Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2015r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie w Wydziale VII Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Kruszewska-Sobczyk

Protokolant: sekr.sądowy Agnieszka Michałowska

przy udziale Prokuratora Prok. Rej. Joanny Syczyło

po rozpoznaniu w dniu 09 lutego 2015r., 18 marca 2015r., 22 kwietnia 2015r., 20 maja 2015r. sprawy:

Z. S.

ur. (...) w O., syna S. i I. z d. W.,

oskarżonego o to, że:

w okresie od 6-27 lutego 2013r. w O. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 19 876,73 zł poprzez wprowadzenie w błąd co do możliwości zapłaty za towar w postaci ryb i przetworów rybnych

- tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

I oskarżonego uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 286§1 kk skazuje go na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II na podstawie art. 69§1 i 2 kk, art. 70§1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu na okres lat 4 (czterech) tytułem próby,

III na podstawie art. 46§1 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) sp. z o.o., sp.k. z siedzibą w J. kwoty 19 376,73 zł (dziewiętnaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt sześć złotych siedemdziesiąt trzy grosze),

IV na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym kwotę 180 zł tytułem opłaty oraz na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 2666 zł tytułem zwrotu poniesionych wydatków.

Sygn. akt VII K 178/14

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. S. działając pod nazwą (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. przy ul. (...) nawiązał współpracę z firmą (...) sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w J., zamawiając od niej towar w postaci ryb i przetworów rybnych.

Towar ten został przewieziony do klienta wynajętym transportem poprzez firmę (...) i dostarczony do O. pod wskazany przez nabywcę adres: K. ul. (...). Z tytułu sprzedaży powyższego towaru firma (...) wystawiła fakturę VAT nr (...) z dnia 06.02. 2013r. na kwotę 5 107,83 zł z terminem płatności 14 dni tj. do dnia 20.02.2013r., która to faktura została opłacona.

Po jej zapłaceniu nastąpiły kolejne zamówienia z firmy (...) na zakup towaru w postaci ryb i przetworów rybnych od firmy (...), które to dostawy zostały zrealizowane również za pośrednictwem firmy (...) i wystawiono za nie faktury VAT: nr (...) z dnia 12.02.2013r. na kwotę 4572, 12 zł z terminem płatności 26.02.2013r., z której zapłacono kwotę 1272,12 zł, nr (...)/2013r. z dnia 15.02.2013r. na kwotę 6 977,46 zł z terminem płatności 01.03.2013r., która nie została opłacona, nr (...) z dnia 27.02.2013r. na kwotę 9 578,73 zł z terminem płatności 13.03.2013r., która nie została opłacona.

Firma (...) kierowała do firmy (...) wezwania do zapłaty, jej pracownicy próbowali też nawiązać kontakt telefoniczny ze Z. S., który początkowo zapewniał, iż płatności zostaną wkrótce uregulowane. W rzeczywistości wymieniony już w momencie zakupu towarów od firmy (...) nie posiadał wystarczających środków na zapłatę tych należności. Z czasem wymieniony przestał odbierać telefony od firmy (...), unikając z nią kontaktu. Firma (...) próbowała też nawiązać kontakt z firmą (...), m.in. poprzez sprawdzenie adresu firmy, okazało się jednak, iż mieszka tam osoba prywatna, nie związana ze spółką (...), jak również poprzez sprawdzenie adresu, gdzie był dostarczony towar tj. K. ul. (...), jednak również tam okazało się, iż wskazana firma nie ma tam swojej siedziby, ani magazynów, a mieści się tam kamienica mieszkalna, będąca w zarządzie (...) w K..

Powyższe okoliczności spowodowały, iż firma (...) złożyła zawiadomienie odnośnie popełnienia przestępstwa oszustwa na jej szkodę przez Z. S..

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody:

faktury VAT k: 15-18,67-72, zeznania L. T. k: 442v-443, 44-47, D. K. k: 479v, 85v-86, Z. N. k: 480, 131v, S. D. k: 175, (519v), A. R. k: 507v, 177, wyjaśnienia Z. S. k: 442v, 136.

