Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. B. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 12 czerwca 2014 roku nr (...)

w sprawie J. B. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 806/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 kwietnia 2015 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 12.06.2014 r. odmówił J. B. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swej decyzji organ rentowy powołując się na art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 39 poz. 353 z póź. zm.) wskazał, iż komisja lekarska ZUS - orzeczeniem z dnia 05.06.2014 r. stwierdziła, że odwołujący jest zdolny do pracy.

J. B. (1) wniósł odwołanie od powyższej decyzji, wskazując, że jest ona krzywdząca. Nie zgadza się z rozstrzygnięciem bowiem wbrew stanowisku organu rentowego, schorzenia na które choruje nie ustąpiły, a stan zdrowia nie uległ poprawie. Po otrzymaniu renty podjął ponownie zatrudnienie z uwagi na bardzo trudna sytuację finansową rodziny i chorobę nowotworową żony. Odwołujący domagał się zmiany zaskarżonej decyzji organu rentowego poprzez przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy:

J. B. (1) urodzony w dniu (...) ma wykształcenie średnie zawodowe o specjalności technik automatyk, pracował jako sprzedawca, kierowca, instruktor, pracownik ochrony, ślusarz, obecnie zatrudniony jako kontroler jakości na podstawie umowy o pracę od 16.05.2013 r. do 30.04.2015 r. Odwołujący w okresie od 23.03.2013 r. do 31.03.2014 r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 28.02.2014 r. odwołujący złożył do organu rentowego wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Orzeczeniem Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. z dnia 09.03.2015 r. został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na okres od stycznia 2010 r. do 31.03.2019 r. z powodu schorzenia oznaczonego symbolem „05-R” ze wskazaniem pracy w warunkach pracy chronionej.

(dowód: wniosek z dnia 28.02.2014 r. –k. 66 ar czVII,

orzeczenie z dnia 09.03.2015 r. –k. 52 as).

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u J. B. (1) niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz. 1118 z późń zm.) Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu kardiologii, chirurgii-ortopedii, neurologii i psychiatrii.

Na podstawie wyników badań, w tym osobistego badania odwołującej i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły kardiolog i neurolog, w zbiorczej opinii pisemnej, rozpoznali u odwołującego:

- nadciśnienie tętnicze I/II stopnia ESC/ESH,

- przebyty zabieg operacyjny odcinka lędźwiowego kręgosłupa z okresowym zespołem bólowym bez upośledzenia funkcji kręgosłupa, nie stwierdza się objawów korzeniowych w kończynach górnych czy dolnych.

Odwołujący z uwagi na schorzenia reprezentowane przez biegłych nie jest niezdolny do pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, odwołujący zgłasza dolegliwości kręgosłupa oraz stawów łokciowych. W badaniu przedmiotowym stwierdza się podwyższone wartości ciśnienia tętniczego. Poza tym bez zmian patologicznych: ruchomość kręgosłupa jest prawidłowa, objawy rozciągowe w kończynach górnych i dolnych są ujemne. Chód jest prawidłowy, kończyny górne i dolne o symetrycznych obwodach bez cech zaników mięśniowych. Próba Romberga ujemna. Nadciśnienie tętnicze pierwotne, łagodne, bez udokumentowanych istotnych zmian narządowych nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy.. Bóle kręgosłupa lędźwiowego bez istotnego ograniczenia funkcji kręgosłupa, bez objawów korzeniowych, nie powodują długotrwałej niezdolności do pracy. Badanie NMR odcinka lędźwiowego kręgosłupa wykonane w lipcu 2014 r. – wykluczyło cechy ucisku na korzenie nerwowe. Badanie wykazało niewielkie zmiany zwyrodnieniowe z wypukliną jądra miażdżystego na poziomie L5-S1 na głębokość 4 mm bez ucisku na struktury nerwowe. Zgłaszane dolegliwości bólowe nie wynikają ze zmian w kręgosłupie lędźwiowym. Pod względem neurologicznym i kardiologicznym brak podstaw do stwierdzenia długotrwałej niezdolności do pracy.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 19-22 as/.

Na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły chirurg-ortopeda stwierdził, że odwołujący choruje na:

- stan po operacjach przepuklin pachwinowych lewej i prawej (2007 i 2013),

- przebyte nawrotowe zapalenie nadkłykcia bocznego prawej kości ramiennej (2005 i 2011),

- chorobę zwyrodnieniową stawów obwodowych (łokciowych, krzyżowo-biodrowych i biodrowych).

Biorąc pod uwagę rozpoznane u odwołującego schorzenia metaboliczne oraz stopień ich nasilenia odwołujący jest zdolny do pracy.

Przepukliny pachwinowe są zoperowane, wygojone i bez dysfunkcji narządu. W badaniu stawów łokciowych nie stwierdzono aktualnie w badaniu fizykalnym zmian patologicznych z dysfunkcją stawów. Ruchomość w stawach prawidłowa, bez ograniczenia ruchomości w zgięciach, supinacji i pronacji przedramienia prawego bez zaników mięśniowych. Zakres ruchów w kończynach górnych bez ograniczeń. Stwierdzone zmiany zwyrodnieniowe w stawach krzyżowo-biodrowych i biodrowych oraz w obrębie obu dłoni nie wykazują takiego stopnia dysfunkcji stawów, która uzasadniałaby orzeczenie niezdolności do pracy z powodów ortopedycznych schorzeń narządu ruchu, odwołujący nie jest niezdolnych do pracy.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 26-28 as/.

Biegły sądowy z zakresu psychiatrii stwierdził u odwołującego:

- przebyte zaburzenia adaptacyjne.

W oparciu o przeprowadzone badanie oraz wyniki badań specjalistycznych – brak dokumentacji dot. stanu psychicznego czy leczenia psychiatrycznego - biegły sądowy psychiatra uznał, że odwołujący nie jest niezdolny do pracy z przyczyn psychiatrycznych.

W uzasadnieniu opinii biegły podniósł, że odwołujący nigdy nie leczył się psychiatrycznie. W czasie pobytu na oddziale neurologicznym w 2012 r. był konsultowany psychiatrycznie z rozpoznaniem „reakcja nerwicowa lękowa”, nie zalecano leczenia farmakologicznego po wypisie. W czasie obecnego badania psychiatrycznego u odwołującego nie stwierdza się istotnych odchyleń od stanu prawidłowego – w tym zaburzeń funkcji poznawczych, zaburzeń nastroju, zaburzeń psychotycznych. Odwołujący zachowuje aktywność zawodową na poziomie kwalifikacji – kontroler jakości. Obecny stan psychiczny i funkcjonowanie nie dają podstaw do uznania odwołującego za niezdolnego do pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji.

(dowód: opinia sądowo- lekarska - k. 40-42 as,

Wydane w tym zakresie opinie biegłych sądowych Sąd uznał za trafne i dostatecznie wyjaśniające przedmiot sporu, gdyż zostały wydane przez specjalistów z tego rodzaju schorzeń na jakie choruje odwołujący, po wnikliwej analizie aktualnych wyników badań oraz zebranej aktach sprawy dokumentacji lekarskiej.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy nie kwestionował opinii.

Odwołujący kwestionował opinie biegłych sądowych przedkładając dodatkowe zaświadczenia lekarskie wydane przed i po dniu wydania zaskarżonej decyzji. Dokumentacja medyczna wydana przed wydaniem zaskarżonej decyzji oraz przed dniem 01.01.2015 r. była przedmiotem oceny także biegłych sądowych. Sąd nie podzielił zastrzeżeń odwołującego do opinii biegłych uznając, iż w pełni zasługują one na uwzględnienie jako prawidłowo przeprowadzony dowód sądowo-lekarski zwłaszcza, iż zastrzeżenia odwołującego nie miały merytorycznego charakteru ograniczając się do negacji wniosków. W przekonaniu Sądu zastrzeżenia zgłoszone przez odwołującego nie znajdują potwierdzenia w świetle analizy przedmiotowych opinii. W opiniowaniu sądowo-lekarskim zdaniem Sądu istotne znaczenie ma bowiem stopień naruszenia funkcji organizmu spowodowany stanem lub procesem chorobowym w odniesieniu do zdolności bądź niezdolności do pracy. Natomiast mnogość rozpoznanych schorzeń, stałe leczenie – nie przekładają się automatycznie na stopień zdolności do pracy. Subiektywne odczucia odwołującej muszą być oceniane w toku badania klinicznego i obiektywnie zweryfikowane. Obiektywna weryfikacja nie zawsze jednak spełnia oczekiwania stron zwłaszcza w postępowaniu w sprawach rentowych - co jednakże nie przesądza automatycznie, że opinia wydana jest z naruszeniem obiektywizmu i bezstronności.

W orzecznictwie wskazuje się słusznie, że nie uzasadnia potrzeby powołania innego biegłego jedynie ta okoliczność, że opinia powołanego już biegłego jest dla strony – w jej odczuciu niekorzystna (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 22.07.1997 r., I CKN 174/97, nie publ.).

Dowody z dokumentów zalegających w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności, a ponadto ich nie były kwestionowane przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. B. (1) od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 12.06.2014 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U., Nr 162., poz 1118, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

W myśl art. 107 powołanej ustawy prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy ubezpieczony, ze względu na stan zdrowia był niezdolny do pracy, czy też był zdolny do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. W toku postępowania sądowego ubezpieczony został poddany badaniu przez biegłych, którzy wydali opinię na podstawie osobistego badania odwołującego, dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach rentowych i w aktach sprawy. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 maja 1999 r. II UZ 52/99 wskazał, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. (OSNP 2000/15/601). W uzasadnieniu tego postanowienia wyjaśnił, że w „postępowaniu, wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym nie ustala prawa do świadczeń, i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji (art. 477 § 2, art. 477 ¹⁴ § 2 i art. 477 ^14a KPC).”

Sąd w oparciu o opinie biegłych kardiologa, neurologa, chirurga-ortopedy i psychiatry stwierdził u odwołującego brak niezdolności do pracy jako jednej z niezbędnych przesłanek uzasadniających przyznanie prawa do renty od dnia 01.04.2014 r. Stwierdzone schorzenia tj. nadciśnienie tętnicze I/II stopnia ESC/ESH, przebyty zabieg operacyjny odcinka lędźwiowego kręgosłupa z okresowym zespołem bólowym bez upośledzenia funkcji kręgosłupa, bez objawów korzeniowych w kończynach górnych czy dolnych, stan po operacjach przepuklin pachwinowych lewej i prawej (2007 i 2013), przebyte nawrotowe zapalenie nadkłykcia bocznego prawej kości ramiennej (2005 i 2011), choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych (łokciowych, krzyżowo-biodrowych i biodrowych), przebyte zaburzenia adaptacyjne w aktualnym stopniu zaawansowania nie uzasadniają uznania J. B. (1) za nawet częściowo niezdolnego do pracy. Odwołujący od dnia 01.04.2014 r. jest zdolny do pracy zgodnie z kwalifikacjami jako pracownik fizyczny, mechanik, kontroler jakości. W badaniu przedmiotowym u odwołującego stwierdza się podwyższone wartości ciśnienia tętniczego. Poza tym bez zmian patologicznych: ruchomość kręgosłupa jest prawidłowa, objawy rozciągowe w kończynach górnych i dolnych są ujemne. Chód jest prawidłowy, kończyny górne i dolne o symetrycznych obwodach bez cech zaników mięśniowych. Próba Romberga ujemna. Nadciśnienie tętnicze pierwotne, łagodne, bez udokumentowanych istotnych zmian narządowych nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy. Bóle kręgosłupa lędźwiowego bez istotnego ograniczenia funkcji kręgosłupa, bez objawów korzeniowych, nie powodują długotrwałej niezdolności do pracy. Badanie NMR odcinka lędźwiowego kręgosłupa wykonane w lipcu 2014 r. – wykluczyło cechy ucisku na korzenie nerwowe. Badanie wykazało niewielkie zmiany zwyrodnieniowe z wypukliną jądra miażdżystego na poziomie L5-S1 na głębokość 4 mm bez ucisku na struktury nerwowe. Pod względem neurologicznym i kardiologicznym brak podstaw do stwierdzenia długotrwałej niezdolności do pracy. Przepukliny pachwinowe są zoperowane, wygojone i bez dysfunkcji narządu. W badaniu stawów łokciowych nie stwierdzono aktualnie w badaniu fizykalnym zmian patologicznych z dysfunkcją stawów. Ruchomość w stawach prawidłowa, bez ograniczenia ruchomości w zgięciach, supinacji i pronacji przedramienia prawego bez zaników mięśniowych. Zakres ruchów w kończynach górnych bez ograniczeń. Stwierdzone zmiany zwyrodnieniowe w stawach krzyżowo-biodrowych i biodrowych oraz w obrębie obu dłoni nie wykazują takiego stopnia dysfunkcji stawów, która uzasadniałaby orzeczenie niezdolności do pracy z powodów ortopedycznych schorzeń narządu ruchu, odwołujący nie jest niezdolnych do pracy. Odwołujący nigdy nie leczył się psychiatrycznie. Odwołujący zachowuje aktywność zawodową na poziomie kwalifikacji – kontroler jakości. Obecny stan psychiczny i funkcjonowanie nie dają podstaw do uznania odwołującego za niezdolnego do pracy zgodnej z poziomem kwalifikacji. Odwołujący pozostaje od dnia 16.05.2013 r. w zatrudnieniu na stanowisku kontroler jakości.

Pozostałych warunków z art. 57 ust. 1 ustawy organ rentowy nie kwestionował.

Fakt, że odwołujący po wniesieniu odwołania i po negatywnych opiniach biegłych, w tym kardiologa, neurologa i chirurga-ortopedy przedłożył nową dokumentację medyczną, która w jego ocenie dowodzi pogorszenia stanu zdrowia - uzasadnia wystąpienie z nowym wnioskiem o przyznanie świadczenia (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 stycznia 2012 r. II UK 79/11 LEX nr 1130387). Odwołujący może z takim wnioskiem wystąpić, ale ta okoliczność pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy. Miejski Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w T. decyzją z dnia 09.03.20015 r. zaliczył J. B. (1) do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od stycznia 2010 r. do 31.03.2019 r., ale orzeczenie to jest oparte na ustaleniu innych przesłanek niż przesłanki wymagane dla ustalenia istnienia niezdolności do pracy.

W niniejszym przypadku odwołujący nie spełnia przesłanek z art. 12 w zw. z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) oraz art. 477 ¹⁴ §1 kpc należało orzec jak w sentencji wyroku.