Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 9 lipca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IX Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR del. do SO Jarosław Marczewski

Protokolant:p.o. stażysty J. W.

po rozpoznaniu w dniu 9 lipca 2014 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa E. E.

przeciwko Bank Spółdzielczy we W.

- o zapłatę

1.  powództwo oddala.

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 7217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR del do SO Jarosław Marczewski

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 11 grudnia 2012 roku do Sądu Rejonowego we Wschowie powódka - E. W. (obecnie E. E.) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego – Banku Spółdzielczego we W. kwoty 40.000 zł tytułem odszkodowania za szkodę wynikłą z nienależytego wykonania zobowiązania.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 10.09.2012r. strony zawarły umowę nr (...). (...) o kredyt obrotowy nieodnawialny.

W dniu 31.10.2012r. pozwany zajął powódce konto bankowe, poprzez egzekucję komorniczą, nie zawiadamiając o tym powódki przez co uniemożliwił jej wywiązanie się z umowy w ten sposób, że na koncie nie mogła ona wykonać obrotów przewidzianych w umowie. Naraziło to powódkę na stratę 134,17 zł miesięcznie przez 11 miesięcy, co w rozliczeniu końcowym, daje kwotę 1565,31 zł.

Powódka podała dalej, że w 2010 roku Oddział pozwanego w P. udzielił „kumotersko” kredytu spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której powódka miała udziały. Jednak w listopadzie 2010 roku powódka udziały sprzedała i ze wspomnianą spółką nic ją już nie łączy od 2 lat.

Z kolei w 2010 roku powódka podpisać się miała pod zgodą na udzielenie kredytu dla prezesa wspomnianej spółki. Po sprzedaży udziałów nastąpiło rozwiązanie umowy kredytowej i zawarcie następnej, która przejęła zobowiązania poprzedniego kredytu. Pod tą kolejną umową nie ma już podpisu powódki, w związku z czym bankowy tytuł egzekucyjny, na podstawie którego zajęto konto powódki, został wystawiony niezgodnie z prawem.

Zdaniem powódki, gdyby była ona faktycznie winna jakieś pieniądze bankowi, ten chcąc je odzyskać, zawiadomiłby powódkę o zadłużeniu i próbował zawrzeć ugodę.

Pozwany w odpowiedzi na pozew z 10 września 2013 domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że umową nr (...). (...) z 25 marca 2010r. udzielił (...) Sp. z o.o. w P. kredytu obrotowego w rachunku bieżącym. Aneksem nr (...) z 25 marca 2010r. postanowiono, że dodatkowym zabezpieczeniem ww. kredytu będzie poręczenie cywilne powódki. Stosownie do tych uzgodnień powódka poręczyła 23 sierpnia 2010r. za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej nr (...). (...) oraz poddała się z tego tytułu egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. W treści poręczenia wskazano jako adres powódki: ul. (...), (...)-(...) Z..

W dniu 23 sierpnia 2010 r. pozwany udzielił (...) Sp. z o.o. w P. kolejnego kredytu, tym razem obrotowego nieodnawialnego. W §6 ust. 1 pkt b umowy kredytowej wskazano, jako zabezpieczenie kredytu poręczenie cywilne powódki, którego powódka dokonała w dniu 23 sierpnia 2010r. oraz poddała się z tego tytułu egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. W treści poręczenia wskazano jako adres powódki: ul. (...), (...)-(...) Z..

Zdaniem pozwanego nie rozwiązał on umowy kredytowej z (...) Sp. z o.o. w P. by następnie zawrzeć kolejną, która przejęła zobowiązania poprzedniego kredytu, a jedynie 12 marca 2012r. zawarł z R. J. umowę przystąpienia do długu z tytułu obu umów kredytowych, tj. 33/P. (...) i 118/P. (...).

Wbrew temu co twierdzi powódka nie była to umowa przejęcia długu spółki (...) Sp. z o.o. albo zwolnienia tej spółki z długu, co oznacza, że umowa ta nie wyłączyła odpowiedzialności powódki z tytułu poręczenia za kredyty udzielone ww. spółce.

W związku z brakiem terminowej spłaty kredytu przez (...) Sp. z o.o. w P. pozwany wypowiedział obie ww. umowy kredytowe i wystawił bankowe tytuły egzekucyjne, które zostały zaopatrzone w klauzule wykonalności.

Bankowy tytuł egzekucyjne nr (...) został wystawiony 5 kwietnia 2011, a bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) – 31 stycznia 2012.

Pozwany wszczął egzekucję przeciwko powódce podając jako adres jej zamieszkania ul. (...), (...)-(...) Z., albowiem powódka nie poinformowała pozwanego o zmianie miejsca zamieszkania. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko powódce nastąpiło więc zgodnie z przepisami prawa.

Powódka ubiegając się zaś o kredyt odnawialny nr 301/Ws. (...), nie poinformowała pozwanego o swoich zobowiązaniach wynikających z poręczenia za zobowiązania (...) Sp. z o.o. w P.. W informacji o przedsiębiorstwie, która została złożona przy udzielaniu kredytu, powódka podała, że nie posiada zadłużenia w bankach, natomiast we wniosku o kredyt, w części dotyczącej zobowiązań wobec banków powódka wymieniła jedynie zobowiązania wobec F. Bank (...) oraz (...) S.A. Informacja o zobowiązaniu powódki nie wynikała również z raportu uzyskanego przez Bank z (...) S.A.

