Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach

V Wydział Karny Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec (spr.)

Sędziowie: SSO Janusz Chmiel

SSO Anita Ossak

Protokolant: Justyna Napiórkowska

w obecności Jacka Sławika Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2015 r.

sprawy:

Z. J. /J./

s. J. i Z.

ur. (...) w H. S.

oskarżonego o przestępstwo z art. 286 § 1 kk i art. 270 § 1 kk i art. 219 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 15 października 2014r. sygn. akt III K 1071/12

I.utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

II.obciąża oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłatą za II instancję w kwocie 380zł ( trzysta osiemdziesiąt złotych ) i zasądza od niego wydatki za postępowanie odwoławcze w kwocie 20zł ( dwadzieścia złotych).

Sygn.akt V.2 Ka 98/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 października 2014r. Sąd Rejonowy w Rybniku uznał oskarżonego Z. J. za winnego tego, że w okresie od 24 maja 2011r. do 30 września 2011r. w R., w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, prowadząc działalność gospodarczą w postaci PPHU (...) i będąc z tego tytułu płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne, przedłożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w R. korygujące imienne raporty miesięczne ZUS RCA za okres 01-12/2001, 01-10/2002, 01-12/2003, 01-12/2004, 01-11/2005 odnośnie J. P. , zatrudnionej w PPHU (...) na stanowisku głównej księgowej oraz podrobione karty wynagrodzeń w/w pracownika za okres od stycznia 2001r. do grudnia 2005r., na podstawie których dokonał powyższych korekt, wraz z wnioskiem o zwrot nadpłaty i rozliczenie konta, czym wprowadził w błąd ZUS poprzez podanie nieprawdziwych danych mających wpływ na wysokość świadczeń emerytalno-rentowych J. P. i doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem ZUS w R. w łącznej kwocie 79.983,30zł wypłaconej mu tytułem zwrotu nadpłaty składek, czym działał również na szkodę J. P. tj. popełnienia występku z art. 286§1 kk, art. 270 § 1 kk i art. 219 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i w zw. z art. 12 kk i za to na mocy art. 286§1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych, określając wysokość jednej stawki na kwotę 20zł.

Na mocy art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wobec oskarżonego wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 4 lat.

Na podstawie art. 627 kpk i art. 2 i 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące opłatę w wysokości 380zł oraz wydatki postępowania w wysokości 4350,15zł .

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego zarzucając :

I.obrazę przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na treść wyroku , a mianowicie:

1.art.170§1 pkt 2 kpk w zw. z art. 193§1 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego w przedmiocie poszerzenia tezy dowodowej dla biegłego grafologa co do zbadania podpisów G. M. tj. drugiej osoby, której podpisy znajdują się na dokumentach będących przedmiotem oceny biegłego K. M., a który to dowód wbrew stanowisku Sądu miał znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

2.art.201 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego o dopuszczenie dowodu z opinii Katedry Kryminalistyki Wydziału Prawa Administracji i Ekonomii (...) bądź innego instytutu prowadzącego badania kryminalistyczne w zakresie pisma w sytuacji gdy opinia grafologiczna sporządzona przez biegłego sądowego K. M. była sprzeczna i niespójna;

3.art. 4 art. 7, art. 410 kpk poprzez oparcie ustaleń co do winy oskarżonego jedynie na okolicznościach obciążających go , a to poprzez pominięcie zeznań świadków D. M., J. G. oraz W. K. w zakresie w jakim zeznania te potwierdzały wersję wydarzeń prezentowaną przez oskarżonego przy jednoczesnej odmowie przyznania waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w części , w której zapewniał on, że pokrzywdzona miała otrzymywać niższe wynagrodzenie miesięczne niż to, które wynikało z pierwotnych dokumentów przesyłanych do ZUS, a także , iż pokrzywdzona sama podwyższała sobie wysokość swoich składek, mając ku temu możliwość jako główna księgowa w firmie w sytuacji gdy twierdzenia te znajdowały potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w tym dowodach z zeznań ww. świadków;

