Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2015 roku.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Andrzeja Mazurkiewicza Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu dnia 10 lutego 2015 roku

sprawy K. N.

syna K. i M. z domu O., urodzonego (...) w W.

oskarżonego z art. 178a§1kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 27 października 2014 roku, sygnatura akt III K 685/14

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 66 § 1 kk w zw. z art. 67 § 1 kk warunkowo umarza postępowanie karne przeciwko K. N. o czyn z art. 178 a § 1 kk opisany w części wstępnej wyroku na okres próby wynoszący rok, nadto za podstawę wymierzenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych oraz świadczenia pieniężnego orzeczone w punkcie II i III dyspozycji przyjmuje art. 67 § 3 kk;

II. w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III. wydatkami w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Sygnatura akt IV Ka 25/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 27 października 2014r. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, w sprawie o sygn. akt III K 685/14, uznał K. N. za winnego tego, że w dniu 06 czerwca 2014r. w W., woj. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości przy stwierdzonym stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu wynoszącym 0,31 mg/l kierował samochodem marki N. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w ruchu lądowym, tj. czynu z art. 178a§1 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wysokości 30 stawek dziennych po 20 złotych każda.

Nadto na podstawie art. 42§2 k.k. orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku, zaliczając na poczet tego środka karnego okres zatrzymania dokumentu prawa jazdy (...) od dnia 06.06.2014r. do dnia 27.10.2014r. (art. 63§2 k.k.), jak też na podstawie art. 49§2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 100 złotych oraz obciążył go kosztami sądowymi, tj. wydatkami w kwocie 90 złotych oraz opłatą w kwocie 60 złotych.

Z rozstrzygnięciem tym nie pogodził się oskarżony, który za pośrednictwem swego obrońcy zaskarżył wyrok na swoją korzyść w części, tj. co do pkt I, zarzucając na podstawie art. 438 pkt 2, 3 i 4 k.p.k.:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść uzasadnienia - art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. przez uchybienie zasadzie swobodnej oceny dowodów i przez niedostateczne rozpatrzenie warunków i właściwości osobistych oskarżonego jak również okoliczności, które spowodowały, że oskarżony miał prawo przypuszczać iż będąc trzeźwy prowadzi pojazd;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku, polegający na przyjęciu, iż nie zachodzą przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania i to pomimo przytoczenia w części motywacyjnej wyroku pozytywnej prognozy do oskarżonego posiadającego nienaganną opinię środowiskową i upatrywanie przesłanki negatywnej do zastosowania art. 66 k.k. w wyjaśnieniu oskarżonego iż zaistniała sytuacja skomplikowała jemu życie zawodowe co zostało przyjęte przez Sąd jako nie wykazanie skruchy;

3.  rażącą niewspółmierność kary wyrażającą się w wymierzeniu oskarżonemu jako skutek incydentalnego naruszenia przez niego prawa kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania w sytuacji gdy również strona podmiotowa wskazuje na zasadność zastosowania warunkowego umorzenia postępowania.

Podnosząc te zarzuty apelujący wniósł o zmianę wyroku w punkcie I przez zastosowanie art. 66 k.k. i art. 67 k.k.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna w zasadniczej części, a to co do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, skutkującego stwierdzeniem negatywnej przesłanki do zastosowania art. 66 k.k.

Niemniej zauważyć należy, że – wbrew zarzutowi z pkt 3 petitum apelacji – Sąd Rejonowy w Wałbrzychu nie wymierzył oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, ale karę grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych po 20 złotych każda.

Abstrahując od tej „nieścisłości” zarzutów, zgodzić się należy z apelującym, że poczynione przez sąd meriti ustalenia, w powiązaniu z wyjaśnieniami K. N., których tenże sąd nie zakwestionował (nie ma w uzasadnieniu jakiejkolwiek oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, prócz niejednoznacznego sformułowania, że „sprawstwo i wina (…) nie budzi wątpliwości (…) na powyższe wskazują wyjaśnienia samego oskarżonego” – k. 37), a z których wynika, że zanim włączył się do ruchu, podjął próbę weryfikacji swego stanu trzeźwości.

Gdy te okoliczności powiąże się ze stanem nietrzeźwości K. N. (0,31 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. 0,6 promila alkoholu we krwi), to istotnie można z całą stanowczością stwierdzić, iż było to incydent w życiu oskarżonego. Niewątpliwie przy tym dla osoby, która prowadzi działalność gospodarczą, utrata uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi oraz skazanie za przestępstwo umyślne, jest sytuacją komplikującą życie i to w stopniu znacznym. Jest to zatem stwierdzenie pewnego faktu, które nie może być poczytane za przejaw braku skruchy. Niemniej - co podkreślić należy z całą stanowczością - kwestie te same w sobie nie mogą prowadzić do łagodniejszego traktowania sprawcy występku z art. 178a§1 k.k.

Najistotniejszą przesłanką warunkowego umorzenia postępowania, jest to, aby wina sprawcy i społeczna szkodliwość popełnionego przez niego czynu nie były znaczne. Wskazane w art. 66 § 1 k.k. właściwości i warunki osobiste sprawcy, jego postawa i dotychczasowy sposób życia stanowią odrębną przesłankę warunkowego umorzenia postępowania i nie mogą one być uwzględniane – jak to akcentował apelujący - w ocenie społecznej szkodliwości popełnionego czynu i winy sprawcy, tj. przemawiać za ich „znacznością" lub „nieznacznością". Przesłanka ta wchodzi w grę dopiero po ustaleniu, iż społeczna szkodliwość czynu i wina sprawcy nie są znaczne (vide wyrok SA w Warszawie z dnia 07.09.2011r., sygn. akt II SA/Wa796/11, Lex nr 966506).

Prawdą jest, że oskarżony do momentu wyruszenia z domu do chwili zatrzymania ok. godziny 7.00 na ul. (...) w W. przejechał znaczny odcinek, to jednakże okoliczność ta sama w sobie nie stanowi o znaczności stopnia czy to zawinienia, czy społecznej szkodliwości czynu, którego się dopuścił. Niemniej każdy przypadek należy ocenić oddzielnie, zaś nagminność zachowań tego rodzaju na terenie właściwości danego sądu, czy w skali kraju, sama w sobie również nie wpływa na stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu w konkretnym przypadku.

Z tych też względów sąd odwoławczy, odmiennie aniżeli sąd orzekający uznał, że K. N., choć dopuścił się występku z art. 178a§1 k.k. (tu materiał dowodowy jest wręcz bezsporny), to jednakże okoliczności poprzedzającego jego popełnienie (użycie prywatnego alkomatu), stopień nietrzeźwości K. N., pozwalają ustalić, że w tym konkretnym przypadku stopień społecznej szkodliwości i zawinienia nie są znaczne, zaś właściwości i warunki osobiste oraz sposób życia oskarżonego, który dotychczas nie był karany sądownie, uprawniają do przyjęcia, że będzie on przestrzegał zasad porządku prawnego i nie popełni ponownie przestępstwa mimo, iż to postępowanie zostanie warunkowo umorzone.

W ocenie sądu ad quem roczny okres próby będzie czasem wystarczającym do zweryfikowania tej pozytywnej prognozy.

Z uwagi na warunkowe umorzenie postępowania karnego, aprobując orzeczenie wobec oskarżonego środków karnych, sąd odwoławczy jedynie zmienił podstawę prawną ich zastosowania (art. 67§3k.k.).

Zasadnym było także obciążanie oskarżonego kosztami postępowania karnego wynikłego z jego sprzecznego z prawem zachowania, a ponieważ także w przypadku warunkowego umorzenie postępowania w stosunku do sprawcy Ustawa z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych przewiduje wymierzenie opłaty w wysokości do 60 do 100 złotych (art. 7), rozstrzygnięcie to utrzymane zostało w mocy.

Z uwagi zaś na wynik postępowania odwoławczego, tj. uwzględnieniem apelacji pochodzącej od obrońcy oskarżonego, sąd odwoławczy wydatkami związanymi z tym postępowaniem obciążył Skarb Państwa.