Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSR Agnieszka Chlipała-Kozioł

Ławnicy:Mirosława Z., A. P.

Protokolant:Dominika Otmar

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa: P. Ż.

przeciwko Jednostce Wojskowej (...) we W. ((...)

o odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie zmieniające

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nieuiszczone przez powoda koszty sądowe zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 4.11.2013 r. (data nadania) powód P. Ż. wniósł powództwo przeciwko Jednostce Wojskowej (...) we W. ((...) we W.) o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia warunków pracy i płacy i przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach, zasądzenia wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy oraz nakazanie stronie pozwanej dalszego zatrudniania powoda do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozostawał ze stroną pozwaną w stosunku pracy na stanowisku dawniej Kierownika Sekcji Planowania, a następnie Kierownika Sekcji Gospodarki Komunalnej i Energetycznej. Zgodnie z wykazem stanowisk, wymagane było od powoda posiadanie poświadczenia bezpieczeństwa osobowego do klauzuli „poufne” i powód ten wymóg spełniał – legitymował się poświadczeniem ważnym do 26.04.2016 r. Powód posiadał też ważne do 26.04.2013 r. poświadczenie bezpieczeństwa do klauzuli „tajne”.

W dniu 28 października 2013 r. strona pozwana wręczyła powodowi wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy i płacy proponując jednocześnie stanowisko niższe - starszego specjalisty. Zmiana skutkowała obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego z 2.600,00 zł na 2.300,00 zł oraz premii regulaminowej z 30% do 7% oraz pozbawiała dodatku funkcyjnego.

W ocenie powoda wypowiedzenie zostało dokonane z naruszeniem warunków pracy i płacy, a wskazanie w jego uzasadnieniu okoliczności są bezzasadne. Strona pozwana dopuściła się naruszenia w postaci braku zawiadomienia przez stronę pozwaną Zakładowej Organizacji Związkowej o zamiarze wypowiedzenia powodowi dotychczasowych warunków. Powód wskazał, że podana przez stronę pozwana przyczyna utraty zaufania stanowi fikcyjny zarzut który nie może prowadzić do zmiany warunków pracy i płacy, nadto jest niekonkretna. Powód podniósł, że strona pozwana w sposób nieprawidłowy przekazywała informacje powodowi. Odnosząc się do wskazanego w uzasadnieniu wypowiedzenia i zarzutu braku zaufania dla powoda z powodu niewykonania polecenia służbowego z dnia 4 października 2013 r. powód zaznaczył, że w okresie do 7 października 2013 r. przebywał na urlopie wypoczynkowym. Polecenie zostało wydane powodowi w dniu 8 października 2013 r. w poza godzinami pracy. Zatem możliwość zapoznania się z poleceniem służbowym nastąpiła w dniu 9 października 2013 r. Powód wskazał, że dopiero z treści rozwiązania umowy za wypowiedzeniem dowiedział się o podwyższeniu wymagań względem jego osoby do klauzuli „tajne” gdyż nikt wcześniej nie informował go o takiej zmianie. Powód wskazał, że zajmowane przez niego stanowisko Kierownika Sekcji Gospodarki Komunalnej i Energetycznej i zakres obowiązków nie wymagał zawyżania wymogów bezpieczeństwa. Powód wskazał, że wykonanie polecenia służbowego złożenia ankiety nastąpiło w najkrótszym możliwym terminie i w dniu kiedy przebywał na zwolnieniu lekarskim. W ocenie powoda błędne są zarzuty strony pozwanej, iż w sposób niewłaściwy realizuje zadania. Od wymierzonych mu w 25 lutego 2013 r. i 24 kwietnia 2013 r. kar porządkowych nie odwołał się uznając, że przyniesie mu to więcej szkody. Powód wskazał, że w sierpniu i wrześniu 2013 r. powierzono mu pełnienie obowiązków Szefa Infrastruktury co wskazuje na zaufanie do jego osoby. Wskazał, że nikt nie powiadomił go o potrzebie posiadania poświadczenia bezpieczeństwa o klauzuli „tajne”, a ponadto wymóg ten stanowi nieuzasadnione zawyżenie wymagań na tym stanowisku. Powód podkreślił, że 15.10.2013 r., czyli niezwłocznie, ankietę bezpieczeństwa złożył.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Jednostka Wojskowa (...) we W. ((...) we W.) wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenia na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

Strona pozwana odnosząc się do zarzutu braku zawiadomienia Zakładowej Organizacji Związkowej wskazała na jego bezpodstawność. Podniosła, że powód nie uwodnił, że był przez związek reprezentowany. Ponadto wskazała, że zawiadomieniem z dnia 18 października 2013 r. poinformowała zarząd związku zawodowego o zamiarze wypowiedzenia powodowi warunków pracy i płacy.

Pozwana wskazała również na bezpodstawność zarzutu braku precyzji przyczyny wypowiedzenia podnosząc, że przyczyną utraty zaufania był brak złożenia ankiety bezpieczeństwa osobowego. Ponadto pozwana wskazała, że powód nie wykonywał należycie swoich obowiązków, za co otrzymał dwie kary porządkowe. Strona pozwana wskazała, że przedstawiła powodowi podczas spotkań służbowych wszystkie zdarzenia, co do których miała uwagi. Podkreśliła, że nie sposób zgodzić się z poglądem powoda, iż o obowiązku wypełniania ankiety bezpieczeństwa dowiedział się w dniu 9 października 2013 r., gdyż w dniu 4 października 2013 r. uczestniczył w spotkaniu, podczas którego zobowiązano go do złożenia ankiety bezpieczeństwa do dnia 8 października 2013 r. Strona pozwana wskazała, że powód był informowany o konieczności dostarczenia ankiety bezpieczeństwa wielokrotnie w okresie od stycznia 2013 r. do października 2013 r. Weryfikacja klauzul stanowisk etatowych wystąpiła w związku ze zmianami. W dniu 31 stycznia 2013 r. za pośrednictwem sieci MIL-WAN przekazano powodowi ankietę bezpieczeństwa. Powód posiadał poświadczenie bezpieczeństwa obejmujące dostęp do informacji tajnych tylko do dnia 26 kwietnia 2013 r. Rozkazem z dnia 22 sierpnia 2013 r. powód został odsunięty od dostępu do dokumentów z klauzulą „tajne” do czasu uzyskania odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa. Powód miał świadomość, że dla stanowiska które zajmuje zachodzi konieczność posiadania poświadczenia bezpieczeństwa do klauzuli „tajne” już w styczniu 2013 r. Decyzję o podwyższeniu klauzuli bezpieczeństwa były podjęte przez organy nadrzędne. Zdaniem pozwanej przyczyna wypowiedzenia warunków pracy i płacy wbrew twierdzeniom powoda nie była ani zbyt ogólnikowa ani fikcyjna. W ocenie pozwanej powód nie dopełnił ciążących na nim obowiązków.

W piśmie z dnia 20.01.2014 r. (k. 58) powód zmodyfikował żądanie pozwu, domagając się w miejsce przywrócenia do pracy zasądzenia na jego rzecz odszkodowania w wysokości 13.260 zł z ustawowymi odsetkami. W piśmie z dnia 9.06.2014 r. (k. 105) powód obniżył roszczenie do kwoty 11.988,24 zł. Na rozprawie w dniu 18 lipca 2014 r. powód doprecyzował, że odsetek ustawowych od tej kwoty domaga się od wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Na rozprawie w dniu 24.09.2014 r. (k. 156) powód wskazał zaś, że w zakresie, w jakim obniżył żądanie pozwu, tj. w zakresie kwoty 1271,76 zł, cofa powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód P. Ż. był zatrudniony w Jednostce Wojskowej (...) we W. (inaczej: (...)we W.) od dnia 1 marca 2010 r. Ostania umowa o pracę z dnia 31 maja 2011 r. została zawarta przez strony na czas nieokreślony. Powód zajmował stanowisko Kierownika Sekcji Planowania w Wydziale Infrastruktury, w pełnym wymiarze czasu pracy. Otrzymał XIII kategorię zaszeregowania, z wynagrodzeniem zasadniczym 2480,00 zł oraz premią regulaminową 802,00 zł, otrzymywał też dodatek funkcyjny według stawki 2- 30% według stawek tabeli dodatku funkcyjnego PUZP PWJOSP i dodatek za wysługę lat pracy. Na podstawie porozumienia zmieniające zaakceptowanego przez powoda z dniem 1 sierpnia 2012 r., kategoria zaszeregowania powoda uległa podwyższeniu do XIV, wynagrodzenie zasadnicze do 2600,00 zł oraz dodatek funkcyjny według stawki 3, zmieniono stanowisko na Kierownika Sekcji Gospodarki Komunalnej i Energetycznej, Infrastruktura – Komenda.

Na stanowisku powoda istniał początkowo wymóg posiadania poświadczenia bezpieczeństwa do dokumentów o klauzuli „poufne/zastrzeżone” .

Średnie miesięczne wynagrodzenie powoda wynosiło 3.996,08 zł.

Dowody: umowy o pracę z dn. 01.03.2010 r., 01.06.2010 r., 31.05.2011 r., wypowiedzenia zmieniające - akta osobowe (załącznik),

zaświadczenie o zatrudnieniu k. 38

okoliczności bezsporne

Powód na stanowisku Kierownika Sekcji Gospodarki Komunalnej i Energetycznej podlegał służbowo Kierownikowi Infrastruktury. Zakres obowiązków powoda obejmował:

1.  Bezpośredni nadzór nad prawidłową pracą całej sekcji GKiE,

2.  Odpowiedzialność za stawianie zadań i rozliczanie z ich wykonania podległych pracowników,

3.  Nadzór nad realizacją zadań wynikających z zakresu działania gospodarki komunalnej, planowania środków finansowych oraz rozliczenia i realizacji budżetu infrastrukturę.

4.  Nadzór nad realizacją umów, wydatków z podmiotami zewnętrznymi realizującymi na rzecz WOG usługę/dostawę/ robotę w systemie zleconym.

5.  Nadzór na prowadzeniem okresowej sprawozdawczości, wykonywanie niezbędnych zestawień i raportów z działalności w ramach zadań Sekcji.

6.  Nadzór na wykonywaniem specyfikacji do dokumentacji przetargowych na realizowanie dostaw, usług, konserwacji stałych urządzeń technicznych.

7.  Nadzór na realizacją i rozliczaniem dostaw mediów nad ich zużyciem w szczególności zużyciem energii cieplnej, gazowej, elektrycznej, gospodarki wodno-ściekowej,

8.  Nadzór nad realizacją umów i rozliczaniem sezonu grzewczego w zakresie spalonego opału stałego i płynnego.

9.  Nadzór nad realizacją planowania potrzeb zadaniowych oraz finansowych Infrastruktury oraz Jednostek i Instytucji będących na zaopatrzeniu WOG.

10.  Nadzór nad rozliczaniem finansowych planowania potrzeb infrastruktury i instytucji będących w zaopatrzeniu 2 WOG.

11.  Współpraca z jednostkami organizacyjnymi resortu obrony narodowej oraz organami i instytucjami cywilnymi w zakresie realizowanej problematyki.

12.  W ramach zastępstwa wykonywanie dodatkowo obowiązków innego pracownika.

13.  Wykonywanie innych czynności zleconych przez przełożonego, a nie ujętych w niniejszym zakresie.

14.  W zakresie bhp realizować obowiązki nałożone przez Kodeks pracy na pracownika. Przestrzegać przepisów i zasad bhp.

15.  W zakresie ochrony środowiska: postępować zgodnie z zasadami zapobiegającymi zanieczyszczeniu środowiska i wprowadzaniu w nim negatywnych zmian. Informować Inspektora Dyżurnego o zauważonych zagrożenia dla środowiska; uczestniczyć w szkoleniach uzupełniających z zakresu ochrony środowiska.

16.  W zakresie ochrony przeciwpożarowej jest zobowiązany w szczególności do: znajomości zasad składowania, wspólnego przechowywania materiałów i sprzętu określone niniejszą instrukcją oraz odrębnymi przepisami, egzekwowania od podległego stanu osobowego znajomości i przestrzegania zasad bezpieczeństwa pożarowego, instrukcji przeciwpożarowych oraz umiejętności posługiwania się sprzętem gaśniczym, właściwa eksploatacja powierzonych urządzeń przeciwpożarowych i podręcznego sprzętu gaśniczego, organizowanie kontroli pomieszczeń codziennie przed ich zamknięciem w celu sprawdzenia czy nie zachodzi niebezpieczeństwo pożaru, wybuchu lub innego miejscowego zagrożenia.

Powód odbył szkolenie z informacji niejawnych, niejawnych Organizacji Traktatu Północnoatlantydzkiego, informacji niejawnych Unii Europejskiej.

Dowód: zakres obowiązków- akta osobowe (załącznik)

W dniu 25 lutego 2013 r. przełożony powoda przeprowadził rozmowę służbową, po której nałożył na niego karę upomnienia za niedopełnienie podstawowych obowiązków – wywiezienie odpadów komunalnych i nieuporządkowanie kompleksu na dzień 01.01.2013 r. Powód przyznał podczas rozmowy, że nie dochował staranności przy wykonywaniu obowiązków.

W dniu 24 kwietnia 2013 r. przełożony powoda przeprowadził rozmowę służbową, po której nałożył na niego karę nagany za niedopełnienie podstawowych obowiązków – niedopracowanie umów na wywożenie odpadów komunalnych i niepunktualne przybycie na odprawę rozliczeniową finansów w dniu 19.04.2013 r. Powód odebrał zawiadomienie o nałożeniu kary nagany w dniu 14 maja 2013 r.

Powód nie złożył sprzeciwu od powyższych kar.

Dowody: notatka służbowa z dn. 25.02.2013 r., notatka służbowa z dn. 24.04.2013 r., zawiadomienie o nałożeniu kary z dn. 24.04.2013 r. k. 44-46

Powód w dniu 26 kwietnia 2006 r. otrzymał poświadczenie bezpieczeństwa upoważniające do dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „tajne” na okres do 26 kwietnia 2013 r. oraz informacji „poufne/zastrzeżone” do dnia 26 kwietnia 2016 r.

Dowody: zaświadczenie nr 168/11 z dn. 01.07.2011 r. k. 15,

poświadczenie bezpieczeństwa z dn. 26.04.2006 r. – k. 14

U strony pozwanej w związku ze zmianami organizacyjno-etatowymi zaszła potrzeba weryfikacji klauzul stanowisk etatowych. W dniu 17 stycznia 2013 r. Referent Pionu Ochrony Informacji Niejawnych M. B. otrzymała od Kierownika Wydziału Infrastruktury propozycję zmian klauzul dla pracowników infrastruktury obejmujących zmianę klauzuli dla powoda na „tajne”.

Strona pozwana przesłała propozycję zmian klauzul dla pracowników Infrastruktury w styczniu 2013 r.

J. Z., ówczesny przełożony powoda, podniósł kwestię wątpliwości co do potrzeby wymagania na stanowisku powoda poświadczenia bezpieczeństwa do klauzuli „tajne”. Konsultował potrzebę tych zmian, sam nie miał jednak żadnego wpływu na to, jakie wymogi nałoży pracodawca. Powód o konsultacjach tych wiedział.

Nigdy nie doszło do zmiany stanowiska pracodawcy co do zmiany wymogów poświadczenia bezpieczeństwa na stanowisku powoda. Nikt nie informował powoda, że pierwotne plany, zgodnie z którymi będzie musiał mieć dostęp do dokumentów z klauzulą „tajne”, zostały lub miały zostać zmienione.

Od stycznia 2013 r. powodowi wielokrotnie przypominano o konieczności wypełnienia i złożenia ankiety celem uzyskania poświadczenia bezpieczeństwa. Już w styczniu 2013 r. powód otrzymał od M. B. ankietę do wypełnienia za pośrednictwem sieci MIL-WAN. Ponownie w dniu 20 lutego 2013 r. powód otrzymał właściwą ankietę do wypełnienia. O odebraniu przez powoda wiadomości poinformowana została za pośrednictwem poczty elektronicznej M. B.. O potrzebie złożenia ankiety wielokrotnie informowała również powoda pełnomocnik pozwanej do spraw ochrony informacji niejawnych M. C.. Przypominała o obowiązku złożenia ankiety, prosiła powoda o dochowanie staranności.

Powód wiedział, że procedura uzyskiwania poświadczenia bezpieczeństwa może trwać do kilku miesięcy.

W dniu 29 lipca 2013 r. ostatecznie zatwierdzono spis stanowisk oraz rodzajów prac zleconych Jednostki Wojskowej nr (...) z którymi może łączyć się dostęp do informacji niejawnych, w którym stanowisko powoda, zgodnie z planami ze stycznia 2013 r., zakwalifikowano do stanowisk wymagających poświadczenia bezpieczeństwa do dokumentów tajnych.

Dowód: wydruk z wiadomości email z dn. 17.01.2013 r. k. 52-54,

spis stanowisk k. 50-51,

zeznania świadek M. B. k. 133, 175 (płyta CD)

zeznania świadek M. C. k. 133, 175 (płyta CD)

zeznania świadka A. M. k. 133 v, 175 (płyta CD)

zeznania świadka K. D. k. 134, 175 (płyta CD)

zeznania świadka P. G. k. 157, 159 (płyta CD)

zeznania świadka J. Z. k. 156 v, 159 (płyta CD)

częściowo wyjaśnienia powoda k. 157, 159 (płyta CD)

wyjaśnienia za stronę pozwaną płk J. B. k. 157, 159 (płyta CD)

Wobec wygaśnięcia poświadczenia bezpieczeństwa powoda do klauzuli „tajne” w kwietniu 2013 r. i zatwierdzenia nowego wykazu stanowisk z wymogiem posiadania na stanowisku powoda poświadczenia do dokumentów tajnych, a nie jak wcześniej – poufnych, Rozkazem dziennym z dnia 22 sierpnia 2013 r. nr Z-162 sporządzonym z dniem 22 października 2013 r. z tym dniem odsunięto powoda od dnia 22.08.13 r. od dostępu do dokumentów niejawnych do klauzuli ,,tajne’’ do czasu uzyskania odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa.

Dowód: rozkaz nr Z-162 k. 56

Powód w dniach od 1 do 4 października 2013 r. korzystał z urlopu wypoczynkowego. Powód był obecny w pracy od dnia 7 do 14 października 2013 r.

Dowód: lista obecności k. 17

W dniu 4.10.2013 r. Kierownik Infrastruktury A. M. został poinformowany przez pełnomocnika pozwanej do spraw ochrony informacji niejawnych M. C., że powód oraz inny pracownik - A. W. - nie złożyli do tej pory ankiet koniecznych do uzyskania wymaganych na ich stanowiskach od reorganizacji poświadczeń bezpieczeństwa. A. M. wezwał do siebie A. W.. Obok gabinetu zauważył powoda, który przyszedł do pracy podczas urlopu, trzymał w ręce pismo. A. W. i powód zostali poinformowani o konieczności złożenia ankiety i zobowiązano ich do jej złożenia do poniedziałku, do dnia 7.10.2013 r. Następnie powód poprosił o przedłużenie terminu do wtorku 8.10.2013 r. i udzielono mu na to zgody.

Dowód: zeznania świadek M. C. k. 133, 175 (płyta CD)

zeznania świadka A. M. k. 133 v, 175 (płyta CD)

zeznania świadek A. W. k. 133 v, 175 (płyta CD)

oświadczenia k. 40-42

Pismem z dnia 7 października 2013 r. pracownik zajmujący się informacjami niejawnymi M. C. poinformowała pisemnie Kierownika Infrastruktury Jednostki Wojskowej nr (...) o braku wypełnienia ankiety bezpieczeństwa osobowego przez powoda, pomimo kierowania do niego wielu próśb.

W dniu 8 października 2013 r. o godzinie 16.24 wysłano powodowi wiadomość o konieczności uzupełniania w trybie pilnym wniosku o udzielenie certyfikatu bezpieczeństwa.

Pismem z dnia 15 października 2013 r. M. C. ponownie poinformowała Dowódcę Jednostki Wojskowej nr (...) o braku wypełnienia ankiety bezpieczeństwa osobowego przez powoda do dnia 15.10.2013 r. pomimo rozmowy z dnia 4.10.2013 r.

Dowód: pisma z dn. 07.10.2013 r., 15.10.2013 r. – akta osobowe,

notatki służbowe z dn. 29.10.2013 r., 14.11.2013 r. k. 40-41,

wydruk z korespondencji k. 21.

Powód złożył ankietę poświadczenia bezpieczeństwa u pracodawcy w dniu 15.10.2013 r.

Dowód: zeznania J. W. k. 157, 159 (płyta CD)

W dniu 24 października 2013 r. przełożony powoda przeprowadził rozmowę służbową w obecności kierownika Infrastruktury, Szefa Sekcji Personalnej, Przewodniczącej Zarządu NSZZPW, Młodszego Podoficera Specjalisty Sekcji Personalnej i Referenta Pionu Ochrony Informacji Niejawnych dotyczącą niewypełnienia ankiety bezpieczeństwa osobowego podczas której powód poinformował, że od J. Z. miał informację, że do lipca będzie na jego stanowisku wymóg poświadczenia bezpieczeństwa do dokumentów poufnych, a ankiety dotychczas nie wypełnił w związku z utratą ważności dowodu osobistego i konieczność wyrobienia nowego. Powód przeprosił za zaistniałą sytuację, co wskazano w notatce służbowej podpisanej również przez powoda.

Po wysłuchaniu powoda za naruszenie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy – niewykonanie polecenia służbowego nakazanego przez Kierownika Infrastruktury w dniu 04 października 2013 r. dotyczącej złożenia do dnia 8 października 2013 r. ankiety bezpieczeństwa osobowego w związku z upływem terminu ważności poświadczenia bezpieczeństwa do klauzuli tajne z dniem 26 kwietnia 2013 r. wymaganego na zajmowanym stanowisku i udzielił powodowi kary nagany. Powód zapoznał się z notatką służbową.

Powód otrzymał o zawiadomieniu z dnia 24 października 2013 r. o ukaraniu karą porządkową nagany w dniu 28 października 2013 r., od której powód wniósł sprzeciw. W drodze zawartej ugody pracodawca uchylił karę porządkową w dniu 16 maja 2014 r.

Dowody: notatka służbowa z dn. 25.02.2013 r.,

notatka służbowa z dn. 24.04.2013 r.,

zawiadomienie o nałożeniu kary z dn. 24.04.2013 r.,

notatka służbowa z dn. 08.22.2013 r.,

zawiadomienie o ukaraniu karą porządkową z dn. 24.10.2013 r.,

sprzeciw z dn. 04.11.2013 r. k. 111-115,

odpis ugody k. 106.

W dniu 21.10.2013 r. pracodawca zawiadomił organizację związkową o zamiarze wypowiedzenia powodowi warunków pracy i płacy z powodu niezłożenia ankiety bezpieczeństwa osobowego oraz niewłaściwego wykonywania obowiązków skutkującego ukaraniem dwiema karami porządkowymi z 25.02.2013 r. oraz z 24.04.2013 r.

Dowód: zawiadomienie k. 39

zeznania świadek G. N. k. 156 v, 159

Pismem z dnia 24.10.2013 r. , doręczony powodowi 28.10.2013 r., pracodawca wypowiedział powodowi warunki pracy i płacy z dniem 31.01.2014 r., oferując mu od 1.02.2014 r. stanowisko starszego specjalisty i niższe wynagrodzenie. Zmiana skutkowała obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego z 2.600,00 zł na 2.300,00 zł oraz premii regulaminowej z 30% do 7% oraz pozbawiała dodatku funkcyjnego.

Dowód: wypowiedzenie warunków pracy i płacy k. 13

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 42 k.p., przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Krąg przyczyn uzasadniających wypowiedzenie warunków pracy lub płacy jest bardzo szeroki. Są to przyczyny zachodzące zarówno po stronie pracodawcy, jak i po stronie pracownika. Przede wszystkim okoliczności dające pracodawcy podstawę do definitywnego wypowiedzenia umowy są z reguły także przyczynami wypowiedzenia tylko warunków pracy lub płacy (argument a maiori ad minus). Natomiast zasadność wypowiedzenia opartego na przyczynach, które nie uzasadniają definitywnego wypowiedzenia umowy o pracę, lecz mają jedynie usprawiedliwić jej zmianę, zależy najogólniej od tego, czy wypowiedzenie warunków pracy lub płacy z tych przyczyn służy społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu omawianej czynności prawnej, a więc czy zmierza do dalszego zatrudnienia pracownika stosownie do jego kwalifikacji i aktualnych możliwości pracodawcy (tak L. Florek w Kodeks pracy. Komentarz, komentarz do art. 42, LEX 2011). Mając na uwadze orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące definitywnego wypowiedzenia stosunku pracy, należy stwierdzić, że przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości (wyrok SN z 4.12.97; I PKN 419/97; OSNAPiUS 1998/20/598), nie oznacza to jednak przyzwolenia na arbitralne, dowolne i nieuzasadnione lub sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z dnia 2001.12.06, I PKN 715/00, Pr. Pracy 2002/10/34). Pracodawca jest obowiązany udowodnić zasadność wypowiedzenia, przy czym może to czynić tylko w oparciu o tę przyczynę, którą wskazał w wypowiedzeniu (wyrok SN z dnia 19 lutego 1999 r., I PKN 571/98, OSNAPiUS 2000, z. 7, poz. 266). Tak wskazana przyczyna podlega kontroli Sądu z punktu widzenia jej konkretności i rzeczywistości. Podanie w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyny pozornej (nierzeczywistej, nieprawdziwej) jest równoznaczne z brakiem wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie w pojęciu art. 30 § 4 KP. Ponadto należy stwierdzić, iż jeżeli wskazana w wypowiedzeniu przyczyna jest pozorna, to równocześnie jest ono bezzasadne (art. 45 § 1 KP), chyba że pracodawca wskazuje ponadto jakieś inne przyczyny wypowiedzenia usprawiedliwiające odmienne twierdzenie (wyrok SN z dnia 1999.10.13, I PKN 304/99, OSNP 2001/4/118). Ocena zasadności wypowiedzenia powinna być dokonywana także z uwzględnieniem słusznych interesów pracodawcy, a nie tylko okoliczności leżących po stronie pracownika (orz. SN z 4.11.2010 r., III PK 23/10).

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd Rejonowy oparł się na zeznaniach świadków, które jako spójne, logiczne, konsekwentne i w przeważającym zakresie w pełni się pokrywające, należało uznać za w pełni wiarygodne. Ponadto Sąd oparł się na dowodach z dokumentów, których wiarygodności i autentyczności żadna ze stron nie podważała. Świadkowie zeznawali spontanicznie, nie byli do powoda nastawieni negatywnie i nie mieli interesu w przedstawieniu okoliczności nieprawdziwych, niekorzystnych dla powoda. Za w pełni wiarygodne, jako zgodne z zeznaniami świadków i logiczne Sąd uznał również wyjaśnienia strony pozwanej. Wyjaśnienia powoda Sąd uznał za wiarygodne jedynie w części, w jakiej znalazły one potwierdzenie w pozostałym, uznanym za wiarygodny materiale dowodowym sprawy.

Sąd nie uwzględnił wniosków powoda o dopuszczenie dowodu z dokumentów i z opinii biegłego specjalisty z zakresu informacji niejawnych na okoliczność czy dokumenty, z jakimi powód pracował, wymagały posiadania przez niego posiadania poświadczenia bezpieczeństwa do klauzuli „tajne”, czy wystarczające było poświadczenie do dokumentów poufnych. Nie jest rolą Sądu Pracy badanie prawidłowości stosowania przez jednostki wojskowe ustawy o ochronie informacji niejawnych. O tym, czy pracownik, a w szczególności pracownik jednostki wojskowej na stanowisku kierowniczym, ma lub choćby ewentualnie może mieć konieczność zapoznawania się z dokumentami z klauzulą „tajne”, decyduje tylko jego pracodawca. Strona pozwana przyznała, że J. Z. podnosił wątpliwości co do potrzeby podwyższenia na stanowisku powoda wymogów związanych z ochroną informacji niejawnych i wykazała w toku procesu, że nigdy planów zmiany wymogów ogłoszonych w styczniu 2013 r. nie zmieniono. Ponadto zaś pozwana wykazała zeznaniami świadków i stron, że doszło do znacznej zmiany zakresu działania pozwanej Jednostki na skutek postępującej w wojsku organizacji i że zmiany te mogą w przyszłości skutkować potrzebą pracy z dokumentami o klauzuli „tajne”. W związku z potrzebą zabezpieczenia możliwości skutecznego działania jednostki i wypełniania jej zadań, zdecydowano o podwyższeniu wymogów posiadania poświadczenia bezpieczeństwa osobom na stanowiskach kierowniczych, w tym na stanowisku powoda, co zapowiedziano w styczniu a zatwierdzono w lipcu 2013 r. Pozwana wykazała, ze nawet jeśli powód nie miał dotychczas potrzeby posiadania dostępu do tajnych dokumentów, to w przyszłości może ją mieć. Do kognicji Sądu Pracy nie należy badanie racjonalności i celowości działania dowództwa wojska w tym zakresie ani analiza całej dokumentacji, z jaką przez okres zatrudnienia pracował powód, celem ustalenia czy zachodzi prawdopodobieństwo, że w przyszłości powód będzie pracował z dokumentami z klauzulą „tajne”. Ustalanie tej okoliczności jest zdaniem Sądu niemożliwe. Nałożenie przez stronę pozwaną wymogu posiadania dostępu do tajnych dokumentów przez osoby na stanowiskach kierowniczych, choćby z dokumentami takimi nie miały na co dzień do czynienia, jest jak najbardziej celowe i uzasadnione.

Sąd nie uwzględnił również wniosków dowodowych powoda o powoda o zobowiązanie strony pozwanej do przedłożenia Wykazu Stanowisk Wydziału Infrastruktury 2 WOG na dzień zawarcia z powodem umowy o pracę, tj. 1 .03.2010 r. (pkt 8.6 pozwu), kopii z Dziennika korespondencji wychodzącej wskazanej w punkcie 8.5 pozwu, wykazu dokumentów, na których pracował powód oraz wyciągu z rzeczowego wykazu akt (pkt 8.8 i 8.9 pozwu), dokumentu zawierającego uzasadnienie zmiany wymagań w zakresie dostępu do informacji niejawnych (pkt 8.10), zgody udzielonej powodowi w 2013 r. na pracę w godzinach nadliczbowych (pkt 8.12 pozwu), wykazu stanowisk Sekcji Gospodarki Komunalnej i Energetyki 2 WOG na dzień od 1.01.2012 r. do 1.10.2013 r. ze wskazaniem wolnych stanowisk (pkt 8.2. pozwu), jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Przedmiotem kognicji w niniejszej sprawie były okoliczności związane z wypowiedzeniem zmieniającym powodowi warunki pracy i płacy, nie zaś wszystkie okoliczności dotyczące zatrudnienia powoda.

Sąd Rejonowy oddalił wnioski powoda o zobowiązanie do przedłożenia do akt sprawy wyciągu z Dziennika korespondencji przychodzącej w zakresie zaewidencjonowania daty wpływu wniosku o przeprowadzenie poszerzonego postępowania sprawdzającego wobec J. W., pisma przewodniego, którym przesłano do Ekspozytury SKW we W. Ankietę bezpieczeństwa osobowego J. W., wyciągu o wyznaczeniu A. W. na stanowisko kierownika sekcji w sierpniu 2013 r. wraz z informacją o wymaganiach stawianych na tym stanowisku w zakresie dostępu do informacji niejawnych, wyciągów z Regulaminu pracy z 1.03.2010 r. i 28.10.2013 r., wyciągu z rzeczowego wykazu akt (RWA) 2 WOG dot. dokumentów Infrastruktury, potwierdzonej za zgodność z oryginałem listy obecności powoda i A. W. w pracy w dniu 4.10.2013 r., wydruku z systemu ewidencji wejść i wyjść na i z terenu 2 WOG, wniosku powoda o pożyczkę z 15.10.2013 r., protokołu zniszczenia Ankiety bezpieczeństwa osobowego powoda złożonej w dniu 15.10.2013 r., kopii poświadczenia bezpieczeństwa osobowego na nazwisko A. K., informacji o lokalizacji abonenta nr 516 656 837 w okresie od 3 do 5.10.2013 r., wydruku z systemu ewidencji wejść i wyjść na teren Regionalnej Bazy Logistycznej we W. z dnia 4.10.2013 r., jako nieistotne dla rozstrzygnięcia, niemające związku z przedmiotem sprawy, a w szczególności spóźnione. Wnioski o przeprowadzenie dowodu z protokołu zniszczenia ankiety oraz list obecności w pracy dotyczyły okoliczności bezspornych. Pozwana przyznała, że powód w dniu 4.10.2013 r. był na urlopie (i podczas urlopu przyszedł do pracy, co już było sporne). Przyznała także, że powód złożył ankietę w dniu 15.10.2013 r. wnioski o przeprowadzenie wydruku z systemu ewidencji wyjść i wejść byłyby nieistotne dla rozstrzygnięcia, albowiem świadkowie zgodnie zeznali, że zapisu z monitoringu nie ma, rejestracja była dokonywana nieregularnie, wpuszczano znane osoby bez pisemnego potwierdzenia, i że dopiero na skutek niniejszej sprawy rejestracja jest dokładna i obejmuje wszystkich, w tym wieloletnich pracowników.

Odnosząc się zaś do wniosku o lokalizację abonenta należy podkreślić, że był on ponadto nieuzasadniony z kilku względów. Powód nie wykazał do kogo należał wskazany przez niego numer telefonu, w szczególności czy należał do A. W. i jaki związek ze sprawą ma fakt gdzie abonentka przebywała w dniu 3 i 5.10.2013 r. oraz w godzinach nie obejmujących spornego spotkania w dniu 4.10.2013 r. Ponadto sam fakt lokalizacji telefonu nie przesądza o miejscu pobytu jego posiadacza. Należy zauważyć, że powód nie próbował wykazać jego własnego miejsca pobytu w spornym czasie za pomocą lokalizacji jego telefonu. Skoro zaś powód mógł przebywać podczas urlopu w zakładzie pracy, mogła być tam nawet podczas urlopu chwilowo obecna A. W..

Sąd oddalił wniosek o zobowiązanie pozwanej do przedłożenia nagrania z monitoringu zarejestrowanego w miejscu wejścia na teren 2 WOG A. W. jako niemożliwy do przeprowadzenia, wobec nieposiadania takich nagrań przez stronę pozwaną.

Sąd Rejonowy oddalił również wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka K. H. jako nieistotny dla rozstrzygnięcia i spóźniony. Niezrozumiałym jest, z jakiej przyczyny powód dopiero w piśmie z 15.09.2014 r. wskazał nazwisko kolegi, z którym, jak twierdził, spędził czas w dniu 4.10.2013 r., skoro strona pozwana już w odpowiedzi na pozew z grudnia 2013 r. podniosła twierdzenie, że powód w dniu 4.10.2013 r. uczestniczył w spotkaniu w Jednostce i załączyła dokumenty na potwierdzenie tej okoliczności oraz wskazała nazwiska świadków, którzy okoliczności te mieli potwierdzić ( i zgodnie potwierdzili). Zdaniem Sądu wniosek złożony na tym etapie postępowania zmierzał jedynie do jego przedłużenia.

Podniesiony przez powoda zarzut formalny niepoinformowania związków zawodowych o zamiarze wypowiedzenia powodowi warunków pracy należy uznać za chybiony. Strona pozwana wykazała za pomocą dokumentu, że poinformowała związek zawodowy, a świadek G. N. okoliczność te potwierdziła. Bez znaczenia jest przy tym, czy pismo z informacją zostało przekazane przedstawicielowi związku za pośrednictwem kancelarii czy osobiście, przez innego pracownika, za potwierdzeniem. Fakt zawiadomienia związku zawodowego nie ulega w okolicznościach niniejszej sprawy żadnej wątpliwości.

Sąd Rejonowy stanowiska powoda w zakresie braku konkretnej, rzeczywistej i uzasadnionej przyczyny dokonania wypowiedzenia zmieniającego warunki umowy o pracę zdecydowanie nie podzielił.

Z materiału dowodowego wynika, że powód był karany karami porządkowymi w 2013 r., od których się nie odwołał. Z podpisanych również przez powoda notatek służbowych z rozmów wynika, że przyznał się do błędów. Już ta okoliczność sama w sobie mogła uzasadniać w ocenie Sądu Rejonowego wypowiedzenie powodowi warunków pracy i płacy, skoro powód pracował na stanowisku kierowniczym, przez co wymagania wobec niego były i mogły być większe niż wymagania wobec pracowników na niższych stanowiskach.

Zdaniem Sądu Rejonowego materiał dowodowy potwierdził również, ze powód – wbrew swoim zaprzeczeniom – od dawna zdawał sobie sprawę z tego, że zmiany z lipca 2013 r. będą się wiązały z koniecznością posiadania przez niego poświadczenia bezpieczeństwa do klauzuli „tajne”, którą jeszcze w styczniu 2013 r., kiedy ogłaszano planowane zmiany, posiadał, ale której ważność upływała w kwietniu 2013 r. Jak trafnie wskazał słuchany za stronę pozwaną płk J. B., trudno wskazać jeden konkretny moment przed 4.10.2013 r., od którego powód musiał wiedzieć, że pierwotne plany ogłoszone w styczniu 2013 r. nie ulegną zmianie i powód będzie musiał posiadać poświadczenie bezpieczeństwa do klauzuli „tajne”. Z jednej strony powód był niewątpliwie informowany przez M. C. i innych pracowników o konieczności złożenia ankiety, kilkakrotnie otrzymał jej wzór, z drugiej – w świetle zeznań J. Z. można przyjąć, że powód mógł, przynajmniej w początkowym okresie od ogłoszenia w styczniu planów, oczekiwać, że zostaną one zweryfikowane i nie będzie musiał mieć poświadczenia do dokumentów tajnych. Wskazać jednak należy, że nikt powoda nie informował, że wymóg zmieniono, mijały kolejne miesiące, nakłaniano powoda do złożenia ankiety, a powód miał świadomość, że uzyskanie poświadczenia trwa kilka miesięcy. Strona pozwana nie mogła de facto zmusić powoda do złożenia ankiety, podobnie jak nie można zmusić pracownika do uzyskania innych uprawnień (np. prawa jazdy itp.), mogła jedynie informować o przyszłych wymaganiach na danym stanowisku i nakłaniać do złożenia ankiety, przypominać o tym pracownikowi. To w interesie powoda było interesowanie się tą kwestią i zadbanie o uzyskanie wymaganych uprawnień we właściwym terminie. Wszyscy inni pracownicy dopełnili wymagań. Tylko powód zaniedbał uzyskanie poświadczenia.

Należy podkreślić, że z podpisanej również przez powoda notatki służbowej wynika, ze powód wskazywał jako przyczynę niezłożenia ankiety utratę ważności dowodu osobistego, nie zaś brak wiedzy, że taką ankietę winien był złożyć. Skoro w październiku 2013 r. powód ważny dowód już posiadał – co sam przyznał – a jednocześnie tłumaczył się przed przełożonymi, że to brak dowodu spowodował niezłożeni ankiety, to musiał wiedzieć o potrzebie złożenia ankiety już wcześniej.

Pomimo upływu terminu ważności poświadczenia powoda do tajnych dokumentów w kwietniu 2013 r. i istnienia od końca lipca 2013 r. obowiązku posiadania takiego poświadczenia na stanowisku powoda, strona pozwana po raz kolejny nie wyciągnęła wobec powoda negatywnych konsekwencji, odsuwając go jedynie w sierpniu od ewentualnego kontaktu z tajnymi dokumentami. Pomimo tego powód nadal nie zadbał o uzyskanie dostępu do dokumentów wymaganych przez pracodawcę.

W ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, że wbrew zaprzeczeniom powoda, w dniu 4.10.2013 r. doszło do spotkania w gabinecie A. M., w którym uczestniczył również powód, choć był tego dnia formalnie na urlopie. Wszyscy uczestnicy spotkania zgodnie potwierdzili, że do niego doszło i że powód był na nim obecny i został mu zakreślony ostateczny termin na złożenie ankiety. Spójnie opisali miejsce i przebieg spotkania, przyczynę obecności powoda, który został zauważony w pobliżu gabinetu, kiedy poszukiwano A. W., a także końcowe ustalenia, a nawet fakt, że powód poprosił o prolongatę terminu i ją uzyskał. Wobec braku zapisu z monitoringu i braku rzetelnej ewidencji, nie sposób potwierdzić za ich pomocą obecności uczestników. W tych okolicznościach Sąd oparł się na zeznaniach naocznych świadków, które wobec ich spójności, konkretności, szczegółowości i spontaniczności, uznał za w pełni wiarygodne. Na marginesie jednak wskazać należy, że nawet gdyby do spotkania nie doszło w dniu 4.10.2013 r., ale w innym dniu, albo gdyby nie doszło do niego wcale (co nie jest w ocenie Sądu prawdopodobne), to i tak nie mogłoby mieć wpływu na rozstrzygnięcie, skoro pozwana wykazała prawdziwość przyczyny w postaci kar porządkowych niezakwestionowanych przez powoda, a także wykazała, że powód zaniedbał złożenie ankiety od stycznia 2013 r., pomimo wielokrotnego przypominania mu przez pełnomocnik M. C. i innych pracowników konieczności jej złożenia. Powód nie złożył również ankiety ani do 8 ani do 9.10.2013 r., a dopiero w dniu 15.10.2013 r., co w ocenie Sądu było wykonaniem polecenia ( a w rzeczywistości zalecenia pracodawcy co do potrzeby spełnienia dodatkowych wymogów) już po terminie. Złożenie przez powoda ankiety w połowie października oznaczało, że pomimo wprowadzenia wymogu posiadania poświadczenia do tajnych dokumentów już w końcu lipca 2013 r., najprawdopodobniej do połowy stycznia 2014 r. (przy około trzymiesięcznym okresie rozpoznawania wniosku przez właściwe służby) Kierownik Sekcji Gospodarki Komunalnej i Energetycznej – powód – nie będzie mógł zapoznać się z dokumentami o klauzuli „tajne”, gdyby zaistniała taka konieczność. Okoliczność ta w ocenie Sadu Rejonowego uzasadniałaby dokonanie wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy nawet w sytuacji, gdyby spotkanie z 410.2013 r. nie odbyło się.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku i powództwo o zasądzenie odszkodowania oddalił jako nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W punkcie II wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 12 ust.1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…), Sąd zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Omyłkowo Sąd Rejonowy nie zawarł w wyroku postanowienia o umorzeniu postępowania w części – co do kwoty 1217,76 zł, co do której powód na rozprawie w dniu 24.09.2014 r. skutecznie cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia. Żadna ze stron nie wniosła o uzupełnienie wyroku w tym zakresie, a na rozstrzygnięcie o kosztach pomyłka Sądu Rejonowego nie miała wpływu.

W pkt III sentencji wyroku nieuiszczonymi kosztami sądowymi Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. obciążył Skarb Państwa, mając na uwadze, że zgodnie z dyspozycją art. 98 k.p.c. nie ma podstaw do obciążenia nieuiszczonymi kosztami sądowymi strony wygrywającej sprawę – w niniejszej sprawie pozwanego - zaś powód, który sprawę przegrał, był zwolniony od kosztów sądowych z mocy ustawy.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w sentencji.