Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 lipca 2013 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w Ł. (wcześniej I.-K.-C. J.J. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w Ł.) kwoty 2 019,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi od 06 września 2011 r. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał iż dochodzona kwota stanowi wynagrodzenie prowizyjne spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. należne tej spółce z tytułu pośrednictwa przy sprzedaży przez pozwanego dwóch samochodów, która to wierzytelność została następnie zbyta na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (pozew k. 13-16).

W dniu 06 listopada 2013 r. w sprawie sygn. akt XVI GNc 4494/13 referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty uwzględniając żądanie pozwu w całości (nakaz zapłaty k. 48).

Od powyższego nakazu zapłaty pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w Ł. złożyła sprzeciw zaskarżając w całości przedmiotowy nakaz zapłaty. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana spółka potwierdziła okoliczność związania ze spółką (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K. umową współpracy na podstawie której tej ostatniej spółce przysługiwało wynagrodzenie prowizyjne z tytułu pozyskania dla pozwanej klientów to jest nabywców pojazdów samochodowych znajdujących się w ofercie pozwanej spółki. Jednakże jak wskazał dalej pozwany w uzasadnieniu sprzeciwu przedmiotowa umowa współpracy została zawarta w dniu 21 czerwca 2011 r. zaś sprzedaż dwóch pojazdów spółce (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., z tytułu której powód jako nabywca wierzytelności domaga się wynagrodzenia prowizyjnego miała miejsce jeszcze przed zawarciem przedmiotowej umowy współpracy bowiem już w dniu 02 czerwca 2011 r. Tym samym sprzedaż pojazdów w ocenie pozwanej spółki nastąpiła bez jakiegokolwiek pośrednictwa osób trzecich w tym (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. zaś samo żądanie zapłaty kwoty dochodzonej przez powoda pozwem jest bezzasadne (sprzeciw k. 57-63).

W piśmie procesowym z dnia 06 maja 2014 r. powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie (pismo procesowe k. 105-106).

Na rozprawie w dniu 27 listopada 2014 r. poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości (protokół rozprawy k. 132-135).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 02 czerwca 2011 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. złożyła zamówienie u dealera marki V. spółki (...)-C. J.J. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w Ł. (obecnie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowa w Ł., dalej: (...) Sp. z o.o. Sp. k. w Ł.) na zakup dwóch pojazdów marki V. (...) variant C. 2,0 (...) o pojemności 1968 cm ³ o nadwoziu kombi w cenie za pierwszy pojazd w kwocie 100 948,00 zł za drugi pojazd w cenie w kwocie za 101 980,80 zł. Z uwagi jednak na to iż przedmiotowe pojazdy nie były dostępne bezpośrednio u dealera, ten ostatni następnie złożył zamówienie u producenta na wyprodukowanie pojazdów, przy czym okres produkcji od chwili zamówienia do wydania pojazdów wynosi do dwunastu tygodni. Przedmiotowe pojazdy zostały zamówione przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W. bezpośrednio u dealera (...) Sp. z o.o. Sp. k. w Ł. bez pośrednictwa innych podmiotów.

Dowód: odpis KRS k. 69-72, zamówienie nr (...)/543/11/D2 k. 73, zamówienie nr (...)/544/11/D2 k. 74, zeznania świadka M. Z. k. 133-134, zeznania świadka R. G. k. 134-135).

W trakcie produkcji zamówione pojazdy otrzymały numery nadwozia (...) oraz (...) same zaś pojazdy wydane zostały przez (...) Sp. z o.o. Sp. k. w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w dniu 19 sierpnia 2011 r., przy czym faktury VAT z tytułu zakupu pojazdów wystawione zostały jeszcze przed fizycznym wydaniem pojazdów to jest już w dniu 03 sierpnia 2011 r. Jednocześnie przedmiotowe faktury VAT generują automatycznie datę sprzedaży jako datę wystawienia faktury VAT. Ponadto przed fizycznym wydaniem pojazdów zostały one w dniu 11 sierpnia 2011 r. przez (...) Sp. z o.o. Sp. k. w Ł. zarejestrowane na spółkę (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. otrzymując numery rejestracyjne (...) R, przy czym podstawę zarejestrowania pojazdów stanowiły faktury VAT wystawione przez (...) Sp. z o.o. Sp. k. w Ł. w dniu 03 sierpnia 2011 r. po korekcie na kwotę 82 603,25 netto oraz 82 188,62 zł netto.

Dowód: faktura VAT nr (...) ( (...)) k. 28, faktura VAT nr (...) ( (...)) k. 29, pismo Delegatury Biura Administracji i Spraw Obywatelskich w D. Ś. (...) m. st. W. wraz z fakturami VAT k. 117- 121, protokoły wydania samochodu k. 75-78, zeznania świadka M. Z. k. 133-134.

