Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 26 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk

Sędziowie: SO Gabriela Sobczyk (spr.)

SR (del.) Ewa Buczek - Fidyka

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2014 r. na rozprawie sprawy

z powództwa M. S.

przeciwko A. C. i K. S.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. akt IV RC 798/12

1.  odnośnie pozwanej A. C. uchyla zaskarżony wyrok i znosząc postępowanie w zakresie rozprawy z dnia 28 lutego 2014 r. umarza postępowanie toczące się po uprawomocnieniu się co do niej wyroku zaocznego;

2.  odnośnie pozwanego K. S. uchyla zaskarżony wyrok i umarza postępowanie wywołane wniesieniem przez niego sprzeciwu od wyroku zaocznego z dnia 19 sierpnia 2013r.;

3.  odrzuca apelację w pozostałej części;

4.  nie obciąża powódki kosztami postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Ewa Buczek - Fidyka SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Gabriela Sobczyk

UZASADNIENIE

Powódka M. S. pozwem wniesionym w dniu 21 września 2012r. wniosła o ustalenie wygaśnięcia jej obowiązku alimentacyjnego wobec swych dorosłych dzieci A. S. oraz K. S..

Wyrokiem zaocznym z dnia 19 sierpnia 2013r. Sąd Rejonowy w Gliwicach ustalił, że obowiązek alimentacyjny M. S. względem A. S. i K. szkatuły orzeczony wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 30 września 2005r. w sprawie I RC 1316/03 wygasł z dniem 21 września 2012r. w punkcie 2 zwolnił pozwanych A. S. i K. S. od kosztów sądowych od których powódka M. S. była zwolniona i obciąży nimi Skarb Państwa.

Sprzeciw od tego wyroku zaocznego wniósł K. S.. Pozwana A. S. nie wniosła sprzeciwu od tego wyroku zaocznego, a powódka nie wniosła od niego apelacji.

Na rozprawie przed Sądem Rejonowym w Gliwicach w dniu 28 lutego 2014r. K. S. cofnął swój sprzeciw.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 28 lutego 2014r. Sąd Rejonowy w Gliwicach utrzymał w mocy wyrok zaoczny z dnia 19 sierpnia 2013r.w sprawie IV RC 798/12 wobec pozwanych A. S. i K. S. i zwolnił pozwanych od kosztów sądowych kosztów sądowych, od których powódka M. S. była zwolniona i obciąży nimi Skarb Państwa.

Sąd Rejonowy w uzasadnieniu poczynił ustalenia faktyczne odnośnie sytuacji osobistej i materialnej powódki oraz pozwanego K. S. oraz sytuację stron w dacie ustalania obowiązku alimentacyjnego wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 30 września 2005r. w sprawie I RC 1316/03. Odwołał się następnie do przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a to art.133§1 i 3 krio. Wskazał, że pozwani osiągnęli pełnoletniość i zdolność do samodzielnego utrzymania się. Odnośnie daty ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego powódki Sąd Rejonowy wskazał, że ustalenia tego dokonał z datą wniesienia pozwu.

Apelację od tego wyroku w całości wniosła powódka. Wyrokowi temu zarzuciła obrazę przepisów prawa, a to 134, 135§3 i 134 krio, a nadto art. 133§1krio. Zarzuciła też naruszenie przepisów postępowania a to art. 133 ‘1 kpc poprzez jednostronną ocenę materiału dowodowego i danie wiary wyjaśnieniom pozwanego K. S.. Wniosła o zmianę i orzeczenie, że obowiązek alimentacyjny powódki wobec A. C. wygasł od 15 grudnia 2011r. zgodnie z jej oświadczeniem złożonym do komornika. Nadto wniosła o uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec K. S. zgodnie z wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 19 sierpnia 2013r. ewentualnie wniosła o zmianę wyroku gdyż powódka nie wiedziała, że córka A. S.( obecne nazwisko S.- Czech) złożyła takie oświadczenie u komornika.

Jako okoliczność bezsporną, wynikającą z treści apelacji oraz dołączonego do niej pisma Sąd Okręgowy przyjął, że pozwana A. szkatuła zmieniła nazwisko na „ S.-Czech; co zostało uwzględnione w wydanym przez Sąd Okręgowy orzeczeniu.

Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powódki kosztów postępowania odwoławczego na jego rzecz.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja musiała doprowadzić do uchylenia zaskarżonego wyroku. Zgodnie z art. 378§1 kpc, Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.

Z akt niniejszego postępowania wynika, że wyroku zaocznego wydanego wobec pozwanej A. S. nie zaskarżyła ani pozwana A. S. ani powódka M. S.. Wyrok zaoczny został pozwanej doręczony w dniu 13.11.2013r., a powódce w dniu 9 stycznia 2014r. W ustawowym terminie do zaskarżenia pozwana nie wniosła od niego sprzeciwu, a powódka apelacji.

Tym samym wobec pozwanej A. S. wyrok zaoczny uprawomocnił się 31 stycznia 2014r.

Powyższy wywód wskazuje, że w dacie wydania zaskarżonego wyroku Sąd nie miał podstaw do orzekania w stosunku do A. szkatuły z dwóch powodów: nie zaskarżyła ona wyroku zaocznego, a ponadto stał się on wobec niej prawomocny. Dodatkowo A. C. nie była zawiadomiona o terminie rozprawy z dnia 28 lutego 2014r.

Wskazane okoliczności powodują, że zaskarżony wyrok wobec A. C. został wydany w warunkach nieważności postępowania( art. 379 pkt 3 i 5 kpc). Z tych powodów zaskarżony wyrok wobec niej musiał zostać uchylony, a postępowania w zakresie rozprawy z dnia 28 lutego 2014r. zniesiona – na podstawie art. 386§2kpc. Wobec tego że do uprawomocnienia wyroku zaocznego doszło w niniejszym postępowaniu, dalsze postępowanie wobec tej pozwanej jako niedopuszczalne należało umorzyć( art. 386§3kpc).

Odnośnie pozwanego K. S. Sąd Okręgowy wziął pod uwagę okoliczność, ze na rozprawie w dniu 28 lutego 2014r. cofnął on swój sprzeciw od wyroku zaocznego. Zgodnie z art. 349§1 kpc, w razie cofnięcia sprzeciwu sąd, jeżeli uzna, że cofnięcie jest dopuszczalne, umarza postępowanie wywołane wniesieniem sprzeciwu i orzeka o kosztach jak przy cofnięciu pozwu. Wyrok zaoczny staje się wówczas prawomocny.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie cofnięcie sprzeciwu przez pozwanego było dopuszczalne, nie było ono sprzeczne z prawem i zasadami współżycia społecznego ani nie zmierzało ono do obejścia prawa. W tych okolicznościach zaistniała podstawa do umorzenia postępowania wywołanego wniesieniem sprzeciwu. Z tych powodów zaskarżony wyrok w części dotyczącej K. S. na podstawie art. 386§3kpc w zw. z art. 349§1 kpc uchylono i umorzono postępowanie wywołane wniesieniem przez niego sprzeciwu od wyroku zaocznego z dnia 19 sierpnia 2013r.

Apelacja w części odnosiła się natomiast do orzeczenia nieistniejącego, bowiem w zaskarżonym wyroku ani też w wyroku zaocznym Sąd Rejonowy nie orzekł odnośnie obowiązku alimentacyjnego za okres poprzedzający 21 września 2012, w szczególności brak orzeczenia o oddaleniu powództwa w tym zakresie. Tym samym w tej części apelacja jako wniesiona od nieistniejącego orzeczenia podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna- na podstawie art.373kpc w zw. z art.370 kpc.

Jednocześnie wobec wynikającej z akt trudnej sytuacji rodzinnej i materialnej powódki Sąd Okręgowy na podstawie art. 102 kpc odstąpił od obciążania jej kosztami postępowania odwoławczego.

Z tych powodów orzeczono jak w sentencji.

SSR(del.)Ewa Buczek-Fidyka` SSO Magdalena Balion-Hajduk SSO Gabriela Sobczyk