Oskarżony Z. S. w toku prowadzonego postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż w okresie od 2001-2003r. prowadził firmę (...) z siedzibą w O. przy ul. (...), która zajmowała się zakupem i sprzedażą kosmetyków do opalania. Potem w okresie 2003-2012r. zawiesił działalność, którą podjął od jesieni 2012r. pod tym samym adresem i z filią w K. na ul. (...). Od wiosny 2013r. nazwa firmy została zmieniona na (...) sp. z o.o. ul. (...), choć w rzeczywistości jej siedziba była na ul. (...), a magazyn na ul. (...), które to lokale są własnością SM (...), ale z uwagi na brak porozumienia z tą Spółdzielnią zmienił adres firmy na ul. (...) w K.. Od 2012r. jego firma zajmuje się handlem rybami, przetworami rybnymi i artykułami spożywczymi. Zatrudnia tylko pana N., gdyż z uwagi na koszty musiał zwolnić pozostałych pracowników. Od firmy (...) brał towar, przy czym nie dokonał zapłaty na kwotę wskazaną w zarzucie z uwagi na problemy finansowe. Powoli zaczyna wychodzić na prostą i deklaruje, że spłaci powstałe zadłużenie. Nie wie jakie są prowadzone postępowania egzekucyjne wobec jego firmy. Wskazał też, iż sklepy mają wobec niego zaległości za sprzedany towar na kwotę około 30 000 zł.

(wyjaśnienia oskarżonego k: 136).

W czasie rozprawy oskarżony również przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, korzystając z prawa do odmowy składania wyjaśnień i potwierdzając wyjaśnienia z postępowania przygotowawczego. Dodatkowo podał, iż na rzecz firmy (...) wpłacił 500 zł. Wskazał też na przebyte operacje, podnosząc, iż pisał do tej firmy o swoim stanie zdrowia i o tym, że rozpoczyna spłatę zadłużenia, które będzie spłacał w ratach.

(wyjaśnienia oskarżonego k: 442v ).

W toku prowadzonego postępowania z uwagi na wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego oskarżonego został on poddany badaniom przez 2 biegłych lekarzy psychiatrów, którzy w sporządzonej opinii sądowo-psychiatrycznej stwierdzili, iż wymieniony nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo. Rozpoznali u niego zaburzenia adaptacyjne o typie reakcji depresyjnej, uzależnienie od alkoholu w fazie abstynencji. W czasie popełnienia przestępstwa wymieniony mógł rozpoznać znaczenie czynu i pokierować swoim postępowaniem.

(dowód: opinia sądowo-psychiatryczna k: 158-160).

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego, w których przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu, wskazując w szczególności okoliczności zakupu towaru od firmy (...), za który później nie zapłacił, powodując dla tej firmy szkodę w kwocie wskazanej w zarzucie, zasługiwały na wiarę, albowiem korespondowały one z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, zarówno w dokumentacji w postaci faktur VAT, jak i w zeznaniach świadków.

Sąd dał wiarę zeznaniom L. T., który opisał w nich okoliczności współpracy z oskarżonym, wskazując w szczególności na zrealizowane dostawy zamówionego przez oskarżonego towaru, za które następnie wystawiono faktury, które jednak nie zostały opłacone. Opisał też trudności w nawiązaniu kontaktu z oskarżonym, podnosząc w szczególności, iż sam udał się pod adres, gdzie miała się mieścić firma wymienionego, gdzie okazało się, że mieści się tam kamienica, a pod wskazanym adresem mieszka osoba prywatna, która powiedziała, że nie zna oskarżonego ani jego firmy. Wskazał, iż dokonano też sprawdzenia adresu, gdzie miała mieścić się nowa firma oskarżonego o nazwie N., lecz po sprawdzeniu tego adresu okazało się, iż również tam mieści się kamienica, a listonoszka powiedziała, że takiej firmy tam nie było. Wskazał, iż powyższe okoliczności świadczą o tym, iż firmy oskarżonego zakładane były jedynie na potrzeby dokonywania oszustw, podnosząc, iż wymieniony oszukiwał też inne firmy np. z branży węglowej, prowadząc działalność przestępczą. Podniósł też, iż działania oskarżonego wiązały się dla niego ze stresem, negatywnie odbijając się na jego stanie zdrowia.

Zeznania te zasługiwały na wiarę, były spójne, logiczne, korespondujące z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, zarówno w postaci faktur VAT dokumentujących sprzedaż towarów, która to dokumentacja nie była w żaden sposób kwestionowana przez strony w toku prowadzonego postępowania i w ocenie Sądu brak jakichkolwiek podstaw do podważania jej wiarygodności, jak również w postaci wyjaśnień samego oskarżonego, czy zeznań pozostałych świadków.

Sąd dał wiarę zeznaniom D. K., zatrudnionej w firmie (...), która opisała w nich kontakty z firmą (...), wskazując na wystawione faktury, jak również brak uregulowania należności ze strony tej firmy i powstałe w wyniku tego zadłużenie. Świadek wskazała, iż gdy kontaktowali się w tej sprawie z firmą (...) początkowo otrzymywali zapewnienia, że wszystko zostanie uregulowane, że pieniądze zostały już wysłane, co mówił im sam oskarżony, który z czasem przestał odbierać od nich telefony. Wskazała też, iż gdy prezes L. T. osobiście udał się pod adres tej firmy oraz adres, gdzie dostarczano towar okazało się, że nie ma tam tej firmy.

Wymieniona złożyła zeznania spójne, logiczne i konsekwentne, korespondujące z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności w postaci zeznań L. T., tak, iż brak podstaw, aby zeznaniom jej odmawiać wiarygodności i mocy dowodowej.

Na wiarę zasługiwały również co do zasady zeznania Z. N., który pracował w firmie (...) jako dyrektor handlowy. Wymieniony wskazał, iż prezesem tej firmy był Z. S., który na początku 2013r. dokonał jej przekształcenie w spółkę (...) z siedzibą w K.. Potwierdził, iż w lutym 2013r. dokonał kilku zamówień na zakup przetworów rybnych od firmy (...), później przyszły faktury, które przekazał prezesowi. Wskazał, iż to Z. S. zajmował się płatnościami, nie wie czy te faktury zostały w pełni opłacone. Kilkakrotnie przedstawiciele spółki (...) dzwonili do niego twierdząc, że prezes nie odbiera od nich telefonów. Od Z. S. słyszał, że część należności za te faktury została opłacona, ale nie miał wglądu do dokumentacji i nie jest w stanie tego potwierdzić. Zajmował się jedynie realizacją zamówień, a nie płatnościami.

Zeznania te korespondowały z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, tak, iż brak podstaw, aby odmawiać im wiarygodności i mocy dowodowej.

Na wiarę zasługiwały również zeznania S. D. i A. R., którzy złożyli je na okoliczność postępowań egzekucyjnych prowadzonych wobec firm oskarżonego. Wymienieni są osobami obcymi dla oskarżonego, z którym zetknęli się jedynie przy okazji wykonywanych czynności służbowych, nie są też zainteresowani rozstrzygnięciem niniejszej sprawy na korzyść którejkolwiek ze stron, tak, iż w ocenie Sądu zeznania ich w pełni zasługują na wiarę. Z zeznań tych wynika, iż oskarżony posiadał wiele zobowiązań, na spłatę których nie posiadał środków, a prowadzone egzekucje okazały się bezskuteczne, co przemawia za przyjęciem, iż zakupując towar od firmy (...) oskarżony miał świadomość, iż nie będzie w stanie wywiązać się ze spłaty tych należności, nie posiadając na to wystarczających środków.

Mając zatem na uwadze całokształt podniesionych wyżej okoliczności Sąd uznał, iż wina oskarżonego i fakt popełnienia przez niego zarzucanego mu czynu nie budzą wątpliwości.

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, analizowany w powiązaniu ze sobą i z uwzględnieniem wskazań wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego daje pełne podstawy do przyjęcia, iż oskarżony w okresie 6-27 lutego 2013r. w O. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził firmę (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 19 876,73 zł poprzez wprowadzenie w błąd co do możliwości zapłaty za towar w postaci ryb i przetworów rybnych, którym to zachowaniem wyczerpał dyspozycję art. 286§1 kk.

Wskazać należy, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazywał, iż oskarżony pobierając towar od pokrzywdzonego nie zamierzał realizować za niego płatności. Jakkolwiek wymieniony zapłacił początkowe należności, jednakże w ocenie Sądu zapłata ta miała na celu spowodowanie, iż pokrzywdzona firma obdarzyła go zaufaniem, dokonując kolejnych dostaw zakupionego towaru, za które wymieniony nie miał zamiaru realizować płatności, o czym świadczy zarówno jego sytuacja majątkowa i posiadanie innych zobowiązań finansowych, których nie był w stanie uregulować, z czego niewątpliwie musiał zdawać sobie sprawę, a co w konsekwencji spowodowało prowadzenie wobec niego postępowań egzekucyjnych, jak również wynika to z zachowania oskarżonego wobec pokrzywdzonej firmy (...), z którą unikał kontaktu, nie płacąc za otrzymany towar, nie reagując też na kierowane do niego wezwania do zapłaty ani nie podejmując żadnych starań, aby uregulować powstałe zaległości, zamiast tego zmieniając nazwę i siedzibę firmy, co dodatkowo utrudniło nawiązanie z nim kontaktu przez pokrzywdzonego.

Z opinii sądowo-psychiatrycznej wynika, iż w czasie popełnienia zarzucanego mu czynu zdolność oskarżonego do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem nie była ograniczona w rozumieniu art. 31§1 i 2 kk, a zatem wymieniony musiał zdawać sobie sprawę ze znaczenia przedsiębranych przez siebie działań i ich możliwych konsekwencji prawnych.

Powyższa opinia jest pełna, jasna, logiczna, oparta o wiedzę fachową i specjalistyczną i w ocenie Sądu brak jakichkolwiek powodów, aby kwestionować prawdziwość zawartych w niej wniosków.

Wymierzając oskarżonej karę za czyn, którego się dopuścił Sąd baczył, by była ona adekwatna do stopnia jego zawinienia i społecznej szkodliwości popełnionego czynu.

Jako okoliczność obciążającą Sąd potraktował uprzednią karalność oskarżonego, który wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 12.12. 2003r. w sprawie VII Ks 177/03 został skazany za czyn z art. 83 ustawy Kodeks karny skarbowy na karę grzywny, jak również wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 24.07.2006r. w sprawie VII K 451/06, który to wyrok uprawomocnił się w dniu 18.01.2007r., został skazany za czyny z art. 286§1 kk na karę łączną 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd miał tu również na uwadze znaczną wysokość szkody jaką działania oskarżonego wyrządziły pokrzywdzonemu, jak również to, iż z zeznań L. T. wynikało, iż oprócz strat materialnych wiązały się one ze znacznym stresem dla wymienionego, w konsekwencji negatywnie odbijając się na stanie jego zdrowia.

Natomiast jako okoliczność łagodzącą Sąd uznał to, iż oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, wpłacił też kwotę 500 zł na rzecz pokrzywdzonego, choć należy mieć na uwadze, iż kwota ta była stosunkowo nieznaczna jeśli wziąć pod uwagę wysokość całej wyrządzonej przez wymienionego szkody. Ponadto jakkolwiek oskarżony deklarował na rozprawie, iż ratalnie będzie spłacał zadłużenie, z informacji otrzymanych od pokrzywdzonego wynikało, iż po tej pierwszej wpłacie nie nastąpiły kolejne.

Mając powyższe na uwadze Sąd wymierzył oskarżonemu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, uznając, iż jest ona adekwatną dolegliwością za czyn, którego dopuścił się oskarżony, w wystarczającym stopniu realizując cele zapobiegawcze i wychowawcze kary, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Jednocześnie Sąd uznał, iż mimo uprzedniej karalności wobec oskarżonego zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, która uzasadnia przyjęcie, iż wymieniony w przyszłości będzie przestrzegać obowiązującego porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa, co mając na uwadze Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres lat 4 tytułem próby.

Jakkolwiek bowiem oskarżony był już wcześniej karany, w tym również z art. 286§1 kk, należy mieć jednak na uwadze, iż od czasu wydania wobec niego ostatniego wyroku skazującego upłynął już dość długi, albowiem kilkuletni okres czasu. Ponadto orzeczenie kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania w ocenie Sądu skuteczniej może wdrożyć oskarżonego do przestrzegania obowiązującego porządku prawnego aniżeli kara pozbawienia wolności w jej bezwzględnej postaci. Oskarżony ma bowiem teraz świadomość, iż popadnięcie przez niego w kolejny konflikt z prawem może spowodować zarządzenie mu do wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności, która to świadomość skutecznie może powstrzymać go od kolejnych naruszeń obowiązującego porządku prawnego, choćby z powodu obawy, aby nie doszło do zarządzenia wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności.

Sąd orzekł też na podstawie art. 46§1 kk wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 19 376,73 zł mając tu na uwadze wysokość szkody wskazanej w zarzucanym aktem oskarżenia czynie, stanowiącej wysokość nieopłaconych faktur VAT, pomniejszając tą kwotę o wpłaconą przez oskarżonego w toku prowadzonego postępowania na rzecz pokrzywdzonego kwotę 500 zł.

Sąd zasądził też od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym kwotę 180 zł tytułem opłaty oraz kwotę 2666 zł na rzecz oskarżyciela posiłkowego tytułem zwrotu poniesionych wydatków, zgodnie z wnioskiem z k: 472, mając tu na uwadze, iż oskarżony osiąga miesięczny dochód w kwocie ok. 2000 zł, a zatem posiada środki na uiszczenie tych należności.