Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny, w sprawie o sygnaturze akt VIII C 3705/13, z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko W. K. o zapłatę zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.143,51 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 647,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o ustalenie, że w dniu 22 czerwca 2011 roku pozwana nabyła pojazd marki F. (...) o nr rej. (...). Zakupiony pojazd był ubezpieczony w ramach ubezpieczenia OC w (...) S.A. w S.. W związku z przeniesieniem prawa własności przedmiotowego pojazdu mechanicznego sporządzono aneks do umowy ubezpieczenia OC, zgodnie z którym jako ubezpieczającą wpisano W. K., zaś składkę ustalono na kwotę 1.838,39 złotych płatną do dnia 28 września 2011 roku. Umowa ubezpieczenia miała obowiązywać do dnia 20 kwietnia 2012 roku. Pozwana nie zapłaciła wskazanej składki. W dniu 28 maja 2012 roku (...) Spółka Akcyjna w S. przeniosła na powoda wierzytelność przysługującą jej od pozwanej. Pismem z dnia 15 września 2012 roku pozwana została wezwana do zapłaty kwoty 2.068,21 złotych w terminie do dnia 22 września 2012 roku.

W oparciu o tak ustalony stan fantyczny Sąd Rejonowy zważył, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości. Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone w umowie świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Natomiast zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, wypowie ją na piśmie. Mając na uwadze powyższe przepisy Sąd I instancji argumentował, iż w rozpoznawanej sprawie z chwilą nabycia własności pojazdu marki F. (...) na pozwaną przeszły prawa i obowiązki wynikając z zawartej umowy ubezpieczenia OC. Tym samym na pozwanej ciążył obowiązek zapłaty składki w wysokości 1.838,39 złotych do dnia 28 wrześcnia 2011 roku, czego pozwana nie uczyniła. Wobec powyższego w ocenie Sądu Rejonowego powództwo należało uznać za zasadne. Ponadto Sąd meriti wskazał, że okoliczność kto był użytkownikiem przedmiotowego pojazdu nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, tym samym przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. K. na wskazaną okoliczność było zbędne.

O ustawowych odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 482 § 1 k.c. zasądzając je od dnia wniesienia pozwu, ponieważ na objętą żądaniem pozwu kwotę składały się również skapitalizowane odsetki ustawowe naliczone od dnia 29 września 2011 roku. Natomiast o kosztach postępowania Sąd I instancji rozstrzygnął w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. Sąd wskazał, że na zasądzoną kwotę składały się: kwota 30 złotych tytułem opłaty od pozwu, kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwota 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/ wyrok wraz z uzasadnieniem – k. 57, k. 100-101/

Apelację od powyższego wyroku wniosła pozwana, zaskarżając orzeczenie w całości i wnosząc o jego uchylenie. Skarżąca podniosła, iż uważa zapadłe orzeczenie za błędne, nieprawidłowe i stronnicze.

/ apelacja – k. 62/

W piśmie procesowym z dnia 21 sierpnia 2014 roku, stanowiącym uzupełnienie braków formalnych apelacji, pełnomocnik pozwanej zarzucił Sądowi Rejonowemu brak znajomości przepisów k.c. i k.p.c. Nadto w treści pisma podniesiono, że powód posługuje się pismami podrobionymi i sfałszowanymi, których nigdy nie otrzymała pozwana. Pełnomocnik pozwanej argumentował także, że Sąd Rejonowy powinien już na samym początku oddalić pozew i nie wzywać do jego uzupełnienia, gdyż było to działanie nielogiczne i sprzeczne z przepisami k.p.c. i k.c. Dodatkowo pełnomocnik pozwanej wskazał, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał czterech jego wniosków i nie przeprowadził dowodu z zeznań świadka A. K.. W ocenie pełnomocnika pozwanej Sąd I instancji rozpoznał sprawę nieprawidłowo i w sposób stronniczy.

/ pismo procesowe z dnia 21 sierpnia 2014 roku – k. 71/

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

/ odpowiedź na apelację – k. 107-107 odwrót/

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej jest oczywiście bezzasadna i podlega oddaleniu.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego. Zarzuty skarżącej nie zasługują na uwzględnienie.

Mając na uwadze, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym Sąd Okręgowy na podstawie art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. ograniczył uzasadnienie jedynie do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku zapadłego w postępowaniu odwoławczym z przytoczeniem przepisów prawa. Sąd Okręgowy miał także na uwadze, że w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, bądź naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy.

Całkowicie chybiona jest argumentacja skarżącej, że Sąd Rejonowy nie powinien wzywać powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu, lecz od razu oddalić powództwo. W niniejszej sprawie powód, działając przez profesjonalnego pełnomocnika będącego radcą prawnym, w dnia 15 stycznia 2013 roku wniósł do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, domagając się zasądzenia na jego rzecz od pozwanej kwoty 2.143,51 złotych wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty (k. 2-3 odwrót). Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 23 stycznia 2013 roku Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu (k. 4). Z uwagi na fakt, iż wydany nakaz zapłaty nie mógł zostać prawidłowo doręczony pozwanej Sąd postanowieniem z dnia 25 września 2013 roku uchylił przedmiotowy nakaz w całości oraz przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Łodzi – Widzewa w Łodzi (k. 7). Następnie zarządzeniem z dnia 8 października 2013 roku wezwano powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu (k. 1). Zgodnie z art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 ³⁴ § 1 k.p.c. po przekazaniu spawy do sądu według właściwości ogólnej przewodniczący wzywa powoda do usunięcia braków formalnych pozwu oraz uzupełnienia pozwu. W świetle przytoczonej regulacji prawnej nie sposób uznać, aby wezwanie powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu było nielogiczne oraz sprzeczne z k.p.c. i k.c. Argumentacja skarżącej, iż Sąd Rejonowy powinien oddalić powództwo bez uprzedniego wezwania do uzupełnienia braków formalnych jest chybiona. Zarządzenie z dnia 8 października 2013 roku wzywające do usunięcia braków formalnych pozwu jest zgodne z obowiązującymi przepisami k.p.c., a mianowicie z art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. w zw. z art. 505 ³⁴ § 1 k.p.c.

Na uwzględnienie nie zasługuje także zarzut skarżącej, że powód oparł swoje roszczenie na dokumentach sfałszowanych. Przede wszystkim wskazać należy, iż powód, jako strona inicjująca proces, jest zobowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swoje roszczenie. Powinność taka wynika wprost z treści art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w myśl którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jednakże reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być pojmowana w ten sposób, że ciąży on zawsze na powodzie. W zależności od rozstrzyganych kwestii faktycznych i prawnych ciężar dowodu co do pewnych faktów będzie spoczywał na powodzie, a co do innych z kolei na pozwanej. W niniejszej sprawie powód udowodnił za pomocą załączonych do akt dokumentów, że przysługuje mu, na skutek przelewu wierzytelności, roszczenie o zapłatę określonej kwoty przeciwko pozwanej. Jeżeli apelująca uważa powołane przez powoda w treści pozwu dokumenty za sfałszowane to powinna tę tezę wykazać. W toku zaś postępowania pierwszoinstancyjnego pozwana ograniczyła się jedynie do stwierdzenia, iż „ powód od samego początku posługuje się dokumentami sfałszowanymi i podrobionymi”, jednakże na poparcie swojej tezy nie przedstawiła żadnych racjonalnych argumentów. Zgodnie z aneksem do umowy ubezpieczenia OC ubezpieczającą była pozwana W. K., a zatem to na niej ciążył obowiązek zapłaty składki. Podnoszona zaś przez skarżącą teza, iż to A. K. była użytkownikiem przedmiotowego pojazdu w żadnej mierze nie podważa prawdziwości dokumentów, na które powołuje się strona powodowa. Nadto o rzekomym fałszerstwie dokumentów, wbrew stanowisku skarżącej, nie świadczą także załączone do odpowiedzi na pozew dokumenty, gdyż dotyczą one zupełnie innej osoby - D. K.. Reasumując, teza skarżącej o posługiwaniu się przez powoda sfałszowanymi dokumentami jest całkowicie gołosłowna, ponieważ pozwana na jej poparcie nie przedstawiła żadnych racjonalnych argumentów.

Zamierzonego przez skarżącą skutku nie jest w stanie także odnieść podniesiony przez nią zarzut, iż Sąd Rejonowy błędnie nie przeprowadził dowodu z zeznań świadka A. K.. Jak trafnie zauważył Sąd I instancji okoliczność, iż to A. K. była użytkownikiem przedmiotowego pojazdu nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem z chwilą nabycia przez pozwaną własności pojazdu marki F. (...) to na pozwaną przeszły prawa i obowiązki wynikając z zawartej umowy ubezpieczenia OC, a zatem to na pozwanej ciążył obowiązek zapłaty składki. Okoliczność kto był faktycznym użytkownikiem pojazdu nie ma żądnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, tym samym przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka A. K. na wskazaną okoliczność było zbędne i zmierzało jedynie do przedłużenia postępowania.

Nietrafiony okazał się nadto zarzut pozwanej, iż Sąd Rejonowy błędnie nie uwzględnił jej wniosku o zobowiązanie powoda do przedstawienia oryginałów dokumentów powoływanych w treści pozwu. Wskazać należy, iż w myśl art. 129 § 2 k.p.c. zamiast oryginału dokumentu strona może złożyć odpis dokumentu, jeżeli jego zgodność z oryginałem została poświadczona przez notariusza albo przez występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Natomiast zgodnie z paragrafem 4 przywołanego artykułu, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, sąd, na wniosek strony albo z urzędu, zażąda od strony składającej odpis dokumentu, o którym mowa w § 2, przedłożenia oryginału tego dokumentu. W rozpoznawanej sprawie powód był reprezentowany przez radcę prawnego, zatem dopuszczalnym było posłużenie się jedynie odpisami dokumentów, których zgodność z oryginałem została poświadczona przez występującego w sprawie radcę prawnego. Pozwana wnosząc o zobowiązanie powoda do przedłożenia oryginałów dokumentów powinna swój wniosek racjonalnie uzasadnić, czego jednak nie uczyniła. Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż kserokopia dokumentu nie jest a priori pozbawiona jakiejkolwiek mocy dowodowej, ksero dokumentu podlega swobodnej ocenie Sądu i może stanowić dowód na daną okoliczność, jeżeli tylko nie budzi uzasadnionych wątpliwości. W niniejszej sprawie brak jest racjonalnych przesłanek do tego, aby przyjąć, że strona powodowa posłużyła się nieprawdziwymi dokumentami, aby uzyskać nienależną korzyść majątkową.

Mając na uwadze poczynione dotychczas rozważania wskazać należy, iż nie sposób przypisać Sądowi Rejonowemu naruszenia art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 392, ze zm.). W myśl wskazanego przepisu wraz z nabyciem pojazdu przechodzą na nabywcę prawa i obowiązki wynikające z zawartej przez zbywcę umowy ubezpieczenia i ochrona ubezpieczeniowa, która co do zasady trwa do końca okresu, na który umowa została zawarta, chyba że nabywca wypowie umowę na piśmie. W niniejsze sprawie z chwilą nabycia przez pozwaną własności pojazdu marki F. (...) to na nią przeszły prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy ubezpieczenia OC. Pozwana nie wypowiedziała wskazanej umowy. W konsekwencji to na pozwanej ciążył obowiązek zapłaty składki w wysokości 1.838,39 złotych, czego pozwana nie uczyniła. Podkreślić raz jeszcze należy, iż okoliczność, kto był faktycznym użytkownikiem wskazanego pojazdu nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Nadto stosownie do treści art. 482 § 1 k.c. powód mógł dochodzić skapitalizowanych odsetek, które doliczył do kwoty żądanej składki wraz z ustawowymi odsetkami od całej tej kwoty od daty wytoczenia powództwa (art. 481 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 482 § 1 k.c.)

Mając powyższe na uwadze, wobec oczywistej bezzasadności apelacji oraz nieujawnienia okoliczności, które winny być uwzględnione w toku postępowania drugoinstancyjnego z urzędu, Sąd Okręgowy oddalił apelację w oparciu o art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł zgodnie z wyrażoną w
art. 99 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu zasądzając od W. K. na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 300 złotych. Na kwotę tę złożyło się jedynie wynagrodzenie pełnomocnika powoda w postępowaniu odwoławczym ustalone w oparciu o § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 490).