Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2015r. w Gliwicach

sprawy z powództwa E. W. (W.)

przeciwko Szkole Podstawowej nr (...) w Z.

o odszkodowanie, wynagrodzenie, odprawę pieniężną

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 19 września 2014 r. sygn. akt IV P 286/13

uchyla zaskarżony wyrok w całości, znosi postępowanie w zakresie rozprawy z dnia
5 września 2014r. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w Z., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

(-) SSO Joanna Smycz (-) SSO Jolanta Łanowy (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt VIII Pa 226/14

UZASADNIENIE

Powódka E. W. wniosła pozew przeciwko Szkole Podstawowej (...) imienia L. K. w Z. domagając się sprostowania świadectwa pracy z dnia 31 sierpnia 2011 roku, o ustalenie, że świadczyła pracę w pozwanej szkole na podstawie umów o pracę na czas określony od dnia 01 września 2006 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku w wymiarze 6/18 etatu oraz od dnia 01 września 2007 roku do dnia 31 sierpnia 2008 roku w wymiarze 9/18 etatu, a następnie na podstawie umowy na czas nieokreślony od 01 września 2008 roku do 14 października 2011 roku w wymiarze 9/18 etatu, a od 01 września 2010 roku w wymiarze 12/18 etatu, przy czym stosunek pracy ustał na zasadzie wypowiedzenia umowy przez pracownika w trybie art. 55 § 1 ¹ k.p. w dniu 14 października 2011 roku, zasądzenia na jej rzecz kwoty 6.529,10 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy, ponadto zasądzenia zaległego wynagrodzenia za miesiące wrzesień i październik. Powódka zażądała także na podstawie art. 8 pkt 1 ust. 2 w związku z art. 10 ust 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku zapłaty odprawy pieniężnej w kwocie 4.352,73 złotych wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty jak też o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania w tym ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na pozew pozwana Szkoła Podstawowa (...) w Z., wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 10 sierpnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Zabrzu w sprawie IV P 592/11 oddalił powództwo w całości oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego koszty zastępstwa procesowego.

Na skutek apelacji złożonej przez powódkę Sąd Okręgowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2013 roku, sygn. akt VIII Pa 234/12 oddalił apelację powódki w części dotyczącej roszczenia o sprostowanie świadectwa pracy w pozostałej części uchylił zaskarżony wyrok oraz przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy wskazał, że ponownie rozpoznając sprawę należy w pierwszej kolejności ustalić w jakiej dacie doszło do rozwiązania łączącej strony umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w dniu 31 sierpnia 2006 roku i która ze stron oraz w jakim trybie rozwiązała stosunek pracy, a od tych ustaleń zależeć będzie, czy roszczenia, których domaga się powódka w ogóle dotyczą okresu zatrudnienia.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy w Zabrzu, wyrokiem z dnia 19 września 2014 roku oddalił powództwo oraz zasądził od powódki E. W. na rzecz pozwanej Szkoły Podstawowej nr (...) w Z. kwotę 1.590 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Wskazane rozstrzygnięcie zapadło po ustaleniu, że powódka zatrudniona została w pozwanej Szkole Podstawowej (...) imienia L. K. w Z. na stanowisku nauczyciela informatyki. Stosunek pracy z powódką został nawiązany już w dniu 01 września 2006 roku na czas nieokreślony z uwagi na niespełnienie przesłanek zatrudnienia nauczyciela mianowanego na czas określony o których mowa w art. 10 ust. 7 ustawy z dnia 1982 roku Karta Nauczyciela. Ponieważ zatrudnienie powódki w pozwanej szkole miało dodatkowy charakter nie była ona ujmowana w projektach organizacyjnych. Mając na uwadze rodzaj zawieranych przez strony umów o pracę oraz brak godzin z informatyki, które mogły zostać powierzone powódce, była ona informowana o braku możliwości kontynuowania zatrudnienia w roku szkolnym 2011/2012. W dniu 20 czerwca 2011 roku powódka, jak co rok złożyła pisemne podanie o zatrudnienie na stanowisku nauczyciela informatyki w roku szkolnym 2011/2012. W czerwcu 2011 roku dyrektor pozwanej szkoły poinformował powódkę, że w roku szkolnym 2011/2012 nie dostanie godzin z uwagi na to, że godziny po powódce otrzyma pani G.. W dniu 31 sierpnia 2011 roku zostało powódce wystawione świadectwo pracy, którego odbiór potwierdziła w dniu 01 września 2011 roku. Pracodawca wskazał, że stosunek pracy powódki ustał w wyniku rozwiązania na podstawie art. 30 § 1 pkt 4 b - z upływem czasu, na jaki umowa została zwarta. Pismem złożonym przez powódkę w dniu 28 września 2011 roku powódka zwróciła się do dyrektora pozwanej z prośbą o dopuszczenie jej do pracy. W piśmie tym wskazała, że wobec zawarcia z nią pięciu umów na czas określony jej stosunek pracy przekształcił się na podstawie art. 25 ¹ k.p. w stosunek pracy zawarty na czas nieokreślony. W dniu 14 października 2011 roku powódka złożyła pisemne oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z powodu dopuszczenia się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika - brak dopuszczenia do pracy oraz brak wypłaty wynagrodzenia za pracę oraz nieodprowadzanie składek na ubezpieczenia społeczne.

Wobec powyższego, Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powódki nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd ten uznał, że oświadczenie pozwanego uczynione na podaniu powódki o zatrudnienie w roku szkolnym 2011/2012 o braku możliwości zapewnienia jej etatu nie wyrażało woli rozwiązania z nią, czy wypowiedzenia umowy o pracę. Nie można też było przyjąć, że na skutek wydania powódce świadectwa pracy doszło do rozwiązania z nią stosunku pracy. Również fakt nieprzydzielenia powódce godzin lekcyjnych od dnia 01 września 2011 roku nie może zostać uznany, jako wola rozwiązania z nią umowy o pracę. Skoro ustalone zostało, że strony łączył stosunek pracy na czas nieokreślony, a więc jego rozwiązanie wymagało złożenia oświadczenia woli strony tej umowy, a takowego brak było po stronie pozwanego, dlatego przyjąć należało, że to powódka składając w dniu 14 października 2011 roku wyraźne oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy doprowadziła do jego ustania.

Wobec powyższego, Sąd Rejonowy opierając się na treści art. 55 § 1 ¹ k.p., mającym w sprawie zastosowanie poprzez art. 91 c ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela, uznał, że pozwany nie dopuścił się wobec powódki ciężkiego naruszenia wskazanych przez nią obowiązków. Z kolei uznanie, że pracownik w sposób nieuzasadniony rozwiązał z pracodawcą umowę o pracę niejako niweluje możliwość przypisania oświadczeniu pracownika skutków, jakie ustawa łączy z wypowiedzeniem umowy przez pracodawcę. Skoro ustalono, że pracodawca nie dopuścił się ciężkiego naruszenia obowiązków wobec pracownika, to w takim przypadku nie ma zastosowania § 3 omawianego przepisu. W takiej natomiast sytuacji nie można uznać za usprawiedliwionego roszczenia powódki zasądzenia na jej rzecz odprawy na podstawie art. 10 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy (Dz. U. z 2003r., nr 90, poz. 844 ze zm.). W ocenie Sądu również roszczenie o wynagrodzenie za pracę za miesiące wrzesień i październik 2011 roku nie zasługiwało na uwzględnienie. Sam fakt pozostawania w stosunku pracy nie uprawnia do przyjęcia zasadności żądania od pracodawcy wynagrodzenia za pracę, skoro praca nie była świadczona, a powódka nie wykazała, że pozostawała w gotowości do świadczenia, którą zgłaszała pracodawcy.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżając go w całości i zarzucając:

1.  naruszenie przepisów art. 22 k.p, art. 55 § 1 ¹ k.p., art. 80 k.p., art. 81 k.p., art. 8 pkt 1 ust. 2 w zw. z art. 10 ust.1 ustawy z dnia 13 marca 2003 roku oraz art. 55 § 3 k.p., art. 61 ² § 3 k.p. oraz art. 246 k.p.,

2.  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z materiałem dowodowym oraz naruszenie zasad oceny dowodów (233 k.p.c.) poprzez przyjęcie, że

- powódka we wrześniu 2011 roku nie wykazywała gotowości do świadczenia pracy, pomimo wykazania dokumentem takiej okoliczności we wrześniu 2011 roku oraz częstych wizyt w szkole i wykonywania części obowiązków we wrześniu 2011 roku,

- pracodawca nie ponosi winy za działanie niezgodne z prawem względem powódki, a w szczególności za niedopuszczenie do pracy pomimo pisemnego wezwania,

- powódka była przeświadczona o wygaśnięciu jej stosunku pracy w związku z terminem umowy, pomimo skierowania wyraźnego pisma do pracodawcy gdzie wskazała interpretację przeciwną, iż jej stosunek pracy nawiązany jest na czas nieoznaczony.

Wskazując na powyższe wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uwzględnienie powództwa w całości wg stanu przekazania do ponownego rozpoznania do I instancji, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji i zasądzenie kosztów procesu.

W odpowiedzi na apelację, pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości jako bezzasadnej oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja powódki okazała się o tyle zasadna, że doprowadziła do wydania przez Sąd odwoławczy orzeczenia kasatoryjnego, choć nie nastąpiło to z przyczyn podnoszonych przez stronę apelującą.

Zgodnie z przepisem art. 378 § 1 k.p.c. Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Stwierdzenie zaistnienia jednej z przesłanek nieważności postępowania, w świetle art. 386 § 2 k.p.c. obliguje Sąd Odwoławczy do wydania orzeczenia uchylającego zaskarżony wyrok, zniesienia postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Przesłanki nieważności postępowania zawarte są w przepisie art. 379 k.p.c. W punkcie 4 jako jedna z jej przyczyn wskazana została sprzeczna z przepisami prawa obsada sądu orzekającego bądź rozpoznanie sprawy z udziałem sędziego wyłączonego z mocy ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 386 § 5 k.p.c. w wypadku uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, sąd rozpoznaje ją w innym składzie. Przepis ten stanowi podstawę do wyłączenia z mocy ustawy sędziów oraz ławników od ponownego rozpoznawania w wyniku jej uchylenia.

Wskazać należy, że w postępowaniu toczącym się po raz pierwszy przed Sądem Rejonowym w Gliwicach, pod sygnaturą akt IV P 592/11, sprawę rozpoznawała ławnik M. K.. Brała ona udział w posiedzeniu w dniu 27 lipca 2012 roku, na którym zamknięto rozprawę oraz wzięła udział w wydaniu wyroku z dnia 10 sierpnia 2012 roku. Ta sama ławnik rozpoznawała sprawę w ponownie toczącym się na skutek uchylenia wyroku Sądu Rejonowego o sygn. akt IV P 592/11, postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Gliwicach, pod sygnaturą akt IV P 286/13, będąc obecną na posiedzeniu w dniu 5 września 2014 roku, na którym zamknięto rozprawę oraz wzięła udział w wydaniu zaskarżonego wyroku z dnia 19 września 2014 roku.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, że nastąpiło naruszenie art. 379 pkt. 4 k.p.c. w związku z art. 386 § 5 k.p.c. wobec okoliczności, że w rozpoznawaniu sprawy o sygn. akt IV P 286/13 brał udział ławnik wyłączony z jej rozpoznawania na mocy art. 386 § 5 k.p.c.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Odwoławczy na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok w całości, zniósł postępowanie w zakresie rozprawy z dnia 5 września 2014 roku i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu, pozostawiając temu Sądowi na podstawie art. 108 § 2 k.p.c. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

(-) SSO Joanna Smycz (-) SSO Jolanta Łanowy (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia