Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Wojciech Żukowski (del.)

Protokolant: starszy protokolant Anna Gacek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lutego 2015 r. w Krakowie

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w B.

o zapłatę

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powódki M. K. na rzecz strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w B. kwotę 7317 (słownie: siedem tysięcy trzysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Powódka, M. K., w pozwie skierowanym przeciwko (...) S.A. z siedzibą w B. wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 235.977,72 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 31 października 2011 r. oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, liczonych według norm przepisanych.

Na uzasadnienie powódka podała, że w dniu 30 czerwca 2006 r. zawarła z pozwanym umowę, na podstawie której pozwany zezwolił powódce na prowadzenie sklepu (...) S.A. w imieniu i na rachunek pozwanego. W zamian za udzielona przez pozwanego zgodę na prowadzenie sklepu, powódka uiściła pozwanemu jednorazową opłatę licencyjną w wysokości 85.000,00 zł brutto. Umowa została zawarta została na czas oznaczony – 5 lat od dnia wydania lokalu – 25 października 2007 r.

Cały zysk wypracowany w sklepie firmowym powódka na bieżąco oddawała pozwanemu; tytułem wynagrodzenia za prowadzenie sklepu otrzymywała prowizję, zależną od wysokości miesięcznych obrotów w prowadzonym sklepie. Współpraca pomiędzy stronami układała się poprawnie.

We wrześniu 2011 r. pozwany rozwiązał z dysponentem lokalu nr (...) położonego w (...), we W., w którym powódka prowadziła sklep firmowy. Wypowiedzenie umowy najmu przedmiotowego zostało dokonane przez pozwanego i odbyło się z jego wyłącznej inicjatywy. Jednocześnie pozwany bez jakiegokolwiek uprzedzenia, nakazał powódce natychmiastowe opuszczenie zajmowanego lokalu i likwidację sklepu mimo tego, iż okres, na jaki została zawarta umowa jeszcze nie upłynął. Nakazując powódce opuszczenie lokalu, pozwany nie wypowiedział jej umowy, ani też nie zaproponował rozwiązania lub zmiany jej treści, przedstawił natomiast propozycję zawarcia umowy na dalsze prowadzenie sklepu (...) S.A. w imieniu i na rachunek pozwanego, w tym samym (...), ale na innych niż dotychczasowe zasadach. Zasady te były dla powódki nie do przyjęcia, jako, że w sposób rażąco nierównomierny kształtowały kwestię rozkładu ryzyka i odpowiedzialności stron, zwalniając pozwanego niemal od wszelkich ryzyk i przerzucając je na powódkę. Zdaniem powódki niewątpliwym jest, że pozwany usiłował wymusić na powódce zmianę treści umowy, stawiając ją przed faktami dokonanymi w postaci pozbawienia miejsca prowadzenia działalności, ignorując przy tym ustalenia zawarte w treści umowy, pozwalające na dokonywanie zmian treści umowy wyłącznie za zgodą obu stron. Powódka została więc zmuszona do wypowiedzenia umowy; jednocześnie z jej wypowiedzeniem powódka wezwała pozwanego do zapłaty odszkodowania za szkody i utracone korzyści, jakie odniosłaby, gdyby pozwany prawidłowo wykonywał umowę przez cały okres na jaki została zawarta. Pozwany nie negował okoliczności będących podstawą wypowiedzenia umowy przez powódkę ani też poniesionej przez nią szkody, przyznał również, że umowa najmu została rozwiązana z jego winy, w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty stwierdził jednak, że zgodnie z umową jego odpowiedzialność jest ograniczona i nie odpowiada za tak powstałą szkodę.

Powódka zarzuciła, że strona pozwana nie może powoływać się na odpowiedzialności przewidziane w § 7 pkt 8 umowy gdyż nie można umownie wyłączyć odpowiedzialności za szkodę umyślnie wyrządzoną, zaś działanie strony pozwanej miało charakter umyślny.

Na dochodzą pozwem kwotę składają się;

- 192711,26 zł. utraconych zysków przyjmując, że powódka miała prawo do prowadzenia działalności do dnia 22 października 2012 r. (a zatem przez okres jeszcze 14 miesięcy), uśredniona wartość prowizji powódki wynosiła 17257,39 zł. miesięcznie, a średnie koszty działalności 3492,30 zł. miesięcznie, co dawało średni miesięczny dochód w kwocie 13765,09 zł.

- wypłata odpraw zwalnianym pracownikom w wysokości 9566,46 zł.

- dodatkowe koszty związane z likwidowaną działalnością w kwocie 33699,80 zł.

