Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

przy udziale: ./.

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2015 r. w Rybniku

sprawy z odwołania G. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o wysokość renty - przyznanie prawa do odsetek

na skutek odwołania G. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 8 sierpnia 2014 r. Znak (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonej prawo do odsetek, od renty wypłaconej z tytułu niezdolności do pracy od dnia 21 czerwca 2011r. do dnia 31 grudnia 2012r., od dnia 30 kwietnia 2013r. do dnia wypłaty,

2.  oddala odwołanie w pozostałej części.

Sędzia

Sygn. akt IX U 1556/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 08.08.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., na podstawie art. 83 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 118 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił ubezpieczonej G. C. (C.) wypłaty odsetek z tytułu przyznania wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyż organ rentowy nie pozostawał w zwłoce w zakresie wydania decyzji i podjęcia wypłaty świadczenia, gdyż wykonując wyrok Sądu Okręgowego z dnia 18.03.2014r. prawidłowo dokonał wznowienia wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy do dnia 21.06.2011r. do 31.12.2012r. z zachowaniem ustawowych terminów wynikających z przepisów jw.

Ubezpieczona w odwołaniu od decyzji, wniosła o zmianę decyzji poprzez przyznanie ubezpieczonej prawa do odsetek z tytułu przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy od 21.06.2011r. do 31.12.2012r. Ubezpieczona podniosła, że odsetki od organu rentowego przysługują ubezpieczonemu w każdej sytuacji, w której, na podstawie pierwotnego materiału dowodowego, który został przedstawiony ZUS, wydanie prawidłowej decyzji w sprawie ustalenia świadczenia jest możliwe po przeprowadzeniu normalnego postępowania dowodowego, gdyż uznaje się, że przepisy systemowe powinny zmierzać do sprawnego oraz szybkiego ustalenia i wypłaty świadczeń.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak
w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy podniósł, iż tut. Sąd Okręgowy, po ponownym rozpoznaniu sprawy, na skutek wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 23.09.2013r. (syg. akt III AUa 1330/13), wyrokiem z dnia 18.03.2014r. (sygn. akt. IX U 2024/13) zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 25.11.2011r. w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonej prawo do renty. Organ rentowy wskazał, iż realizacja należności nastąpiła z zachowaniem ustawowych terminów, zatem brak jest podstaw do wypłaty odsetek za opóźnienie w wypłacie wyrównania. Wskazał nadto, iż wyrok z dnia 18.03.2014r. wraz z uzasadnieniem wpłynął do organu rentowego w dniu 03.04.2014r., a decyzja wykonująca ten wyrok została wydana w dniu 20.05.2014r. i renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy za okres od 21.06.2011r. do 31.12.2012r. została wypłacona w dniu 27.05.2014r.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił co następuje.

Ubezpieczona w okresie od dnia 03.05.2006r. do dnia 30.09.2009r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia.

Wyrokiem z dnia 20.06.2011r. (sygn. akt IX U 2131/09) tut. Sąd oddalił odwołanie ubezpieczonej od decyzji odmawiającej jej prawa do renty na dalszy okres.

W dniu 09.12.2010r. ubezpieczona włożyła nowy wniosek o przyznanie prawa do renty.

Decyzją z dnia 25.11.2011r. organ rentowy odmówił ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 31.10.2011r., która uznała ubezpieczoną za zdolną do pracy rozpoznając zmiany dyskopatyczne kręgosłupa L-k z podmiotowym zespołem bólowym bez upośledzenia funkcji kręgosłupa i bez cech zespołu korzeniowego, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego bez upośledzenia jego funkcji, nadciśnienie tętnicze.

W wyniku odwołania ubezpieczonej tut. Sąd wyrokiem z dnia 13.03.2013r., o sygn. akt IX U 39/12 zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01.02.2011r. do 31.12.2012r. podzielając opinie biegłych sądowych specjalistów neurologów lek. med. B. B. (1) oraz lek. med. A. M. (1) z dnia 28.05.2012r. i z dnia 16.01.2013r. Z opinii tych wynikało, iż ubezpieczona była częściowo niezdolna do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi od daty złożenia wniosku na okres dwóch lat. Badaniem przedmiotowym biegli rozpoznali uwypuklenie jądra miażdżystego L5-S1 lewostronne z przewlekłym zespołem bólowym korzeniowym i z niedowładem stopy lewej, uwypuklenie jądra miażdżystego C5-C6 z przewlekłym zespołem bólowym obustronnym. Zdaniem biegłych stwierdzone w badaniu neurologicznym objawy korzeniowe i ubytkowe powodowały w stopniu znacznym upośledzenie sprawności ruchowej ubezpieczonej.

Organ rentowy, po otrzymaniu, w dniu 29.03.2013r., wyroku tut. Sądu, o którym mowa powyżej, wraz z jego uzasadnieniem, wniósł apelację do Sądu Apelacyjnego w Katowicach.

W wyniku rozpoznania apelacji organu rentowego Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia 23.09.2013r. (sygn. akt III AUa 1330/13) uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę tut. Sądowi do ponownego rozpoznania. Sąd Apelacyjny polecił, by przy ponownym rozpoznaniu sprawy tut. Sąd zobowiązał autorów opinii z dnia 28.05.2012r. i z dnia 16.01.2013r. do ustosunkowania się do opinii biegłych wydanych w prawie o sygn. akt IX U 2131/09 oraz ustalił, czy w okresie po dniu 20.06.2011r. (tj. po dacie prawomocnego wyroku tut. Sądu z dnia 20.06.2011r. (sygn. akt IX U 2131/09) oddalającego odwołanie ubezpieczonej od decyzji odmawiającej jej prawa do renty na dalszy okres) do dnia 31.12.2012r. ubezpieczona była częściowo niezdolna do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

Po ponowny rozpoznaniu sprawy tut. Sąd wyrokiem z dnia 18.03.2014r. (sygn. akt 2024/13) zmienił zaskarżoną decyzją organu rentowego z dnia 25.11.2011r. w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 21.06.2011r. do dnia 31.12.2012r. Wydając wyrok jw. tut. Sąd oparł się na opiniach uzupełniających biegłych jw.

Biegła B. B. w opinii uzupełniającej z dnia 20.01.2014r. wskazała, iż po ponownej analizie akt sprawy i dokumentacji medycznej oraz innych opinii sądowo-lekarskich nie zmienia swojej opinii wydanej w maju 2012r. i podtrzymuje ją w całości.

Biegły A. M. wskazał natomiast w opinii uzupełniającej z dnia 02.02.2014r. , iż wydając wcześniejszą opinię sprawie IX U 39/12 brał również pod uwagę opinie sądowo- neurologiczne wydane do sprawy o sygnaturze IX U 2131/09, w których ubezpieczona została uznana za zdolną do pracy. Biegły A. M. nie zgodził się z wnioskami opinii wydanymi do sprawy IX U 2131/09.

Po otrzymaniu wyroku tut. Sądu z dnia 18.03.2014r. wraz z uzasadnieniem w dniu 03.04.2014r., organ rentowy decyzją z dnia 20.05.2014r., wykonał tenże wyrok i ustalił ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 21.06.2011r. do dnia 31.12.2012r. i dokonał wypłaty renty w dniu 27.05.2014r.

Ubezpieczona w dniu 30.07.2014r. złożyła w organie rentowym wniosek, w którym domagała się odsetek od zaległej renty. W związku z tymże wnioskiem organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta organu rentowego, akta tut. Sądu o sygn. IX U 2024/13.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny, spójny i przekonywujący, przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Kwestie wydawania decyzji i wypłaty świadczenia reguluje art. 118 ustawy
z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2013r., poz.1440 ze zm.).

Zgodnie z treścią ust. 1 tego przepisu organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3
oraz art. 120.

Natomiast w myśl art. 118 ust 1a w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Według ust 2, jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo do świadczenia oraz jego wysokość, organ rentowy dokonuje wypłaty świadczenia w terminie określonym w ust. 1.

W myśl ust. 4 przepisy powyższe stosuje się także przy dokonywaniu wypłaty wynikającej z decyzji ponownie ustalającej prawo do świadczenia lub jego wysokość,
z zastrzeżeniem ust. 5.

Zgodnie z ust. 5 wypłata świadczenia wynikająca z decyzji, o której mowa w ust. 4, następuje w najbliższym terminie płatności świadczenia albo w następnym terminie płatności, jeżeli okres między datą wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji a najbliższym terminem płatności jest krótszy niż 30 dni.

Z kolei podstawę prawną do wypłaty odsetek przez ZUS zawiera art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 1442 ze zm.). Przepis ten stanowi, że jeżeli Zakład – w terminach przewidzianych
w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych – nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 85 ust. 2 powołanej ustawy Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady wypłacania odsetek.

Na podstawie powyższej delegacji ustawowej zostało wydane Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 1999r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1999 r. nr 12, poz. 104).

Powyższy przepis wyraźnie wskazuje, że ZUS jest zobowiązany do wypłaty odsetek w wysokości określonej przepisami prawa cywilnego wówczas, gdy w następstwie okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność, nie ustali prawa do świadczenia lub nie dokona jego wypłaty w przewidzianych przepisami terminach ich przyznawania i wypłacania. Chodzi zatem o wypłatę odsetek za zwłokę w wypłacie świadczenia, powstałą na skutek okoliczności, za które organ odpowiada.

W niniejszej sprawie, ocenie Sądu, za datę wyjaśnienia ostatniej okoliczności sprawy, pozwalającą na wydanie decyzji przez organ rentowy, należy uznać doręczenie organowi rentowemu odpisu pierwotnego orzeczenia Sądu, tj. wyroku z dnia 13.03.2013r., o sygn. akt IX U 39/12 wraz z jego uzasadnieniem, gdy w tym uzasadnieniu został ustalony stan zdrowia ubezpieczonej powodujący jej niezdolność do pracy, gdy te ustalenia stały się podstawą przyznania prawa do świadczenia w ponownym rozstrzygnięciu, gdy zarówno biegła B. B., jak i biegły A. M. swoje opinie w postępowaniu IX U 2024/13 podtrzymali. Doręczenie to nastąpiło w dniu 29.03.2013r. i stąd, zdaniem Sądu , decyzja powinna być wydana i świadczenie wypłacone w dniu 29.04.2013r. i organ rentowy postaje w zwłoce od dnia 30.04.2013r. do dnia wypłaty.

Wyliczenia tego terminu Sąd dokonał na podstawie art. 118 i następnych, ustawy z dnia 17.12.1998r., powołanych powyżej.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, w pkt 1 wyroku Sąd zmienił zaskarżoną decyzję z mocy art. 477 ¹⁴ §2 kpc i przyznał ubezpieczonej prawo do odsetek, od renty wypłaconej z tytułu niezdolności do pracy od dnia 21 czerwca 2011r. do dnia 31 grudnia 2012r., od dnia 30 kwietnia 2013r. do dnia wypłaty.

W pkt 2 wyroku z mocy art. 477 ¹⁴ §1 kpc Sąd oddalił odwołanie w pozostałej części, tj. w zakresie żądania wypłaty odsetek za okres wcześniejszy, jako bezzasadne, gdyż uznał, że sprawa w zakresie stanu zdrowia ubezpieczonej wymagała wyjaśnienia, dopuszczenia dowodu z opinii biegłych, oceny tych dowodów przez Sąd, zwłaszcza w sytuacji, że w poprzedniej sprawie przyjęto brak niezdolności ubezpieczonej do pracy i te ustalenia nakładały się na ustalenia dokonane w sprawie niniejszej, a więc sprawa nie była jednoznaczna orzeczniczo w zakresie stanu zdrowia ubezpieczonej.

SSO Maria Konieczna