W związku z powyższym pozwany, działając w błędnym przeświadczeniu co do sytuacji majątkowej powódki podpisał z nią 10 września 2012r. umowę nr (...). (...), na mocy której udzielił powódce kredytu obrotowego nieodnawialnego na okres od 10 września 2012 do 31 sierpnia 2013.

Pismem z 15 listopada 2011r. powódka zwróciła się do pozwanego o „zdjęcie zajęć komorniczych” i miała wyrazić wolę spłacenia przyznanego kredytu obrotowego przed terminem płatności, czego skutkiem było poinformowanie przez pozwanego powódki o wysokości jej zadłużenia i wypowiedzenie umowy kredytowej nr (...). (...).

W dniu 8 lutego 2013r. pozwany wystawił przeciwko powódce (...) nr (...), który został zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem z 27 lutego 2013r.

Zdaniem pozwanego twierdzenia powódki co do zajęcia w trakcie postępowania egzekucyjnego rachunku należącego do jej ubezwłasnowolnionej córki nie odpowiada prawdzie, albowiem rachunek ten prowadzony jest dla powódki. Pismem z 20 listopada 2012r. pozwany poinformował powódkę o wysokości jej aktualnego zadłużenia wobec pozwanego oraz zaproponował zwolnienie od zajęcia rachunku znajdującego się w (...) S.A., czego warunkiem miało być przedstawienie umowy o prowadzenie rachunku oraz wyciągu za ostatnie 3 miesiące, względnie wykazanie w inny sposób, że kwoty wpływające na zajęty rachunek są przeznaczone dla podopiecznej dłużniczki. Powódka na powyższe wezwanie nie odpowiedziała.

Pozwany wskazał ponadto, że jeśli zaś powódka uważa, że roszczenia stwierdzone w wystawionych przez bank (...) są nienależne, powinna wystąpić z powództwem przeciwegzekucyjnym, a nie domagać się zapłaty odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy.

W ocenie pozwanego, powódka nie wykazała także by poniosła szkodę w wysokości dochodzonej pozwem. Egzekucja prowadzona na wniosek banku oparta była o ważne tytuły wykonawcze.

Powódka w swoim piśmie procesowym z 7.10.2013r. rozszerzyła żądanie pozwu w ten sposób, że wniosła o zasądzenie od pozwanego odszkodowania w wysokości 300.000 zł. Ponadto wskazała, że pozwany nie wywiązał się dwukrotnie z umów, które sam sporządził. Pierwszy raz pozwany zobowiązał się do przesyłania informacji powódce na ostatni adres znany pozwanemu. Z pisma z 27.12.2011r. ma wynikać, że tym adresem jest : (...)/2, (...)-(...) W..

Drugi raz pozwany nie wywiązał się z zawartej umowy, kiedy we wrześniu 2012r. udzielił powódce kredytu obrotowego. Udostępniając konto i zawierając umowę pozwany miał świadomość, że nie pozwoli powódce na wywiązanie się z umowy w zakresie korzystania z konta i wypracowania obrotu, ponieważ wiedział, że prowadzi egzekucję.

Pozwany nie poinformował powódki o swoich roszczeniach zajmując konto powódce przez co naraził powódkę na utratę źródła dochodu.

Postanowieniem z 10.10.2013r. Sąd Rejonowy w Zielonej Górze uznał się niewłaściwym i sprawę przekazał do rozpoznania tutejszemu sądowi.

Strony do zamknięcia rozprawy podtrzymały dotychczasowe stanowiska procesowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka prowadziła działalność gospodarczą pod nazwą (...) w K. E. W. z/s K. 163, (...)-(...) S.. Pozwany jest spółdzielnią zarejestrowaną pod firmą Bank Spółdzielczy we W. w Krajowym Rejestrze Sądowym prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie m.in. prowadzenia rachunków bankowych i udzielania kredytów.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – informacja odpowiadającą odpisowi aktualnemu z rejestru KRS pozwanej (k. 153 i n.), kopia informacji o wysokości dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej powódki (k. 6).

Pozwany za umową nr (...). (...) z 25 marca 2010r. udzielił (...) Sp. z o.o. w P. kredytu obrotowego w rachunku bieżącym w kwocie 10.000 zł. Całkowita spłata kredytu miała nastąpić w terminie do dnia 24 marca 2011r.

Aneksem nr (...) z 25 marca 2010r. postanowiono, że dodatkowym zabezpieczeniem ww. kredytu będzie poręczenie cywilne powódki. Stosownie do tych uzgodnień powódka poręczyła w dniu 23 sierpnia 2010r. za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej nr (...). (...) dłużnika (...) Sp. z o.o. w P. oraz poddała się z tego tytułu egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. Bank miał prawo wystawić bankowy tytuł egzekucyjny do kwoty zadłużenia wynoszącej 60000 zł oraz wystąpić do 24 marca 2014r. o nadanie temu tytułowi bankowemu, obejmującego roszczenia wynikające z niniejszego poręczenia, klauzuli wykonalności.

