Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód - (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wniósł o zasądzenie od pozwanego - P. P., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) kwoty 2.805,00 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 października 2012 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w ramach działalności gospodarczej skierował do pozwanego formularz oferty zawarcia umowy, której przedmiotem miała być publikacja danych pozwanego w książce telefonicznej. Do oferty dołączono ogólne warunki umowy, znajdujące się na odwrocie formularza. Pozwany uzupełnił formularz oferty i odesłał powodowi, po czym powód przystąpił do wykonania umowy. Powód wystawił fakturę zgodnie z umową. Powód wskazał, iż pozwany niezasadnie powołał się na błąd, uchylając się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. W ocenie powoda umowa stron stanowiła umowę o dzieło, której podstawą nie było staranne działanie powoda, ale osiągnięty rezultat.

W odpowiedzi na pozew od nakazu zapłaty pozwany wnosił o przekazanie sprawy zgodnie z właściwością do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy oraz oddalenie powództwa, z jednoczesnym zasądzeniem kosztów procesu pozwanemu.

Pozwany zakwestionował powództwo co do zasady, jak i co do wysokości. Pozwany wskazał, iż podpisując ofertę był w błędzie, co do nazwy witryny internetowej, na której miał się znaleźć wpis o przedsiębiorstwie pozwanego. Pozwany zarzucił, iż powód świadomie posługuje się nazwą istniejącej strony internetowej. Tożsamość nazwy i firmy powoda jest oczywista i ma na celu wprowadzenie w błąd co do osoby przedsiębiorcy i przedmiotu działalności przedsiębiorcy. Pozwany zaprzecza, by zostały mu doręczone ogólne warunki umowy, zaś nadesłana oferta stanowiła jedynie „oferty wpisowej do rekomendacji", co nie stanowiło umowy. Pozwany podpisując dokument nie zawarł umowy o treści zamieszczonej w piśmie, a jedynie ewentualnie przystąpienie do negocjacji.

Jednocześnie wysokość wynagrodzenia nie została określona jako netto lub brutto, co nie pozwala ściśle ustalić wysokości należności. Według pozwanego dokument faktury VAT nie został doręczony pozwanemu. Dokument przesłany pozwanemu nie posiadał niezbędnych cech faktury VAT.

W piśmie procesowym, oznaczonym datą 7 maja 2014 roku powód podtrzymał powództwo wskazując, iż pozwany podpisując nadesłany formularz złożył ofertę zawarcia umowy na publikację w książce telefonicznej. Powód wskazał, iż treść ogólnych warunków umowy została doręczona pozwanemu na odwrocie formularza oferty, więc wiązała strony. Jednocześnie według pozwanego treść faktury VAT nie ma znaczenia dla materialnoprawnego obowiązku powoda. Jednocześnie pozwany nigdy nie zgłaszał, by dane zawarte w treści oferty są nieprawidłowe.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Koszalinie z dnia 5 maja 2014 roku sprawę przekazano do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy.

Po rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 22 września 2014 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.804,40 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 1 sierpnia 2013 roku, oddalił powództwo w pozostałym zakresie, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 717,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok Sąd I instancji oparł na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych.

W dniu 7 września 2012 roku powód przesłał pozwanemu formularz dokumentu zatytułowany Oferta wpisowa do rekomendacji Państwa przedsiębiorstwa". Powód zwrócił się do pozwanego o nadesłanie oferty do jej dalszego opracowania i uzupełnienia.

Pozwany wypełnił nadesłany formularz i zgodnie z zapisami dokumentu wypełnionego przez pozwanego powód odesłał pozwanemu ofertę, w której zwrócił się o dokonanie przez powoda wpisu biznesowego, zawierającego dane przedsiębiorstwa pozwanego. Opłata miesięczna miała wynosić 190,00 złotych miesięcznie, zaś wpis został „zamówiony" na okres 2 lat, podczas, gdy rozliczenie miało następować raz w roku.

