Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 27 października 2009 roku powód L. K. wnosił o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym ,że pozwani W. B., E. B. i P. B. mają solidarnie zapłacić na rzecz powoda L. K. kwotę 270.022 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych oraz kosztów zastępstwa procesowego .( k.4 – 7)

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym z dnia 26 listopada 2009 roku Sąd zobowiązał pozwanych do zapłaty solidarnie na rzecz powoda kwoty dochodzonej pozwem i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. (k.24)

Postępowanie wobec W. B. wobec braku wskazania w zakreślonym terminie adresu pozwanego W. B. zostało zawieszone na podstawie art.177 §1 pkt.6 kpc. ( k.36 )

Natomiast nakaz zapłaty w niniejszej sprawie uprawomocnił się z dniem 1 stycznia 2010 roku w stosunku do pozwanych P. B. i E. B. .( k.42)

Postanowieniem z dnia 10 maja 2011 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim umorzył postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanego W. B. .( k.44)

Pozwane P. B. i E. B. złożyły wniosek o przywrócenie terminu do złożenia zarzutów od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym wraz z zarzutami . (k.52- 57 , 68-77)

Postanowieniem z dnia 18 grudnia 2013 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim przywrócił pozwanym E. B. i P. B. termin do złożenia zarzutów. ( k.154 )

Ostatecznie na rozprawie w dniu 26 marca 2014 roku pełnomocnik powoda poparł powództwo i wnosił o utrzymanie nakazu zapłaty w całości w stosunku do pozwanych .

Pełnomocnik pozwanych wnosił o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Powód L. K. pożyczył pieniądze pozwanemu w kwocie 270.022 złotych.

Pozwany W. B. nie uregulował należności pieniężnych , wierzyciel L. K. wypełnił wystawiony przez W. B. weksel in blanco , poręczony przez jego żonę i córkę – P. B. i E. B. .

Powód wielokrotnie wzywał W. B. do uregulowania długu. Pozwany W. B. nie uregulował należności i dlatego powód wypełnił weksel na kwotę odpowiadającą wysokości zobowiązań pieniężnych W. B. wobec powoda L. K. .

W dniu 1 czerwca 2009 roku powód wezwał pozwanych do wykupu weksla poprzez zapłatę kwoty zadłużenia 270.022 złotych zaś termin płatności weksla upłynął w dniu 15 czerwca 2009 roku . Pozwany do dnia wytoczenia powództwa nie uiścił należności .

( dowód : weksel w oryginale , porozumienie wekslowe w oryginale , wezwanie do wykupu weksla z dnia 1 czerwca 2009 roku , dowód nadania wezwania do wykupu weksla k. 11-15,50 )

W. B. bardzo często pożyczał pieniądze od powoda L. K. , sam często wprost mówił , że zalega z płatnościami powodowi i są to różne kwoty 150.000 złotych . Często w obecności innych osób W. B. ,, kupował ‘’weksle od powoda. Zdarzało się , że podczas różnych imprez okolicznościowych W. B. nie życzył sobie by mówiono w jakiej kwocie jest zadłużony u powoda L. K. . W. B. wręczał powodowi weksle in blanco poręczone przez pozwane po otrzymaniu od powoda L. K. kolejnych pożyczek .

( dowód : nagranie audio -video z dnia 12 lutego 2014 roku zeznania świadka W. K. 19 minuta 30 sekunda – 24 minuty 58 sekundy k.166 v., 167,168, weksle in blanco wystawione przez W. B. i poręczone przez pozwane –P. B. i E. B. k.172-175)

W. B. pożyczał od powoda różne kwoty , zawsze weksel miał równowartość pożyczonej kwoty , jeśli była to kwota 10.000 złotych to weksel był wystawiony na taką kwotę. L. K. pożyczał pieniądze W. B. gdyż ten wzbudzał zaufanie , zawsze jak przychodził do powoda ,, miał kieszenie wypchane pieniędzmi ‘’ . Powód nie przypuszczał ,ze W. B. może stać się niewypłacalny . Każdy weksel był podpisany przez W. B. . Weksle te zostały również poręczone przez pozwane P. B. i E. B. podczas pobytu pozwanych u powoda , kiedy miało miejsce rozliczenie z pieniędzy za sprzedaż domu .

( dowód : nagranie audio-video z dnia 26 marca 2014 roku zeznania powoda L. K. 2 minuta 5 sekunda – 8 minuty 45 sekundy k.183 , 183 v., 184 ,185 )

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów , nie dał wiary zeznaniom W. B. jakoby nie pożyczał pieniędzy od powoda L. K. i poręczył tylko jeden weksel na kwotę 20.000 złotych . Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom W. B. jakoby nie pożyczał pieniędzy od powoda i nie podpisywał jakichkolwiek deklaracji wekslowych , jakoby były to głównie ustne pożyczki zaś pozwane podpisały deklaracje wekslowe nie wiedząc co podpisują . Załączone do akt sprawy weksle in blanco z wystawienia W. B. , poręczone przez pozwanych świadczą o tym , że W. B. wręczał powodowi w/w weksle po otrzymaniu od powoda kolejnych pożyczek na zabezpieczenie wszystkich należności wynikających z kolejnych umów pożyczki , a nie jak zeznał świadek W. B. tylko jeden weksel na zabezpieczenie odsetek z jednej umowy pożyczki . Z zeznań powoda wynika również , że W. B. upoważnił powoda do wypełnienia wszystkich weksli zgodnie z treścią porozumienia wekslowego podpisanego przez pozwanych. Sąd również nie dał wiary zeznaniom świadka W. B. jakoby pozwane nie zdawały sobie sprawy co to jest deklaracja wekslowa i poręczenie swoim podpisem na tej deklaracji tymbardziej , że pozwana E. B. zeznała ,,że nie chciała podpisać tych weksli bo wiedziała , że zakłada sobie sznur na szyję ‘’. Okoliczności zaś jakoby powód zastraszał pozwane , czy też stosował jakiekolwiek inne środki przymusu by pozwane podpisały weksle nie zostały udowodnione na pewno nie udowodniły tych okoliczności zeznania pozwanych: E. B. i P. B. , jak również zeznania świadka W. B. . Sąd w tym zakresie dał wiarę zeznaniom powoda L. K. i świadka W. K. , że zarówno dokument weksla , jak i deklaracje wekslowe zostały podpisane przez pozwane dobrowolnie, świadomie , bez przymusu psychicznego i fizycznego .

Sąd zważył co następuje:

W niniejszej sprawie Sąd na wniosek powoda wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko pozwanym jako zobowiązanym z weksla, gdyż prawdziwość weksla i jego treść nie nasuwała wątpliwości (art. 485 § 2 k.p.c.). Pozwani na skutek przywrócenia im terminu do złożenia zarzutów od nakazu zapłaty złożyli te zarzuty , wnosząc o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa . To zaś skutkowało koniecznością przeprowadzenia rozprawy i wydania rozstrzygnięcia dotyczącego tego nakazu zapłaty.

Jak wspomniano wyżej podstawą wydania nakazu zapłaty był weksel. Załączony do akt sprawy weksel spełniał wszystkie warunki z art. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. - Prawo Wekslowe (Dz. U. z dnia 28 kwietnia 1936 r. Nr 37, poz. 282), zawierając nazwę weksel w samym tekście dokumentu, polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, nazwisko osoby, która ma zapłacić, oznaczenie miejsca i terminu płatności, nazwę osoby na której rzecz zapłata ma być dokonana, oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla, podpis wystawcy weksla. W niniejszej sprawie mieliśmy do czynienia z wekslem in blanco uregulowanym w art. 10 prawa wekslowego, który stanowi wyjątek od wymagań określonych w art. 1 i 2 prawa wekslowego. Zgodnie z tym przepisem jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza weksla zasłaniać się, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa. Ten weksel niezupełny charakteryzuje się tym, że istnieje porozumienie między wystawcą weksla a osobą, której wystawca wręczył weksel w celu późniejszego jego uzupełnienia. Takie porozumienie (umowa) zostało zawarte i załączone do akt sprawy, podobnie deklaracja wekslowa podpisane przez pozwane. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 września 1996 r. (II CKU 1/96, Prok.i Pr.-wkł. (...)), jeśli weksel własny będący podstawą powództwa nie został całkowicie wypełniony w chwili wystawienia, to był to weksel niezupełny (art. 10 prawa wekslowego), tzw. weksel in blanco. Został on wystawiony celem zabezpieczenia zwrotu pożyczki udzielonej wystawcy przez remitenta . Przy uzupełnieniu weksla i przy dochodzeniu roszczeń z tego weksla przez stronę umowy zawartej przy jego wystawieniu obowiązuje i wiąże strony treść tej umowy, tzw. deklaracji wekslowej. Wprawdzie deklaracja wekslowa jest elementem ważnym przy kreowaniu zobowiązania wekslowego w przypadku weksli in blanco, jednakże nie wpływa ona na ważność weksla. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 1963 r. (II CR 249/63, OSNC 1964/10/208) stwierdził, że "ważność zobowiązania wekslowego nie jest uzależniona od istnienia deklaracji wekslowej". Aktualnie w judykaturze dominuje pogląd, zgodnie z którym "porozumienie wekslowe (art. 10 prawa wekslowego) nie wymaga szczególnej formy i może być wyrażone w jakikolwiek sposób (art. 60 k.c.), a jego interpretacja podlega ogólnym regułom wykładni oświadczeń woli (art. 65 k.c.)" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2004 r., IV CK 62/03, LEX nr 155845, Glosa 2005/4/34).

Weksel in blanco powinien być wypełniony zgodnie z zawartym porozumieniem, w tym właśnie przejawia się osłabienie abstrakcyjnego charakteru tego weksla (np. vide wyrok SN z dnia 18 listopada 1970 r. (...) 407/70 publ. lex nr 14096, wyrok SN z dnia 19 sierpnia 2010 r. (...) 49/10 publ. lex nr 885024).

Powód jest w posiadaniu weksla wystawionego in blanco przez W. B., poręczonego przez jego żonę E. B. i córkę P. B. , wręczonego powodowi tytułem zabezpieczenia jego roszczeń wynikających z umowy pożyczki pieniężnej , jaką powód udzielił W. B. . Pozwane E. B. i P. B. , poręczając zobowiązanie wekslowe na odwrocie blankietu wekslowego oraz składając podpis pod deklaracją wekslową stały się solidarnie odpowiedzialnymi za dług wystawcy weksla . Pomimo wezwań do zapłaty W. B. nie zwrócił powodowi kwoty 270.022 złotych . Dlatego też powód wypełnił weksel na kwotę odpowiadającą wysokości zobowiązań pieniężnych i w dniu 1 czerwca 2009 roku wezwał pozwanych do wykupu weksla poprzez zapłatę kwoty 270.022 złotych . Termin płatności weksla upłynął w dniu 15 czerwca 2009 roku . Zgodnie z art. 485 §2 kpc Sąd wydaje nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla, czeku , warrantu lub rewersu należycie wypełnionego , których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości .

Sąd odmówił wiarygodności zeznaniom W. B. jakoby nie pożyczał pieniędzy od powoda i nie podpisywał jakichkolwiek deklaracji wekslowych , były to ustne pożyczki , zaś pozwane podpisały te deklaracje nie wiedząc co podpisują . Załączone do akt sprawy weksle in blanco z wystawienia W. B. , poręczone przez pozwanych świadczą o tym , że W. B. wręczał powodowi w/w weksle po otrzymaniu od powoda kolejnych pożyczek na zabezpieczenie wszystkich należności wynikających z kolejnych umów pożyczki , a nie jak zeznał świadek W. B. tylko jeden weksel na zabezpieczenie odsetek z jednej umowy pożyczki . Z zeznań powoda wynika również , że W. B. upoważnił powoda do wypełnienia wszystkich weksli zgodnie z treścią porozumienia wekslowego podpisanego przez pozwanych .

Sąd również nie dał wiary zeznaniom świadka W. B. jakoby pozwane nie zdawały sobie sprawy co to jest deklaracja wekslowa i poręczenie swoim podpisem na tej deklaracji tymbardziej , że pozwana E. B. zeznała ,,że nie chciała podpisać tych weksli bo wiedziała ,że zakłada sobie sznur na szyję ‘’. Okoliczności zaś jakoby powód zastraszał pozwane , czy też stosował jakiekolwiek inne środki przymusu by podpisały deklaracje wekslowe nie zostały udowodnione na pewno nie udowodniły tych okoliczności zeznania pozwanych : E. B. i P. B. , jak również zeznania świadka W. B. . Sąd w tym zakresie dał wiarę zeznaniom powoda L. K. i świadka W. K. , że zarówno dokument weksla , jak i deklaracje wekslowe zostały podpisane przez pozwane dobrowolnie , bez przymusu psychicznego i fizycznego .

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd na podstawie powołanych przepisów, w oparciu o art. 496 k.p.c. orzekł o utrzymaniu w mocy nakazu zapłaty w całości w stosunku do pozwanych E. B. i P. B. .

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art.102 k.p.c. i za uwagi na aktualną sytuację materialną pozwanych nie obciążył ich kosztami procesu .

SSO Wojciech Rychliński