W treści poręczenia wskazano jako adres zamieszkania powódki: ul. (...), (...)-(...) Z..

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – kserokopie: umowy nr (...). (...) z 25.03.2010, aneksu nr (...) z 25 marca 2010 do umowy o kredyt obrotowy w rachunku bieżącym, oświadczenia powódki o udzieleniu poręczenia z 23.08.2010 (k. 111 – 117).

Umową nr (...). (...) z 23 sierpnia 2010 r. pozwany udzielił (...) Sp. z o.o. w P. kredytu, obrotowego nieodnawialnego w wysokości 20.000 zł . Kredytobiorca zobowiązał się dokonać całkowitej spłaty kredytu wraz z odsetkami do 30 kwietnia 2012r. W §6 ust. 1 pkt b umowy kredytowej wskazano, jako zabezpieczenie kredytu poręczenie cywilne powódki. Stosownie do tych uzgodnień powódka poręczyła w dniu 23 sierpnia 2010r. za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej nr (...). (...) dłużnika (...) Sp. z o.o. w P. oraz poddała się z tego tytułu egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego. Bank miał prawo wystawić bankowy tytuł egzekucyjny do kwoty zadłużenia wynoszącej 40000 zł. Bank miał prawo wystąpić do 30 kwietnia 2015r. o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu obejmującemu roszczenia wynikające z niniejszego poręczenia. W treści poręczenia wskazano jako adres zamieszkania powódki: ul. (...), (...)-(...) Z..

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – kserokopie: umowy nr (...). (...) z 23.08.2010, oświadczenia powódki o udzieleniu poręczenia z 23.08.2010 (k. 118 – 122).

Oświadczeniem z 12.03.2012r. do wymagalnego długu z tytułu dwu umów kredytowych, tj. umowy nr (...). (...) z 25.03.2010 oraz umowy nr (...). (...) z 23.08.2010 w łącznej kwocie 42945,05 zł przystąpił R. J.. Dłużnik i przystępujący do długu odpowiadali wobec Banku solidarnie.

Dowód – kserokopia oświadczenia o przystąpieniu do długu z 12.03.2012 (k. 123).

Umową nr (...). (...) z 10 września 2012 r. pozwany udzielił powódce kredytu obrotowego nieodnawialnego na finansowanie potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą w kwocie 14.000 zł. Kredytobiorca zobowiązał się dokonać całkowitej spłaty kredytu wraz z odsetkami do 31 sierpnia 2012r. W §6 ust. 1 pkt a umowy kredytowej wskazano, jako zabezpieczenie kredytu, weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową wystawioną przez powódkę. W § 20 rzeczonej umowy powódka oświadczyła, że poddaje się dobrowolnie egzekucji na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego co do wszelkich roszczeń pozwanego, wynikających z tej umowy kredytowej. Pozwany miał umowne prawo, aby wystawić w terminie do dnia 31.08.2016r.,bankowy tytuł egzekucyjny, do kwoty zadłużenia wynoszącej nie więcej niż 28.000 zł, i wystąpić o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności. Jako zadłużenie strony umowy rozumiały w szczególności: wymagalny kapitał, odsetki, odsetki karne, koszty windykacji, prowizje. W treści umowy kredytowej z 10.09.2012r. wskazano jako adres zamieszkania powódki: ul. (...), (...)-(...) W..

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – kserokopie: umowy (...). (...) z 10 września 2012 r. wraz z harmonogramem spłat (k. 7 – 9), wniosku o kredyt nr (...) z 22.08.2012 (k. 135)

Pismem datowanym na 27.12.2011r. pozwany wypowiedział kredytobiorcy, tj. (...) Sp. z o.o. w P., w związku z brakiem realizacji, umowę o kredyt obrotowy nieodnawialny nr 118/P. (...) z 23.08.2010r, której poręczycielem była powódka. Pozwany wystawił w dniu 31.01.2012r. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), gdzie dłużnikiem solidarnym była powódka z tytułu poręczenia z 23.08.2010r. do umowy (...).I.2010. Zadłużenie na dzień wystawienia (...) wynosiło 9997,12 zł i było w pełni wymagalne. Postanowieniem z 23 kwietnia 2012 r. Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział I Cywilny, w sprawie I Co 456/12 nadał klauzulę (...) nr (...) wystawionemu przez pozwanego na łączną kwotę 9997,12 zł wraz odsetkami i kosztami oznaczonymi w (...), nie więcej niż do kwoty 40000 zł. W chwili wystawienia tego tytułu pozwany nie dysponował jakąkolwiek wiedzą dotyczącą zmiany miejsca zamieszkania przez powódkę. Powódka nie poinformowała pozwanego o takiej zmianie.

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód – kserokopie : pismo pozwanego dat. na 27.12.2011 (k. 4), (...) nr (...) wraz z klauzulą wykonalności z 27.04.2012 , postanowienia z 23 kwietnia 2012 r. Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział I Cywilny, w sprawie I Co 456/12 (k. 127 - 129).

