Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1014/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Teresa Kołeczko - Wacławik

Sędzia SSO Barbara Braziewicz

SR del. Roman Troll (spr.)

Protokolant Aleksandra Sado-Stach

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2014 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa M. B. (1)

przeciwko A. B. i H. B.

o alimenty

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 22 kwietnia 2014 r., sygn. akt V RC 601/12

I)  zmienia zaskarżone wyrok w ten sposób, że:

1)  zasądza od pozwanego A. B. na rzecz powoda M. B. (1) alimenty w kwocie po 250 zł (dwieście pięćdziesiąt złotych) miesięcznie płatne do rąk matki dziecka J. L. do dnia 15-go każdego miesiąca począwszy od 1 listopada 2014 r. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności,

2)  oddala powództwo w stosunku do pozwanego A. B. w pozostałym zakresie,

3)  nie obciąża pozwanego A. B. kosztami postępowania,

4)  nakazuje pobrać od pozwanego A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 160 zł (sto sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów sądowych,

5)  zasądza od pozwanej H. B. na rzecz małoletniego powoda M. B. (1) alimenty w kwocie po 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) miesięcznie płatne do rąk matki dziecka J. L. do dnia 15-go każdego miesiąca począwszy od 1 listopada 2014 r. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności,

6)  oddala powództwo w stosunku do pozwanej H. B. w pozostałym zakresie,

7)  nie obciąża pozwanej H. B. kosztami postępowania,

8)  nakazuje pobrać od pozwanej H. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 96 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych) tytułem kosztów sądowych,

9)  wyrokowi w punktach 1 i 5 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

II)  oddala apelację powoda w pozostałym zakresie,

III)  nie obciąża stron kosztami postępowania odwoławczego,

IV)  nakazuje pobrać od pozwanego A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów sądowych,

V)  nakazuje pobrać od pozwanej H. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gliwicach kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów sądowych.

SSR del. Roman Troll SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Barbara Braziewicz

Sygn. akt III Ca 1014/14

UZASADNIENIE

Powód M. B. (1) wniósł we wrześniu 2012 r. powództwo o alimenty przeciwko swym dziadkom – pozwanym A. B. i H. B. ostatecznie wnosząc o zasadzenie alimentów od każdego z nich w wysokości po 400 zł miesięcznie od dnia 1 października 2012 r. i zasądzenie kosztów postępowania.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie koszów postępowania.

Sąd Rejonowy w Gliwicach ustalił następujący stan faktyczny:

Powód uriodził się 4 marca 1999 r. ze związku (...) (syna pozwanych) i J. L., jednak ich związek małżeński został rozwiązany wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach dnia 28 maja 2007 r. i wówczas na rzecz powoda od jego ojca zostały zasądzone alimenty wysokości po 350 zł miesięcznie odpowiadające usprawiedliwionym potrzebom małoletniego.

Powód ma obecnie 15 lat, uczy się w gimnazjum, a przez ponad 5 lat zamieszkiwał z matką i jej konkubentem P. Z., który na krótko wyprowadził się w końcu 2013 r., a powrócił w lutym 2014 r.

Matka powoda osiąga dochody w wysokości 1 200 zł netto miesięcznie, a P. Z. wysokości 2 100 zł miesięcznie z czego spłaca kredyt - 160 zł miesięcznie, zamieszkują w mieszkaniu matki powoda, którego koszty utrzymania przekraczają 600 zł, a matka powoda dodatkowo spłaca ratę kredytu w wysokości 400 zł miesięcznie (spłata całkowita nastąpi w 2014 r.). Koszty utrzymania małoletniego wynoszą około 800 zł miesięcznie obejmując partycypowanie w kosztach mieszkania, wyżywienie, wycieczki szkolne i drobne przyjemności, wakacje, biwaki, wyprawkę szkolną, środki czystości, odzież. W latach 2008 – 2012 alimenty na małoletniego wypłacane były przez Fundusz Alimentacyjny, ale przekroczono kryterium dochodowe.

Ojciec powoda zawarł ponowny związek małżeński z M. B. (2) i ma kolejnego syna, przy czym jego obecna żona ma jeszcze dwoje pozamałżeńskich dzieci, na które otrzymuje alimenty z Funduszu Alimentacyjnego w wysokości 1 000 zł miesięcznie i pobiera zasiłki rodzinne – 311 zł miesięcznie. Ojciec powoda po opuszczeniu Zakładu Karnego, w którym przebywał w latach 2003 – 2004, 2005 – 2008 i 2008 – 2010 pracował jako ślusarz i zarabiał 1 400 zł miesięcznie bez umowy, gdyż ma status osoby bezrobotnej.

Postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko ojcu powoda od stycznia 2008 r. jest bezskuteczne, a zaległość na marzec 2013 r. z tytułu wypłaconych świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego wynosiła 16 787,48 zł oraz odsetki w wysokości 5 393,57 zł.

Obecnie ojciec powoda od 31 maja 2013 r. odbywa karę pozbawienia wolności, której koniec przypada na 2020 r., ale czyni starania o przerwę w jej odbywaniu.

Pozwany dziadek powoda ma 61 lat i zarabia około 1 976 zł miesięcznie netto, a pozwana babcia powoda pobiera świadczenie emerytalne w wysokości 1 195 zł miesięcznie. Wspierają oni finansowo swojego syna i jego żonę kwotami od 200 – 300 zł miesięcznie, a powodowi na I Komunię Świętą podarowali wraz z ojcem rower. Koszty związane z utrzymaniem pozwanych do: 375 zł czynsz, 45 zł energia elektryczna, 18 zł abonament RTV, 45 zł ubezpieczenie pozwanej. Posiadają samochód osobowy O. (...), którego koszt miesięcznej eksploatacji wynosi 400 zł, spłacają kredyt którego rata wynosi 323 zł miesięcznie i drugi na zakup lodówki w ratach po 112,83 zł miesięcznie. Pozwana leczy się na depresję i na leki wydaje około 40 zł miesięcznie, a pozwany na nadciśnienie i astmę i koszt jego leków to około 100 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom matki powoda i świadka P. Z. w zakresie w jakim wskazali, że ich związek uległ czasowemu rozpadowi, i że od chwili powrotu P. Z. dzieli się jedynie połową swoje pensji z matką powoda.

W tak dokonanych ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2014 r. oddalił powództwo (pkt 1), kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa (pkt 2) i zasądził od matki powoda na rzecz pozwanych zwrot kosztów zastępstwa adwokackiego w wysokości 60 zł (pkt 3).

W swoich rozważaniach Sąd Rejonowy wskazał, że matka powoda ma wystarczające dochody łącznie dochodami jej konkubenta, już po odliczeniu wydatków, na utrzymanie siebie oraz powoda, gdyż pozostaje im po 800 zł na osobę, a łączny ich dochód przekracza 3 000 zł. Pozwala to więc zaspokoić potrzeby powoda i dlatego nie ma potrzeby zasądzać alimentów od dziadków powoda. Sąd Rejonowy oparł się w tym zakresie na treści art. 132 kro wskazując, że nie powstał obowiązek alimentacyjny dziadków względem powoda.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód zaskarżając go w części dotyczącej punktu 1 i 3 oraz zarzucił mu naruszenie: art. 233 kpc poprzez uznanie za wiarygodne zeznań M. B. (2) w zakresie w jakim wskazała, że widziała P. Z. opuszczającego mieszkanie J. L. rano w okresie, w którym mieli oni zamieszkiwać oddzielnie, art. 132 kro poprzez uznanie, że nie powstał obowiązek alimentacyjny dziadków powoda wobec niego, art. 133 kro poprzez uznanie, że obowiązek alimentacyjny spoczywa w całości na J. L. skoro egzekucja przeciwko ojcu powoda jest bezskuteczna oraz błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że J. L. osiąga na tyle wysokie dochody, że jest w stanie utrzymać powoda i przy tak postawionych zarzutach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanych na rzecz małoletniego powoda alimentów w kwocie po 400 zł miesięcznie wraz z kosztami postępowania za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Pozwani wnieśli o oddalenie apelacji jako bezzasadnej i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego od powoda na ich rzecz.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są prawidłowe i jako takie Sąd Okręgowy uznaje je za własne, natomiast z tak dokonanych ustaleń Sąd Rejonowy nie wywiódł właściwych wniosków w zakresie obowiązków alimentacyjnych dziadków powoda.

