Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 23/15

UZASADNIENIE

A. P. (1) reprezentująca małoletniego D. P. pozwem z dnia 27 stycznia 2015 roku wniosła o zasądzenie od A. P. (2) tytułem alimentów kwoty po 800 zł miesięcznie płatnych do rąk matki małoletniego do 10 dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (d. pozew k. 2 akt).

Pozwany A. P. (2) uznał powództwo do kwoty 500 zł (d. stanowiska stron na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2015 r. k. 24 akt).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań stron (k. 24-27) oraz dołączonych przez strony dokumentów w postaci: odpisu skróconego aktu urodzenia D. P. (k. 3), zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach A. P. (1) (k. 4, 23), zaświadczeniu o zatrudnieniu i zarobkach A. P. (2) (k. 20) oraz zaznaniu o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2014 r. A. P. (2) (k. 21-22) Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Małoletni D. P. ur. (...) w W. (d. odpis skrócony aktu urodzenia - k. 3) pochodzi ze związku (...) z domu W.. Małoletni zamieszkuje wraz z matką w O. - M. w wynajmowanym przez nią mieszkaniu i pozostaje pod jej bezpośrednią opieką. Matka dziecka ma wykształcenie podstawowe. Od 1 maja 2014 r. jest zatrudniona jako sprzedawca w sklepie w wymiarze ¾ etatu na podstawie umowy o pracę na czas określony do 28 lutego 2017 r. ze średnim wynagrodzeniem brutto za okres styczeń – marzec 2015 r. w kwocie 1 644, 74 zł miesięcznie (d. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k. 23 akt). A. P. (1) pracuje z reguły w godz. 9.00 – 17.00, czasami krócej (d. zeznania A. P. (1) k. 24-25). Koszty związane z utrzymaniem mieszkania, w którym zamieszkuje małoletni wraz z matką wynoszą ok. 1200 zł miesięcznie, w tym czynsz – 900 zł, gaz - 200 zł, wywóz nieczystości oraz śmieci – 100 zł (d. zeznania A. P. (1) k. 24-25 akt).

D. P. ma obecnie 5 lat i uczęszcza do przedszkola, gdzie przebywa w godzinach 8:30-16.00. Miesięczne opłaty za przedszkole i inne zajęcia edukacyjne małoletniego wynoszą ok. 350-370 zł (w tym wyżywienie małoletniego w przedszkolu – 175 zł (małoletni je w przedszkolu śniadanie, obiad i kolacje), środki czystości – ok. 10 zł, opłata na radę rodziców – 30 zł, pobyt dziecka ponad bezpłatne godziny – ok. 60 zł, język angielski – 25 zł, tańce – 30 zł, rytmika – 30 zł). Ponadto na leki dla syna A. P. (1) wydaje ok. 90-100 zł miesięcznie (małoletni ma podejrzenie astmy oskrzelowej), na zakup środków czystości dla małoletniego ok. 50 zł miesięcznie, zaś na zakup ubrań ok. 80 zł miesięcznie. Ponadto czasami A. P. (1) zabiera syna do kina, na co wydaje ok. 20 miesięcznie. (d. zeznania A. P. (1) k. 25 akt).

Małoletni jest przyprowadzany do przedszkola przez matkę, zaś odbierany z przedszkola przez ojca, u którego następnie przebywa do godz. ok. 19:00-20.00 i gdzie m.in. spożywa posiłek. Następnie pozwany odwozi syna do A. P. (1). Ponadto małoletni przebywa z ojcem w co drugą niedzielę w godzinach 10:00 – 20:00 (d. zeznania stron k. 25-26 akt). W opiece nad synem pomaga A. P. (1) jej matka, która zajmuje się dzieckiem w soboty, gdy A. P. (1) pracuje. Ponadto matka wspiera także A. P. (1) finansowo, w tym w szczególności zaciągnęła dla niej dwie pożyczki, z czego z jednej A. P. (1) sfinansowała zakup samochodu. A. P. (1) czasami korzysta także z finansowego wsparcia siostry, która pożycza jej drobne kwoty (d. zeznania A. P. (1) k. 26-27 akt).

Ojciec dziecka – A. P. (2) mieszka wraz z rodzicami w należącym do nich domu w O. i dokłada się do kosztów utrzymania domu w kwocie 300 zł miesięcznie. A. P. (2) posiada wykształcenie zawodowe w zawodzie sprzedawca, jest zatrudniony jako kierowca – sprzedawca w przedsiębiorstwie (...). Do obowiązków pozwanego należy rozwiezienie pieczywa do wskazanych sklepów w W., a następnie sprzedaż pieczywa i mleka w systemie obwoźnym. Jest zatrudniony na czas nieokreślony i uzyskuje wynagrodzenie w kwocie 1750 zł brutto miesięcznie. (d. zaświadczenia o zatrudnieniu k. 20 akt, zeznanie PIT 37 za 2014 r. k. 21-22 verte, zeznania A. P. (2) k. 25 akt).