W dniu 21 czerwca 2011 r. pomiędzy J.J. (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w Ł. (obecnie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowa w Ł.) a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K. zawarta została umowa na podstawie której ta ostania spółka zobowiązywała się pozyskiwać dla (...) Sp. z o.o. Sp. k. w Ł. klientów zainteresowanych kupnem od (...) Sp. z o.o. Sp. k. w Ł. samochodów, które pozostają w jego ofercie przy czym za wykonanie tych czynności to jest zakupu samochodu przez klienta pozyskanego przez (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K. spółka ta miała otrzymać wynagrodzenie powiększone o podatek VAT w wysokości 1 % wartości netto pojazdu lub pojazdów sprzedanych klientowi pozyskanemu przez (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w K.. Przedmiotowa umowa weszła w życie z dniem jej podpisania przez obie strony to jest w dniu 21 czerwca 2011 r.

Dowód: umowa współpracy k. 26-27.

W dniu 22 sierpnia 2011 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wystawiła fakturę VAT na łączną kwotę 2 019,28 zł z terminem płatności do dnia 05 września 2011 r. na rzecz I.-K.-C. J.J. Spółka z o.o. Sp. k. wskazując w treści faktury iż stanowi ona prowizje od sprzedaży samochodów za które wystawiono fakturę VAT nr (...) ( (...)) oraz fakturę VAT nr (...) ( (...)). Jednocześnie w dniu 28 września 2011 r. ogłoszono upadłość spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. obejmującą likwidacje majątku dłużnika oraz wyznaczono syndyka masy upadłości, który w dniu 30 listopada 2011 r. skierował do I.-K.-C. J.J. Spółka z o.o. Sp. k. w Ł. wezwanie do zapłaty powyższej kwoty. W odpowiedzi na powyższe wezwanie spółka (...)-C. J.J. Spółka z o.o. Sp. k. w Ł. wskazała iż sprzedaż przedmiotowych pojazdów nie podlegała prowizji handlowej.

Dowód: faktura VAT nr (...) k. 30, wezwanie do zapłaty wraz z dowodem doręczenia k. 31-31 v., odpowiedź na wezwanie z do zapłaty k. 32, postanowienie o ogłoszeniu upadłości k. 43.

Postanowieniem z dnia 29 października 2012 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych zezwolił syndykowi na jego wniosek na sprzedaż z wolnej ręki należności przysługującej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. od I.-K.-C. J.J. Spółka z o.o. Sp. k. w Ł. w kwocie 2 019,28 zł. W dniu 17 grudnia 2012 r. Syndyk masy upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w K. zawarł umowę cesji wierzytelności z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W., która miała przysługiwać tej pierwszej spółce od I.-K.-C. J.J. Spółka z o.o. Sp. k. w Ł. i która to wierzytelność miała zostać szczegółowo opisana w załączniku nr 1 do umowy. Powyższy załącznik nie został jednak dołączony do akt sprawy. Jednocześnie w dniu 14 stycznia 2013 r. Syndyk masy upadłości (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w K. zawiadomił I.-K.-C. J.J. Spółka z o.o. Sp. k. w Ł. o sprzedaży wierzytelności oraz o obowiązku zapłaty przelanej kwoty na rzecz nowego wierzyciela (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

Dowód: umowa cesji wierzytelności k. 33-41, zawiadomienie o sprzedaży wierzytelności wraz z dowodem doręczenia k. 42, postanowienie k. 44.

Wobec braku zapłaty powyższej należności (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniosła niniejszy pozew.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych odpisów i kopii dokumentów załączonych do akt sprawy, a także twierdzeń stron co do okoliczności bezspornych. Dokumenty te w większości stanowiły dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c. Stosowanie do treści art. 233 § 1 k.p.c. Sąd, dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów uznał je za wiarygodne i przydatne dla ustalenia faktycznego a w konsekwencji, poczynił na ich podstawie ustalenia faktyczne. Sąd miał na uwadze, iż przedstawione wydruki w postaci zamówień nr (...)/543/11/D2 oraz nr (...)/544/11/D2 jak również wydruki w postaci protokołów wydania samochodu nie stanowią dowodu z dokumentów, albowiem nie zawierają podstawowego elementu jakim jest podpis. Nie mniej jednak wbrew zarzutom powoda należy je uznać za inny dowód w rozumieniu przepisu art. 309 k.p.c., który umożliwia sięgnięcie w toku postępowania po inne niż wskazane w kodeksie środki dowodowe. Sąd ocenił zaś cały materiał dowodowy zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wynikającą z art. 233 k.p.c., uznając przedstawione dowody za przydatne do poczynienia na ich podstawie ustaleń faktycznych.

Sąd dał w całości wiarę zeznaniom przesłuchanych świadków R. G. (k. 134-135) oraz M. Z. (k. 133-134) jako złożonych w sposób przekonywujący i pewny przy czym wbrew zarzutom powoda świadkowie ci nie byli przesłuchiwani przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu już z tego względu iż faktury VAT wystawione w dniu 03 sierpnia 2011 r. nie obejmują czynności prawnych (art. 247 k.p.c.) a stanowią jedynie dokumenty księgowe. Świadkowie ci podawali okoliczności tak jak miały one miejsce bez zatajania czegokolwiek. W szczególności świadkowi ci potwierdzili iż przy zamówieniach pojazdów dokonanych w dniu 02 czerwca 2011 r. przez spółkę (...) Sp. z o.o. w W. u dealera to jest pozwanego nie pośredniczyły osoby trzecie a więc również poprzednik powoda spółka (...) Sp. z o.o. w K.. Ponadto świadek M. Z. potwierdziła iż z chwilą wystawienia faktury pojawia się automatycznie również na fakturze data sprzedaży dlatego też daty te są tożsame, zaś świadek R. G. zeznał iż od momentu zamówienia do wydania pojazdu mija do dwunastu tygodni.

Sąd Rejonowy zważył co następuje.

Powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu w całości.

Jak ustalono poprzednika powoda to jest spółkę (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K. oraz pozwanego łączyła umowa współpracy zawarta w dniu 21 czerwca 2011 r., którą należy kwalifikować jako umowę o świadczenie usług do której mają zastosowanie odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k. c. w zw. z art. 734 i nast. k.c.). Zgodnie z tą umową (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. zobowiązywało się pozyskiwać dla pozwanego klientów zainteresowanych kupnem od pozwanego samochodów, które pozostają w jego ofercie za wynagrodzeniem w wysokości 1 % wartości netto pojazdu lub pojazdów sprzedanych klientowi pozyskanemu przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K., które to wynagrodzenie miało być następnie powiększone o należny podatek VAT.

W niniejszej sprawie powoda obciążał więc ciężar wykazania powyższej okoliczności a więc iż spółka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W., która nabyła od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w Ł. dwa pojazdy marki V. (...) variant C. 2,0 (...) o pojemności 1968 cm ³ o nadwoziu kombi była klientem pozyskanym przez poprzednika powoda to jest spółkę (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K.. Powód wywodzi bowiem z tej okoliczności korzystne dla siebie skutki prawne to jest żądanie zapłaty wynagrodzenia (art. 6 k.c.).

W ocenie Sądu Rejonowego powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. nie wykazał jednak aby (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w zakresie zakupu od pozwanego przedmiotowych pojazdów był klientem pozyskanym przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K., od której to spółki powód nabył następnie wierzytelności z tego tytułu. Powód przedstawił bowiem w tym zakresie fakturę VAT nr (...) ( (...)) oraz fakturę VAT nr (...) ( (...)) gdzie data sprzedaży dwóch pojazdów wynikająca z tych faktur a oznaczona jako 03 sierpnia 2011 r. miała świadczyć o tym iż przedmiotowa sprzedaż miała miejsce w okresie obowiązywania umowy współpracy pomiędzy (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K. a pozwanym a tym samym świadczyć o tym iż sprzedaż pojazdów została dokonana (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. to jest klientowi pozyskanemu przez (...) Sp. z o.o.

Należy bowiem zważyć iż data sprzedaży na przedmiotowych fakturach jak zeznała świadek M. Z. zajmująca się w pozwanej spółce wystawieniem faktur, pojawiała się automatycznie z chwilą wystawienia faktur a więc data ta nie może odzwierciedlać faktycznej daty sprzedaży przedmiotowych pojazdów. Należy również zważyć iż sama faktura jako dokument księgowy ma ograniczoną wartość dowodową w tym zakresie, stąd też sama jako dowód nie może stanowić o chwili w której zostały dokonane określone czynności materialnoprawne w tym zakresie o chwili zawarcia pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. a pozwanym umów sprzedaży dwóch pojazdów marki V.. Stąd należy przyjąć iż faktycznie do zawarcia przedmiotowej umowy sprzedaży pomiędzy wskazanymi wyżej podmiotami doszło już w dniu 02 czerwca 2011 a więc z chwilą złożenia u pozwanego występującego jako dealer marki V. zamówień na dwa pojazdy marki i model V. (...) przez spółkę (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W., które to zamówienia ściśle precyzują przedmiot sprzedaży oraz cenę a więc przedmiotowo istotne postanowienia umowy. Tym samym nie są zasadne twierdzenia powoda iż pozwany nie przedłożył jakichkolwiek dokumentów świadczących o zawarciu umowy sprzedaży w innej dacie niż 03 sierpnia 2011 r. Zgodnie bowiem z art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Bez wątpienia także sprzedaż może dotyczyć rzeczy która ma dopiero zostać wyprodukowana co w szczególności dotyczy pojazdów samochodowych. Ponadto sama umowa sprzedaży może być zawarta w dowolnej formie, stąd za nieuzasadnione należy uznać żądanie powoda przedstawienia przez pozwanego umowy sprzedaży dwóch pojazdów samochodowych. Również to iż do zawarcia umowy sprzedaży pojazdów doszło w dniu 02 czerwca 2011 r. a nie 03 sierpnia 2011 r. świadczy okoliczność iż okres oczekiwania na wydanie pojazdów od chwili zamówienia jak zeznał świadek R. G. wynosi do 12 tygodni (k. 134), a z uwagi na to iż pojazdy zostały wydane w dniu 19 sierpnia 2011 r. brak jest uzasadnienia dla przyjęcia iż do sprzedaży doszło w dniu 03 sierpnia 2011 r. Ponadto faktura VAT w procesie rejestracyjnym może stanowić o dowodzie własności pojazdu a nie o chwili zawarcia umowy sprzedaży pojazdu (por. § 4 ust. 1 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów t.j. Dz. U. 2014, poz. 1522).

Jednocześnie z § 11 umowy współpracy wynika iż umowa ta wchodzi w życie –czyli jest skuteczna, z dniem jej podpisania przez obie strony czyli z dniem jej zawarcia to jest 21 czerwca 2011 r. W umowie tej brak jest bowiem pod podpisami stron daty ich złożenia przyjąć więc należy iż podpisy zostały złożone z chwilą zawarcia umowy. Tym samym mając na uwadze iż do przedmiotowej sprzedaży pojazdów spółce (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. doszło w dniu 02 czerwca 2011 r. nie można uznać aby spółka ta była klientem pozyskanym przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K., która świadczyła dla pozwanego usługi pozyskiwania dla pozwanego klientów dopiero od dnia 21 czerwca 2011 r. a więc już po zawarciu umowy sprzedaży dwóch samochodów V. (...). Brak jest więc jakichkolwiek podstaw do żądania od pozwanego przez powoda wynagrodzenia z tego tytułu.

Ponadto powód nie przedstawił jakiegokolwiek dowodu na to iż jeszcze przed podpisaniem umowy współpracy z dnia 21 czerwca 2011 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K., pozyskała dla pozwanego spółkę (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w celu nabycia przez tą ostatnią spółkę przedmiotowych pojazdów. Przeciwnie jak zeznał świadek R. G. spółka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. nigdy nie pozyskał dla pozwanego jako klienta spółkę (...) (k. 134).

Ponadto niezasadne jest wnioskowanie powoda, który z okoliczności posiadania przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w K. faktur potwierdzających sprzedaż samochodów wywodzi iż tym samym spółka ta pozyskała dla pozwanego klienta to jest spółkę (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Jak zeznał bowiem świadek R. G. spółka (...) opiekowała się flotą samochodów spółki (...), tym samym jest oczywiste iż (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. miała tym samym dostęp do faktur dokumentujących zakup nowych samochodów przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W.. Jednocześnie należy tu także zaznaczyć iż jak już ustalono wyżej spółka (...) nie pozyskała dla pozwanego w zakresie sprzedaży przedmiotowych pojazdów spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W..

Również powód nie wykazał aby wierzytelność dochodzona pozwem została uznana przez pozwanego w postępowaniu upadłościowym. Myli się tu powód wskazując iż dla istnienia wierzytelności wystarczy uznanie jej przez wierzyciela to jest przez spółkę (...). Brak jest bowiem w polskim prawie konstrukcji uznania wierzytelności przez wierzyciela dla wykazania jej istnienia.

Mając na uwadze powyższe, powództwo podlegało oddaleniu w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Przepis ten formułuje zasadę odpowiedzialności za wynik procesu oraz zasadę kosztów niezbędnych i celowych. Zgodnie z treścią tego przepisu strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi koszty procesu. W niniejszej sprawie, roszczenie powoda zostało oddalone w całości. Z tych przyczyn Sąd zasądził koszty procesu w całości na rzecz pozwanego. Na koszty celowej obrony składały się w przedmiotowym postępowaniu wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego będącego adwokatem (600,00 zł) oraz opłata skarbowa należna od dokumentu pełnomocnictwa (17,00 zł). Łącznie pozwany poniósł więc niezbędne koszty obrony (w rozumieniu art. 98 k.p.c.) w wysokości 617,00 zł. Taką też kwotę Sąd zasądził na rzecz pozwanej w punkcie drugim wyroku. Koszt wynagrodzenia pełnomocnika procesowego pozwanego będącego adwokatem ustalono na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem proszę doręczyć pełnomocnikowi powoda.