Z chwilą przesłania dokumentu powodowi, powód przystąpił do umieszczenia wpisu zawierającego dane zawarte w ofercie pozwanego w na stronie internetowej www.ksiazka-telefoniczna.net.

Powód doręczył pozwanemu dokument zatytułowany „Faktura VAT o numerze (...), w którym dokonał rozliczenia za okres jednego roku. Powód obliczył należność jako kwotę 2.280,00 złotych netto.

.

Pismem z dnia 22 października 2012 roku pozwany złożył powodowi oświadczenie o uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 14 września 2012 roku, gdzie pozwany zobowiązał się do korzystania z usługi wpisu w rejestrze powoda.

Powód wezwał pozwanego do uiszczenia nieuregulowanej należności. Jednak bezskutecznie.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o wyżej dowody z dokumentów prywatnych znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwość, autentyczność i moc dowodowa nie budziły jego wątpliwości oraz w oparciu o zeznania pozwanego, które były jasne, korelowały z zebraną w sprawie dokumentacją, co powodowało, iż nie budziły wątpliwości sądu.

Wobec nieusprawiedliwionej nieobecności strony powodowej na rozprawie w dniu 19 września 2014 roku sąd pominął dowód z zeznań powoda.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z oryginału formularza oferty, jako niemożliwego do przeprowadzenia, wobec oświadczenia powoda, iż nie posiada oryginału dokumentu.

Sąd I instancji uznał w niniejszej sprawie, iż między stronami doszło do zawarcia umowy, mocą której powód zobowiązał się do publikacji danych dotyczących przedsiębiorstwa pozwanego na stronie internetowej obsługiwanej przez powoda.

Sąd uznał umowę tej treści za umowę o charakterze nienazwanym, posiadającą pewne cechy umowy o świadczenie usług i umowy o dzieło. Umowa ta nie może zostać uznana wyłącznie za umowę o świadczenie usług, skoro przedmiotem świadczenia powoda nie było staranne wykonanie umówionych czynności, ale głównie osiągniecie określonego rezultatu. Jednocześnie umowa ta nie miała też jedynie charakteru umowy o dzieło. Rezultat w postaci opublikowania danych pozwanego nie stanowił bowiem efektu twórczej i indywidualnej pracy powoda, przeciwnie - pozwany w zamówieniu sam precyzował wymogi dotyczące publikacji. Jednocześnie wobec faktu, że na mocy zawartej umowy powód zobowiązywał się do publikacji, dostępnej publicznie, co do której brak byłoby możliwości zastosowania przepisów umowy o dzieło dotyczących roszczeń zamawiającego w przypadku wad fizycznych dzieła.

Sąd uznał, iż dokument wypełniony i uzupełnieniowy przez pozwanego, z warunkami publikacji, w chwili przesłania go powodowi stanowił ofertę zawarcia umowy w przedmiocie publikacji.

Zgodnie z art. 66 § 1 k.c. oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.

W treści umowy określono rodzaj świadczenia powoda oraz wskazano na odpłatność umowy ze wskazaniem wysokości wynagrodzenia. Na tę ocenę nie miała wpływu okoliczność, iż publikacja obejmowała dane oddziału pozwanego, gdyż została oparta na treści oferty pozwanego i to pozwany przesyłając ofertę pozwanemu proponował nie tylko ustalenia dotyczące kształtu stosunku prawnego, ale również szczegóły publikacji.

Jednocześnie zgodnie z art. 69 k.c. jeżeli według treści oferty dojście do składającego ofertę oświadczenia drugiej strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, w szczególności jeżeli składający ofertę żąda niezwłocznego wykonania umowy, umowa dochodzi do skutku, skoro druga strona w czasie właściwym przystąpi do jej wykonania.

Sąd jednocześnie uznał, iż brak było podstaw do uznania za skutecznie oświadczenia pozwanego o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 14 września 2012 roku.

Zgodnie z art. 84 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Trudno jednak w niniejszej sprawie uznać za usprawiedliwiające uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli okoliczności iż pozwany był przekonany, iż oferta dotyczy innej strony internetowej niż wskazana w ofercie oraz że umowa jest nieodpłatna.

W treści oferty wyraźnie bowiem wskazano nazwę strony, gdzie wpis pozwanego zostanie opublikowany, tj. www.(...). Jednocześnie w treści oferty wskazano, iż „opłata za wpis wynosi miesięcznie 190,000 złotych". Obie okoliczności są wskazane w sposób jasny, czytelny dla odbiorcy. Sam pozwany zaś jest przedsiębiorcą, uczestniczącym stale w obrocie prawnych, stykając się zapewne z wieloma umowami pisemnymi, zatem ich redakcja, terminologia nie są pozwanemu zupełnie obce. Powołuje się on ponadto na fakt korzystania wcześniej z podobnych publikacji, więc trudno znaleźć okoliczności, które pozwoliłyby przyjąć, że treść oferty w podanym zakresie można było odczytać odmiennie. Nie jest okolicznością uzasadniającą nieświadomość pozwanego fakt, że pozwany - jak sam wskazał w treści zeznań - nie czytał formularza (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 19 lutego 2014 roku/V ACa 884/13/). Sąd miał na uwadze, iż tożsamość nazwy istniejącej strony internetowej i firmy powoda jest oczywista i może prowadzić do błędu co do osoby przedsiębiorcy i przedmiotu działalności przedsiębiorcy, jednak treść oferty nie pozostawiała wątpliwości odnośnie przedmiotu umowy.

Sąd nie miał wątpliwości, iż powód wykonał zobowiązanie przewidziane w treści umowy stron, gdyż ta okoliczność nie była kwestionowana.

Niewątpliwie z treści oferty pozwanego wynikało, że umowa stron była umową wzajemną, co oznacza, że obowiązkowi świadczenia przez jedną ze stron odpowiadał obowiązek spełnienia ekwiwalentnego świadczenia przez drugą stronę. W momencie spełnienia świadczenia przez powoda pozwany co do zasady stawał się zobowiązany do uiszczenia wynagrodzenia w umówionej wysokości. Zgodnie bowiem z art. 488 § 1 k.c. świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia. W treści ofert wynikało, iż opłata za wpis wynosi 190,00 złotych, a rozliczenie następuje raz w roku.

Pozwany otrzymał dokument zatytułowany Faktura VAT nr: (...), w którym wskazano kwotę oraz powód wyznaczył pozwanemu termin do uiszczenia należności, co powodowało, że pozwany winien zapłacić należność.

Powód zakwestionował jednak powództwo co do wysokości, co powodowało, iż w zakresie żądania odsetkowego, to powód winien wykazać w jakim terminie pozwany winien należność uiścić. Sąd Rejonowy uznał przy uwzględnieniem przepisu art. 455 k.c., iż wykazany przez powoda termin do spełnienia świadczenia przez pozwanego to termin 7 - dniowy od daty doręczenia wezwania oznaczonego datą 4 lipca 2013 roku, który upływał z dniem 31 lipca 2013 roku.

Mając powyższe na uwadze, Sad Rejonowy na podstawie art. 627 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.804,40 złotych. Należność odsetkową sąd na podstawie art. 481 k.c. zasądził od dnia 1 sierpnia 2013 roku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

W punkcie 3. orzeczenia w oparciu o art. 98 k.p.c. i 99 k.p.c. w związku z art. 100 k.p.c. in fine sąd orzekł o kosztach procesu, uznając, że powód uległ w nieznacznej części żądania.

Od powyższego wyroku apelację wywiodła strona pozwana zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa, ewentualnie uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. Jednocześnie strona wniosła o zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje. W apelacji strona zarzuciła wyrokowi naruszenie przepisów prawa materialnego a także obrazę przepisów postępowania poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a które mogły mieć istotny wpływ na jej wynik. W szczególności strona pozwana zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, w tym naruszenie art. 66 par 1 KC oraz art. 84 KC. Ponadto, strona apelująca zarzuciła wyrokowi naruszenie przepisów prawa procesowego poprzez pominięcie istotnych zarzutów pozwanego. Ponadto, niniejszemu wyrokowi zarzucano naruszenie norm postępowania, mianowicie: art. 233 par. 1 k.p.c., art. 217 k.p.c. oraz art. 328 k.p.c. Strona pozwana wnosząc apelację wskazała ponadto na błędy w ustaleniach faktycznych.

W granicach podniesionych zarzutów Sąd zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

W ocenie sądu odwoławczego, Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, a ze zgromadzonego materiału wyprowadził poprawne wnioski. Ustalenia te Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

Przede wszystkim, Sąd odnosząc się do zarzutu strony apelującej, ustalił iż zgodnie z art. 66 k.c. oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia umowy. Sąd ustalił, iż w treści niniejszej umowy określono rodzaj świadczenia powoda oraz zawarto informację o odpłatności umowy ze wskazaniem wysokości wynagrodzenia, a zatem zdaniem Sądu pozwany miał możliwość zapoznania się z treścią oferty przesłanej przez powoda na odwrocie formularza, który wypełnił. Podsumowując, oferta przesłana pozwanemu posiadała essentialia negotii konieczne do ukształtowania treści umowy.

Ponadto, pozwany nie ma podstaw do powoływania się na art. 84 k.c., gdyż w postępowaniu dowodowym zostało wykazane, iż z treści formularza jasno wynikała informacja o lokalizacji wpisu na danej witrynie internetowej oraz o odpłatności tej usługi. Pozwany miał okazję na zapoznanie się z treścią oferty, która zawierała jasne w przekazie informacje dotyczące umowy. Dodatkowo w treści zawarte było zdanie „Wraz z podpisem składają Państwo wiążącą ofertę na wyżej wymienionych warunkach”. Nie jest wystarczające w ocenie Sądu powoływanie się na okoliczność błędu, tylko ze względu na zbieżność firmy powoda z inną prowadzącą podobną działalność ale nieodpłatną. W toku postępowania pozwany zeznał, iż nie czytał treści formularza co nie stanowi podstawy do zastosowania art. 84 k.c. ( vide wyrok S.A w Gdańsku z dnia 19 lutego 2014 roku sygn akt V ACa 884/13/) . Działając jako profesjonalista, pozwany jak każdy inny ma także możliwość weryfikacji danych kontrahenta przez ogólnie dostępne dane zamieszczone w , czego nie uczynił.

Podejmując kolejny zarzut strony apelującej, a który dotyczy pominięcia zarzutów pozwanego, iż w rzeczywistości nieprawidłowo doręczono wystawioną fakturę VAT, Sąd ustalił na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego, iż pozwany otrzymał fakturę VAT wystawioną przez powoda, gdyż w piśmie z 22 października 2012 roku powołuję się na otrzymaną fakturę VAT (...) wystawioną 11 października 2012 roku. Jak wynika z dowodów przedstawionych w sprawie, pozwany otrzymał także fakturę VAT 4 lipca 2013 roku, gdy powód przesłał wezwanie do zapłaty. Powoływanie się zatem przez pozwanego na brak doręczenia faktury VAT jest bezzasadne. Ponadto, odnosząc się do kolejnego zarzutu strony pozwanej Sąd stwierdza, iż faktura VAT została wystawiona przez powoda na podstawie wiążącej umowy zawartej między stronami. W treści ogólnych warunków umowy zawarty został sposób oraz termin płatności za świadczone usługi. Pozwany uzupełniając formularz oraz go podpisując godził się na warunki zawarte w OWU.