W związku z brakiem terminowej spłaty kredytu z umowy nr (...). (...) z 25 marca 2010r. przez (...) Sp. z o.o. w P. pozwany wypowiedział tę umowę i wystawił w dniu 5.04.2011r. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), gdzie jako dłużnik solidarny została wskazana powódka, której zadłużenie wynikało z tytułu poręczenia zobowiązań kredytobiorcy z umowy nr (...). (...) z 25.03.2010r. oraz aneksu nr (...) z 23.08.2010r. . Postanowieniem z dnia 17 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział I Cywilny, w sprawie I Co 1556/11 nadał klauzulę (...) nr (...) z 31.01.2012r. wystawionemu przez pozwanego na łączną kwotę 30421,67 zł wraz odsetkami i kosztami oznaczonymi w (...), nie więcej niż do kwoty 60000 zł. W chwili wystawienia tego tytułu pozwany nie dysponował jakąkolwiek wiedzą dotyczącą zmiany miejsca zamieszkania przez powódkę. Powódka nie poinformowała pozwanego o takiej zmianie.

dowód – kserokopie : (...) nr (...) wraz z klauzulą wykonalności z 28.08.2011, postanowienia z 17 maja 2011 r. Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział I Cywilny, w sprawie I Co 1556/11 (k. 124 – 126).

Pozwany złożył u komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Lubinie Z. K. 28.08.2012r. dwa wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, w tym przeciwko powódce jako dłużnikowi solidarnemu celem wyegzekwowania należności bankowych stwierdzonych w wystawionych przez bank (...), które to zadłużenie na dzień 28.08.2012r. opiewało na kwoty 34.414,93 zł i 10.644 zł.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – kserokopie wniosków pozwanego z 28.08.2012 nr (...) i (...) (k. 130-132)

W związku z brakiem terminowej spłaty kredytu pismem datowanym na 23 listopada 2012r. pozwany wypowiedział powódce umowę kredytową nr (...). (...) z 10.09.2012r. o kredyt obrotowy nieodnawialny i wezwał powódkę do całkowitej spłaty zadłużenia, które na dzień 23.11.2012r. wynosiło 14.194,29 zł. Pozwany wystawił w dniu 8.02.2013r. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), gdzie dłużnikiem była powódka z tytułu umowy (...). (...) z 10.09.2012r. Zadłużenie na dzień wystawienia (...) wynosiło 14698,12 zł i było w pełni wymagalne. Postanowieniem z 27 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy w Nowej Soli VI Zamiejscowy Wydział Cywilny we W., w sprawie VI Co 703/13 nadał klauzulę (...) nr (...) z 8.02.2013 stwierdzającemu istnienie zobowiązania powódki na rzecz pozwanej z tytułu umowy kredytu obrotowego z ograniczeniem odpowiedzialności powódki do kwoty 28000 zł.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – kserokopie: pisma pozwanego z 23 listopada 2012 (k. 143), (...) nr (...) wraz z klauzulą wykonalności z 6.03.2013, postanowienia z 27 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy w Nowej Soli VI Zamiejscowy Wydział Cywilny we W. , w sprawie VI Co 703/13 (k. 144 – 145).

Pozwany złożył u komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Nowej Soli R. R. w dniu 12.03.2013r. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko powódce jako dłużnikowi, celem wyegzekwowania należności bankowych stwierdzonych (...) nr (...), które na dzień 12.03.2013r. stanowiły kwotę 15021,89 zł.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – kserokopie wniosków pozwanego z 12.03.2013 (k. 146).

W związku z zajęciem przez ww. komorników sądowych kont bankowych powódki została ona pozbawiona możliwości dokonywania operacji na tych kontach. Hurtownia farmaceutyczna z którą współpracowała rozwiązała z nią umowę i celem dochodzenia swoich roszczeń wytoczyła powództwo w postępowaniu nakazowym, uzyskując w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy, VIII Wydział Gospodarczy, 15 maja 2012, w sprawie VIII Gnc 2557/12 nakaz zapłaty z weksla na kwotę 48415,56 zł tytułem roszczenia głównego.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód – akta komornicze komornika sądowego przy SR w Nowej Soli L. K. KM 1508/13 załączone do akt niniejszej sprawy.

Egzekucja z rachunków bankowych powódki prowadzona na wniosek pozwanego okazała się bezskuteczna.

Dowód – kopia wysłuchania wierzyciela (k. 388 i 389), akta komornicze Komornika Sądowego przy SR w Nowej Soli L. K. KM 1508/13 załączone do akt niniejszej sprawy.

Pozwany do zamknięcia rozprawy nie uczynił zadość żądaniu powódki.

Bezsporne.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dowodów – dokumentów złożonych do akt sprawy oraz akt komorniczych.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne dokumenty urzędowe, które stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone (art. 244 § 1 k.p.c.).

Wszystkie natomiast dokumenty prywatne korzystały z domniemania określonego w art. 245 k.p.c. Strony nie kwestionowały ich prawdziwości, ani tego, że zawarte w nich oświadczenia osób, które je podpisały od nich nie pochodzą, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby czynić to z urzędu.

Sąd oddalił wnioski dowodowe z zeznań świadków zgłoszone przez powódkę z kilku względów.

