym o premię uznaniową zgodnie z zakładowym Regulaminem Pracy i Regulaminem Wynagradzania. Obecna umowa została zawarta na okres od 01 listopada 2013 roku do 01 czerwca 2014 roku i nie jest pierwszą umową z tym pracodawcą, gdyż pozwany pracuje w tej firmie od czerwca 2013 roku. Obecnie dochody pozwanego wynoszą około 1200 złotych miesięcznie netto i są zmienne.

Poprzednio pozwany pracował na umowę zlecenie w firmie (...) do czerwca 2013 roku, gdzie uzyskiwał znacznie niższe wynagrodzenie, poszukując dodatkowego zarobku dorabiał w weekendy pracą w polu co spowodowało, że został skreślony w listy uczniów w LO (...) z powodu niskiej frekwencji.

Dowód: - zaświadczenie o kontynuowaniu nauki – karta 14, 29,

- umowa o pracę na czas nieokreślony – karta 25,

- przesłuchanie pozwanego – karta 59-60,

- informacja o wysokości dochodu – karta – 50,

Pozwany ma obecnie ukończone 21 lat (rocznikowo 22 lata) i uczęszcza do I klasy liceum. Pozwany wielokrotnie zmieniał szkoły. Do szkoły zawodowej pozwany zamiast przez trzy lata uczęszczał przez cztery lata, gdyż w trakcie nauki zmieniał kierunek kształcenia, co wydłużyło naukę o jeden rok. Szkołę zawodową pozwany ukończył w 2011 roku i wtedy postanowił wyprowadzić się z B. od matki do W., gdzie zamieszkał w wynajętym mieszkaniu. Powodem wyjazdu z domu rodzinnego było zbyt małe mieszkanie matki, którego powierzchnia wynosi około 20 m ². Decyzję o przeprowadzce do W. pozwany podejmował w uzgodnieniu z matką, bez udziału powoda.

Po ukończeniu szkoły zawodowej w 2011 roku pozwany nie podjął nauki, przez pierwsze trzy miesiące szukał pracy, a następnie rozpoczął pracę w P.. W tym czasie powód przesyłał na jego utrzymanie ustalone w ugodzie alimenty przez cały rok szkolny 2011/2012 mimo nie kontynuowania nauki przez pozwanego.

W roku szkolnym 2012/2013 pozwany rozpoczął naukę w Liceum dla Dorosłych (...) we W., jednak jej nie ukończył, gdyż został skreślony z listy z powodu słabej frekwencji. Nie zaliczył żadnego semestru. Powód także w tym kolejnym roku szkolnym nadal łożył na utrzymanie pozwanego mimo, że ten nie kontynuował nauki.

W roku szkolnym 2013/2014 pozwany po raz kolejny rozpoczął naukę na pierwszym semestrze w w/w liceum. Obecnie ukończył pierwszy semestr. Zamierza ukończyć liceum i rozpocząć naukę na studiach.

W związku z zamieszkiwaniem we W. pozwany ponosi koszty związane z wynajmem mieszkania, w którym mieszka razem z dwoma innymi osobami a miesięczny koszt wynajmu to 480 złotych na osobę oraz koszty rachunków.

Pozwany ma zawarte trzy umowy kredytowe, z czego jeden kredyt został wzięty z przeznaczeniem finansowania wyjazdu na wakacje, drugi na koszty leczenia stomatologicznego, a trzeci na bieżące utrzymanie.

Matka pozwanego pracuje w firmie (...) uzyskując dochód w wysokości 1600 złotych brutto, co daje kwotę 1181,38 zł netto.

Pozwany nie ma nikogo na utrzymaniu.

Dowód: - przesłuchanie pozwanego – karta 59-60,

- umowa najmu lokalu mieszkalnego – karta 9-11, 30-31,

- rachunki za prąd – karta 8,

- aneks do umowy najmu – karta 12,

- umowy kredytowe – karta 32-49,

- zaświadczenie o dochodach matki pozwanego – karta 13,

Sąd zważył ponadto, co następuje:

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala, zdaniem Sądu, na uwzględnienie powództwa w całości.

Zgodnie z przepisem art. 133 § 1 k.r.i o. rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka, które nie jest w stanie utrzymywać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. W art. 133 § 3 k.r.i o. wskazano zaś rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony terminem i nie jest uzależniony od osiągnięcia przez uprawnionego określonego stopnia wykształcenia. Jedyną okolicznością, od której zależy trwanie, bądź ustanie tego obowiązku jest to czy dziecko może utrzymać się samodzielnie, przy czym nie można oczekiwać tego od dziecka małoletniego. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie pozwalające podjąć pracę zarobkową, która pozwoli na utrzymanie się, nie traci uprawnień, jeśli chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje odzwierciedlenie w osiąganych wynikach w nauce.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej z dnia 17 grudnia 1976 r. (III CRN 280/76) dziecku, które podjęło wyższe studia, przysługuje w stosunku do rodziców roszczenie alimentacyjne, w zasadzie do ich ukończenia. Tak jest jednak z reguły wtedy, gdy dziecko nie mające jeszcze określonego zawodu od razu po ukończeniu szkoły średniej podejmuje studia wyższe. W wypadku jednak, gdy dziecko ukończyło średnią szkołę zawodową, uzyskało konkretny zawód dający możliwość zatrudnienia i nie podjęło od razu wyższych studiów, a jego wiek przekracza znacznie normalny wiek młodzieży rozpoczynającej wyższe studia, nie może żądać od rodziców finansowania znacznie opóźnionych studiów, lecz powinno podjąć pracę zarobkową i wykorzystać szerokie możliwości, jakie Państwo stwarza osobom dorosłym w zakresie zaocznych studiów wyższych.

Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka nie jest ograniczony przez żaden ścisły termin, a w szczególności nie jest uzależniony od dojścia przez alimentowanego do pełnoletności. Nie jest także związany ze stopniem wykształcenia w tym sensie, że nie ustaje z chwilą osiągnięcia określonego stopnia wykształcenia podstawowego, średniego czy wyższego. Przesłanką decydującą o istnieniu tego obowiązku jest niezdolność dziecka do samodzielnego utrzymania się stosownie do swoich uzdolnień, predyspozycji, kwalifikacji zawodowych, czyli do chwili usamodzielnienia się.

W niniejszej sprawie pozwany w bieżącym roku szkolnym uczy się w systemie zaocznym w I klasie liceum, którą to klasę powtarza, po raz drugi z przyczyn od siebie zależnych, zaś wcześniej miał roczną przerwę w nauce. Nauka, którą pobiera pozwany pozwala mu na podjęcie pracy zarobkowej i samodzielne utrzymanie się.

Pozwany pracuje od 2011 roku, a jego wynagrodzenie wzrasta. Jego średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi ponad 1110 zł netto miesięcznie i nie posiada on nikogo na utrzymaniu inaczej niż powód, który posiada dwoje innych dzieci.

Osoba zobowiązana do alimentacji powinna w pełni wykorzystywać swoje siły, kwalifikacje i uzdolnienia w celu uzyskiwania niezbędnych dochodów na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb osób uprawnionych do alimentów. Zarówno ojciec jak i matka powinni dołożyć wszelkich starań i podjąć odpowiednie zatrudnienie, aby zapewnić odpowiedni poziom życia swoim dzieciom. Zobowiązany do alimentacji powinien uczynić zadość swojemu obowiązkowi, choćby wiązało się to z istotnym uszczerbkiem i powodowało obniżenie stopy życiowej. Jednakże obowiązek ten ustaje, jeżeli dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie i osiągnęło samodzielność życiową łączącą się z reguły z możliwością podjęcia pracy zarobkowej, a tak zdaniem Sądu stało się w przypadku pozwanego M. B..

Pozwany poprzez swoje zmienne decyzje edukacyjne stracił co najmniej trzy lata nauki (o rok dłużej uczył się w szkole zawodowej niż trwa typowa edukacja; jeden rok po szkole zawodowej w ogóle nie kontynuował nauki; powtarza I klasę liceum) a powód przez cały ten czas łożył na jego utrzymanie, nie mając wiedzy o przerwach w nauce syna. Powyższa postawa pozwanego wskazuje, że ewidentnie przedłuża on swoją edukację, co nie może w ocenie Sądu obciążać powoda, szczególnie, że pozwany uzyskał zawód, który zresztą w toku edukacji zmieniał na inny.

Pozwany zarabia powyżej najniższego wynagrodzenia, nie ma nikogo na utrzymaniu zatem ma możliwość samodzielnego utrzymania, zaś swoje ambicje edukacyjne, będąc w wieku 22 lat w I. klasie liceum ogólnokształcącego winien realizować samodzielnie, szczególnie, że nauka w powyższej szkole nie jest odpłatna i nie wiąże się z dodatkowymi kosztami skoro pozwany mieszka we W., gdzie także znajduje się szkoła, do której uczęszcza.

Z uwagi na zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd ustalił, iż pozwany jest już w stanie utrzymać się samodzielnie, zatem ciążący na rodzicach obowiązek alimentacyjny względem pozwanego ustał, a wytoczone przez powoda powództwo podlegało uwzględnieniu w całości. Datę wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego Sąd określił zgodnie z żądaniem pozwu, uznając, że jest to koniec poprzedniego roku szkolnego, którego pozwany z własnej decyzji nie ukończył, zatem koszty jego dalszego utrzymania nie powinny obciążać pozwanego.

Orzeczenie o kosztach postępowania w sprawie oparto na treści art. 98 k.p.c obciążając pozwanego należną opłatą sądową oraz kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej, których wysokość ustalono na mocy § 7 pkt. 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie orz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy udzielanej z urzędu.