W niniejszej sprawie, przedmiotem umowy było zamieszczenie na witrynie internetowej informacji o firmie pozwanego. Z przedstawionego materiału dowodowego (print screen) jednoznacznie wynika, iż informacje te zostały zamieszczone na wskazanej w umowie stronie internetowej bez żadnej zwłoki. Umowa zawarta między stronami zawiera częściowo elementy umowy o dzieło oraz umowy o świadczenie usług. Mając to na uwadze można uznać, iż powód wykonał świadczenie na rzecz pozwanego zamieszczając informację o firmie pozwanego na wskazanej w umowie witrynie internetowej oraz utrzymywanie tego wpisu przez cały okres trwania umowy, a więc zarzut niewłaściwego wykonania przedmiotu umowy zdaje się być bezzasadny.

Należy zaznaczyć, iż funkcjonowanie w obrocie gospodarczym dwóch podmiotów o zbliżonych firmach nie zwalnia kontrahenta z możliwości weryfikacji danego podmiotu. W treści umowy zawarta została pełna nazwa powoda oraz adres witryny internetowej na której znajdować miał się wpis o działalności prowadzonej przez pozwanego. Działając jako przedsiębiorca, pozwany musiał liczyć się z odpowiedzialnością wynikającą z podpisania umowy. Przy zachowaniu należytej staranności pozwany miał możliwość weryfikacji firmy powoda, zagłębiając się w treść dokumentu lub weryfikacji poprzez internetową wyszukiwarkę KRS.

Zarzut pozwanego dotyczący niewspółmierności ceny do rodzaju świadczenia, Sąd uznaje jako bezzsadny, bowiem pozwany nie wykazał w postępowaniu dowodowym dostatecznie różnicy w cenach za tego typu usługi stosowanych na podobnych portalach. Warto też zauważyć, iż strony kształtują treść na zasadzie swobody umów, przez co mogą dowolnie uregulować kwestię odpłatności za dane świadczenie.

Strona apelująca bezpodstawnie zdaniem Sądu wskazuje, na naruszenie art. 233 par. 1 k.p.c., bowiem faktura VAT została wystawiona przez powoda na podstawie wiążącej umowy zawartej między stronami. W treści ogólnych warunków umowy zawarty został sposób oraz termin płatności za świadczone usługi. Pozwany uzupełniając formularz oraz go podpisując godził się na warunki zawarte w OWU. Na odwrocie formularza zawarta była także

informacja o wysokości miesięcznych opłat oraz o terminie płatności – rocznym, a co za tym idzie także o wystawieniu faktury. Pozwany także jednoznacznie potwierdza otrzymanie faktury, gdyż w swoim oświadczeniu o zawarciu umowy pod wpływem błędu powołuję się na nią.
Niezasadny jest również zarzut strony pozwanej dotyczący naruszenia normy postępowania poprzez obrazę przepisu art. 328 k.p.c. Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu naruszenia art., 328 § 2 k.p.c. należy podkreślić, że obraza tego artykułu może być skutecznym zarzutem apelacyjnym tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera tak kardynalne błędy, które umożliwiają kontrolę instancyjną. Naruszenie przepisu, określającego wymagania, jakim winno odpowiadać uzasadnienie wyroku sądu (art. 328 §2 k.p.c.), może być oceniane jako mogące mieć wpływ na wynik sprawy w sytuacji tylko wyjątkowych, do których można zaliczyć takie, w których braki w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej są tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nie ujawniona bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający podanie jej ocenie instancyjnej ( wyrok S.N. z 7.02.2000r., V CKN 606/00, Lex nr 53116 ). Sytuacja taka w sprawie nie zachodzi, gdyż uzasadnienie Sądu Rejonowego zostało sporządzone w sposób pozwalającym na odczytanie sfery motywacyjne orzeczenia w zaskarżonej części.

W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy przyjmuje za prawidłowe ustalenia Sądu I instancji co do charakteru łączącej strony umowy w oparciu o którą powód domagał się opłaty za dokonany wpis biznesowy.

Ze względów wskazanych powyżej, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 kpc.

4

5

6

^