Po pierwsze należało uznać, że z akt postępowania egzekucyjnego oraz wszystkich dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy, a zaoferowanych przez strony, nie wynika, aby pozwany nienależycie wykonał swoje zobowiązanie umowne – tj. nienależycie wykonał swoje świadczenie z którejkolwiek z wyżej wymienionych umów kredytowych.

Po wtóre powódka nie wykazała w żaden sposób szkody i jej wysokości. Co prawda powódka przedstawiła własne wyliczenie (na marginesie: uczyniła to dopiero na żądanie Sądu), niemniej nie wykazała, że poniosła szkodę (powódka wskazuje tutaj na stratę) na sumę (...),78. Również na marginesie zauważyć należy, że powódka złożyła przedmiotowe zestawienie nie podając w jakiej walucie rzeczona suma została wyliczona.

W zaistniałej sytuacji, nawet gdyby doszło do przesłuchania powoływanych przez powódkę świadków, to przesłuchanie to, biorąc pod okoliczności na które świadkowie ci mieliby zeznawać, nie wykazałoby zaistnienia i wysokości szkody (strat) powódki.

Z uwagi na powyższe przesłuchanie zawnioskowanych świadków nie doprowadziłoby do ustalenia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w związku z czym Sąd oddalił złożony przez powódkę wniosek o przeprowadzenie tego dowodu (art. 227 k.p.c.).

Sąd zważył, co następuje:

Powódka domagała się w niniejszej sprawie zasądzenia na jej rzecz początkowo jedynie kwoty 40000 zł tytułem odszkodowania, swoje roszczenie wywodząc z faktu nienależytego, jej zdaniem wykonania przez pozwanego, umowy nr (...). (...) z 10 września 2012r. której przedmiotem było udzielenie powódce kredytu obrotowego nieodnawialnego na finansowanie potrzeb związanych z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą.

Powódka w toku procesu rozszerzyła powództwo (por. pismo powódki z 5.10.2013) i w oparciu o zaprezentowane okoliczności faktyczne, sformułowała w istocie 2 roszczenia: roszczenie o zapłatę odszkodowania za nienależyte wykonanie wspomnianej umowy przez pozwaną oraz roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia za nieuczciwe postępowanie pozwanej (300.000 zł).

W myśl art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. w procesie cywilnym wymagane jest zindywidualizowanie powództwa – musi istnieć jego podstawa faktyczna, tj. należy przytoczyć okoliczności faktyczne ( causa petendi). Chodzi o wskazanie tylko istotnych okoliczności faktycznych, które skonkretyzują roszczenie formalne, a także je uzasadnią, czyli wskażą hipotezy norm prawnych, które stanowią podstawę prawną powództwa. Nie jest wymagane wskazanie podstawy prawnej oraz poglądów orzecznictwa czy przedstawicieli nauki - obowiązuje reguła da mihi factum dabo tibi ius (podaj fakty - otrzymasz ochronę prawną). Przytoczona podstawa prawna nie wiąże sądu. Jednakże wskazanie przez powoda przepisów prawa materialnego nie pozostaje bez znaczenia dla przebiegu i wyniku sprawy, albowiem pośrednio określa okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie pozwu (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2006 r., sygn. akt: IV CSK 269/06, Lex 233045, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2004 r., sygn. akt: I CK 42/2003, lex 172790, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2001 r., sygn. akt: V CKN 1713/00, lex 53100, orzeczenie SN z dnia 23 lutego 1999 r., I CKN 252/98, OSN 1999, nr 9, poz. 152, Komentarz do art. 187 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.64.43.296), [w:] A. Jakubecki (red.), J. Bodio, T. Demendecki, O. Marcewicz, P. Telenga, M.P. Wójcik, Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz, Zakamycze, 2005).

Odnosząc się zatem do zgłoszonego przez powódkę w niniejszym postępowaniu żądania zasądzenia od pozwanej odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy kredytowej należało uznać je za bezzasadne.

Powódka wskazała, iż w ramach podstawy faktycznej przedstawionej w pozwie może domagać się świadczenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu jako naprawienia szkody. Powódka wywodziła swoją szkodę z tego, że pozwany zlecając egzekucję komorniczą Komornikowi Sądowemu przy SR w Lubini Z. K. zajął jej rachunek bankowy i uniemożliwił jej wywiązanie się z umowy w ten sposób, że nie mogła ona wykonywać na tym rachunku obrotów przewidzianych w umowie nr (...). (...) z 10 września 2012 r.

Kontraktowe zasady odpowiedzialności odszkodowawczej statuuje art. 471 k.c. Zgodnie z treścią art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Dokonując wykładni w/w przepisu stwierdzić trzeba, że koniecznymi przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej dłużnika są:

- istnienie zobowiązania umownego,

- niewykonanie lub nienależyte wykonanie przez niego obowiązków umownych,

- poniesienie przez wierzyciela szkody w określonej wysokości,

- istnienie adekwatnego związku przyczynowego między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania, a tą właśnie szkodą.

Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Procesowe rozwinięcie tej zasady zawarte jest w art. 232 k.p.c., który stanowi, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Ogólnie rzecz ujmując strona powodowa, aby uzyskać korzystne dla siebie rozstrzygnięcie, winna wykazać dochodzone roszczenie tak co do samej zasady, jak i wysokości. Innymi słowy, niezbędne jest przedstawienie przez stronę powodową twierdzeń uzasadniających okoliczności faktyczne będące podstawą żądania i jego wysokości oraz wskazanie dowodów na poparcie tych twierdzeń. Natomiast rzeczą strony pozwanej jest wykazanie (powołanie twierdzeń i dowodów) niweczących prawo wywodzone przez stronę powodową (por. orz. SN z 3 października 1969 r., II PR 313/69, OSN 1970, nr 9, poz. 147; orz. SN z 5 stycznia 1999 r., III CKN 84/98, niepubl.).

Zgodnie z zasadami obowiązującymi w procedurze cywilnej ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach ( art. 232 ; art. 3 kpc ; art. 6 kc ). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia sprawy. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń utraci zatem korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem (H. Dalka , Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Wydawnictwo Prawnicze, W-wa 1998, s. 51, 83, 118-119). W opartym na zasadzie kontradyktoryjności procesie cywilnym Sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy. Sąd nie jest też zobowiązany do zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobligowany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc ). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc ), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc ) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7 poz. 76).

Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że obowiązek wykazania wystąpienia w/w przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej dłużnika obciążał w całości powódkę, gdyż to ona wywodziła z nich korzystne dla siebie skutki prawne w postaci powstania po jej stronie uprawnienia do domagania się zasądzenia od pozwanego odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania.

Dla przyjęcia odpowiedzialności dłużnika za szkodę konieczne jest przy tym wykazanie zaistnienia wszystkich wynikających z art. 471 k.c. przesłanek jego odpowiedzialności.

W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie, powódka nie sprostała nałożonemu na nią przez art. 6 k.c. obowiązkowi dowodowemu.

W literaturze podkreśla się, że po powstaniu stosunku zobowiązaniowego wierzyciel ma prawo oczekiwać, iż dłużnik spełni obciążające go świadczenie, a więc, że ten zachowa się zgodnie z treścią zobowiązania, zaspokajając jednocześnie określony w jego treści interes wierzyciela. Brak spełnienia świadczenia oznacza niewykonanie zobowiązania. Przy nienależytym wykonaniu zobowiązania świadczenie jest wprawdzie spełnione, lecz nie jest ono prawidłowe, gdyż odbiega w większym lub mniejszym stopniu od świadczenia wymaganego. Następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania jest najczęściej powstanie szkody. Z powyższego wynika, że odpowiedzialność kontraktowa oparta jest zasadniczo na winie dłużnika, i to winie domniemanej (por. Komentarz do Kodeksu cywilnego, Księga trzecia, Zobowiązania, tom I pod red. Gerarda Bieńka, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, W – wa 2002r., s. 517 - 518 ).

Nienależytym wykonaniem zobowiązania będzie sytuacja, gdy świadczenie zostanie wprawdzie spełnione, lecz nie będzie ono prawidłowe, gdyż odbiegało będzie w jakimś stopniu, większym lub mniejszym, od świadczenia wymaganego (zob. art. 353 i art. 354 k.c.) – por. T. W. (w:) Komentarz..., s. 517. Innymi słowy – z przypadkiem nienależytego wykonania zobowiązania będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy wprawdzie świadczenie zostanie spełnione, lecz interes wierzyciela nie zostanie zaspokojony w sposób wynikający z treści zobowiązania. Z nienależytym spełnieniem świadczenia będziemy mieli do czynienia, gdy np. nie zostanie zachowany termin, miejsce, sposób i jakość wykonania zobowiązania, gdy przedmiot świadczenia będzie niewłaściwie składowany itd. (por. T. Wiśniewski (w:) Komentarz..., s. 517), a także gdy świadczenie nie zostanie wykonane w całości lub gdy przedmiot świadczenia nie będzie odpowiadał treści zobowiązania (A. Rembieliński (w:) Kodeks..., s. 457).

W ocenie Sądu Okręgowego ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, że pozwany niewłaściwie wykonał swoje zobowiązanie.

Wszak bezspornym było, ze strony zawarły umowę kredytową nr (...). (...) z 10 września 2012 r. Zgodnie zaś z przepisem art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1998 – Prawo bankowe (Dz.U.2012.1376 -j.t.) - przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Poza sporem pozostawało również, że pozwany swoje świadczenie z przedmiotowej umowy wykonał – tj. oddał do dyspozycji powódki, na finansowanie potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, środki pieniężne w kwocie 14.000 zł. Powódka zaś w §4 umowy zobowiązała się dokonać całkowitej spłaty kredytu wraz z odsetkami do 31 sierpnia 2012r. Wbrew temu co zdaje się twierdzić powódka, to pozwany jest wierzycielem z umowy kredytowej, natomiast powódka jest dłużnikiem, co wyklucza – wobec przywołanych wyżej poglądów doktryny i judykatury – przypisanie co do zasady odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanemu jako wierzycielowi (o czym będzie jeszcze dalej mowa). Umowa kredytu, podobnie jak umowa pożyczki, nie jest bowiem umową wzajemną, w której obie strony są dłużnikami i wierzycielami (por. pogląd wyrażony w wyroku SN z dnia 28 czerwca 2002 r., I CKN 378/01, LEX nr 55560, co prawda dotyczącym umowy pożyczki, ale celem umowy kredytu bankowego, podobnie jak umowy pożyczki bankowej, jest postawienie środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy (pożyczkobiorcy), a czyniąc to, bank, w zamian za określony w umowie zysk z tytułu oprocentowania i prowizji, zgadza się również na ponoszenie określonego ryzyka – Z. Ofiarski, Komentarz do art. 69 ustawy – Prawo bankowe [w:] Prawo bankowe. Komentarz, LEX 2013, nr 141884).

Jak dalej wynikało z ustalonego stanu faktycznego sprawy pozwany skutecznie wypowiedział ww. umowę kredytową. To wszak nie jest przedmiotem niniejszego postępowania, ale ta okoliczność nie była kwestionowana przez stronę powodową, co należało uznać, na podstawie wszystkich okoliczności sprawy za przyznane.

Następnie pozwany wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) na którego klauzulę wykonalności nadał sąd. Skoro sąd w postępowaniu klauzulowym nie doszukał się jakichkolwiek nieprawidłowości w działaniach pozwanego banku, to w ocenie tut. Sądu na tym etapie postępowania zarówno wypowiedzenie umowy kredytowej jak i wystawienie bankowe tytułu egzekucyjnego było ważne i skuteczne.

Zgodnie bowiem z art. 97 ust 1. ustawy z 29 sierpnia 1998 – Prawo bankowe (Dz.U.2012.1376 -j.t.) - bankowy tytuł egzekucyjny może być podstawą egzekucji prowadzonej według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowej albo jest dłużnikiem banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z czynności bankowej i złożyła pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji oraz gdy roszczenie objęte tytułem wynika bezpośrednio z tej czynności bankowej lub jej zabezpieczenia.

Co prawda przed Sądem Rejonowym w Lubinie, I Wydział Cywilny, toczy się sprawa z powództwa E. E. przeciwko Bankowi Spółdzielczemu we W. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności (sygn. I C 1350/13), niemniej Sąd - w myśl art. 316 § 1 in principio k.p.c. – orzeka na podstawie stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, co nastąpiło 9 lipca 2014r.

Jak zaś wynika z informacji uzyskanej przez pracownika tut. Sądu z Sądu Rejonowego w Lubinie (k. 412) – wspomniana sprawa o pozbawienie bankowego tytułu egzekucyjnego wykonalności nadal się toczy, albowiem na 17.07.2014r. (zatem po dacie zamknięcia rozprawy w tej sprawie) wyznaczono kolejny termin rozprawy.

Jeśli zaś chodzi o umowy kredytowe nr: 33/P. (...) z 25 marca 2010 oraz 118/P. (...) z 23.08.2010, którymi pozwany udzielił dwóch kredytów na rzecz (...) Sp. z o.o. w P., które to kredyty poręczyła powódka to zwrócić trzeba uwagę, że zgodnie z art. 876 § 1 k.c. przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego poręczyciel jest odpowiedzialny jak współdłużnik solidarny (art. 881 k.c.), co oznacza, że wierzyciel (w tym wypadku pozwany bank) może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników; art. 366 § 1 k.c.).

Brak było w sprawie twierdzeń powódki, że pozwany nie wykonał swojego świadczenia z tych dwu umów kredytowych wobec (...) Sp. z o.o. w P.. Co więcej, z materiału dowodowego sprawy nie sposób wywieść, że pozwany wykonał nienależycie swoje zobowiązanie. Stosownie zaś do uzgodnień umownych powódka poręczyła solidarnie za ww. dwa kredyty, przeto pozwany, jako wierzyciel z tych dwu umów kredytowych, w związku z bezspornym faktem niespełnienia świadczenia przez dłużnika – kredytobiorcę ( (...) Sp. z o.o. w P.), wykonując należycie swoje zobowiązanie, miał prawo wypowiedzieć te umowy kredytowe, wystawić bankowe tytułu egzekucyjne również przeciwko powódce jako poręczycielowi, a po nadaniu przez właściwy sąd klauzul wykonalności na rzeczone (...), skierować egzekucję przeciwko powódce. Trudno w tym działaniu doszukiwać się nienależytego wykonania zobowiązania przez pozwanego, skoro zobowiązaniem łączącym strony w tym przypadku była umowa poręczenia, a zaistniały przesłanki do wykonania zobowiązania przez poręczyciela (powódkę) z uwagi na niewykonanie zobowiązania przez dłużnika ( (...) Sp. z o.o. w P.).

Poza nie udowodnieniem przez powódkę faktu nienależytego wykonanie przez pozwanego obowiązków umownych, brak było w sprawie wykazania poniesionych przez powódkę szkody w określonej wysokości, oraz zaistnienia adekwatnego związku przyczynowego między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania, a tą właśnie szkodą. Powódka co prawda przedstawiła wyliczenie znajdujące się na k. 397, niemniej nie sposób uznać, że wykazała w trakcie procesu, iż szkodę w takiej wysokości poniosła.

Nie może być bowiem uznane za wiarygodne i wykazujące ponad wszelką wątpliwość wysokość tej domniemanej szkody zestawienie należności za pismem powódki z 23 kwietnia 2014. Powódka wskazuje w tym zestawieniu choćby pozycję (...) P. niewyjaśniając przy tym. czego ta pozycja dokładnie dotyczy.