Pozwany pracuje od godz. 2.00 do godz. 11.00-12.00, ponosi koszty dojazdu do pracy do miejscowości W. w wysokości ok. 100-120 zł miesięcznie, na odzież dla siebie wydaje ok. 1000 zł rocznie. Nie posiada żadnych nieruchomości, zaś do pracy dojeżdża należącym do jego ojca samochodem marki O. (...) z 1999 r. (d. zeznania stron k. 24-27).

A. P. (2) jest aktywnym ojcem, kupuje synowi odzież oraz zapewnia mu rozrywki, takie jak basen, kino, cyrk. W związku z koniecznością zakupu dla syna obuwia ortopedycznego przekazał ponadto A. P. (1) kwotę 400 zł. (d. zeznania A. P. (2) k. 26 akt).

Sąd dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd uznał za wiarygodne wszystkie dokumenty przedstawione przez strony i załączone do akt sprawy, jak również zeznania A. P. (2), albowiem były one spójne, logiczne oraz zbieżne z dołączonymi przez pozwanego dokumentami. Zeznania A. P. (1) Sąd uznał natomiast za wiarygodne w przeważającej części. Sąd nie dał wiary tym zeznaniom w zakresie w jakim wynika z nich, że A. P. (1) na wyżywienie syna poza przedszkolem wydaje ok. 1200 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu wskazana przez A. P. (1) kwota, jaką ma ona ponosić na wyżywienie syna poza przedszkolem, tj. 1200 zł miesięcznie jest zdecydowanie zbyt wysoka, tym bardziej, że małoletni śniadania, obiady i podwieczorki je w przedszkolu (a koszt tych posiłków to jedynie 175 zł), ponadto po przedszkolu od godz. 16.30 do 19.00-20.00 oraz w co drugą niedzielę od godz. 10.00 do 19.00-20.00 przebywa u ojca, gdzie także spożywa posiłki. Zdaniem Sądu, mając na uwadze koszt wyżywienia małoletniego w przedszkolu, czas, jaki D. P. spędza u ojca oraz wskazane przez powódkę dania, jakie małoletni spożywa u niej na kolację (takie jak jajecznica z trzech jaj, płatki na mleku), ponoszony przez A. P. (1) koszt wyżywienia małoletniego poza przedszkolem nie powinien przekraczać kwoty 300 zł i nie powinien być wyższy o więcej niż 150 zł od kosztów wyżywienia małoletniego powoda ponoszonych przez pozwanego.

Ponadto Sąd nie dał wiary twierdzeniom A. P. (1) co do osiąganych przez pozwanego dochodów, na które składać się mają stała pensja w wysokości ok. 2100-2200 zł miesięcznie, udział w zysku z handlu obwoźnego prowadzonego w czasie pracy w wysokości ok. 50-100 zł dziennie oraz dochody ze sprzedaży paliwa z samochodu pracodawcy, którym pozwany się porusza. Sąd nie dał wiary zeznaniom matki małoletniego powoda we wskazanym powyżej zakresie, albowiem w tym zakresie były one sprzeczne zarówno z zeznaniami pozwanego jak i przedstawionymi przez niego dokumentami w postaci zaświadczenia o zarobkach i kopii deklaracji PIT – 37 za 2014 r. Nadto doświadczenie życiowe wskazuje, iż nieprawdopodobne jest, aby pracodawca pozwanego nie zorientował się, że ten systematycznie kradnie paliwo z używanego przez niego samochodu.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z dyspozycją art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, natomiast art. 135 § 1 kro stanowi, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

W ocenie Sądu niewątpliwym jest, iż na pozwanym ciąży obowiązek alimentacyjny względem swojego dziecka D. P..

Małoletni ma obecnie 5 lat i uczęszcza do przedszkola. Na usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem D. P. składają się koszty jego wyżywienia, odzieży, środków czystości, opłaty za przedszkole i inne zajęcia edukacyjne, koszty leczenia, koszty zapewnienia małoletniemu rozrywek a także jego udział w kosztach utrzymania mieszkania. Biorąc to pod uwagę Sąd ustalił, że usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego, jednakże poza kosztami jego ubrania, rozrywki i kosztów zużytych przez niego mediów, a także kosztami wyżywienia małoletniego poza przedszkolem wynoszą ok. 950 zł miesięcznie i na kwotę tę składają się: opłaty za przedszkole i inne opłaty z tym związane – ok. 350-370 zł miesięcznie, wydatki na środki czystości i higieny – 50 zł, wydatki na leki – 90-100 zł, połowa czynszu za mieszkanie w którym małoletni mieszka razem z matką – 450 zł miesięcznie.

Jednocześnie w ocenie Sądu, doświadczenie życiowe wskazuje, iż biorąc po uwagę wiek, wykształcenie, a także stan zdrowia pozwanego i matki małoletniego powoda, uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753), przekraczają osiągane przez niego dochody i wynoszą ok. 1800 zł netto miesięcznie, zaś możliwości zarobkowe A. P. (1) (chociażby z uwagi na jej wykształcenie) są niższe niż pozwanego i wynoszą ok. 1200-1300 zł netto miesięcznie.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że zasadne będzie zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego powoda alimentów w kwocie 600 zł, czyli w wysokości przekraczającej połowę kwoty stanowiącej sumę:

1)  usprawiedliwionych miesięcznych kosztów utrzymania małoletniego (nie obejmujących jednakże kosztów jego ubrania, rozrywki, kosztów zużywanych przez niego mediów oraz wyżywienia poza przedszkolem), wynoszących ok. 950 zł oraz

2)  kwoty 150 zł stanowiącej różnicę między miesięcznymi kosztami wyżywienia małoletniego poza przedszkolem ponoszonymi przez A. P. (1) a tymi kosztami ponoszonymi przez A. P. (2).

Ustalając wysokość alimentów należnych małoletniemu od pozwanego (a płatnych do rąk matki małoletniego) Sąd miał na uwadze, że pozwany jest aktywnym ojcem, angażującym się w bieżącą opiekę nad dzieckiem, a małoletni przebywa u niego w dni robocze, po powrocie z przedszkola, ok. 3 godziny dziennie (do godz. 19.00-20.00), oraz przez około 9-10 godzin w co druga niedzielę. W czasie pobytu u ojca małoletni spożywa posiłki i zużywa media, a nadto pozwany regularnie zapewnia mu rozrywkę i dokonuje zakupu różnych ubrań. Tym samym pozwany dobrowolnie, niejako „w naturze”, zaspokaja część potrzeb powoda w zakresie w rozrywki, zaopatrzenia w odzienie, dostarczenia wyżywienia oraz dostępu do mediów, co zdaniem Sądu nie może nie wpływać na wysokość zasądzonych od pozwanego alimentów. Sąd podziela bowiem pogląd wynikający z uzasadnienia uchwały SN z 22 września 1966 r. (III CZP 72/66, OSNCP 1967, nr 1, poz. 13), zgodnie z którym, jeżeli rodzic pozwany o zasądzenie alimentów pokrywa dobrowolnie pewne koszty utrzymania dziecka, to przyjąć trzeba, że wypełnia on już swój obowiązek alimentacyjny w tym zakresie, co nie może pozostać bez wpływu na określenie przez sąd wysokości przypadających od niego alimentów. Umożliwienie dobrowolnego zaspokajania części potrzeb dziecka rodzicowi, z którym ono stale nie mieszka, leży, zdaniem Sądu, zarówno w interesie rodzica jak i dziecka, albowiem angażuje rodzica w wychowanie dziecka i sprzyja podtrzymywaniu z nim więzi. (tak też J. Wierciński, Komentarz do art. 133 kro, Lex). Na powyższy aspekt zwrócił uwagę także pozwany, wskazując, że chce być czynnym tatą i chce, aby syn wiedział, że angażuje się w jego wychowanie.

Zdaniem Sądu zasądzona od A. P. (2) kwota nie obciąża nadmiernie pozwanego i nie przekracza jego możliwości zarobkowych i majątkowych, stanowiących górną granicą świadczeń alimentacyjnych.

Z kolei kwota żądana przez matkę małoletniego, tj. 800 zł miesięcznie, jest wygórowana i nie uwzględnia faktu, iż pozwany w chwili obecnej dobrowolnie zaspokaja część potrzeb małoletniego oraz, że czynnie angażuje się w wychowanie syna i bieżącą pieczę nad nim.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od A. P. (2) na rzecz D. P. alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego do 10 każdego miesiąca z góry, poczynając od 27 stycznia 2015 r. tj. od dnia wniesienia powództwa, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc, zaś o nieuiszczonych kosztach sądowych na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc.