Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Koszalinie V Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia: SO Grzegorz Polewiak

Protokolant: sekr. sąd. Magdalena Iskrzycka

przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. Katarzyny Słodzińskiej

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2013 r. sprawy

K. Z. i A. Z.

oskarżonych z art. 278§1 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałczu

z dnia 14 maja 2013 roku sygn. akt II K 81/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że stwierdza, iż wykonanie obowiązku probacyjnego określonego w punkcie 5 wyroku w całości lub w części przez jednego z oskarżonych, zwalnia w tym zakresie drugiego oskarżonego od tego obowiązku,

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

3.  zwalnia oskarżonych od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Sygn. akt V Ka 439/13

UZASADNIENIE

1.  K. Z. został oskarżony o to, że:

I.  w okresie od października 2012r. do 09 stycznia 2013r. w miejscowości W. przy ul. (...) z terenu prywatnej posesji działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, działając wspólnie i w porozumieniu z A. Z. dokonał zaboru w celu przywłaszczenia elementów stalowych i aluminiowych rusztowań w postaci podestów komunikacyjnych aluminiowych w ilości 10 sztuk, podestów stalowych w ilości 8 sztuk, stężeń stalowych w ilości 7 sztuk, poręczy stalowych w ilości 17 sztuk, ramek warszawskich wykonanych z rur stalowych w ilości 15 sztuk, rynien metalowych w ilości 10 mb oraz taczki metalowej o łącznej wartości 7400 zł, czym działał na szkodę R. Ż.,

tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk,

2.  A. Z. została oskarżona o to, że:

II.  w okresie od października 2012r. do 09 stycznia 2013r. w miejscowości W. przy ul. (...)z terenu posesji działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, działając wspólnie i w porozumieniu z K. Z. dokonała zaboru w celu przywłaszczenia elementów stalowych i aluminiowych rusztowań w postaci podestów komunikacyjnych aluminiowych w ilości 10 sztuk, podestów stalowych w ilości 17 sztuk, ramek warszawskich wykonanych w rur stalowych w ilości 15 sztuk rynien metalowych w ilości 10 mb oraz taczki metalowej o łącznej wartości 7400 zł, czym działał na szkodę R. Ż.,

tj. o przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk.

Sąd Rejonowy w Wałczu wyrokiem z dnia 14 maja 2013 roku w sprawie II K 81/13:

1.  oskarżonego K. Z. uznał za winnego popełnienia przestępstwa opisanego wyżej, tj. przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i za to przestępstwo na podstawie art. 278 § 1 kk wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk i art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej oskarżonemu K. Z. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego,

3.  oskarżoną A. Z. uznał za winną popełnienia przestępstwa opisanego wyżej, tj. przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i za to przestępstwo na podstawie art. 278 § 1 kk wymierzył jej karę roku pozbawienia wolności,

4.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk i art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej oskarżonej A. Z. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby, oddając ją w tym czasie pod dozór kuratora sądowego,

5.  na podstawie art. 72 § 2 kk zobowiązał oskarżonych:

a)  K. Z. do naprawienia szkody przez zwrócenie kwoty 7400 zł,

b)  A. Z. do naprawienia szkody przez zwrócenie kwoty 7400 zł,

na rzecz pokrzywdzonego R. Ż. w terminie 8 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku,

6.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonych od obowiązku zwrotu kosztów postępowania i uiszczenia opłaty.

Apelację od tego wyroku wniósł prokurator, który na podstawie art. 425 § 1 i 2 kpk i art. 444 kpk zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonych A. Z. i K. Z..

Na podstawie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 1 kpk wyrokowi temu zarzucił obrazę przepisu prawa materialnego, tj. art. 72 § 2 kk poprzez nieprecyzyjne wskazanie zobowiązania od naprawienia szkody i zobowiązanie obu oskarżonych do obowiązku naprawienia szkody w pełnej wysokości, tj. przez zwrócenie na rzecz pokrzywdzonego R. Ż. kwoty 7400 zł zarówno przez oskarżoną A. Z. jak i oskarżonego K. Z..

Na zasadzie art. 427 § 1 kpk i art. 437 § 1 i 2 kpk wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wskazanie w pkt 5 wyroku, iż obowiązek naprawienia szkody przez obu oskarżonych winien zobowiązywać ich do zwrócenia kwoty w wysokości 3700 zł przez każdego z nich na rzecz pokrzywdzonego w terminie 8 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku, a w pozostałym zakresie o utrzymanie wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest częściowo zasadna.

W pierwszej kolejności stwierdzić trzeba, że Sąd odwoławczy nie podziela stanowiska apelującego, że prawidłowe zastosowanie art. 72 § 2 kk powoduje konieczność zobowiązania obojga oskarżonych do naprawienia szkody po połowie, a więc w kwotach po 3700 złotych. Prokurator uzasadnia to ściśle osobistym charakterem obowiązku z art. 72 § 2 kk, odwołując się przy tym do argumentacji zawartej w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 1998 roku (sygn. akt V KKN 56/97). Pomijając już kwestię tego, że wymienione orzeczenie zapadło na gruncie art. 75 kodeksu karnego z 1969 roku, to argumentacja prokuratora nie przekonuje z tego powodu, że zobowiązanie każdego z oskarżonych do naprawienia całości szkody, z zastrzeżeniem, że będzie zwolniony od tej części obowiązku, w której zostanie on wykonany przez oskarżonego nie traci charakteru obowiązku osobistego. Przecież kwestie związane z uchylaniem się lub nie od obowiązku, sąd w postępowaniu wykonawczym będzie oceniał z uwzględnieniem całości okoliczności, w tym również od tego, w jakiej części skazany wyrównał szkodę osobiście. Nie można również pominąć faktu, że obowiązek probacyjny z art. 72 § 2 kk pełni również funkcję kompensacyjną, a więc ma za zadanie ochronę interesów pokrzywdzonego poprzez doprowadzenie do sytuacji, w której skutki przestępstwa zostaną zniwelowane. Mało tego, w orzecznictwie i doktrynie przeważa pogląd, że obowiązek z art. 72 § 2 kk nadaje się do wykonania w drodze egzekucji, aż do momentu zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności (patrz: Z. Hołda, K. Postulski, Komentarz do kodeksu karnego wykonawczego, teza 6 do art. 196). Prokurator nie uwzględnia również faktu, że środek karny określony z art. 46 § 1 kk również ma charakter ściśle osobisty, a przecież w orzecznictwie w zasadzie nie jest kwestionowane, że obowiązek naprawienia szkody na tej podstawie może mieć charakter solidarny. Nie ma powodu, żeby obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 72 § 2 kk traktować w tym zakresie inaczej.

Nie ma również aksjologicznego uzasadnienia doprowadzenie do sytuacji, w której to pokrzywdzony ponosiłby ryzyko niewypłacalności jednego ze współoskarżonych, a współsprawca za szkodę odpowiadałby tylko częściowo, w zależności od liczby wszystkich współsprawców.

Sąd Okręgowy uznał natomiast, że Sąd I instancji uchybił obowiązkowi określonemu w art. 74 § 1 kk, tj. nie określił jasno sposobu wykonania obowiązku naprawienia szkody. Z treści rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 5 wyroku zdaje się bowiem wynikać, że każdy z oskarżonych, niezależnie od siebie, ma zapłacić kwotę 7400 złotych. Konieczna zatem była zmiana wyroku poprzez wskazanie, że wykonanie obowiązku probacyjnego określonego w punkcie 5 wyroku w całości lub w części przez jednego z oskarżonych, zwalnia w tym zakresie drugiego oskarżonego od tego obowiązku.

W pozostałej części zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonych od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, uznając, że względy słuszności sprzeciwiając się obciążaniu ich kosztami, które powstały na skutek błędu Sądu I instancji.