Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2015 r. w Gliwicach

sprawy A. G. (G.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania A. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 26 sierpnia 2014 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. G. emeryturę począwszy od 21 lipca 2014r.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt. VIII U 2186/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 sierpnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu A. G. prawa do emerytury w niższym wieku w oparciu o art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A, bowiem ZUS uznał za udowodnione jedynie 10 lat, 6 miesięcy i 2 dni takiej pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury. Podniósł, że zgodnie z przedłożonymi przez niego świadectwami i zaświadczeniami oraz zeznaniami świadków, o przesłuchanie których wnosił, wykonywał pracę w warunkach szczególnych w całym okresie zatrudnienia
w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Tym samym spełnia warunki do przyznania prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, a dodatkowo podniósł, że do okresów pracy w warunkach szczególnych nie zaliczył odwołującemu zatrudnienia
w Przedsiębiorstwie (...) w B. od 12 sierpnia 1972r. do 4 maja 1984r. na stanowisku ładowacza, z uwagi na fakt, iż nie udowodnił on w sposób należyty, że w tym czasie pracował w warunkach szczególnych, w szczególności nie przedłożył w tym zakresie stosownego świadectwa pracy w warunkach szczególnych. ZUS zaznaczył również, że w okresie od 29 października 1976r. do 4 sierpnia 1978r. odwołujący odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony A. G., urodzony (...) w dniu 18 czerwca 2014r. złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony 60 lat ukończył 21 lipca 2014r.

Skarżący, na dzień 1 stycznia 1999r., legitymuje się okresem składkowym
i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat (vide akta emerytalne), z tym, że w ocenie ZUS udowodnił jedynie 10 lat, 6 miesięcy i 2 dni okresów pracy w szczególnych warunkach.

Po przeanalizowaniu sprawy ZUS w dniu 26 sierpnia 2014r. wydał decyzję odmowną.

Organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję nie uznał za pracę w warunkach szczególnych, zatrudnienia w okresie od 12 sierpnia 1972r. do 4 maja 1984r. na stanowisku ładowacza w Przedsiębiorstwie (...) w B., z uwagi na brak świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych i wykazania, że w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych.

W postępowaniu przed Sądem ubezpieczony domagał się uznania z pracę
w warunkach szczególnych całego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B..

W toku procesu Sąd ustalił, iż Przedsiębiorstwo (...) w B. było przedsiębiorstwem zaopatrującym sklepy i magazyny (...).
W ramach tego przedsiębiorstwa zatrudniano kierowców samochodów zaopatrzeniowych
i ładowaczy do rozładunku, przeładunku i załadunku różnego rodzaju produktów kierowanych na magazyny, a następnie do poszczególnych sklepów. W tym czasie nie było jeszcze żadnych maszyn do prowadzenia rozładunku i załadunku tych towarów, jak wózki widłowe
i podnośniki, czy też ładowarki mechaniczne. Z tego też względu wszelkie prace związane
z rozładunkiem i załadunkiem towarów były prowadzone ręcznie. W szczególności rozładowywano towary, które były dostarczane w wagonach kolejowych na bocznice. Produkty spożywcze były w tym czasie pakowane w workach lub skrzynkach o ładowności 50 kg, bywały też worki z ryżem po 100 kg, natomiast materiały takie jak opał były przewożone luzem. Na początku lat siedemdziesiątych, tj. do roku 1974 był jeden magazyn
w R., zaś pozostałe magazyny były umiejscowione w T.,
w odległości około 1 km od bocznicy. Natomiast w latach późniejszych magazynu
w R. już nie obsługiwano. Dostawy kolejowe odbywały się codziennie, z tym, że w poszczególne dni dowożono inne produkty .. (...) tym czasie, w trakcie całej zmiany roboczej ubezpieczony zajmował się wyżej opisanymi pracami rozładowczymi i załadowczymi.
W szczególności jako stosunkowo rosły i silny mężczyzna, ręcznie przeładowywał towar
w workach i skrzyniach z wagonów kolejowych do samochodów ciężarowych, a następnie razem z kierowcą udawał się na magazyn, gdzie rozładowywał towar z samochodu. Bywało też tak, że przy większej ilości samochodów do przewozu materiałów na magazyn i większej ilości ładowaczy, w zależności od potrzeb odwołujący dokonywał tylko przeładunku towarów na bocznicy, bądź wyłącznie ich rozładunku w magazynach i w tym czasie nie przemieszczał się razem z kierowcą pomiędzy bocznicą i magazynem. Równocześnie, gdy była potrzeba przeładowania z wagonów opału, to w tym czasie odwołujący łopatą przeładowywał
np. węgiel lub koks z wagonu wprost na wywrotkę i nie jechał z kierowcą w celu rozładunku, tylko podejmował ładowanie następnego samochodu. Zdarzało się czasami, że odwołujący
z kierowcą udawał się do piekarni (...) w T. po dostawy pieczywa, które było pakowane w specjalnych koszach po kilkadziesiąt bochenków, ręcznie ładował te kosze na samochód, następnie razem z kierowcą udawał się do poszczególnych sklepów, gdzie kosze te rozładowywał. Odwołujący ładował również ww. towary na magazynach, do samochodów dostawczych, udawał się z kierowcą do sklepów i tam te towary rozładowywał. W tym czasie obowiązywała ścisła rejonizacja i magazyny były umiejscowione w tej samej miejscowości, co sklepy, które korzystały z ich zaopatrzenia. W związku z powyższym sąd ustalił, że
w ciągu dniówki roboczej odwołujący na przejazdy pomiędzy bocznicą kolejową, magazynami i poszczególnymi sklepami, poświęcał od kilu minut do 3 godzin. Szczególnie
w trakcie rozwożenia pieczywa z piekarni (...) do sklepów, droga w obie strony zajmowała około 2 godzin, zaś kursów takich w ciągu dniówki wykonywano w ilości 2 i 1 dodatkowy
z pustymi opakowaniami po chlebie. Równocześnie Sąd zauważył, że w spornym okresie odwołujący codziennie pracował przez kilkanaście godzin na dobę, a bywało, że i 16 godzin, często również w niedziele, gdy przypadła pilna dostawa towaru na bocznicę kolejową. Przeważnie w miesiącu odwołujący pracował nawet po 380 godzin. Z tego też względu Sąd uznał, że odwołujący w ciągu każdej dniówki roboczej zajmował się pracami rozładunkowymi i załadunkowymi przez 8 godzin a przeważnie więcej niż 8 godzin.

