Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Wasiluk

Protokolant: Aneta Chardziejko

przy udziale Prokuratora Ewy Minor - Olszewskiej

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2015 r.

sprawy M. K.

oskarżonego z art. 244 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 19 lutego 2015 r., sygn. akt III K 1078/14

I.  Wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II.  Zasądza od oskarżonego M. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem opłaty za drugą instancję i kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem pozostałych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

M. K. został oskarżony o to, że:

- w dniu 14 kwietnia 2014 roku o godzinie 18:00 w miejscowości J. na ul. (...) kierował samochodem osobowym marki (...) nr rej. (...), czym nie zastosował się do orzeczonego prawomocnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych wydanego przez Sąd Rejonowy w Białymstoku z dnia 03 września 2012 roku sygn. akt III K 963/12

tj. o czyn z art. 244 k.k.

Wyrokiem z dnia 19 lutego 2015 roku w sprawie sygn. akt III K 1078/14 Sąd Rejonowy w Białymstoku uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i za to na mocy art. 244 kk skazał go i wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 złotych tytułem opłaty i obciążył go pozostałymi kosztami postępowania w kwocie 120 złotych.

Apelację od przedmiotowego wyroku złożył oskarżony, który zarzucił wyrokowi rażąco niewspółmierną karę w stosunku do charakteru popełnionego czynu, a zwłaszcza ciężaru gatunkowego przestępstwa z art. 244 k.k. oraz postawy sprawcy i jego właściwości i warunków osobistych.

W oparciu o powyższy zarzut skarżący domagał się zmiany wyroku w zaskarżonej części poprzez zawieszenie wykonania orzeczonej kary na okres próby w wysokości 6 miesięcy ewentualnie skrócenia orzeczonej kary bezwzględnego pozbawienia wolności do 2 miesięcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego jest bezzasadna i to w stopniu oczywistym.

Na wstępie podnieść należy, iż Sąd I instancji poczynił niewadliwe ustalenia faktyczne i właściwie je ocenił pod kątem kwalifikacji karnoprawnej czynu zarzucanego oskarżonemu trafnie ustalając, iż M. K. w dniu
14 kwietnia 2014 roku kierował samochodem osobowym marki (...) nr rej. (...), nie stosując się tym samym do orzeczonego prawomocnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczonego w sprawie sygn. akt III K 963/12 Sądu Rejonowego w Białymstoku, czym wypełnił znamiona czynu z art. 244 k.k.

Oskarżony przyznał się do zarzuconego mu czynu (k. 8 i k. 61v), a o jego sprawstwie przekonują nie tylko owe wyjaśnienia, ale również pozostałe dowody zgromadzone w sprawie.

Wyniki przeprowadzonego przewodu sądowego wskazują, że Sąd I instancji ustalił w sposób prawidłowy stan faktyczny w sprawie i na tej podstawie zajął trafne stanowisko w przedmiocie ustalenia winy oskarżonego, kwalifikacji prawnej czynu i wymiaru kary. Swoje stanowisko w sposób wyczerpujący przedstawił w uzasadnieniu wydanego wyroku, gdzie dokonał oceny całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie ze wskazaniem dowodów, które przyjął za podstawę swych ustaleń. Zawarta tam argumentacja jest logiczna, przekonująca, pozbawiona błędu i nie przekracza granic swobodnej oceny dowodów. Z tych też względów Sąd Okręgowy ją w pełni podzielił.

Przed szczegółowym odniesieniem się do zarzutu apelacyjnego, przypomnieć należy, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych panuje ugruntowany pogląd, że zarzut niewspółmierności kary, można skutecznie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się
w granicach ustawowego zagrożenia, to jednak nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą ( wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985 r., sygn. V KRN 178/85, OSNKW 7-8/1985, poz. 60). Niewspółmierność zachodzi wówczas, gdy suma zastosowanych kar, wymierzona za przypisane przestępstwa, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1990 r., sygn. Wr 363/90, OSNKW 7-9/1991, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby rażąco niewspółmierną, w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 r., sygn. II KRN 198/94, OSNPP 6/1995, poz. 18).

Wbrew twierdzeniom skarżącego, lektura pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze wskazuje, że Sąd I instancji miał na względzie wszystkie czynniki i okoliczności mające wpływ na stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, a w konsekwencji na wymiar wymierzonej kary zgodnie z art. 53 k.k. Sąd Okręgowy w całości podziela argumentację Sądu I instancji, uznając jednocześnie twierdzenia apelacji za chybione.

W ocenie Sądu Okręgowego, nie sposób podzielić stanowiska autora apelacji o konieczności orzeczenia wobec oskarżonego środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary. Na marginesie jedynie należy wskazać, że najniższy okres warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wynosi 2 lata – art. 71 § 1 pkt 1 k.k.

Wskazać należy, iż podstawową przesłanką stosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary jest przekonanie Sądu o tym, że kara taka będzie wystarczająca dla osiągnięcia wobec sprawcy celów wychowawczych i zapobiegawczych, o których mowa w art. 53 k.k., a w szczególności, iż sprawca nie powróci ponownie na drogę przestępstwa (art. 69 § 1 k.k.). Sąd zatem aby wymierzyć karę z warunkowym jej zawieszeniem musi nabrać przekonania, że sprawca nie powróci do przestępstwa i wykonanie wymierzonej kary nie będzie konieczne dla wdrożenia go do przestrzegania porządku prawnego. Tego rodzaju przekonanie bazować zaś musi na ocenie postawy sprawcy, jego właściwości i warunków osobistych, dotychczasowego sposobu życia oraz zachowania się po popełnieniu przestępstwa – art. 69 § 2 k.k. ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach, sygn. akt II AKa 391/03, LEX nr 120306). W kontekście sformułowanego zarzutu należy zauważyć, iż zasadnicze znaczenie dla oceny przesłanek stosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary, odgrywa pozytywna prognoza kryminologiczna osoby oskarżonego, przy czym istotnym czynnikiem prognostycznym jest dotychczasowy sposób życia oskarżonego oraz jego stosunek do obowiązujących przepisów.

Odnosząc powyższe do sprawy niniejszej, w ocenie Sądu Okręgowego, słusznie Sąd I instancji uznał, iż skarżący z uwagi na negatywną prognozę kryminologiczną nie zasługuje na to aby po raz kolejny skorzystać z tej instytucji. Jak wynika bowiem z informacji z Krajowego Rejestru Karnego
(k. 83), M. K. był już dwukrotnie karany, niniejsze skazanie jest zatem już trzecim. Przede wszystkim jednak należy zwrócić uwagę, iż wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 963/12 został skazany za przestępstwo
z art. 178a § 1 k.k., na mocy którego został orzeczony wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 2 lat, zaś wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 514/13 wobec naruszenia orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów został skazany za przestępstwo z art. 244 k.k. Sąd w obu postępowaniach dwukrotnie wymierzył M. K. kary z warunkowym zawieszeniem ich wykonania. Nie spowodowało to jednak zmiany zachowania oskarżonego, który w dniu 14 kwietnia 2014 roku, a zatem niespełna rok od ostatniego skazania po raz drugi w okresie obowiązywania orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów naruszył go.

Wbrew twierdzeniu oskarżonego, zgodzić się należy z tym, iż takie postępowanie świadczy o utrwalonej postawie lekceważenia prawa. M. K. posiadając wiedzę o obowiązującym go zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz mając świadomość konsekwencji prawnych jego naruszenia, po raz drugi dopuścił się przestępstwa z art. 244 k.k. Powyższym zachowaniem wykazał swoją ignorancję dla wymiaru sprawiedliwości oraz brak krytycznego stosunku do popełnianych przestępstw. Zdaniem Sądu Odwoławczego zachowanie oskarżonego wskazuje, iż wymierzone poprzednio kary z warunkowym zawieszeniem ich wykonania nie doprowadziły do osiągnięcia zamierzonych celów probacyjnych. Pomimo dwukrotnego wejścia w konflikt z prawem oskarżony nie wyciągnął jakichkolwiek wniosków co do swego nagannego postępowania i po raz kolejny dopuścił się popełnienia czynu zabronionego.

Z uwagi zatem na powyższe okoliczności, żadną miarą nie można zgodzić się z wnioskiem apelującego w przedmiocie zastosowania w niniejszej sprawie po raz kolejny instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. W ocenie Sądu Okręgowego tylko i wyłącznie bezwzględna kara pozbawienia wolności (wobec nieskuteczności dotychczasowych kar z warunkowym zawieszeniem wykonania oraz kary grzywny), może spełnić cele prewencji indywidualnej i zmobilizuje oskarżonego do przestrzegania w przyszłości przepisów prawa.

Zgodzić się należy także z Sądem I instancji, iż brak jest okoliczności łagodzących po stronie oskarżonego. Sąd uwzględnił wszystkie okoliczności, i znalazły one odzwierciedlenie w wymiarze orzeczonej kary pozbawienia wolności. Jej charakter oraz wysokość w pełni uwzględnia stopień zawinienia sprawcy, jego warunki osobiste, a także wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu i w ocenie Sądu są zgodne z dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. W szczególności za chybione uznać należy twierdzenie oskarżonego, iż „ Sąd nie w pełni uwzględnił cele wychowawcze w odniesieniu do sprawcy, gdyż kilkumiesięczny pobyt w zakładzie karnym nie ma szans spowodować pozytywnych zmian w zachowaniu, biorąc pod uwagę jego osobiste cechy”.

Argumenty podnoszone przez oskarżonego w apelacji, dotyczące tak jego młodego wieku, pozytywnej opinii w środowisku, w którym na co dzień funkcjonuje, fakt wykonywania pracy zarobkowej są oczywiście ważne i Sąd miał je na uwadze kształtując wysokość kary. Z uwagi jednak na to, iż naruszenie zakazu prowadzenia pojazdów nie było zachowaniem o incydentalnym charakterze w jego dotychczasowym życiu oskarżony, jako sprawca niepoprawny, winien proces resocjalizacji odbyć w warunkach izolacji więziennej. Podobnie przywołane w apelacji okoliczności dotyczące skutków związanych z osadzeniem w zakładzie karnym nie mogły mieć wpływu na modyfikację wymierzonej kary. Niewątpliwie osadzenie w zakładzie karnym pogorszy jego sytuację tak zawodową jak i finansową. Nie mniej nie należy tracić z pola widzenia tego, iż jest to efekt wyłącznie zawinionego i świadomego zachowania samego oskarżonego, który decydując się po raz kolejny na naruszenie przepisów, był świadomy konsekwencji z tym związanych. Nie można więc zapominać, że każda kara pełni również funkcję represyjną.

W powyższych okolicznościach Sąd Odwoławczy nie znalazł także podstaw do zakwestionowania wymiaru orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, którą uznać należy za w pełni adekwatną do okoliczności popełnienia przypisanego mu czynu. Skarżący nie wskazał żadnych przekonywujących argumentów, które mogłyby przemawiać za modyfikacją wyroku poprzez zmniejszenie wymiaru orzeczonej kary. Postulowana przez skarżącego kara pogłębi poczucie bezkarności i może przyczynić się do dalszej jego deprawacji.

Mając na uwadze powyższe wymierzona oskarżonemu kara 3 miesięcy pozbawienia wolności w wymiarze bezwzględnym, nie może być uznana za rażąco surową. Przy jej orzekaniu nie zostały przekroczone granice swobodnego uznania sędziowskiego, zatem nie można mówić o rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt. 4 k.p.k. Z tych powodów wyrok w zaskarżonej części należało utrzymać w mocy i dlatego Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze Sąd orzekł na mocy art. 634 k.p.k., art. 627 k.p.k. i art. 636 § 1 k.p.k. O opłacie za drugą instancję w wysokości 60 złotych orzeczono na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 1, ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych. (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.). Zasądzona zaś od oskarżonego kwota w wysokości 20 złotych obejmuje ryczałt za doręczenie pism i znajduje podstawę w § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz.U.2013.663j.t.).