II.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, który miał wpływ na jego treść, a wynikający z przyjęcia, iż oskarżony Z. J. prowadząc działalność gospodarczą w postaci PPHU (...) przedkładając w okresie od dnia 24 maja 2011r. do 30 września 2011r. w ZUS w R. korygujące imienne raporty miesięczne ZUS RCA za okres 01-12/2001, 01-10/2002, 01-12/2003, 01-12/2004, 01-11/2005 odnośnie J. P. oraz karty wynagrodzeń ww. pracownika za okres od stycznia 2001r. do grudnia 2005r. , na podstawie których dokonał powyższych korekt wraz z wnioskiem o zwrot nadpłaty i rozliczenie konta działał w wykonaniu z góry powziętego zamiaru oraz w celu osiągnięcia korzyści majątkowej podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do takich ustaleń, a wręcz wskazuje, iż oskarżony składając w/w dokumenty nie miał świadomości, iż zawierają one nieprawdziwe dane i są podrobione, a tym samym jego działania nie były ukierunkowane na osiągnięcie korzyści majątkowej zaś wszystkie dokumenty opracowane były nie przez oskarżonego, a świadka W. K. .

Stawiając powyższe zarzuty na podstawie art. 437 kpk wniósł o:

1.zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu;

lub

2.uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja obrońcy oskarżonego na uwzględnienie nie zasługiwała i to w stopniu wręcz oczywistym. Apelacja ta bowiem w zakresie , w jakim kwestionowała ustalenia faktycznie w zaskarżonym wyroku całkowicie pozbawiona była słuszności. Polemizując z ustaleniami faktycznymi autor apelacji usiłował wykazać , że Sąd I instancji bezpodstawnie odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego zaprzeczającego, aby dopuścił się przypisanego mu przestępstwa i ustalenia oparł na zeznaniach świadków, które zdaniem skarżącego budzą wątpliwości. Skarżący kwestionował nadto ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd I instancji podnosząc, że zgromadzone w sprawie dowody oceniono przekraczając granicę swobodnej oceny dowodów. Przed odniesieniem się do tego ostatniego stwierdzenia, należy przede wszystkim podkreślić, iż wynikające z art. 7 kpk prawo swobodnej oceny dowodów jest jedną z najistotniejszym prerogatyw Sądu , a zarzut obrazy tego przepisu może być skuteczny tylko wtedy , gdy zostanie wykazane , że Sąd Orzekający oceniając dowody naruszył zasady logicznego rozumowania , nie uwzględnił przy ocenie dowodów wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Z kolei zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia byłby słuszny tylko wtedy , gdyby Sąd I instancji oparł swój wyrok na faktach, które nie znajdują potwierdzenia w wynikach postępowania dowodowego albo też z faktów tych wysnuł wnioski niezgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Takich uchybień Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie się nie dopuścił, albowiem Sąd ten wskazał dowody , na których oparł ustalenia faktyczne a jednocześnie wskazał przesłanki, którymi kierował się odmawiając wiary dowodom przeciwnym. Sąd I instancji mając do wyboru przeciwstawne relacje dotyczące wysokości osiąganych przez J. P. wynagrodzeń oraz zasad ich przyznawania poczynił ustalenia opierając się na zeznaniach pewnej grupy świadków ( w tym pokrzywdzonej ) uznając je za wiarygodne, zaś wyjaśnieniom oskarżonego tego waloru odmówił . Z faktu , że Sąd merytoryczny dokonał oceny dowodów - do czego zresztą był zobowiązany- nie wynika samo przez się, że poczynione ustalenia faktyczne są błędne jeśli ocena dowodów zebranych w sprawie nie wykracza poza ramy zakreślone w przepisach postępowania, zwłaszcza, zaś w art. 4 i 7 kpk. W istocie Sąd Rejonowy dokonał oceny dowodów w sposób bezstronny, nie przekroczył granic oceny swobodnej, a przy tym uwzględnił zasady wiedzy i