Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 887/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

13 maja 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Bogumił Goraj

Sędziowie

SO Irena Dobosiewicz (spr.)

SO Tomasz Adamski

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. M.

przeciwko J. K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 6 maja 2014r. sygn. akt. I C 210/13

I/ oddala apelację,

II/ zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200 zł (jeden tysiąc

dwieście) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy

II Ca 887/14

UZASADNIENIE

Powód Z. M. wniósł o zasądzenie od pozwanego J. K. kwoty 25.000 zł z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany zaproponował mu w 2011 r. zatrudnienie w jego przedsiębiorstwie po czym pożyczył od niego kwotę 25.000 zł na zakup materiałów niezbędnych do prowadzenia działalności - rozbiórek szklarni. Powód pracował na rzecz pozwanego w miejscowościach J. oraz Ł.. Pozwany zobowiązał się do zwrotu pożyczki po zakończeniu prac, jednakże po tym czasie nie spełnił świadczenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w Inowrocławiu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od powyższego nakazu pozwany zaprzeczył, aby zawierał z powodem umowę pożyczki na kwotę 25.000 zł i aby zatrudniał go w swoim przedsiębiorstwie. Podał, że w 2011 r. nie prowadził żadnej działalności gospodarczej. Wskazał, że powód przyjmował zlecenia rozbiórek szklarni, a wynagrodzenie stanowiły pieniądze pozyskane ze sprzedaży złomu pochodzącego z tych rozbiórek. Zaprzeczył, że powód pracował na jego rzecz.

Wyrokiem z dnia 6 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Inowrocławiu z oddalił powództwo (punkt 1) oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt 2).

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach i rozważaniach natury prawnej:

Powód wraz z A. L. w czerwcu lub lipcu 2011 r. spotkał się z pozwanym w jego domu, aby porozmawiać o możliwości wspólnej pracy przy pracach rozbiórkowych. Pozwany w trakcie tego spotkania przekazał powodowi informację, iż istnieje możliwość pracy przy rozbiórce szklarni w okolicach W..

Po powzięciu tej informacji powód zgodził się współpracować z pozwanym. Pozwany wskazał powodowi, że w celu prowadzenia w szerszym zakresie prac rozbiórkowych wskazane jest, aby powód posiadał kwotę 25.000 zł. W tym celu powód, nieposiadający takiej kwoty, skontaktował się ze swoim zięciem M. P., który prowadził działalność gospodarczą. Do przekazania powyższej kwoty doszło na terenie firmy zięcia powoda w obecności pozwanego.

1

Po uzyskaniu tej kwoty powód i pozwany rozpoczęli pracę przy rozbiórce szkłami. Prace te wykonywali we wsi koło miejscowości J. koło W. i w Ł..

Pozwany w okresie współpracy z powodem nie prowadził działalności gospodarczej, gdyż ją wyrejestrował w 2007 r. Taką działalność gospodarczą prowadziła jego żona I. K., a pozwany jej w tym pomagał. I. K. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarła w dniu 20 września 2011 r. umowę z (...) Sp. z o.o. umowę na wyburzenie świetlików dachowych znajdujących się na dachu w zakładzie zamawiającego w Ł..

Współpraca między powodem a pozwanym miała polegać na tym, że powód z posiadanych 25.000 zł miał finansować prace związane z rozbiórkami szklarni, a następnie pozwany, po dokonaniu sprzedaży złomu i szkła z rozbiórki, miał regulować swoje zobowiązania wobec powoda.

Powód dokonywał zakupu potrzebnych materiałów do prac rozbiórkowych w postaci tarczy do cięcia metalu, tlenu do palników acetylenowych, rękawiczek, usług związanych z pracami ziemnymi. Po zakończeniu prac koło J. pozwany uregulował wobec powoda zobowiązanie na kwotę 10.000 zł.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie zeznań stron oraz powołanych w sprawie świadków. Sąd dał wiarę powodowi w zakresie uzyskania kwoty 25.000 zł od swojego zięcia M. P.. Zdaniem Sądu brak jest przesłanek do kwestionowania tej okoliczności wbrew stanowisku pozwanego. W tym przedmiocie Sąd oparł się na zeznaniach świadków M. P., D. W. oraz powoda.

Odnosząc się do wzajemnych rozliczeń stron, w tym roszczenia powoda o zapłatę kwoty 25.000 zł, to Sąd wskazał, iż w przedmiotowej sprawie brak jest dokumentów, których treść mogłaby stanowić dowód w tym postępowaniu. Cały istotny materiał dowodowy opiera się na zeznaniach świadków i stron. Przesłuchani świadkowie praktycznie nie posiadali wiedzy na temat wzajemnych rozliczeń stron. Słyszeli oni tylko, iż takie rozliczenia miały mieć miejsce. Zatem powód nie przedstawił dowodów mogących uzasadniać jego roszczenie. Takiego charakteru mieć nie mogły przedłożone przez niego notatki /k.86-90/.

W związku z tym same twierdzenia powoda o tym, że na prace w J. wydał kwotę 23.000 zł, a na pracę w Ł. - 2.000 zł, z posiadanych 25.000 zł, nie mogły skutkować uznaniem zasadności wywiedzionego roszczenia. Samo twierdzenie nie może być dowodem. Pozwany natomiast konsekwentnie zaprzeczał, aby po jego stronie istniało zobowiązanie objęte pozwem. Z tych względów Sąd oddalił powództwo, a o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

2

Apelację od wyroku złożył powód zarzucając Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak wskazania w uzasadnieniu orzeczenia faktów, które zostały uznane za udowodnione, dowodów, na których Sąd się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności oraz art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny zebranych w sprawie dowodów i przyjęcie, że powód nie przedstawił dowodów mogących uzasadniać jego roszczenie, co skutkowało oddaleniem powództwa w całości. Nadto powód zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na błędnym przyjęciu, że w sprawie nie ma dokumentów, które mogłyby stanowić dowód w sprawie. Jednocześnie powód zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 6 k.c. poprzez jego błędną wykładnię. Wskazując na powyższe powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie na jego -rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Sąd pierwszej instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w sprawie bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o jakiej mowa w art. 233 § 1 k.p.c, które to ustalenia Sąd odwoławczy akceptuje i czyni własnymi. Sąd Okręgowy podziela także w całej rozciągłości wnioski prawne przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, które legły u podstaw rozstrzygnięcia.

Na wstępie rozpoznania wymaga zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c, który został sformułowany w apelacji jako pierwszy. Wskazać należy, że przepis ten może stanowić usprawiedliwioną podstawę złożonego środka odwoławczego tylko w tych wyjątkowych. wypadkach, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera tak kardynalne braki, że niemożliwe jest dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia, co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej. Tylko bowiem wówczas stwierdzone wady mogą mieć wpływ na wynik sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02.12.2014 r., 1 UK 139/14, LEX nr 1621322; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.02.2006 r., IICSK 136/05, LEX nr 900273; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.03.2000 r., IV CKN 1862/00, LEX nr 109420). Uzasadnienie zaskarżonego wyroku sporządzone przez Sąd pierwszej instancji nie

3

zawiera takich uchybień ujawniając w dostateczny sposób sferę motywacyjną przesądzającą o wydaniu takiego, a nie innego rozstrzygnięcia. Tym samym kontrola instancyjna tego orzeczenia była jak najbardziej możliwa. Apelujący zdaje się nie dostrzegać, że Sąd Rejonowy omówił w wystarczającym stopniu przeprowadzone w sprawie dowody. Wskazał, że zeznania świadków nie pozwoliły na dokonanie ustaleń co do wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami. Podał również na podstawie jakich dowodów uznał za udowodniony fakt uzyskania przez powoda od swojego zięcia kwoty 25.000 zł. I wreszcie wskazał, że notatki załączone do sprawy przez powoda, o których szerzej Sąd Okręgowy wypowiada się poniżej, nie mogły stanowić podstawy uznania zasadności roszczenia z racji swojego charakteru. W okolicznościach tej konkretnej sprawy, gdy nie ma praktycznie żadnego dowodu potwierdzającego roszczenie sformułowane w pozwie, Sąd Rejonowy słusznie ograniczył rozważania prawne do niezbędnego minimum.

Pozostałe zarzuty podniesione w apelacji w istocie sprowadzają się do tego, że Sąd Rejonowy niezasadnie nie uwzględnił zawartych w aktach sprawy dokumentów prywatnych w postaci osobistych notatek powoda zawierających wyliczenia, z których w ocenie apelującego ma wynikać, że roszczenie jest uzasadnione. Przede wszystkim wskazać należy, że Sąd pierwszej instancji przeprowadził dowód z tych dokumentów, co wynika z postanowienia wydanego na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2014 r. /k.143/, a zatem zaliczył je do materiału dowodowego sprawy. Podkreślić w tym miejscu trzeba, że w postępowaniu cywilnym obowiązuje zasada równości środków dowodowych, co oznacza, że wszystkie dowody podlegają swobodnej ocenie sędziowskiej, a żadne z nich nie mają uprzywilejowanej pozycji. Czym innym jest natomiast moc dowodowa konkretnego środka dowodowego, którą rozumieć należy jako siłę przekonania uzyskaną przez sąd wskutek przeprowadzenia określonych środków dowodowych na potwierdzenie prawdziwości lub nieprawdziwości twierdzeń na temat okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Przekonanie sędziowskie co do wartości poszczególnych dowodów determinowane jest indywidualną wiedzą społeczną i prawną sędziego.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę tego dowodu przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy skutkującą przyjęciem, że przedłożone przez powoda odręczne notatki nie mogą stanowić dowodu uzasadniającego roszczenie. Nie mogą one być podstawą zasądzenia kwoty 25.000 zł w niniejszej sprawie. Przedmiotowe notatki mają charakter luźny, zawierają różne nazwiska i kwoty, brak w nich spójnych oświadczeń. Z tego względu ich treść nie jest możliwa do zweryfikowania i na ich podstawie nie sposób ustalić, że pozwany jest zobowiązany do świadczenia względem powoda na kwotę wskazaną w pozwie. Zresztą sam

4

powód miał kłopoty ze wskazaniem podstawy prawnej swojego roszczenia. W pozwie podał, że domaga się zapłaty tytułem umowy pożyczki, zaś na rozprawie w dniu 8 listopada 2013 r., jego pełnomocnik stwierdził, że dochodzone roszczenie nie jest wywodzone z pożyczki, a z umowy nienazwanej, zastrzegając jednocześnie, że „w grę" może wchodzić także bezpodstawne wzbogacenie /k.93/. Przy tego typu twierdzeniach, opartych na nie weryfikowalny eh notatkach osobistych, które nadto nie są podpisane przez powoda, Sąd Okręgowy nie miał żadnych podstaw do tego, aby zmienić zaskarżony wyrok na korzyść apelującego.

Jednocześnie stwierdzić należy, że sam powód, będąc dokładnie przesłuchiwanym przed Sądem Rejonowym, wskazał, iż w ramach rozliczeń i zakupów, które dokonywał, pozwany zwrócił mu kwotę 10.000 zł. Skoro tak było w istocie, wartość przedmiotu zaskarżenia nie powinna być w sprawie określona na kwotę 25.000 zł.

Reasumując, strona powodowa w żaden sposób nie sprostała ciężarowi dowodowemu, który na niej spoczywał zgodnie z treścią art. 6 k.c. Powód bowiem nie wykazał za pomocą przekonywujących środków dowodowych twierdzeń, które stanowiły podstawę faktyczną. jego roszczenia, czego konsekwencją mogło być tylko oddalenie powództwa przez Sąd pierwszej instancji, a w dalszej kolejności - w wyniku złożenia środka zaskarżenia -oddalenie apelacji, co też Sąd Okręgowy uczynił kierując się treścią art. 385 k.p.c. (punkt I).

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 108 §
1 k.p.c.
w zw. z art. 98 § 1 i 2 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.200
zł (§ 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28
września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
- t.j. Dz.U . 2013 r., poz. 490 - punkt II).

Na oryginale właściwe podpisy

5