W odpowiedzi na pozew (k.137 i n.) – pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu przyznał, iż pomiędzy stronami w dniu 30 czerwca 2006 r. doszło do zawarcia umowy na okres lat pięciu. Pozwany nie mógł wypowiedzieć przedmiotowej umowy, gdyż w jej treści nie przewidziano takiej możliwości. Umowa nie została nigdy rozwiązana – wynajmujący (...) S.A. przekazał pozwanemu w najem lokal nr (...) o pow.(...) m. kw. w zamian za dotychczasowy o pow. (...) m. kw. Pozwany zaprzeczył, aby zmiana lokalu nastąpiła z jego wyłącznej winy, na konieczność jego zmiany złożyło się wiele czynników, w tym zalewanie lokalu nr (...) przez przeciekający dach, brak możliwości rearanżacji przez pozwanego lokalu nr (...) zgodnie z nowym konceptem sklepów (...). Wraz ze zmianą lokalu nastąpiła dla pozwanego znacząca podwyżka czynszu i opłat wspólnych jak również pojawiła się konieczność poniesienia nakładów inwestycyjnych w kwocie ok. 350.000,00 zł na wykończenie nowo przejętego lokalu. Pozwany zaproponował powódce dalsze prowadzenie działalność w nowym lokalu – lokal ten miał o wiele wyższy standard niż poprzednio wykorzystywany przez powódkę, a przejście do niego zapewniłoby ciągłość sprzedaży.

Pozwany podniósł, że powódka przemilczała okoliczność, że po odmowie przejęcia przez nią nowego lokalu, strony ustaliły, że w zamian za działalność w (...), powódka będzie prowadziła działalność w (...). Pozwany odstąpił od pobrania opłaty licencyjnej za dalszą możliwość prowadzenia działalności w (...), co dla powódki oznaczało korzyść w kwocie 70.000,00 zł brutto, jak również, wartość otrzymanej przez powódkę po dniu 1 lipca 2011 r. prowizji wyniosła 67.233,37 zł. Powódka prowadziła działalność w (...) do końca 2011 r., mimo, że miała możliwość prowadzenia jej przez czas dłuższy – wypowiedzenie umowy nastąpiło z powodu jej rażącego naruszenia przez powódkę.

Niezależnie od braku podstaw odpowiedzialności, pozwany zakwestionował również wysokość oraz sposób wyliczenia przez powódkę tzw. utraconych korzyści – z dokumentów przedłożonych przez powódkę nie wynika, aby wysokość utraconej prowizji wyniosła 13.765,09 zł, jak również nie przedstawia żadnego dowodu na wysokość poniesionych kosztów (k. 142), poprzestając na gołosłownych twierdzeniach. Zakwestionowała wysokość strat poniesionych przez powódkę.

Bezspornym w sprawie było:

W dniu 30 czerwca 2006 r. w B., pomiędzy Zakładami (...) S.A. w B. a M. K. jako Partnerem, działającą pod firmą (...) została zawarta umowa (...) Sprzedaży Sklep (...), na podstawie której partner zobowiązał się do prowadzenia w imieniu i na rachunek (...) S.A. działalności gospodarczej, polegającej na prowadzeniu sprzedaży w Sklepie (...) w Ramach (...). Sklep miał być prowadzony przez (...) w wynajmowanym przez (...) S.A. lokalu handlowym położonym we W. w (...) oznaczonym nr (...).

W ramach umowy (...) S.A. zobowiązał się między innymi do dokonywania na własny koszt dostaw wyrobów produkcji B. z aktualnej kolekcji lub/i międzykolekcji oraz towarów komplementarnych według zaakceptowanych przez B. pisemnych zamówień partnera, przy czym zastrzeżono, że B. ma prawo dostarczać również wyroby i/lub towar nie zamówiony przez partnera (§ 2 ust. 1 lit. g).

Ustalono, że (...) będzie prowadził sprzedaż wyrobów produkcji (...) S.A. oraz towarów komplementarnych po cenach detalicznych brutto ustalonych przez (...) S.A. (...) został zobowiązany do przekazywania do (...) S.A. informacji o uzyskanych obrotach w postaci raportów fiskalnych. Utargi z dokonanej sprzedaży miały być przekazywane na bieżąco na rachunek bankowy B. lub być wpłacane gotówką. Po zakończeniu każdego miesiąca w terminie do trzeciego dnia następnego miesiąca (...) miał przedłożyć raport dotyczący uzyskanych obrotów oraz dokonać rozliczenia utargów. Tytułem wynagrodzenia (...) miał otrzymywać prowizję uzależnioną od wysokości uzyskanych obrotów netto w danym miesiącu: w przypadku uzyskania obrotów do kwoty 75.000,00 zł netto prowizja miał wynosić 15%, w przypadku obrotów przekraczających kwotę 75.000,00 zł netto prowizja miała wynieść 20%. Strony ustaliły, że (...) w zamian za udostępnienie mu (...) Sklep (...) wpłaci na rzecz (...) S.A. jednorazową opłatę licencyjną w kwocie 85.000,00 zł. Wysokość opłaty licencyjnej została zmieniona aneksem nr (...)do umowy z dnia 24 lipca 2006 r., w którym ustalono jej wysokość na 75.000,00 zł netto oraz podatek VAT. W razie rozwiązania z winy (...) S.A. umowy najmu zawartej pomiędzy placówką handlową, w której znajduje się sklep firmowy a (...) S.A. w terminie do trzech lat od momentu przekazania przez (...) S.A. sklepu (...), w wyniku czego (...) utraci prawo i możliwość realizowania umowy Partnerowi miała zostać zwrócona opłata licencyjna, a jej zwrot miał wyczerpywać wszelkie roszczenia (...) względem (...) S.A. Umowa została zawarta na pięć lat od chwili protokolarnego przekazania sklepu (...).

Strony zastrzegły możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia przez (...) S.A. w razie zaistnienia po stronie (...) ważnego powodu, m.in. nie podjęcia działalności w terminie, nie osiągnięcia w ciągu kolejnych 12 miesięcy średniej sprzedaży o wartości co najmniej 65.000,00 zł netto miesięcznie, nie dokonania rozliczenia utargów zgodnie z postanowieniami umowy, ogłoszenia upadłości (...) lub rozpoczęcia postępowania likwidacyjnego lub tez wystąpienia innych wskazanych w umowie przyczyn do odstąpienia. W takim wypadku oraz w przypadku kiedy odstąpienie od umowy przez (...) ma miejsce nie z winy (...) S.A. opłata licencyjna nie podlegała zwrotowi. Prawo do rozwiązania umowy z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia natomiast służyło (...) S.A. jeśli zostanie rozwiązana umowa najmu przez dysponenta placówki handlowej, w której położony jest sklep firmowy, jeśli z powodów nie leżących po stronie (...) S.A. nie będzie można w sklepie firmowym prowadzić działalności gospodarczej w zakresie objętym umową oraz niemożliwości dostarczenia wyrobów produkcji (...) S.A. do sklepu firmowego przez okres co najmniej trzech miesięcy na skutek działania siły wyższej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy najmu zawartej w dniu 28 kwietnia 2006 r. pomiędzy (...) S.A. we W. jako Wynajmującym a Zakładami (...) S.A. jako Najemcą dotyczącą lokalu(...) znajdującego się na terenie Centrum Handlowego (...) we W., Najemca wziął w najem powierzchnię handlowo-usługową oznaczoną jako lokal nr (...) o pow. najmu (...)m. kw. W dniu 14 lipca 2011 r. podpisany został aneks do umowy, zgodnie z którym m.in. zmieniono pomieszczenia zajmowane przez Najemcę – jego działalność została przeniesiona na powierzchnię handlowo – usługową oznaczoną jako lokal (...) i o pow. najmu (...)m. Datę przekazania Najemcy nowych pomieszczeń ustalono na 1 sierpnia 2011 r. W terminie do dnia 4 września 2011 r. Najemca został zobowiązany do zwrotu Wynajmującemu pomieszczeń w stanie zgodnym z umową.

Dowód: umowa najmu z dnia 28 kwietnia 2006 r. (k.147-152); aneks nr (...) do umowy najmu z dnia 14 lipca 2011 r. (k.153- 157)

Inicjatywa rozwiązania umowy najmu wyszła ze strony (...) S.A.

Dowód: - przesłuchanie świadka D. K., k. 30; przesłuchanie powódki, k. 379.

Standard sklepu prowadzonego przez powódkę nie odbiegał od standardu innych lokali prowadzonych w ramach sieci sklepów firmowych strony pozwanej. Usterki techniczne pojawiające się w lokalu nie utrudniały prowadzenia w nim działalności i były niezwłocznie usuwane.

Dowód: - przesłuchanie świadka D. K., k. 30; przesłuchanie powódki, k. 379.

Przed rozwiązaniem umowy toczyły się pomiędzy stronami negocjacje w sprawie kontynuowania współpracy w nowym punkcie, na nowych zasadach. W lipcu 2011 r. strona pozwana zaproponowała powódce zawarcie nowej umowy, przewidującej prowadzenie salonu sprzedaży B.. Projekt tej umowy przewidywał, że partner zobowiązuje się realizować określone przez (...) S.A. sezonowe budżety sprzedaży. (...) S.A. zobowiązał się między innymi do dokonywania na własny koszt dostaw wyrobów produkcji B. z aktualnej kolekcji lub/i międzykolekcji oraz towarów komplementarnych według zaakceptowanych przez B. pisemnych zamówień partnera, przy czym zastrzeżono, że B. ma prawo dostarczać również wyroby i/lub towar nie zamówiony przez partnera, w tym pochodzący z poprzednich kolekcji, o czym partner został poinformowany i co partner niniejszym potwierdza i akceptuje (§ 3 pkt 5).Wynagrodzenie partnera stanowić miała prowizja w wysokości 15% obrotów netto. Poziom wynagrodzenia został uzależniony realizacji budżetów sprzedaży w ten sposób, że:

- realizacja budżetu na poziome do 85% skutkuje redukcja należnej prowizji do 10%,

- realizacja budżetu na poziome do 85-100 % skutkuje redukcja należnej prowizji do 12%,

Realizacja budżetu sprzedaży na poziome 100-120% planu skutkuje podwyższeniem prowizji z 15% do 17% a na poziomie powyżej 120% - z 15% do 23 %.

Dowód: odpis projektu umowy, k. 41 ; k. 30; przesłuchanie powódki, k. 379; częściowo przesłuchanie strony pozwanej k. 379.

Na początku września 2011 r., pod nieobecność powódki, przedstawiciele strony pozwanej odebrali od powódki lokal + O 20 znajdujący się na terenie Centrum Handlowego (...) we W..

Dowód: zeznania świadka D. K. na rozprawie w dniu 24 czerwca 2013 r., k.307; odpis e-maila, k. 35

W dniu 21 października 2011 r. powódka skierowała do pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, w którym stwierdziła, iż wypowiada umowę (...) S.A. bez zachowania terminów wypowiedzenia, z powodu niewykonywania przez (...) S.A. obowiązków umownych w całości, co polegało na pozbawieniu powódki, od dnia 6 września 2011 r., możliwości korzystania z lokalu objętego umową oraz w konsekwencji naruszenie wszystkich zobowiązań kontraktowych.

Dowód: oświadczenie z dnia 21 października 2011 r. (k.36)

Jednocześnie, pełnomocnik powódki, skierował do (...) S.A. wezwanie do zapłaty kwoty 287.677,72 zł, którą składały się poniesione przez powódkę straty oraz utracone korzyści.

W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty, pełnomocnik pozwanego wskazał, że jedynie w wypadku rozwiązania z winy (...) S.A. umowy najmu zawartej pomiędzy placówką handlową, w której znajduje się sklep firmowy a B. w terminie do trzech lat od momentu przekazania przez B. Sklepu (...) w wyniku czego (...) utraci prawo i możliwość realizowania umowy, przysługuje mu zwrot opłaty licencyjnej i zwrot taki wyczerpuje wszelkie roszczenia (...) wobec (...) S.A., które mogą powstać w związku z utratą prawa możliwości realizowania umowy. Oznacza to, że jeśli umowa najmu została rozwiązana po październiku 2010 r., zwrot opłaty licencyjnej nie przysługuje.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 21 października 2011 r. (k.37-38); odpowiedź na wezwanie do zapłaty z dnia 31 października 2011 r. (k.39-40)

Pismem z dnia 30 grudnia 2011 r. M. K. i M. P. (1) rozwiązały umowę o pracę z dnia 1 czerwca 2011 r. z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie z dniem 31 stycznia 2012 r.

Pismem z dnia 31 października 2011 r. M. K. i E. O. rozwiązały umowę o pracę z dnia 1 maja 2008 r. z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie z dniem 31 stycznia 2012 r.

Pismem z dnia 30 grudnia 2011 r. M. K. i D. N. rozwiązały umowę o pracę z dnia 1 stycznia 2011 r. z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie z dniem 31 stycznia 2012 r.

W związku z likwidacją lokalu w (...) powódka poniosła (00:54:23 i nast.).

- koszty utraty opłaty licencyjnej,

- koszty utrzymania pracowników przez trzy miesiące.

Innych kosztów powódka nie poniosła (00:55:52 i nast.).

Dowód: przesłuchanie świadka D. K., k. 307 (w szczególności czas rozprawy 00:54:23 i nast. oraz 00:55:52 i nast.); przesłuchanie powódki (w szczególności czas rozprawy (00:06:15 i nast. oraz 00:07:14 i nast.), k. 379; odpisy umówi i rozwiązań umów, k. 77-82.

Umowy (...) Sprzedaży Sklep (...) o podobnej treści zostały zawarte pomiędzy stronami w dniu 10 września 2010 r. – umowa dotyczyła prowadzenia przez powódkę sklepu na terenie (...) O. W., została zawarta na czas określony od dnia 10 września 2010 r. do dnia 28 lutego 2011 r.; w dniu 20 stycznia 2011 r. – umowa dotyczyła prowadzenia przez powódkę sklepu na terenie (...) we W., została zawarta na czas określony od dnia 20 stycznia 2011 r. do dnia 1 lipca 2011 r.; w dniu 5 stycznia 2011 r. – umowa dotyczyła prowadzenia przez powódkę sklepu (...), została zawarta na okres od 10 stycznia 2011 r. do 1 lipca 2011 r. Umowa z (...) po upływie okresu na jaki została zawarta, nie została formalnie przedłużona, niemniej działalność była tam prowadzona w dalszym ciągu.

Dowód: umowa z dnia 10 września 2010 r. (k.158-171); umowa z dnia 20 stycznia 2011 r. (k.172- 185); umowa z dnia 5 stycznia 2011 r. (k.186-203); zeznania świadka D. K. na rozprawie w dniu 24 czerwca 2013 r., k.307.

Dokumentacja przedłożona przez powódkę do akt sprawy do dnia 3 lipca 2014 r. nie jest wystarczająca i nie może stanowić podstawy do sporządzenia rzetelnej opinii na okoliczność wyliczenia jakie byłyby możliwe dochody z wykonywania przez powódkę działalności w lokalu(...)we W., gdyby powódka wykonywała ją w okresie od września 2011 roku do października 2012 roku z uwagi na:

- brak zgodności wielkości przychodów ze sprzedaży według ewidencji w księgach przychodów i rozchodów a wielkością należnej marży według tzw. struktury sprzedaży za okres 15.10.2007 – 31.08.2011 r.,

- brak jakichkolwiek dokumentów, które w sposób niepodważalny potwierdzałyby wysokość ponoszonych kosztów dla prowadzonej działalności w lokalu (...).

Dowód: - pisma biegłej, k. 388, k. 390

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów zaoferowanych przez strony, w tym w szczególności na podstawie kopii umów dokumentujących ich współpracę, co do których wiarygodności Sąd nie powziął żadnych wątpliwości, jak również żadna ze stron nie wyrażała wątpliwości co do ich autentyczności.

Oddalono wniosek o dopuszczenie dowodu z szeregu dokumentów zawnioskowanych przez powódkę w reakcji na stanowisko zawarte w pismach biegłej z dnia 16 lipca 2014 r. i 25 lipca 2014 r. Podkreślić należy, że powódka miała możliwość zgłoszenia tych wniosków dowodowych już na wcześniejszym etapie postępowania, tak że złożenie ich dopiero na tym etapie postępowania należy ocenić jako spóźnione. Potrzeba powołania tych dowodów była jawna co najmniej od momentu doręczenia powódce odpowiedzi na pozew, albowiem już w odpowiedzi na pozew strona pozwana wyraźnie podniosła zarzut, że wskazana przez powódkę kwota kosztów jest gołosłownym twierdzeniem i zaprzeczyła ich wysokości (k. 143). Ponadto potrzeba uzupełnienia materiału dowodowego w zakresie dokumentów była widoczna dla pełnomocnika powódki, co wynika z oświadczenia pełnomocnika na rozprawie w dniu 14 maja 2014 r. (czas rozprawy 00:35:32 i nast.), skoro w odpowiedzi na pytanie Przewodniczącego wskazał, że biegła ma się dodatkowo oprzeć na bliżej niesprecyzowanych „księgach rachunkowych”, jednakże wniosku o przeprowadzenie takiego dowodu nie zgłosił, ani dokumentów tych do akt nie złożył do akt sprawy, tak aby mogła się z nimi zapoznać strona pozwana, co byłoby dla niej konieczne w celu umożliwienia weryfikacji sporządzonej w oparciu o te dokumenty opinii. Na braki materiału dowodowego w zakresie dokumentów wskazał zresztą wyraźnie pełnomocnik strony pozwanej (czas rozprawy: 00:36:39 i nast.). Wnioski dowodowe w tym zakresie winny zatem zostać powołane w piśmie stanowiącym odpowiedź na odpowiedź na pozew, a najpóźniej na rozprawie w dniu 14 maja 2014 r., co jednak nie nastąpiło. Powódka nie powołała żadnych okoliczności, które przemawiałyby za oceną, że powołanie tych wniosków dowodowych później, dopiero po ujawnieniu się stanowiska biegłej, nastąpiło bez winy powódki, w szczególności uwzględniając, że potrzeba rzetelnego udokumentowania okoliczności faktycznych, które miały stanowić podstawę dla opinii biegłej, musiała być jawna dla powódki reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika. Zarazem ocenić należy, że przeprowadzenie dowodów zawnioskowanych przez powódkę skutkowałoby zwłoką w rozpoznaniu niniejszej sprawy, albowiem strona pozwana wiarygodność danych wynikających z tych dokumentów zakwestionowała i dla podważenia ich wiarygodności zgłosiła szereg nowych wniosków dowodowych, w szczególności wniosków o przesłuchanie świadków (k. 432). Przeprowadzenie dowodów zawnioskowanych przez stronę pozwaną w reakcji na nowe wnioski dowodowe powódki, w szczególności przesłuchanie świadków, skutkować musiałoby zwłoką w rozpoznaniu niniejszej sprawie, a wniosków tych – w wypadku uwzględnienia wniosków dowodowych powódki - sąd nie miałby podstaw oddalić, gdyż potrzeba ich powołania powstała dopiero w momencie zgłoszenia nowych wniosków przez powódkę. W konsekwencji ocenić należało, że dopuszczenie nowych wniosków dowodowych powódki skutkowałoby zwłoką w rozpoznaniu niniejszej sprawy, albowiem ich dopuszczenie pociągałoby konieczność dopuszczenia dowodów, których przeprowadzenie przedłużyłoby postępowania. W końcu powódka nie powołała żadnych okoliczności mogących przemawiać za oceną, że zachodzą wyjątkowe okoliczności usprawiedliwiające przeprowadzenie spóźnionych dowodów. W konsekwencji powyższego wniosek o dopuszczenie nowych dowodów z dokumentów zawnioskowanych przez powódkę podlegał oddaleniu a w dalszej konsekwencji pominięto dowód z opinii biegłego dla wykazania utarty korzyści przez powódkę i jej rozmiarów, albowiem przeprowadzenie tego dowodu, z przyczyn lezących po stronie powódki, na której w tym zakresie ciążył ciężar dowodu, okazało się niemożliwe.

Nie dał sąd wiary zeznaniom świadka D. K. co do okoliczności, że powódce nie oferowano prowadzenia działalności w innym lokalu w zamian za lokal w (...). Zeznania te popadają w sprzeczność z zeznaniami samej powódki, która zeznała, że M. P. (2) otrzymywała informacje, że przejdzie do nowego lokalu oraz ze zgodnymi w tym zakresie zeznaniami świadka M. P. (2) i strony pozwanej.

Nie dał sąd wiary zeznaniom świadka M. P. (2) oraz strony pozwanej co do tego, że zmiana lokali w (...) miała nastąpić z inicjatywy zarządcy tego (...). Zeznania te są wzajemnie niespójne, albowiem gdyż świadek M. P. (2) zeznał, że zarządca chciał dokonać zamiany lokali z uwagi na problemy techniczne oraz podniesienie standardu lokalu, podczas gdy według strony pozwanej miało to nastąpić, gdyż zarządca chciał wymusić na (...) S.A. wykonanie remontu lokalu, lecz nie wyjaśnił jednoznacznie na czym właściwie presja ta miała polegać.