doświadczenia życiowego, a swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Odnośnie wyjaśnień oskarżonego, na które to w apelacji powołuje się skarżący , to wypada tylko zauważyć , iż wyjaśnienia te w zakresie , w którym oskarżony zaprzecza , aby miał świadomość wysokości wynagrodzeń pokrzywdzonej gdy składał deklaracje korygujące zostały poddane przez Sąd merytoryczny wnikliwej analizie i konfrontując je z całokształtem ujawnionych okoliczności Sąd Rejonowy uznał je za niewiarygodne. Taka ocena tego dowodu nie zawiera w sobie ani błędu ani nie jest oceną dowolną, skoro została poparta wszechstronną analizą całokształtu okoliczności sprawy. Co do świadków J. P., D. M. , J. G. , na podstawie zeznań których Sąd I instancji oparł swoje ustalenia faktyczne odnośnie wysokości wynagrodzeń pokrzywdzonej , to zeznania te co do istotnych dla sprawy elementów są z sobą zbieżne. D. M. i J. G. wskazują nie tylko na wysokość uzyskiwanych przez pokrzywdzoną wynagrodzeń , ale również opisują mechanizm ich przyznawania . To oskarżony każdorazowo określał tę wysokość i przyznawał ją pokrzywdzonej. Ta właśnie wysokość stanowiła następnie podstawę składanych deklaracji w ZUS. Wynika zatem z tych zeznań , iż oskarżony miał pełną świadomość wysokości wynagrodzeń swojego pracownika, tym bardziej, iż w tamtym okresie z pokrzywdzoną łączyły go nie tylko relacje służbowe. Oskarżony zaprzeczył równocześnie, aby wiedział, iż dołączane do deklaracji korygujących listy płac sygnowane są nieautentycznym podpisem pokrzywdzonej. Jak wynika z jednoznacznej opinii biegłego grafologa pokrzywdzona nie była autorką podpisów na wspomnianych wyżej listach płac. Należy zwrócić uwagę w kontekście zarzutów apelacji , iż tylko wówczas gdy opinia jest niepełna, logicznie sprzeczna, można dopuścić kolejną opinię biegłego . W przedmiotowej sprawie wskazywane przez skarżącego wady opinii grafologicznej mają charakter pozorny. Biegły wskazując na pewne elementy podobieństwa kwestionowanych grafizmów z autentycznymi podpisami pokrzywdzonej miał na względzie wskazanie intencjonalnych zabiegów osoby podrabiającej ten podpis. To stwierdzenie w żadnym wypadku nie może być odebrane jako wewnętrzna sprzeczność tej opinii. Również sugestia , aby rozszerzyć sferę badawczą listy płac o sprawdzenie autentyzmu podpisów G. M. musi być postrzegana jako zabieg zmierzający do przedłużenia postępowania , bowiem zagadnienie to nie wnosi żadnych istotnych elementów doniosłych w przedmiotowej sprawie. Generalnie zarzuty i argumenty apelacji miały charakter czysto polemiczny, powielały zagadnienia podnoszone w toku postępowania przed Sądem I instancji , a co do których Sąd ten zajął przekonujące stanowisko w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Argumenty te w żadnym przypadku nie podważyły trafności rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego . W świetle zebranego i prawidłowo ocenionego przez Sąd I instancji materiału dowodowego nie ulega wątpliwości , że oskarżony dopuścił się przypisanego mu przestępstwa. Mając powyższe na uwadze i uznając analizę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd I instancji za prawidłową Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie winy ani też podstaw do jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Wymierzone oskarżonemu kary pozbawienia wolności i grzywny nie mogą być postrzegane jako rażąco surowe, zwłaszcza, iż pierwsza z nich orzeczona została z zastosowanie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary. Również wymierzona grzywna odpowiada nie tylko wysokości szkody , ale także możliwościom zarobkowym i majątkowym oskarżonego. Tak więc również w tej części brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej.