Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B. wniósł o zasądzenie od pozwanego R. G. kwoty 14.674,44 zł z odsetkami ustawowymi od kwot:

- 6 667,14 zł od dnia 5 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

- 5 350,50 zł od dnia 14 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

- 2 656,80 zł od dnia 3 października 2012 r. do dnia zapłaty

wraz z kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany R. G. zgłosił do A. szkodę w maszynie rolniczej – prasie. W związku ze zgłoszoną szkodą pozwany planował naprawę maszyny u powoda. W tym celu powód przygotował kosztorys, ale warunkiem podjęcia działań naprawczych było dokonanie przez pozwanego przedpłaty. Ponieważ pozwany nie dokonał przedpłaty na naprawę prasy, powód wystawił fakturę za czynności serwisowe związane z weryfikacją uszkodzeń. Powód wskazał, że przyjął również do naprawy ciągnik pozwanego, naprawił go używając do tego własnych części i wystawił pozwanemu fakturę określającą cenę oraz sposób i termin zapłaty. Powód podał, że pozwany nie kwestionował jakości dokonanej naprawy i jakości użytych części, nie zwrócił części, jak również nie odesłał faktury. Powód wskazał, iż na poczet faktury nr (...) z 29.11.2013 r. pozwany wpłacił kwotę 1 000 zł. Ponadto powód podał, że pozwany do dnia wytoczenia powództwa nie odebrał przekazanych maszyn, w związku z czym powód obciążył go dodatkowo kosztem przechowania maszyn. Wobec braku zapłaty należności, powód wezwał pozwanego do zapłaty.

Pismem procesowym z dnia 10 czerwca 2014r. powódka sprecyzowała żądanie pozwu wskazując, iż domaga się odsetek od kwoty 2 656,80 zł od dnia 29 marca 2014r. (k.27)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z 18 czerwca 2014r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, sygn. akt VIII GNc 3059/14, pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Jednocześnie pozwany podniósł zarzut potrącenia wierzytelności przysługującej powodowi wobec pozwanego w kwocie 14 676,44 zł z wierzytelnością przysługującą pozwanemu wobec powoda w kwocie 50 000,00 zł.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, iż powód bezpodstawnie odmówił wydania oddanych do naprawy maszyn, bezprawnie uzależniając ich wydanie od zapłaty należności wynikających z wystawionych faktur i bezpodstawnie obciążył go kosztami przechowania maszyn w fakturze VAT nr (...) za opłatę parkingową z dnia 21 marca 2014 r. Pozwany wskazał, że chciał odebrać przedmiotowe maszyny, wezwał powoda do ich wydania, ale powód skutecznie mu to uniemożliwił. Pozwany podał, iż chciał również u powoda naprawić prasę, jednak z uwagi na wysoką przedpłatę nie zlecił tej naprawy. Pomimo tego, powód samodzielnie podjął decyzję o jej rozmontowaniu, celem dokonania oceny uszkodzeń. Według wiedzy pozwanego, maszyna ta nie została złożona i wciąż znajduje się w posiadaniu powoda. Obciążenie pozwanego kosztami wynikającymi z faktury VAT nr (...) z dnia 29 listopada 2013 r. za demontaż uszkodzonych części prasy, celem weryfikacji uszkodzeń uznał za bezpodstawne. Pozwany wskazał, że w związku z odmową wydania maszyny, na podstawie art. 488 § 2 k.c. powstrzymał się ze spełnieniem świadczenia, które polegało na zapłacie kwoty z faktury VAT (...). Nadto pozwany wskazał, iż brak maszyny w okresie żniw powoduje znaczne straty, które wynoszą 50.000,00 zł. Z ostrożności procesowej pozwany podniósł zarzut potrącenia wierzytelności przysługującej powodowi wobec pozwanego w kwocie 14.676,44 zł z wierzytelnością przysługującą pozwanemu wobec powoda w kwocie 50.000,00 zł. Wreszcie pozwany podniósł, iż dochodzenie przez powoda zapłaty kwot wskazanych w pozwie jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego.

Wyrokiem z dnia 23 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.017,64 zł z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 5.350,50 zł od dnia 14 grudnia 2013r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 6.667,14 zł od dnia 5 grudnia 2013r. do dnia zapłaty,

a w pozostałym zakresie oddalił powództwo. Ponadto Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.143,20 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy wydał wyrok w oparciu o następujące ustalenia i wnioski.

W związku z uszkodzeniem maszyny rolniczej prasy (...) pozwany przekazał ją powodowi celem weryfikacji uszkodzenia. Powód dokonał wstępnej wyceny uszkodzeń przedstawiając pozwanemu fakturę nr (...) z dnia 15.01.2013r. Pozwany zaakceptował przedstawiony kosztorys i zlecił naprawę maszyny. Powód dokonał demontażu prasy w celu dokładnej weryfikacji uszkodzeń, ponownie dokonując precyzyjnej wyceny naprawy. Powód uzależnił podjęcie naprawy maszyny od wpłaty przez pozwanego kwoty 20.670 zł stanowiącej 25% wartości naprawy.

Oprócz prasy pozwany w dniu 5 czerwca 2013r. przekazał powodowi ciągnik rolniczy (...) w celu naprawy przedniego napędu. Pozwany na poczet naprawy ciągnika wpłacił powodowi kwotę 1.000 zł. Powód dokonał naprawy maszyny i w dniu
27 listopada 2013r. wystawił fakturę VAT nr (...) wyznaczając pozwanemu
7 dniowy termin płatności do zapłaty pomniejszając należną kwotę 7.667,14 zł brutto
o dokonaną przez pozwanego wpłatę 1.000 zł.

Z uwagi, iż pozwany nie dokonał wpłaty 25% wartości naprawy prasy powód nie wykonał jej naprawy, jednakże w dniu 29 listopada 2013r. wystawił fakturę VAT nr (...) obciążając pozwanego kwotą 5.350,50 zł za usługę serwisową demontażu uszkodzonych części prasy celem weryfikacji uszkodzeń, wyznaczając pozwanemu 30 dniowy termin płatności.

Powód za przechowywanie maszyn na swoim placu obciążył w dniu 21 marca 2014r. pozwanego dodatkowo łączną kwotą 2.656,80 zł tytułem opłaty parkingowej za przechowywanie przez okres 13 miesięcy prasy i przez okres 5 miesięcy ciągnika, wyznaczając pozwanemu termin 7 dni na zapłatę powyższej kwoty.

Ponieważ pozwany nie zapłacił za naprawę ciągnika ani za usługę serwisową prasy powód ponownie wezwał pozwanego do zapłaty należności wynikających z powyższych faktur i odmówił zwrotu maszyn pozwanemu.

Pozwany wielokrotnie zarówno w trakcie rozmów telefonicznych jak i osobistych z przedstawicielami powoda zobowiązywał się do zapłaty należności z tytułu usługi serwisowej i naprawy ciągnika, zaś odmawiał zapłaty za fakturę za parking. Pomimo zapewnień pozwany nie dokonał zapłaty. Pozwany nie zapoznał się ze stanem swoich maszyn, pomimo iż powód przechowuje je na placu dostępnym dla klientów.

W ocenie Sądu Rejonowego powód wykazał zasadność swojego roszczenia w zakresie kwoty 5.350,50 zł oraz kwoty 6.667,14 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej. Bezspornym w niniejszej sprawie bowiem było, iż pozwany zlecił powodowi naprawę maszyn rolniczych prasy (...) oraz ciągnika (...). Powód dokonał weryfikacji naprawy uszkodzeń w prasie przedstawiając szczegółowe zestawienie kosztów naprawy pozwanemu i uzależniając podjęcie dalszych czynności naprawczych od wpłacenia przez pozwanego kwoty stanowiącej 25% kosztów naprawy. Pozwany o powyższym został poinformowany o czym świadczą jego podpisy zarówno pod wstępną weryfikacją z dnia 15.01.2013r. jak i po demontażu maszyny z dnia 23.07.2013r. Ponieważ pozwany nie wpłacił wymaganej przez powoda częściowej kwoty na pokrycie kosztów naprawy, powód nie naprawił maszyny. Powód jednak wykonał usługę serwisową polegającą na demontażu maszyny celem weryfikacji uszkodzeń, za którą to usługę wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 5 350,50 zł. Pozwany w trakcie zeznań przyznał, iż weryfikacja uszkodzeń została przez powoda wykonana i zostały mu przedstawione koszty naprawy. Pozwany kwestionował, że maszyna nie została ponownie złożona, jednakże nie przedstawił na poparcie swoich twierdzeń żadnych dowodów, a poza tym przyznał, że nie widział maszyn.

Ponadto bezspornym w niniejszej sprawie było, zdaniem Sądu Rejonowego, iż pozwany przekazał powodowi do naprawy ciągnik i że naprawa ta została przez powoda wykonana, co przyznał pozwany w swoich zeznaniach. Strony ustaliły kwotę naprawy na sumę 7.667,14 zł i z uwagi na wpłaconą przez pozwanego kwotę 1.000 zł do zapłaty pozostała kwota 6.667,14 zł.

Mając na uwadze, iż powód dokonał czynności serwisowych, jak i dokonał naprawy ciągnika w ocenie Sądu Rejonowego żądana przez niego kwota 5.350,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 grudnia 2013r. do dnia zapłaty oraz kwota 6.667,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 grudnia 2013r. do dnia zapłaty była zasadna i udowodniona.

Nie bez znaczenia pozostawał fakt, iż pozwany chciał zawrzeć z powodem ugodę
i godził się na zapłacenie faktur za usługę serwisową prasy oraz za naprawę ciągnika. Ponadto pozwany zaksięgował faktury. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany w zakresie powyższej kwoty 5.350,50 zł wynikającej z faktury VAT nr (...) oraz kwoty 6.667,14 zł wynikającej z faktury VAT nr (...) dokonał uznania niewłaściwego. Sąd Rejonowy uznał, że niewątpliwie pozwany kilkukrotnie zapewniał powoda o chęci zapłaty za faktury, a także dążył do zawarcia ugody, na mocy której zgodził się na zapłatę powyższych kwot. Pozwany zatem miał świadomość bycia dłużnikiem powoda z tytułu faktur nr (...). Pozwany natomiast stanowczo i konsekwentnie kwestionował zasadność faktury za parking nr (...) i w tym zakresie brak podstaw do stwierdzenia, iż doszło do uznania roszczenia.

Podniesiony przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut potrącenia nie był zdaniem Sądu Rejonowego skuteczny, albowiem pozwany udzielił adwokat M. K. oraz radcy prawnemu A. B. jedynie pełnomocnictwa procesowego. Do skutecznego zaś podniesienia zarzutu potrącenia konieczne jest pełnomocnictwo materialno-procesowe. Z uwagi na brak takiego pełnomocnictwa zarzut potrącenia podniesiony w sprzeciwie nie odniósł skutku materialnoprawnego. Ponadto pozwany nie wykazał wysokości swojego roszczenia. Wskazanie w sposób ogólnikowy, iż jego wierzytelność wynosi 50.000 zł bez przedłożenia dowodów w celu wykazania powyższej kwoty nie wyczerpuje dyspozycji art. 6 k.c. Nieuwzględnienie zarzutu potrącenia w niniejszym procesie nie pozbawia jednak strony pozwanej ewentualnego wystąpienia z odrębnym powództwem o naprawienie szkody powstałej w skutek zastosowania przez powoda prawa zatrzymania. Sąd podkreślił, że pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie wniósł powództwa wzajemnego ani nie domagał się wydania rzeczy.

Pozwany nie zakwestionował co do zasady należności wynikającej z faktur (...). Również w toku procesu pozwany skutecznie nie zakwestionował wysokości tychże faktur. Wobec powyższego Sąd Rejonowy na podstawie art. 735 § 1 i 2 k.c. w zw. z 750 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12 017,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 5 350,50 zł od dnia 14 grudnia 2013r. do dnia zapłaty i od kwoty 6 667,14 zł od dnia 5 grudnia 2013r. do dnia zapłaty.

W ocenie Sądu Rejonowego niezasadne było roszczenie powoda żądania kwoty 2.656,80 zł tytułem opłaty za parking za maszyny rolnicze prasę i ciągnik, albowiem pozwany nie zlecał powodowi przechowania maszyn. To powód sam podjął decyzję o postawieniu maszyn pozwanego na swoim placu. Jak wynika z zeznań świadków oraz pozwanego zwracał się on wielokrotnie o wydanie maszyn, był gotów je odebrać i przechowywanie tych maszyn przez powoda nie było konieczne. Powód bowiem nie osiągnął skutku zastosowania zatrzymania, albowiem pozwany pomimo zatrzymania maszyn i tak nie dokonał zapłaty za naprawę i demontaż maszyn. Przedmiotem niniejszego postępowania nie jest roszczenie o wydanie rzeczy dlatego Sąd Rejonowy jedynie zasygnalizował, że w niniejszej sprawie nastąpił brak ekwiwalentności świadczeń, albowiem zatrzymane maszyny przedstawiają niewątpliwie o wiele większą wartość niż żądana przez powoda należność. W ocenie Sądu powód bezpodstawnie obciążył pozwanego fakturą VAT nr (...)za opłatę parkingową, albowiem strony nie zawarły umowy przechowania. Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 836 k.c. a contario w zakresie żądania zapłaty kwoty 2.656,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29 marca 2014r. oddalił roszczenie powoda.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Apelację od wyroku wniósł pozwany zaskarżając rozstrzygniecie w części, w której sąd zasądził od niego na rzecz powoda kwotę 5.350,50 zł. Skarżący zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego i procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy,
a w szczególności naruszenie:

1.  art. 6 kc poprzez błędne przyjęcie, że ciężar udowodnienia faktu, że maszyna, tj. prasa nie została złożona spoczywa na pozwanym, a nie na powodzie, pomimo że to powód wywodził z tego faktu skutki prawne,

2.  art. 499 kc poprzez błędne uznanie, że zarzut potrącenia nie został skutecznie wniesiony przez pozwanego,

3.  art. 233 § 1 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego skutkujący błędnym ustaleniem stanu faktycznego polegającym na:

a) uznaniu zeznań pozwanego w części za niewiarygodne z tej tylko przyczyny, że w zakresie dotyczącym złożenia prasy są one sprzeczne z zeznaniami przedstawicieli powoda,

b) błędnym uznaniu, że powód wykazał zasadność roszczenia w zakresie kwoty stanowiącej koszt naprawy prasy, a w efekcie błędnym uznaniu, że prasa będąca własnością pozwanego została złożona przez powoda i jest gotowa do odbioru.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o oddalenie powództwa w części dotyczącej kwoty 5.350,50 zł i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych za instancję odwoławczą. W razie nieuwzględnienia powyższego wniosku wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji, a także zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed sądem drugiej instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o przeprowadzenie dowodu załączonych do apelacji – wiadomości
e-mail z 5 lutego 2015 r., zdjęcia wykonanego w dniu 4 lutego 2015 r. oraz nagrania na nośniku CD, zarejestrowanego w dniu 4 lutego 2015 r. na okoliczność ustalenia, że prasa będąca własnością pozwanego, nie została poprawnie złożona przez powoda.

W odpowiedzi na apelację, powód wniósł o oddalenie zgłoszonych w apelacji wniosków dowodowych, oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

Sąd zważył, co następuje.

Apelacja pozwanego nie podlegała uwzględnieniu.

Pozwany oś swojej apelacji oparł na zakwestionowaniu przyjętego przez Sąd Rejonowy rozkładu ciężaru dowodu w zakresie, w którym Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem wykazania faktu złożenia przez powoda prasy po jej demontażu w celu weryfikacji uszkodzeń i ponownej wyceny naprawy, w sytuacji, gdy zdaniem pozwanego, to powód powinien te okoliczności wykazać, gdyż to on wywodził z nich skutki prawne.

W ocenie Sądu Odwoławczego opisany zarzut apelacji nie mógł zostać uznany za trafny z uwagi na okoliczność, że kwestie związane z ponownym złożeniem urządzenia nie wiązały się z przedmiotem żądania zapłaty i nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Pozwany wskazując na obowiązek powoda ponownego złożenia maszyny po dokonanych oględzinach, warunkujący prawidłowość usługi serwisowej, powołał się
w apelacji na zasady współżycia społecznego oraz na zwyczajowy charakter dokonywanej czynności.

Tymczasem żądanie powoda dotyczyło zapłaty za dokonaną usługę serwisową, polegającą zgodnie z opisem uwidocznionym na fakturze (k. 16 akt) na demontażu uszkodzonych części prasy celem weryfikacji uszkodzeń. W postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji pozwany nie kwestionował treści złożonej wraz z pozwem faktury oraz zakresu usługi objętej tą fakturą.

Podnoszenie dopiero w apelacji twierdzeń, iż warunkiem kompletności wykonanej usługi było złożenie prasy, należało w tej sytuacji uznać za spóźnione w świetle art. 381 kpc, zgodnie z którym Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później.

Pozwany nie podnosił wcześniej argumentów dotyczących zakresu usługi objętej sporną fakturą VAT nr (...) ani nie wykazywał, że warunkiem prawidłowego wystawienia faktury, a co za tym idzie także uznania usługi za wykonaną w sposób prawidłowy, był ponowny montaż maszyny.

Dla wywiedzenia z tego faktu skutków prawnych, wymagane było powołanie stosownych twierdzeń i dowodów już w sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty. Skoro podstawę odmowy zapłaty za wykonaną usługę stanowiła dla pozwanego okoliczność braku ponownego złożenia prasy, to brak podstaw do uznania, że tak istotne okoliczności stały się mu wiadome dopiero w postępowaniu apelacyjnym. Świadczy to raczej o zmianie sposobu obrony, co na obecnym etapie postępowania, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego zgodnego z wnioskami stron, które nie obejmowały tej kwestii, należy uznać za spóźnione. Obecne twierdzenie pozwanego, że określony przez niego zakres usługi serwisowej wywodzić należało z zasad współżycia społecznego oraz zwyczaju nie podlegało już zatem rozpoznaniu, skoro nie było podniesione w stosownym czasie i nie wynikało
z treści ocenianej przez Sąd faktury, w której w sposób jasny opisano dokonaną czynność serwisową.

W ocenie Sądu Okręgowego to pozwany uchybił obowiązkowi wykazywania faktów, z których w apelacji wywodzi skutki prawne. Dopuszczając się zaniedbania w zakresie przysługującej mu inicjatywy dowodowej w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, pozwany musiał się liczyć z tym, że sąd drugiej instancji jego spóźnionych twierdzeń nie uwzględni.

Należało zważyć, że Sąd Rejonowy jedynie na marginesie rozważań prawnych wskazał na nieudowodnienie przez pozwanego faktu braku złożenia serwisowanej prasy. Stwierdzenie to nie decydowało jednak o uznaniu zasadności roszczenia powoda, który żądał zapłaty za sam demontaż uszkodzonych części prasy celem weryfikacji uszkodzeń i za tę usługę wystawił fakturę. W zakresie tak określonego żądania strona powodowa udowodniła zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu zarówno fakt zlecenia usługi, jej wykonanie, jak
i wysokość należności (której pozwany nie kwestionował). Pozwany nieskutecznie natomiast zaprzeczał, że w istocie po wstępnym określeniu kosztów naprawy, nie zlecał dalszych czynności, podczas gdy co innego wynikało ze zgromadzonego materiału dowodowego,
w tym w szczególności z podpisanej przez pozwanego oferty z dnia 23 lipca 2013 r. (k. 13 akt), sporządzonej po demontażu maszyny oraz z zeznań samego pozwanego, który podał, że po uznaniu kosztów naprawy prasy za zbyt duże poprosił „o doprowadzenie maszyny do poprzedniego stanu, żeby została złożona celem odebrania”. Doskonale zatem zdawał sobie sprawę z tego, że prasa została rozłożona w celu określenia kosztów naprawy.

Ponadto, co słusznie przyjął Sąd Rejonowy, pozwany dokonał uznania długu z tytułu usługi serwisowej, jakkolwiek niewłaściwego, gdyż nie przybrało ono formy oświadczenia woli zmierzającego do wywołania skutków prawnych. Pozwany godził się jednak na zapłatę należności za, jak sam określał, „weryfikację prasy”, czyli należność objętą fakturą VAT nr (...) i podkreślał to w osobistych zeznaniach złożonych podczas rozprawy w dniu 9 grudnia 2014 r. (k. 85 akt), w których odnosił się do rozmów ze stroną powodową w celu zawarcia ugody, do której ostatecznie nie doszło. Nie kwestionował wówczas wysokości należności za czynności ujęte w fakturze oraz potwierdzał jej zaksięgowanie.

Tak zwane „uznanie niewłaściwe”, co wskazał Sąd Rejonowy, jest oświadczeniem wiedzy, jednostronnym przyznaniem faktów, dla skuteczności którego nie jest wymagana żadna szczególna forma i które może być także dorozumiane, np. na skutek częściowego wykonania zobowiązania, prośby dłużnika o odroczenie terminu płatności lub też jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie - prośby o zakończenie sporu w drodze ugody na warunkach określonych przez stronę. Oświadczenie takie nie jest wprawdzie oświadczeniem woli w technicznym tego słowa znaczeniu, a więc nie jest czynnością prawną w rozumieniu art. 56 k.c. W rzeczywistości oświadczenie takie jest bowiem aktem woli, lecz w znaczeniu potocznym - poprzez złożenie takiego oświadczenia dłużnik nie dąży przez to do zmiany istnienia stosunku prawnego, lecz zmierza do stwierdzenia wobec wierzyciela, że jego należność istnieje i jest wymagalna (art. 60 k.c.) i w związku z tym rodzi ono skutki materialnoprawne uznania wierzytelności. Okoliczność, że dłużnik nie miał woli uznania roszczenia jest obojętna, jak również jest rzeczą obojętną, czy zdawał sobie sprawę z tych skutków, gdyż następują one niezależnie od woli stwierdzającego. To je właśnie różni od oświadczenia woli sensu stricto.

Mając na uwadze powyższe uwagi, Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosków dowodowych pozwanego zgłoszonych w apelacji, które miały na celu wykazanie aktualnego stanu maszyny. Okoliczność stanu maszyn zatrzymanych przez powoda była bowiem bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej apelacji.

Przytoczone powyżej rozważania powodują, że nie mógł odnieść zamierzonego skutku także zarzut pozwanego naruszenia art. 233 § 1 kpc poprzez uznanie za niewiarygodne zeznań pozwanego w zakresie, w jakim dotyczyły faktu niezłożenia przez powoda spornej prasy. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 kpc, choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne. Ocena zeznań należy do Sądu I instancji i nie ulega w zasadzie kontroli odwoławczej, jeżeli jest zgodna z okolicznościami sprawy i nie wykazuje błędu logicznego w rozumowaniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r. IV CKN 1316/2000, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000 r. I CKN 1169/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000 r. IV CKN 1097/2000).Sąd I instancji szczegółowo wywiódł dlaczego określonym dowodom dał wiarę i w jakim zakresie inne dowody uznał za pozbawione znaczenia dla dokonania istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy ustaleń, a Sąd Okręgowy w całości podziela ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Podkreślić należy, że strona pozwana zarzucała naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. odnosząc się zasadniczo do błędnej oceny zeznań samego pozwanego, jednak fakt, że z zeznań tych Sąd Rejonowy wyciągnął wnioski niezgodne z oczekiwaniami strony nie może przesądzać
o naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów.

Nawet, gdyby uznać rację skarżącego, że nie było podstaw do kwestionowania zeznań pozwanego w tym względzie, to nie wpłynęłoby to na treść rozstrzygnięcia. Stan maszyny należało uznać za okoliczność irrelewantną dla oceny zasadności żądania zapłaty kwoty 5.353,50 zł za usługę serwisową. Sąd nie czynił przecież ustaleń odnośnie naprawy prasy i jej gotowości do odbioru, co wynikało z zarzutów apelacji, a jedynie w kwestii demontażu prasy i oceny uszkodzeń, co uzasadniało należność za usługę serwisową. Trzeba natomiast zauważyć, że obecny stan maszyny może mieć znaczenie w przypadku wytoczenia przez pozwanego zapowiadanego powództwa o odszkodowanie przeciwko powodowi.

Bezzasadny pozostawał także zarzut naruszenia przepisu art. 499 kc. Wskazać należy, że przewidziane w art. 499 kc oświadczenie o potrąceniu ma charakter konstytutywny, bez niego - mimo spełnienia ustawowych przesłanek potrącenia (których pozwany także nie wykazał) - nie może dojść do wzajemnego umorzenia wierzytelności.

W rozpoznawanej sprawie, pozwany przed procesem w ogóle nie złożył powodowi oświadczenia o potrąceniu jakichkolwiek przysługujących mu wierzytelności. Złożony zaś w trakcie procesu zarzut potrącenia by wywołał skutek potrącenia, tj. by mógł doprowadzić do umorzenia wzajemnych wierzytelności, to poza tym że musiałby spełniać warunki określone w art. 498 § 1 kc, musiałby także zostać skutecznie złożony powodowi.

Jak wynika z powołanego w apelacji orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2010 r., sygn. akt I PK 56/10, doręczenie pisma procesowego pełnomocnikowi adresata nie może być traktowane jako oświadczenie o potrąceniu, gdyż wobec doręczenia go pełnomocnikowi procesowemu, nie mogło wywierać skutków wobec samego wierzyciela. Treść art. 91 kpc nie daje podstaw do przypisania pełnomocnikowi procesowemu prawa przyjmowania w imieniu mocodawcy materialnoprawnych oświadczeń kształtujących sytuację prawną stron stosunków materialnoprawnych.

Ponadto jako czynność procesowa, polegająca na powołaniu się na fakt dokonania potrącenia i wynikające z niego skutki prawne, zarzut potrącenia podlega rygorom określonym w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (wyrok Sądu Najwyższego
z 7 listopada 2008 r. II CSK 243/08, LEX nr 560544). Podnosząc zarzut potrącenia strona oświadcza swą wolę potrącenia, jednak dla oceny skuteczności potrącenia wymagane jest zbadanie przesłanek z art. 498 § 1 kc. W tym wypadku, gdy pozwany powoływał się na potrącenie wierzytelności odszkodowawczej, zobowiązany był wykazać tę wierzytelność, tj. jej istnienie, wysokość, a także wymagalność, która w wypadku zobowiązania bezterminowego, jakim jest odszkodowanie, może być określona jedynie na podstawie art. 455 kc, tj. po wezwaniu do zapłaty odszkodowania. Żadnej z powołanych przesłanek istnienia zdatnej do potrącenia wierzytelności, pozwany nie wykazał.

Konkludując uznać należało, że apelacja nie zawierała żadnych zarzutów mogących podważyć prawidłowe ustalenia Sądu Rejonowego odnośnie należności powoda na kwotę 5.350,50 zł, jak i ich prawną ocenę. Tym samym Sąd Okręgowy uznał apelację za bezzasadną i oddalił ją na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 kpc. Pozwany, który przegrał w całości, zobowiązany jest zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego będącego radcą prawnym, zgodne z § 6 pkt 4 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 j.t.).