Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1178/14

UZASADNIENIE

Powód – G. M. w pozwie z dnia 26 września 2012 roku wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w Ł. kwoty 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia. Podał w uzasadnieniu, że szkoda jakiej doznał polegała na szeregu uchybień ze strony pozwanego. Wskazał na robactwo w celi, słabe oświetlenie, przerwy w dostawie prądu w godzinach od 10.00 – 12.00, nieszczelne okna, brak ciepłej wody w celi, możliwość korzystania z łaźni tylko raz w tygodniu. Zarzucił nieprawidłowe wydzielenie kącików sanitarnych – zbudowanych z płyty, która nie jest na całej wysokości. Ponadto brak cyrkulacji powietrza w celach i panujących w nich upał latem.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 czerwca 2014r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo, zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 120 zł – tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, przyznał na rzecz adw. J. M. kwotę 147,60 zł tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu i nie obciążył powoda nie uiszczonymi kosztami sądowymi.

Apelację od tego wyroku punkcie l wywiódł powód poprzez swego profesjonalnego pełnomocnika „zarówno co do roszczeń niemajątkowych czyli zobowiązanie do przeproszenia powoda za dokonane już naruszenia oraz co do roszczeń majątkowych”.

Zarzucił wyrokowi:

1. obrazę przepisów prawa materialnego tj. naruszenie przepisów art. 23 KC i 24 KC w zw. z art. 448 KC poprzez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie;

2. naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 k.p.c., polegające na nie rozważeniu w toku podejmowania decyzji wszystkich okoliczności, które to uchybienie proceduralne miało istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia

3. naruszenie prawa procesowego polegającego na nierozważeniu w toku podstępowania wszystkich wniosków dowodowych poprzez błędne stwierdzenie, iż skutecznie został podniesiony zarzut przedawnienia.

W oparciu o te zarzuty apelujący wnosił o:

1. zmianę tego wyroku w zaskarżonym zakresie poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie na rzecz Powoda oraz na cel społeczny całej żądanej sumy oraz zobowiązanie pozwanego do przeproszenia powoda za dokonane naruszenia dóbr osobistych;

2. ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi I instancji;

3. zasądzenie od Pozwanego kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jako niezasadna podlega oddaleniu. Przede wszystkim zauważyć należy, że apelacja w znacznej mierze w swych zarzutach i wnioskach nie pozostaje w związku z przebiegiem skarżonego postępowania. W sprawie powód nie dochodził bowiem przeproszenia a sąd nie zajmował się zarzutem przedawnienia bo i zarzut ten nie był podnoszony.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.c. stwierdzić trzeba, iż jest on całkowicie chybiony. Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, poczynione w oparciu o należytą ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, zgodną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a więc ocenę przeprowadzoną bez przekroczenia ram swobodnej oceny dowodów zakreślonych powołanym przepisem. Podkreślić należy, iż skuteczne zakwestionowanie tej swobody wymaga od skarżącego wykazania, że w następstwie istotnych błędów logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego albo też pominięcia dowodów prowadzących do wniosków odmiennych, niż przyjęte przez sąd orzekający, ocena dowodów była oczywiście błędna lub rażąco wadliwa.

W apelacji powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w sposób wyjątkowo ogólnikowy zakwestionował ustalenia sądu. W uzasadnieniu apelacji w żądnej mierze nie odniósł się do przeprowadzonego w niniejszej sprawie postępowania dowodowego. Podnoszone w uzasadnieniu apelacji tezy i twierdzenia co do warunków w jakich powód odbywał karę pozbawienia wolności nie odnoszą się do ustaleń w niniejszej sprawie, nota bene mają wyjątkowo ogólnikowy charakter.

W przedmiotowej sprawie powód wyprowadza odmienne niż Sąd Rejonowy wnioski w zakresie sprawności instalacji wentylacyjnej oraz ograniczenia dostępu światła dziennego do cel Aresztu Śledczego w Ł., nie odwołując się do materiału dowodowego w sprawie. Jednakże odmienne wnioski skarżącego nie stanowią wystarczającej podstawy do podważenia wniosków wyciągniętych przez sąd orzekający. Skarżący nie wykazał bowiem, aby wnioski wyprowadzone przez Sąd Rejonowy były logicznie niepoprawne czy sprzeczne z doświadczeniem życiowym.

Wskazać należy, że przesłony okienne zostały zamontowane na wniosek Sędziego Penitencjarnego, w celu zapewnienia prawidłowego toku prowadzonych postępowań, poprzez zapewnienie braku możliwości kontaktowania się z innymi współosadzonymi. Sposób ich zamontowania i materiałów użytych do montażu nie wykazał żadnych nieprawidłowości, w szczególności ograniczenia dostępu światła dziennego do cel. Ustalenia dotyczące sprawności instalacji wentylacyjnej w celach, w których powód był osadzony, Sąd pierwszej instancji oparł na opinii biegłego K. H. oraz zeznaniach świadka W. B., w których odwoływano się do corocznych przeglądów takiej wentylacji, które nie wykazują jej niesprawności.

Zarzut naruszenia prawa materialnego – art. 23 k.c. – podlega zatem ocenie w oparciu o stan faktyczny, przyjęty jako podstawa rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji.

Powołany przepis art. 23 k.c. zapewnia ochronę dóbr osobistych każdego człowieka, a katalog tych dóbr wskazany w tym przepisie jest katalogiem otwartym.

W przedmiotowej sprawie powód odwoływał się do naruszenia dóbr osobistych poprzez naruszenie normy powierzchniowej, w czasie pobytu w pozwanej jednostce penitencjarnej, naruszenia godności osobistej oraz prawa do higienicznych warunków odbywania kary pozbawienia wolności .

Wskazać trzeba, iż o naruszeniu godności skazanego można mówić, gdy cierpienia i upokorzenie przekraczają konieczny element cierpienia wpisanego w odbywanie kary pobawienia wolności, zwłaszcza przy bierności zakładu karnego, który nie dba o poprawę warunków odbywania kary. Istotną kwestią jest rozgraniczenie dolegliwości, jakie są nieuniknione i nieodłącznie związane z pobytem w placówce penitencjarnej od tych, które wykraczają poza dolegliwości związane bezpośrednio z pozbawieniem wolności, stanowią udręczenie i skutkują naruszeniem dóbr osobistych.

W ocenie Sądu odwoławczego w okolicznościach niniejszej sprawy odbywanie przez pozwanego kary pozbawienia wolności w A. Śl nr w Ł. w celach, w których na jednego osadzonego przypadało 3 m2, a tylko sporadycznie w okresie 2 miesięcy wartość ta była mniejsza i wynosiła minimum – nie narusza godności skazanego, ani nie wykracza przeciwko jego prawu do poszanowania intymności. Jedynie wówczas, gdyby tego rodzaju działania stanowiły szykanę, ich ocena mogłaby być inna. Jednakże w rozpoznawanej sprawie nie ma podstaw do przypisania administracji wskazanych jednostek penitencjarnych intencji wrogich wobec powoda. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie wynika, by było to celowe działanie administracji aresztu śledczego nakierowane na dokuczenie powodowi, czy jego poniżenie.

Sąd Okręgowy nie dopatrzył się również naruszenia przez pozwanego godności lub prawa do higienicznych warunków odbywania kary pozbawienia wolności na skutek umieszczenia powoda w celach, w których zamontowano specjalne przesłony, uniemożliwiające skazanym kontakt z innymi skazanymi. Przede wszystkim wskazać należy, iż konieczność zamontowania takich przesłon przez pozwanego wynikała z zalecenia sędziego penitencjarnego, co z kolei podyktowane było specyfiką jednostki, w której przebywały osoby tymczasowo aresztowane i zachodziła konieczność wyeliminowania nielegalnych kontaktów między tymi osobami. Poza tym zainstalowanie przesłon nie wpłynęło na jakość życia w celach. W sprawie, w której roszczenie oparte jest na zarzucie naruszenia dóbr osobistych, w pierwszej kolejności należy ocenić, czy doszło do naruszenia określonych dóbr osobistych powoda. Jest to bowiem pierwsza konieczna przesłanka odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 24 i art. 448 k.c. Skoro nie doszło od naruszenia dóbr osobistych powoda to Sąd Rejonowy zasadnie uznał, że brak jest podstaw do zadośćuczynienia z art. 24 i art. 448 k.c.

Reasumując zaskarżone orzeczenie odpowiada prawu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy oddalił apelację G. M. na podstawie art. 385 k.p.c.