Z akt Komornika Sądowego przy SR w Nowej Soli L. K., sygn. KM 1508/13 wynika, że egzekucja z wniosku (...) S.A. przeciwko powódce najprawdopodobniej będzie umorzona, albowiem wierzyciel nie wskazał mienia, z którego może być prowadzona egzekucja.

Biorąc choćby tę okoliczność pod uwagę (wobec braku sprecyzowanych twierdzeń i wniosków powódki) Sąd przyjął, że powódka nie poniosła jakiejkolwiek rzeczywistej szkody. Gdyby bowiem uznać, za pozostające w związku przyczynowym okoliczności wypowiedzenia umowy kredytowej nr (...). (...) z 10 września 2012 czy też skierowania przeciwko powódce egzekucji na podstawie (...) nr (...) i (...) nr (...) pozwanego, to wszak nie można uznać (abstrahując od wskazanego wyżej braku wykazania tej okoliczności przez powódkę), że po stronie powódki szkoda w istocie wystąpiła, skoro należności wobec (...) S.A. nie mogły zostać wyegzekwowane przez komornika.

Na marginesie trzeba wskazać, że skoro sama powódka określa przedmiotowy dokument jako zestawienie należności (k. 397) lub zestawienie zobowiązań (k. 396 in fine), to trudno w nim doszukiwać się bezpośredniej i rzeczywistej szkody, która zaistniała w jej majątku na skutek nienależytego wykonania zobowiązania przez pozwanego.

W ocenie Sądu prawidłowe ustalenie wysokości szkody wymagało wzięcia pod uwagę obu w/w okoliczności, przy czym zgodnie z art. 6 k.c. wykazanie wysokości szkody obciążało stronę powodową, gdyż to ona wywodziła z nich skutki prawne w postaci powstania po jej stronie uprawnienia do domagania się od pozwanego odszkodowania w kwocie dochodzonej pozwem.

Powódka na okoliczność wysokości szkody niezaoferowała Sądowi, ponadto wskazane wyżej zestawienie należności, żadnego dowodu, który mógłby doprowadzić do ustalenia faktycznej wysokości szkody poniesionej przez pozwanego.

Mając na uwadze powyższe, skoro powódka nie wykazała wysokości poniesionej szkody na skutek działań pozwanego, Sąd uznał za bezzasadne roszczenie objęte pozwem także z punktu widzenia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego.

Z tych samych przyczyn Sąd uznał za niewykazaną wysokość żądanego zadośćuczynienia za nieuczciwe, zdaniem powódki, działania pozwanego.

Poza tym należy podnieść, że powódka nie wskazała, jakie jej dobro osobiste zostało naruszone, czy nastąpiło to poprzez działanie pozwanego oraz czy ewentualne działanie pozwanego było bezprawne (powódka nie wykazała zatem przesłanek z przepisu art. 24 § 1 k.c.). Trudno zaś uznać, że prowadzenie egzekucji na podstawie tytułu egzekucyjnego z klauzulą wykonalności celem przymusowego odzyskania wymagalnego długu jest działaniem bezprawnym pozwanego.

Na koniec należy zaznaczyć, że powódka nie zaprzeczyła, a tym bardziej nie wskazała jakichkolwiek dowodów wykazujących tezę przeciwną, że w chwili wystawienia (...) nr (...) i (...) nr (...) pozwany dysponował jakąkolwiek wiedzą dotyczącą zmiany miejsca zamieszkania przez powódkę lub, że powódka poinformowała pozwanego o zmianie swojego miejsca zamieszkania. Nawet gdyby powódka udowodniła, że pozwany kierował przeznaczoną dla niej korespondencję na niewłaściwy adres, znając adres aktualny, to i tak nie mogło to wpłynąć na treść rozstrzygnięcia.

O poniesieniu przez powódkę szkody z tej przyczyny można by mówić bowiem tylko wtedy, gdyby powódka wykazała w trakcie procesu, że w przypadku otrzymania przesłanej na właściwy adres korespondencji z banku - przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, zaspokoiłaby roszczenia pozwanego, a co za tym idzie wszczęcie przez bank postępowania egzekucyjnego byłoby zbędne,

Tylko w takim przypadku można by zdaniem Sądu mówić o istnieniu adekwatnego związku przyczynowego między szkodą powódki a domniemanym nienależytym wykonaniem zobowiązania przez bank.

Powódka okoliczności tych, mimo ciążącego na niej obowiązku dowodowego, jednak nie wykazała.

W konsekwencji w pkt 1 wyroku powództwo zostało w całości oddalone.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt 2 wyroku na zasadzie określonej w treści art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Tym samym Sąd kosztami niniejszego procesu obciążył w całości powódkę i zasądził od niej na rzecz pozwanego z tego tytułu, kwotę 7217 zł. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego Sąd ustalił na podstawie § 2 ust. l w zw. z § 3 ust. l w zw. z § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (...) (Dz. U. Nr 163, póz. 1349 ze zm.) doliczając do kwoty 7200 zł wynikającej z przywołanych przepisów kwotę 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

del. SSR Jarosław Marczewski