Ocena zeznań M. B. (2) i P. Z. dokonana przez Sąd Rejonowy jest prawidłowa, należy bowiem zauważyć, że ostatecznie świadek P. Z. dokładnie wskazał, że mieszka z matką powoda, a do takiego ustalenia doprowadziło przede wszystkim przesłuchanie M. B. (2) i ponowne przesłuchanie P. Z., przy czym fakt, że matka powoda spodziewa się dziecka z P. Z. - na co wskazuje pełnomocnik powoda /k. 120/ - i to, że wg twierdzeń pełnomocnika P. Z. stawił się rano w mieszkaniu matki powoda, aby odebrać listę zakupów także wskazuje, że tak do końca to nie pozostali oni w rozłączeniu. Dlatego odmowa dnia wiary zeznaniom matki powoda i P. Z. w tym zakresie jest prawidłowa, bo ocena tych zeznań musi uwzględniać wszelkie okoliczności sprawy – tak jak to uczynił Sąd Rejonowy – a nie jedynie opierać się na tym, że M. B. (2) jest zainteresowaną w sprawie, w jej faktycznym rozstrzygnięciu, tak samo bowiem zainteresowanymi są matka powoda i P. Z.. Dodatkowo należy wskazać, że gdyby rzeczywiście P. Z. wyprowadził się od matki powoda, bo się pokłócili, to nie byłoby powodu – skoro kłótnia była tak ostra, że doprowadziła do wyprowadzki – aby przyjeżdżać po listę zakupów, a po około 1,5 miesiąca czasu wracać z powrotem. Takie działanie nie jest logiczne, a dokonane w trakcie procesu sprawia wrażenie iluzorycznego. Poza tym M. B. (2) podaje, że widziała P. Z. rano dnia 11 lutego 2014 r. /k. 119/, a P. Z. zeznaje, że od początku lutego 2014 r. mieszka z matką powoda ponownie /k. 122/, a więc nie mógł dnia 11 lutego 2014 r. tylko przyjść po listę zakupów skoro tam mieszkał.

Ponadto Sąd Rejonowy nie czynił ustaleń faktycznych wskazujących na to, że matka powoda zarabia dostatecznie dużo, aby go samodzielnie utrzymań, tylko poczynił ustalenia dotyczące jej zarobków na kwotę około 1 200 zł miesięcznie, a następnie dokonał oceny tych dochodów w aspekcie możliwości utrzymania z nich powoda.

Z charakteru świadczeń alimentacyjnych wynika, że przy rozstrzyganiu bierze się pod uwagę usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już wyłącznie od osobistych cech dziecka oraz od zamożności zobowiązanego.

Odnosząc się do okoliczności rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, że powód nie jest w stanie otrzymać żadnych świadczeń alimentacyjnych od swego ojca pomimo zasądzenia ich wyrokiem rozwodowym w 2007 r. w wysokości po 350 zł miesięcznie – wówczas odpowiadały one usprawiedliwionym potrzebom powoda mającego 8 lat. Ojciec powoda pozostaje w odosobnieniu od maja 2013 r. i nie ma żadnego majątku, z którego można by ściągnąć jego zobowiązania alimentacyjne. Dochody matki powoda wynoszą około 1 200 zł miesięcznie, dodatkowo sprawuje ona osobistą pieczę nad powodem, który obecnie ma już 15 lat, a jego potrzeby sięgają 800 zł miesięcznie. Matka powoda nie jest więc w stanie sama sprawując nad nim pieczę i osiągając taki dochód w całości zapewnić zaspokojenie usprawiedliwionych jego potrzeb.

Należy także podkreślić, że konkubent matki powoda nie jest w żaden sposób zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych na powoda oraz do jego utrzymywania, gdyż obowiązki w tym zakresie w pierwszej kolejności obciążają jego rodziców, a następnie dalszych krewnych (por. art. 128 kro i art. 129 § 1 i 2 kro oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 stycznia 2008 r., sygn. akt I OSK 430/07, LEX nr 469688). Nie można więc doliczać jego dochodów do dochodu matki powoda. W tym zakresie nie ma także znaczenia czy mieszka on z matką powoda czy też nie, aczkolwiek jego zamieszkanie tam wynika z samych jego zeznań, a krótki okres około 1,5 miesiąca (od grudnia 2013 do połowy lutego 2014 r.), gdy wg jego zeznań tam nie mieszkał nie ma wpływu na wysokość świadczeń alimentacyjnych dziadków powoda. Natomiast mieszkając z matką powoda musi on partycypować w kosztach mieszkania, co powoduje, że matka powoda i powód ponoszą je w niższej wysokości – każdy po 1/3, a w sumie wynoszą one około 600 zł miesięcznie. Dochody matki powoda pozwalają jej tylko w części zaspokoić usprawiedliwione potrzeby powoda, gdyż musi ona utrzymać z tych dochodów także siebie, a po odjęciu koniecznych kosztów utrzymania małoletniego wraz z kosztami mieszkania obciążających ich oboje jej dochody zostają wyczerpane w całości, a więc nie pozostaje nic na jej własne utrzymanie. Nie ulega jednak wątpliwości, że matka powoda musi utrzymywać się także z tych dochodów, a dokonuje tego kosztem usprawiedliwionych potrzeb powoda zapewne korzystając jeszcze z pomocy konkubenta. Te okoliczności prowadzą do wniosku, że powód pozostaje w niedostatku, gdyż jego matka nie jest w stanie zaspokoić w całości jego usprawiedliwionych potrzeb z osiąganego dochodu, a przy tym wykonuje także osobistą pieczę nad nim.

Ojciec powoda nie jest w stanie sprostać nałożonym na niego obowiązkom alimentacyjnym, gdyż aktualnie przebywa w Zakładzie Karnym, gdzie nie pracuje, a koniec kary pozbawienia wolności przypada na 2020 r., zaś egzekucja wobec niego okazała się bezskuteczna.

Powyżej naprowadzone okoliczności wskazują, że matka dziecka samodzielnie nie jest w stanie sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu i zaspokoić w całości jego usprawiedliwionych potrzeb, a ojciec dziecka nie wywiązuje się ze swego obowiązku i nie ma możliwości doprowadzenia do jego wyegzekwowania w drodze egzekucji komorniczej, zaś rodzina przekroczyła kryterium dochodowe uprawniające do otrzymywania świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego, dlatego też należy poszukiwać zobowiązanych w tym zakresie w dalszej kolejności, czyli wstępnych, albowiem powód pozostaje w niedostatku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 1967 r., sygn. akt II CR 88/67, opublik. w OSNC z 1967 r., nr 9, poz. 168, wyrok Śądu najwyższego z 22 kwietnia 1974 r., sygn. akr III CRN 66/74, LEX 7468, J. Ignatowicz: Prawo Rodzinne. Zarys wykładu, Warszawa 1995 r., s. 290 – 291). Jako pozwani w sprawie zostali dziadkowie powoda – rodzice jego ojca.

Usprawiedliwione potrzeby powoda oscylują, jak już wyżej wskazano, w granicach 800 zł miesięcznie. Pozwana osiąga dochód z emerytury w wysokości około 1 195 zł miesięcznie, a pozwany osiąga dochód z wynagrodzenia za pracę w wysokości około 2 000 zł miesięcznie i prowadzą wspólnie gospodarstwo domowe, przy czym ich wydatki związane z mieszkaniem, mediami, lekami, ubezpieczeniem, a nawet kredytami, utrzymaniem samochodu i jego eksploatacją wynoszą łącznie około 1 700 zł miesięcznie, oczywistym jest, że koszty wyżywienia dwójki pozwanych muszą pochłaniać po około 400 zł na każdego z nich, czyli łącznie ich koszty wynoszą około 2 500 zł miesięcznie przy łącznych dochodach rzędu około 3 000 zł miesięcznie, co powoduje, że pozostaje im kwota około 500 zł miesięcznie, której nie zużywają na bieżące potrzeby własne, i z której mogą wykonać obowiązek alimentacyjny względem powoda w zakresie kwoty 400 zł miesięcznie. Natomiast biorąc pod uwagę, że pozwany osiąga dochody prawie o 100% wyższe od pozwanej, a jej dochody oscylują w granicach 1 200 zł Sąd Okręgowy uznał, że powinna ona uczestniczyć w pokrywaniu świadczeń alimentacyjnych w niższej kwocie od pozwanego i dlatego ustalił, że obowiązek alimentacyjny pozwanej będzie opiewał na 150 zł miesięcznie, a pozwanego na 250 zł miesięcznie. Ponadto biorąc pod uwagę, że do chwili orzekania w postępowaniu odwoławczym potrzeby małoletniego powoda były zaspokajane (strony na nic innego nie wskazywały) Sąd Okręgowy uznał, iż obciążenie dziadków powoda obowiązkiem alimentacyjnym będzie zasadne od początku listopada 2014 r., aby nie czynić w tym zakresie zaległości.