Nie dał sąd wiary zeznaniom świadka M. P. (2) i strony pozwanej co do okoliczności, że standard sklepu prowadzonego przez powódkę odbiegał in minus od standardu innych lokali w sieci sprzedaży strony pozwanej. Zeznania tych osób są w tym zakresie niespójne i nie zasługują na wiarę we konfrontacji ze zgodnymi zeznaniami powódki i świadka D. K., którzy bardziej na wiarę zasługują skoro w przedmiotowym lokalu stale działalność prowadzili. Strona pozwana nie przedstawiła nadto żadnego zobiektywizowanego materiału pozwalającego ocenić, że stan sklepu powódki rzeczywiście był gorszy niż innych lokali w sieci. W szczególności nie przedstawiła jakichkolwiek pisemnych zastrzeżeń czy uwag kierowanych do powódki ani materiału zdjęciowego, który mógłby w sposób obiektywny przedstawić stan lokalu, a który – jak wskazują zasady doświadczenia życiowego – na pewno zostałby sporządzony gdyby uzasadniający to stan rzeczy rzeczywiście istniał a strona pozwana zamierzała z tej przyczyny podejmować jakieś działania prawne w stosunku do powódki.

Nie dał sąd również wiary zeznaniom strony pozwanej i świadka M. P. (2) co do zmian, jakie miały zostać wprowadzone zaproponowaną powódce nową umową. Z porównania postanowień umowy, w szczególności dotyczących sposobu dostarczania towaru do sklepu i podstaw obliczania prowizji wynika bowiem w sposób nie budzący wątpliwości, że zmiany te nie ograniczały się jedynie do kwestii lokalizacji lokalu, zaś wskazanie przez stronę powodową jedynie na możliwość uzyskiwania wyższej prowizji nie odzwierciedla bynajmniej całego sensu dotyczących prowizji postanowień proponowanej umowy.

Nie dał sąd w końcu wiary zeznaniom świadka M. P. (2) i strony pozwanej co do okoliczności, że powódce „w zamian” za rezygnację z prowadzenia działalności w lokalu w (...) zaproponowano przedłużenie umowy dotyczącej lokalu w (...) A. W.. Zeznania popadają w sprzeczność ze zgodnymi zeznaniami powódki i świadka D. K..

Pominięto przesłuchanie świadka T. W.. Powódka wskazała bowiem jako adres świadka adres miejsca jego zatrudnienia. Z pisma z dnia 28 stycznia 2014 r. (k. 370) wynika jednak, że świadek nie jest i nigdy nie był pracownikiem przedsiębiorcy działającego pod adresem wskazanym przez powódkę. Twierdzenie powódki (k. 377) jakoby świadek miał pod tym adresem w rzeczywistości uzyskać informację o terminie rozprawy nie ma znaczenia skoro pomimo takiej wiedzy nie stawił się w celu przesłuchania, a pod wskazanym przez powódkę adresem nie można dokonać przymusowego doprowadzenia świadka.

Oddalono wniosek powódki o zakreślenie terminu do złożenia wniosku dowodowego o zwrócenie się do administracji (...) o informacje, albowiem w świetle art. 207 k.p.c. zakreślanie terminu do złożenia wniosków dowodowych jest bezprzedmiotowe gdyż strona może zawsze złożyć pismo procesowego z samymi wnioskami dowodowymi, a kwestią ocenianą w świetle art. 207 § 6 k.p.c. jest to, czy wnioski te będą podlegały oddaleniu jako spóźnione, względnie czy zachodzą przesłanki do uwzględnienia tych wniosków pomimo ich spóźnionego zgłoszenia.

Sąd zważył co następuje:

W niniejszym postępowaniu powódka domaga się od strony pozwanej zapłaty odszkodowania. Możliwość skutecznego dochodzenia odszkodowania uzależniona jest od wykazania przez domagającego się odszkodowania, że:

- doszło do zdarzenia, z którym porządek prawny wiąże odpowiedzialność odszkodowawczą strony pozwanej,

- po stronie powoda powstała szkoda,

- pomiędzy powyższym zdarzeniem a powstałą szkodą istnieje normalny związek przyczynowy.

Powódka na uzasadnienie odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej powołała okoliczność, że pozwana, bez jakiegokolwiek uprzedzenia, nakazała powódce natychmiastowe opuszczenie zajmowanego lokalu w (...) i likwidację prowadzącego sklepu mimo tego, iż okres, na jaki została w dniu 30 czerwca 2006 r. zawarta pomiędzy stronami umowa, na podstawie której pozwany zezwolił powódce na prowadzenie sklepu (...) S.A. w imieniu i na rachunek pozwanego. jeszcze nie upłynął. Odpowiedzialność strony pozwanej należy w kontekście tak powołanej podstawy faktycznej ocenić w świetle przepisów o odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 i nast. k.c.). Powódka uzasadnia bowiem żądanie odszkodowania faktem naruszenia przez stronę pozwaną zobowiązań wynikających z umowy z dnia 30 czerwca 2006 r.

Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Fakt zawarcia pomiędzy stronami umowy z dnia 30 czerwca 2006 r. był pomiędzy stronami bezsporny. Ocenić natomiast należy, że strona pozwana dopuściła się naruszenia zobowiązań wynikających z tej umowy. Zgodnie z art. 56 k.c. czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów. Skoro umowa z dnia 30 czerwca 2006 r. została zawarta na okres lat 5 (§ 10 ust. 1), to przyjąć należy, że (...) S.A. przyjął na siebie obowiązek niepodejmowania działań, które spowodować mogłyby utratę przez powódkę możliwości wykonywania tej umowy, w szczególności do niepodejmowania działań zmierzających do utraty tytułu prawnego do lokalu zajmowanego przez powódkę. Odmienne rozumienie tej umowy byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, albowiem przyznawałoby jednej ze stron umowy – stronie pozwanej – kompetencji do udaremnienia umówionego przez strony okresu trwania umowy. W tym stanie rzeczy dokonanie przez stronę pozwaną z zarządcą nieruchomości zamiany lokali w drodze porozumienia, które w dodatku zawarte zostało z inicjatywy strony pozwanej, kwalifikować należy jako naruszenie przez stronę pozwaną tego obowiązku. Naruszenie to ocenić należy nadto jako umyślne, albowiem osoby wchodzące w skład organów strony pozwanej musiały mieć świadomość, że rezygnacja przez pozwaną z lokalu wykorzystywanego przez powódkę uniemożliwi powódce dalsze prowadzenie działalności. Nie usprawiedliwia działań strony pozwanej kwestia standardu lokalu, albowiem wynika z ustalonego stanu faktycznego, że nie odbiegał od standardu i sposobu prowadzenia innych sklepów w sieci sprzedaży strony pozwanej. Jeżeli zaś celem strony pozwanej było podwyższenie tego standardu, to należało to uczynić albo po uprzednim porozumieniu się z powódką, albo po zakończeniu umowy z powódką. Strona pozwana nie wykazała nadto, aby jako rekompensatę rzeczywiście zobowiązała do przedłużenia trwania umowy dotyczącej lokalu w (...) A. W.. Natomiast powódce nie można stawiać zarzutu, że nie wyraziła zgody na prowadzenie działalności w innym lokalu, skoro związane to miało być z zawarciem kolejnej umowy, której warunki dotyczące w szczególności sposobu obliczenia prowizji (której wysokość została silnie uzależniona od efektywności wykonania planu sprzedaży narzucanego przez stronę pozwaną), jak również i sposobu dostarczania towaru do sklepu (w szczególności w odniesieniu do towarów pochodzących z poprzednich kolekcji) były dla powódki znacznie mniej korzystne aniżeli nadal obowiązująca strony wcześniej zawarta umowa.

Powyższa kwalifikacja zachowań strony pozwanej oznacza, że ponosi ona pełną odpowiedzialność odszkodowawczą za to naruszenie zobowiązań umownych, albowiem zgodnie z art. 473 § 2 k.c. ograniczenie jej odpowiedzialności odszkodowawczej przewidziane w § 7 pkt 8 umowy z dnia 30 czerwca 2006 r. było w zakresie odpowiedzialności za szkody wyrządzone umyślnie nieważne.

Tym niemniej powództwo nie mogło podlegać uwzględnieniu. Powódka, pomimo ciążącego na niej w tym zakresie ciężaru dowodu, nie wykazała bowiem poniesienia szkody pozostającej w normalnym związku przyczynowym (art. 361 § 1 k.c.) z naruszeniem zobowiązań umownych przez stronę pozwaną. Powódka w niniejszej sprawie domagała się odszkodowania obejmującego szkodę rzeczywistą oraz utracone korzyści. Jako szkodę rzeczywistą wskazała (k. 13):

- wypłatę odpraw zwalnianym pracownikom w wysokości 9566,46 zł.

- poniesienie dodatkowych koszty związane z likwidowaną działalnością w kwocie 33699,80 zł.

W szczególności zaś wskazano w pozwie, że żądanie nie obejmuje zwrotu opłaty licencyjnej gdyż w tym zakresie zostanie wytoczone odrębne powództwo (k. 14).

Natomiast przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało aby szkody rzeczywiste opisane w pozwie powódka rzeczywiście poniosła. Z przeprowadzonego postępowania dowodowego nie wynika aby powódka wypłaciła zwalnianym pracownikom odprawy w rozumieniu art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 192). Przyjmując natomiast, że w pozwie pod pojęciem „odprawy” rozumiano wynagrodzenia wypłacone pracownikom za okres po zakończeniu działalności w lokalu (...) należy zauważyć, że powódka nie wykazała, aby pracownikom za ten okres rzeczywiście wynagrodzenia wypłaciła, albowiem brak jest dowodów takich wypłat (np. poleceń przelewu lub pokwitowań). Same zeznania powódki i świadka D. K. dostatecznego dowodu na tę okoliczność stanowić nie mogą. Nadto istnienie zobowiązania do zapłaty wynagrodzeń i obciążeń publicznoprawnych związanych z zatrudnieniem (składki z tytułu ubezpieczeń, zaliczki na podatek itd.) mogłyby stanowić szkodę w majątku powódki gdyby wykazane zostało, że w okresie po zakończeniu działalności w lokalu pracownicy ci, pomimo pozostawania w stosunku pracy, zostali ze świadczenia pracy zwolnieni i żadnej pracy faktycznie na rzecz powódki nie wykonywali. Taki stan rzeczy nie wynika jednak z przeprowadzonego postępowania dowodowego, w szczególności treść dokumentów zawierających rozwiązania stosunków pracy nie zawiera postanowień o zwolnieniu pracowników z obowiązku świadczenia pracy. Ocenić zatem należy, że powódka nie wykazała, że rzeczywiście wskutek zatrudniania pracowników po zakończeniu działalności w lokalu rzeczywiście poniosła szkodę.

Zupełnie natomiast powódka nie wykazała poniesienia „dodatkowych kosztów związanych z likwidowaną działalnością w kwocie 33699,80 zł.”. Z przesłuchania D. K. i samej powódki wynika bowiem, że poza kosztem utraty opłaty licencyjnej (która nie jest objęta żądaniem pozwu) oraz kosztem utrzymania pracowników przez trzy miesiące (który nie został - z przyczyn powyżej wskazanych - wykazany) innych kosztów w związku z zakończeniem działalności w lokalu powódka nie poniosła. Tym samym ocenić należy, że powódka w ogóle nie wykazała aby wskutek naruszenia zobowiązań przez stronę pozwaną poniosła szkodę rzeczywistą.

Nie wykazała również powódka szkody w postaci utraconych korzyści. Sąd w niniejszej sprawie podziela prezentowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko, że dopuszczający możliwość dochodzenia wyrównania szkody w postaci lucrum cessans przepis art. 361 § 2 k.c. wymaga określenia hipotetycznego przebiegu zdarzeń i ustalenia wysokiego prawdopodobieństwa utraty korzyści. Nie zostały w nim określone kryteria budowania takiej hipotezy, a zatem należy to, do opartych na okolicznościach konkretnej sprawy, wiedzy i doświadczenia życiowego sądu. Żądającego naprawienia tego rodzaju szkody obciąża obowiązek wykazania jej realności, z tak dużym prawdopodobieństwem, które prowadzi do wniosku, że utrata korzyści rzeczywiście nastąpiła, jako typowe następstwo zdarzeń, w zaistniałym układzie stosunków i warunków oraz zwyczajnym biegu rzeczy (por. wyrok SN z dnia 20 stycznia 2011 r. I CSK 200/2010, Palestra 2011/2-3 s. 175 oraz powoływane w nim wyroki SN z dnia 3 października 1979 r. II CR 304/79 OSNCP 1980/9 poz. 164, z dnia 18 października 2000 r. V CKN 111/2000 LexPolonica nr 388724, z dnia 27 listopada 2002 r. I CKN 1215/2000 OSP 2004/1/ poz. 3, z dnia 28 kwietnia 2004 r. III CK 495/2002 LexPolonica nr 1627833, z dnia 19 czerwca 2008 r. V CSK 19/2008 LexPolonica nr 1938026). Faktyczne uniemożliwienie powódce prowadzenia sklepu przed upływem terminu na jaki umowa pomiędzy stronami została zawarta można traktować jako przyczynę normalnie skutkującą utratą zysku, jaki powódka w tym okresie mogła uzyskać. Udowodnienie wysokości poniesionej z tej przyczyny straty wymagało od powódki z jednej strony zawnioskowania dowodu z opinii biegłego, z drugiej strony zawnioskowania jako dowody dokumentów, które obrazowałyby w sposób rzetelny dochodowość (rozumianą jako różnicę pomiędzy osiąganymi z tej działalności przychodami a kosztami ich uzyskania) prowadzonej przez powódkę działalności gospodarczej w przedmiotowym lokalu, tak aby w oparciu o dochody uzyskiwane przez powódkę w przeszłości można było wyprowadzić wnioski co do możliwych dochodów w okresie, w którym powódka już działalności w lokalu prowadzić nie mogła oraz co do stopnia prawdopodobieństwa uzyskania tych dochodów. Powódka wprawdzie zawnioskowała dowód z opinii biegłego jednak nie przedstawiła wiarygodnych dokumentów obrazujących dochodowość prowadzonej w lokalu działalności gospodarczej. Braki te w sposób nie budzący wątpliwości wynikają z informacji przedstawionych przez biegłą. Powódka po wskazaniu przez biegłą na braki materiału dowodowego zgłosiła wprawdzie dalszy szeroki materiał dowodowy jednak – z przyczyn szczegółowo wskazanych przy ocenie dowodów – dopuszczenie tych dowodów było niedopuszczalne w świetle art. 207 § 6 i 217 § 2 k.p.c. a skutkiem tego wykonanie opinii biegłego było niemożliwe. W konsekwencji uznać należało, że powódka nie wykazała poniesienia szkody w postaci utraconych dochodów i z tej przyczyny również i w tym zakresie powództwo również zasługiwało na oddalenie.

Mając powyższe na uwadze powództwo podlegało oddaleniu w całości, o czym orzeczono w pkt I sentencji na podstawie wyżej powołanych przepisów.

Na zasądzone w pkt II sentencji na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. od przegrywającej proces powódki na rzecz wygrywającej strony pozwanej koszty postępowania złożyły się:

- wynagrodzenie pełnomocnika: 7200 zł.

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa (k. 133) 17 zł.

- opłata za zażalenie (k. 240): 100 zł.

w sumie kwota: 7317 zł.