Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 14 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu VII Wydział Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSO Małgorzata Kuźniacka-Praszczyk

Protokolant:st. sek. sąd. M. J.

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2015 r. w Poznaniu

odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 15 września 2014 roku Nr (...)

w sprawie A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o rentę rodzinną

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej A. S. prawo do renty rodzinnej na okres od lipca do września 2014 roku.

SSO Małgorzata Kuźniacka-Praszczyk

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 września 2014 r. (znak: R/090587871/25) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wznowił A. S. wypłatę renty rodzinnej od 1 października 2014 r. do 30 listopada 2014 r. pod warunkiem kontynuowania nauki. W załączniku do decyzji organ rentowy wskazał, że prawo do świadczenia przywrócono ubezpieczonej od 1 października 2014 r. w związku z rozpoczęciem studiów na Uniwersytecie K. W. w B.. Brak natomiast podstaw do przedłużenia jej uprawnień do renty rodzinnej na okres od lipca do września 2014 r. Jako podstawę prawną decyzji organ rentowy wskazał przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.).

A. S. w przepisanym trybie i terminie odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o przyznanie prawa do renty rodzinnej za okres od lipca do września 2014 r. Odwołująca wskazała, że prawo do renty rodzinnej zostało jej ustalone tylko do 30 czerwca 2014 r., gdy tymczasem rok akademicki na E. College, na którym się uczyła, trwał do 30 września 2014 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację. Pozwany wskazał ponadto, że edukacja odwołującej na E. College miała charakter kursu/szkolenia i trwała do 13 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołująca A. S. urodziła się w dniu (...)

W dniu 26 marca 2008 r. zmarł ojciec odwołującej K. S..

W dniu 28 kwietnia 2008 r. matka odwołującej i wdowa po zmarłym – M. S. złożyła wniosek o rentę rodzinną dla odwołującej.

Decyzją z dnia 10 czerwca 2008 r. organ rentowy przyznał odwołującej prawo do renty rodzinnej po zmarłym K. S. od 26 marca 2008 r. do 31 sierpnia 2009 r. Odwołująca była jedyną osobą uprawnioną do renty rodzinnej.

Decyzją z dnia 7 września 2009 r. ZUS przedłużył odwołującej prawo do renty rodzinnej na dalszy okres do 31 sierpnia 2012 r. z uwagi na kontynuowanie przez nią nauki w liceum ogólnokształcącym.

W dniu 27 kwietnia 2012 r. odwołująca ukończyła naukę w liceum ogólnokształcącym.

W okresie od 27 sierpnia 2012 r. do 14 czerwca 2013 r. odwołująca była słuchaczką kursu (...) na E. College w Wielkiej Brytanii. W związku z tym, decyzjami z dnia 28 sierpnia 2012 r. i z dnia 27 listopada 2012 r. organ rentowy przedłużył odwołującej prawo do renty rodzinnej na okres od 1 września 2012 r. do 30 czerwca 2013 r.

Decyzją z dnia 12 czerwca 2013 r. organ rentowy wstrzymał odwołującej wypłatę świadczenia od dnia 1 lipca 2013 r. z uwagi na zakończenie nauki.

W dniu 10 września 2013 r. odwołująca przedłożyła zaświadczenie, z którego wynikało, że w okresie od 26 sierpnia 2013 r. do 17 stycznia 2014 r. jest słuchaczką dzienną kursu (...) poziom średnio zaawansowany na E. College. W związku z tym, decyzją z dnia 24 października 2013 r. ZUS wznowił A. S. wypłatę renty rodzinnej od 1 września 2013 r. do 31 stycznia 2014 r. – pod warunkiem kontynuowania nauki.

W dniu 27 lutego 2014 r. odwołująca przedłożyła kolejne zaświadczenie, z którego wynika, że w okresie od 27 stycznia 2014 r. do 13 czerwca 2014 r. kontynuuje naukę na E. College. W związku z tym, decyzją z dnia 31 marca 2014 r. ZUS wznowił odwołującej wypłatę renty rodzinnej od 1 lutego 2014 r. do 30 czerwca 2014 r. – pod warunkiem kontynuowania nauki.

Decyzją z dnia 12 czerwca 2014 r. organ rentowy wstrzymał odwołującej wypłatę renty rodzinnej od dnia 1 lipca 2014 r. z uwagi na zakończenie nauki.

W dniu 1 lipca 2014 r. odwołująca złożyła wniosek o przyznanie jej prawa do renty rodzinnej na dalszy okres.

W dniu 25 lipca 2014 r. odwołująca została przyjęta na pierwszy rok studiów w roku akademickim 2014/2015 na Uniwersytecie K. W. w B..

W dniu 15 września 2014 r. ZUS wydał zaskarżoną decyzję.

W okresie od lipca do września 2014 r. odwołująca nie podjęła pracy.

Od dnia 1 października 2014 r. odwołująca rozpoczęła studia na Uniwersytecie K. W. w B..

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:



dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS O/P. o nr (...),



dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy (k. 14),



zeznań odwołującej (k. 15-16).

Za w pełni wiarygodne i przydatne dla ustalenia stanu faktycznego Sąd uznał zgromadzone w sprawie dokumenty. Nie były one kwestionowane przez strony, a Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu. Dokumenty urzędowe zostały sporządzone w przepisanej formie przez właściwe organy w zakresie ich kompetencji, a więc stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.). Natomiast dokumenty prywatne korzystają z domniemania autentyczności oraz domniemania, iż zawarte w nich oświadczenia złożyła osoba, która je podpisała (art. 245 k.p.c.).

Odwołująca A. S. zeznała, że pobiera rentę rodzinną po zmarłym ojcu K. S. i jest jedyną osobą uprawnioną do tego świadczenia. W kwietniu 2012 r. ukończyła naukę w LO, a w okresie od sierpnia 2012 r. do czerwca 2014 r. kontynuowała naukę w college w E.. Za lipiec 2013 r. ZUS nie wypłacił jej renty rodzinnej. Odwołująca wskazała, że renta rodzinna jest jej głównym źródłem utrzymania, a w spornym okresie nigdzie nie pracowała. W trakcie wakacji 2014 r. została przyjęta na studia na Uniwersytecie w B. i nadal kontynuuje naukę.

Powyższym zeznaniom odwołującej Sąd dał wiarę, gdyż znajdywały one potwierdzenie w zgromadzonej dokumentacji, a ich prawdziwości pozwany nie zaprzeczył.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Stosownie do art. 67 ust. 1 pkt 1 ustawy, do renty rodzinnej uprawnione są m.in. dzieci własne zmarłego, o ile spełniają warunki określone w art. 68 ustawy.

W myśl art. 68 ust. 1 ustawy, dzieci własne mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

W przedmiotowej sprawie bezsporne było, iż A. S. (ur. (...)) w okresie od 26 marca 2008 r. do 30 czerwca 2013 r. oraz od 1 września 2013 r. do 30 czerwca 2014 r., tj. do ukończenia nauki na uczelni w E., pobierała rentę rodzinną po zmarłym ojcu. Bezsporne było także, że od 1 października 2014 r. odwołująca rozpoczęła studia na Uniwersytecie K. W. w B..

Przedmiotem sporu pozostawało natomiast, czy odwołująca zachowała prawo do renty rodzinnej za miesiące lipiec, sierpień i wrzesień 2014 r., kiedy to zakończyła już naukę na uczelni w E., a nie rozpoczęła jeszcze studiów na Uniwersytecie w B..

Celem regulacji zawartej w art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej jest zapewnienie środków utrzymania dzieciom zmarłego żywiciela, które w związku z dalszym (tj. po ukończeniu 16 roku życia) kształceniem się nie wykonują pracy stanowiącej źródło utrzymania. W związku z tym, zgodzić należy się z poglądem, że renta rodzinna winna przysługiwać dziecku uczącemu się w szkole także w okresach przerw w nauce, niezależnie od tego, czy formalnie zachowało ono wówczas status ucznia (wyrok SN z dnia 24 listopada 2004 r., I UK 3/04). W konsekwencji, okres pobierania nauki, o którym mowa w w/w przepisie, obejmuje nie tylko okres efektywnego uczestniczenia w zajęciach objętych programem nauczania, ale także okres wakacji, urlopu zdrowotnego dla ucznia szkoły średniej czy urlopu dziekańskiego dla studenta szkoły wyższej, jak również przerw w edukacji wynikających ze skreślenia z listy uczniów i ponownego przejęcia w ich poczet (wyrok SN z dnia 13 maja 2014 r., I UK 414/13). Renta rodzinna przysługuje przez cały rok szkolny (akademicki), tj. do dnia 31 sierpnia lub do dnia 30 września, a zatem także przez okres ferii letnich. Zasada ta ma zastosowanie również do dzieci kończących szkołę lub uczelnię (wyrok SA w Szczecinie z dnia 13 lutego 2014 r., III AUa 678/13).

W ocenie Sądu, na podstawie art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej nie można generalnie przyjąć, że prawo do renty rodzinnej nie przysługuje za okres między zakończeniem jednego etapu kształcenia a rozpoczęciem kolejnego, jeżeli dziecko przystępuje do tego nowego etapu bezpośrednio po zakończeniu poprzedniego, a przerwa w nauce jest spowodowana przyczynami od niego niezależnymi (np. procesem rekrutacyjnym i organizacją roku szkolnego/akademickiego, w tym datą jego rozpoczęcia).

Z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych wynika, że odwołująca zakończyła naukę na uczelni w E. w czerwcu 2014 r., a studia wyższe na Uniwersytecie K. W. w B. rozpoczęła dopiero od dnia 1 października 2014 r., tj. wraz z początkiem roku akademickiego 2014/2015. Co prawda zatem, od lipca 2014 r. odwołująca nie kontynuowała faktycznie nauki, ale nie oznacza to, że za miesiące lipiec-wrzesień 2014 r. nie przysługiwało jej prawo do renty rodzinnej. Zauważyć bowiem należy, że odwołująca od lipca 2014 r. nie zrezygnowała z nauki, lecz jedynie zamierzała rozpocząć jej kolejny etap (studia wyższe), a faktyczna przerwa w nauce spowodowana była tylko tym, iż w spornych miesiącach, przypadających w okresie wakacji letnich między rokiem akademickim 2013/2014 a rokiem akademickim 2014/2015, żadne zajęcia się nie odbywały. Odwołująca, uczestnicząc w procesie rekrutacji na studia wyższe bezpośrednio po zakończeniu nauki za granicą (na studia te została przyjęta już w lipcu 2014 r.), dała wyraz temu, że miała rzeczywistą wolę dalszego zdobywania wiedzy, co znajduje również potwierdzenie w fakcie, iż w spornym okresie nie podjęła żadnego zatrudnienia. Zwraca także uwagę, że odwołująca podjęła studia na kierunku filologia, specjalność lingwistyka stosowana (język angielski z językiem niemieckim), a więc w zakresie pokrewnym do tego, co było przedmiotem jej nauki na uczelni w E..

W kontekście celu regulacji art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, stwierdzić należy, że odwołującej przysługiwało prawo do renty rodzinnej po zmarłym ojcu za miesiące od lipca do września 2014 r. W ocenie Sądu, nie można obciążać odwołującej negatywnymi konsekwencjami tego, że w spornym okresie faktycznie nie pobierała nauki, skoro było to spowodowane okolicznościami od niej niezależnymi, a miała ona rzeczywistą wolę jej kontynuowania.

W tym stanie rzeczy, Sąd – na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. i powołanych wyżej przepisów – zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do renty rodzinnej od lipca do września 2014 r.

SSO Małgorzata Kuźniacka-Praszczyk

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem i aktami rentowymi doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego W. B.,

3.  przedłożyć za 14 dni od doręczenia albo z pismami.

P., dnia 29 stycznia 2015 r.

SSO Małgorzata Kuźniacka-Praszczyk