Odwołujący gdy rozwiązywał stosunek pracy z tym pracodawcą nie miał świadomości, że w związku z wykonywaniem takiej pracy pracodawca winien mu wystawić świadectwo pracy w warunkach szczególnych. Również świadek takiego świadectwa nie otrzymał od pracodawcy, a dopiero po jego likwidacji z archiwum.

Razem z ubezpieczonym w spornych okresie pracowali: U. K., która przez niewielki okres czasu była dyspozytorem kierującym odwołującego do poszczególnych prac, a następnie była fakturzystką i A. K. – kierowca samochodu dostawczego, który często pracował razem z odwołującym i przewoził załadowane prze niego towary.

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, zeznań świadków: U. K. i A. K. (zapis nagrania protokołu
z rozprawy w dniu 9 stycznia 2015r. minuty od 8:05 i nast.) oraz wyjaśnień odwołującego (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 9 stycznia 2015r. minuty od 35:11 i nast.),
a także akt osobowych ubezpieczonego dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i spójny, a tym samym za wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz na rozstrzygnięcie sprawy.
W szczególności Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom świadka A. K. i samego ubezpieczonego, gdyż są spójne i wzajemnie się potwierdzają, a nadto znajdują potwierdzenie w dokumentacji osobowej odwołującego. Ponadto świadek był jego współpracownikiem
i często razem jeździli z towarem, zatem miał oni bezpośrednie informacje w zakresie charakteru i wymiaru świadczonej przez ubezpieczonego pracy w spornym okresie. Z kolei zeznania świadka U. K. Sąd przyjął za wiarygodne jedynie w zakresie niewielkiego okresu gdy była ona dyspozytorem i kierowała ubezpieczonego do wykonywania konkretnych prac przeładunkowych. Natomiast w okresie kiedy pracowała ona jako fakturzystka, jej zeznania, w ocenie Sądu nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, bowiem w tym czasie świadek widywała odwołującego jedynie w biurze i miała świadomość, że pracuje on w tym samym przedsiębiorstwie,
a okoliczności te nie były sporne. Nie miała natomiast w tym czasie bezpośrednich informacji w zakresie wymiaru i rodzaju prac przez niego wykonywanych.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie ubezpieczonego jest zasadne.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych
w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.

Ubezpieczony ukończył 60 lat życia, nie jest członkiem OFE. Kwestie te nie były sporne.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył mu do takiej pracy jedynie 10 lat, 6 miesięcy i 2 dni takiej pracy.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w B. od 12 sierpnia 1972r. do 4 maja 1984r., z wyłączeniem okresu pełnienia służby wojskowej.

W tym czasie ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy ładowacz przy ręcznym przeładunku różnych towarów w opakowaniach po 50 – 100 kg. Bez znaczenia na taką ocenę jego pracy pozostaje, że w trakcie dniówki roboczej nawet przez kilka godzin przemieszczał się pomiędzy miejscami za i rozładunku towarów, bowiem zdaniem Sądu takie kilkugodzinne przejazdy zdarzały się sporadycznie, a przeważnie były do kilkudziesięciu minut na dniówkę roboczą. Ponadto w tym czasie odwołujący pracował po 380 godzin w ciągu miesiąca, tj. 14 – 16 godzin na dobę.

Ciężkie prace załadunkowe i wyładunkowe oraz przeładunek materiałów sypkich, pylistych, toksycznych, żrących lub parzących w transporcie wymienione zostały w wykazie A, dział VIII, poz. 1, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

Bez znaczenia pozostaje, że pracodawcy za ten okres nie wystawił mu świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Fakt wykonywania takiej pracy został bowiem wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX
nr (...) ).

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe rozważania, należało uznać, że A. G. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. 15 letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Wobec faktu, że chwilą ukończenia wieku 60 lat ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 21 lipca 2014r.

SSO Patrycja Bogacińska-Piątek