Oczywistym jest, że obowiązek alimentacyjny względem małoletniego dziecka ciąży przede wszystkim na jego rodzicach, ale w rozpoznawanej sprawie i w przytoczonych wyżej okolicznościach nie można utrzymywać takiego stanu, aby potrzeby małoletniego nie były zaspokajane przez osoby obciążone ustawowo obowiązkiem alimentacyjnym, albowiem jego ojciec przebywa w Zakładzie Karnym, gdzie nie pracuje i nie ma dochodów ani majątku, dochody matki są niewystarczające na zaspokojenie tych potrzeb, zaś ich faktycznym zaspokajaniem obciążona byłaby osoba trzecia (konkubent matki) przy ustaleniach dotyczących możliwości zarobkowych i majątkowych dziadków powoda.

W tych okolicznościach sprawy apelacja w części okazała się zasadna, albowiem Sąd Rejonowy w sposób nieprawidłowy uznał, że obowiązek alimentacyjny pozwanych względem powoda nie zachodzi. Nie można jednak było w całości uwzględnić apelacji, ponieważ możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanych są ograniczone biorąc pod uwagę ich wiek (około 60 lat) i osiągane dochody, gdyż w zakresie ich majątku – poza samochodem osobowym marki O. (...) - strony na nic innego nie wskazywały, a zasądzenie alimentów za okres wstecz od października 2012 r. doprowadziłoby do niepotrzebnych zaległości w tym zakresie podczas, gdy to bieżące potrzeby małoletniego powinny być zaspokajane, a z materiału dowodowego wynika, że jeszcze w maju 2013 r. ojciec powoda przesłał mu alimenty w wysokości 300 zł /k. 69/.

Warto także podkreślić, że w przypadku opuszczenia przez ojca powoda Zakładu Karnego ma on – wg jego zeznań – możliwość powrotu do poprzedniej pracy, co spowoduje powstanie po jego stronie możliwości zarobkowych umożliwiających zaspokajanie w całości lub w części usprawiedliwionych potrzeb powoda.

Mając powyższe na uwadze:

a.  na podstawie art. 386 § 1 kpc w związku z art. 128 kro, art. 129 § 1 i 2 kro, art. 132 kro, art. 133 § 1 i 2 kro, art. 135 § 1 i 2 kro zmieniono zaskarżony wyrok jak w punkcie I, przy czym nie obciążono pozwanych kosztami postępowania z mocy art. 102 kpc, gdyż sprawa dotyczy zobowiązań alimentacyjnych, a zasądzona kwota alimentów przy dochodach pozwanych wskazuje, iż nie będą w stanie bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie ponieść dodatkowych kosztów postępowania, a obie strony były zastępowane przez pełnomocników, zaś dodatkowo pozwani zostali obciążeni kosztami sądowymi wynikającymi z opłat sądowych i zwrotu kosztów wynagrodzenia świadka (art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 100 zd. 1 kpc) - w odniesieniu do pozwanego opłata sądowa od pozwu wynosi 150 zł, a koszty wynagrodzenia świadka 10 zł, gdyż przegrał on proces w 63%, a w odniesieniu do pozwanej opłata sądowa od pozwu wynosi 90 zł, a koszty wynagrodzenia świadka 6 zł, gdyż przegrała ona proces w 38%, jednocześnie na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc nadano orzeczeniu rygor natychmiastowej wykonalności,

b.  na podstawie art. 385 kpc w związku z art. 128 kro, art. 129 § 1 i 2 kro, art. 132 kro, art. 133 § 1 i 2 kro, art. 135 § 1 i 2 kro w punkcie II oddalono apelację w pozostałej części jako bezzasadną,

c.  na podstawie art. 102 kpc orzeczono jak w punkcie III wyroku, albowiem sprawa dotyczy zobowiązań alimentacyjnych, a zasądzona kwota alimentów przy dochodach pozwanych wskazuje, iż nie będą w stanie bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie ponieść dodatkowych kosztów postępowania, a obie strony były zastępowane przez pełnomocników, zaś dodatkowo pozwani zostali obciążeni kosztami sądowymi wynikającymi z opłat sądowych od apelacji,

d.  na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z 96 ust. 1 pkt 2 tej ustawy i art. 100 zd. 1 kpc orzeczono jak w punkcie IV i V wyroku, przy czym w odniesieniu do pozwanego opłata sądowa od apelacji wynosi 150 zł, gdyż zasądzono kwotę 250 zł miesięcznie (co daje wartość przedmioty sporu w wysokości 3 000 zł), a w odniesieniu do pozwanej opłata sądowa od pozwu wynosi 90 zł, gdyż zasądzono kwotę 150 zł miesięcznie (co daje wartość przedmiotu sporu w wysokości 1 800 zł).

SSR (del.) Roman Troll SSO Teresa Kołeczko - Wacławik SSO Barbara Braziewicz