Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach

X Wydział Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2015 roku w Katowicach

odwołania H. Ł. (H. Ł.)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 24 grudnia 2013 roku

Nr: (...)

w sprawie H. Ł. (H. Ł.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o prawo do emerytury

1. zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1 września 2013 roku,

2. zasądza od organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. na rzecz ubezpieczonego kwotę 60,00 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

SSO Barbara Reszczyńska - Łoboda

Sygn. akt: XU 376/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 grudnia 2013r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.odmówił ubezpieczonemu H. Ł.(Ł.) prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat życia, wskazując w jej uzasadnieniu, że na dzień 1 stycznia 1999r. wnioskodawca nie udowodnił 25 – cio letniego okresu składkowego oraz co najmniej 15 – to letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W uzasadnieniu wskazał, że nie uwzględnił do stażu okresu od dnia 1 sierpnia 1997r. do dnia 28 lutego 1998r. ponieważ płatnik E. G.nie zatrudniał w tym okresie pracowników na umowę o pracę oraz na umowę zlecenie. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego z Wydziałem Ubezpieczeń i Składek ustalono, że w zakładzie była przeprowadzana kontrola ZUS, która nie wykazała nieprawidłowości w zakresie zgłaszania pracowników do ubezpieczenia w związku z czym brak podstaw do dokonania przypisu składek z urzędu. Wskazał także, iż nie uwzględnił okresu od dnia 15 czerwca 1978r. do dnia 23 grudnia 1978r. oraz od dnia 6 stycznia 1979r. do dnia 25 marca 1992r. jako pracy w warunkach szczególnych ponieważ ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Od decyzji tej ubezpieczony wniósł odwołanie domagając się przeliczenia okresu składkowego i nieskładkowego, który wg jego wyliczeń winien stanowić 25 lat, 2 miesiące i 4 dni oraz uznania pracy w warunkach szczególnych.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że za okres pracy w Przedsiębiorstwie (...) od dnia 1 sierpnia 1997r. do dnia 29 lutego 1998r. E. G. wydał mu świadectwo pracy dokumentujące zatrudnienie. Wprawdzie w okresie od dnia 1 sierpnia 1997r. do dnia 31 grudnia 1997r. na świadectwie widnieje, że okres ten był umową zlecenia jednak w istocie wykonywał pracę jako pracownik i praca miała taki sam charakter jak w pozostałym okresie zatrudnienia. Wskazał, że świadczenie pracy mogą potwierdzić jego współpracownicy H. N. i A. W.. Ustosunkowując się zaś do stwierdzenia, że nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych wyjaśnił, że firmy już nie istnieją, a przy zakończeniu pracy nie wydawały pracownikom takich świadectw. Wskazał, ze pracując jako kierowca na samochodach o ładowności powyżej 3500 kg wykonywał pracę w szczególnych warunkach, a rodzaj jego pracy w okresach od dnia 15 czerwca 1978r. do dnia 23 grudnia 1978r. i od dnia 6 stycznia 1979r. do dnia 25 marca 1992r. mogą potwierdzić świadkowie T. F. i W. P.. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał zaskarżoną decyzję, wnosząc o oddalenie odwołania ubezpieczonego.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Ubezpieczony H. Ł. (ur. (...)) w dniu 6 września 2013r. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie mu prawa do emerytury. Ubezpieczony nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Decyzją z dnia 24 grudnia 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat życia - wskazując, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie udowodnił 15 – to letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a jedynie 1 rok, 7 miesięcy i 12 takiej pracy tytułem zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 19 września 1995r. do dnia 30 kwietnia 1997r. w Przedsiębiorstwie Handlowo – Usługowym (...) jako kierowcy samochodu ciężarowego – tira - powyżej 3,5 tony. Jednocześnie organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił łączy staż ubezpieczeniowy wynoszący 24 lata, 7 miesięcy i 12 dni. Do stażu pracy nie uwzględnił okresu od dnia 1 sierpnia 1997r. do dnia 28 lutego 1998r. tytułem pracy ubezpieczonego u płatnika E. G.. Do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił natomiast okresów od dnia 15 czerwca 1978r. do dnia 23 grudnia 1978r. oraz od dnia 6 stycznia 1979r. do dnia 25 marca 1992r. gdyż ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach (k. 143 a.e.).

Zgodnie ze świadectwem pracy wystawionym w dniu 23 grudnia 1978r. przez (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w M. ubezpieczony w okresie od dnia 15 czerwca 1978r. do dnia 23 grudnia 1978r. był zatrudniony na stanowisku kierowcy (k. 13 a.e.). Następnie w okresie od dnia 6 kwietnia 1992r. do dnia 4 czerwca 1993r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w M. w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca (świadectwo pracy - k. 19 a.e .). Ubezpieczony w toku postępowania przestawił zaświadczenie wystawione przez M. W. , stwierdzające, że w okresie tego zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony (k. 23 a.s. – koperta).

Zgodnie z zaświadczeniem pracy z dnia 10 sierpnia 1998r., wystawionym ubezpieczonemu przez Przedsiębiorstwo (...) w W. w okresie od dnia 6 stycznia 1979r. do 9 czerwca 1992r. pracował on w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony (k. 17 a.e.).

Świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych w tych ubezpieczony nie posiada, jednakże domagał się ustalenia ,że w okresie od dnia 6 stycznia 1979r. do dnia 25 marca 1992r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w (...) w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu powyżej 3,5 tony.

Zgodnie natomiast ze świadectwem pracy wystawionym w dniu 1 marca 1998r. przez właściciela Przedsiębiorstwa (...) ubezpieczony był u niego zatrudniony od dnia 1 sierpnia 1997r. do dnia 31 grudnia 1997r. na umowie zlecenia, a od dnia 3 stycznia 1998r. do dnia 28 lutego 1998r. na umowie o pracę – w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy (k. 29 a.e.). Ubezpieczony przedstawił umowy zlecenia z tym płatnikiem na okresy od dnia 21 lipca 1997r. do dnia 21 sierpnia 1997r. (co stanowi 32 dni kalendarzowe), 16 czerwca 1997r. do 16 lipca 1997r. (31dni) i 15 maja 1997r. – 15 czerwca 1997r. (31dni) na mocy których zobowiązywał się do wykonywania pracy kierowcy – mechanika (k. 23 a.s. – koperta). Okres pracy na umowach zlecenia stanowi łącznie 94 dni , a zatem 3 miesiące i 4 dni (wskazać bowiem należy, że zgodnie z § 31 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011r. nr 237 poz. 1412) przy obliczaniu okresu składkowego i nieskładkowego dodaje się, osobno dla każdego z tych okresów, poszczególne lata, miesiące i dni, przy czym okresy niepełnych miesięcy oblicza się w dniach, sumę dni zamienia się na miesiące, przyjmując za miesiąc 30 dni kalendarzowych; sumę miesięcy zamienia się na lata, przyjmując pełne 12 miesięcy za jeden rok.

Prawo jazy kategorii C ubezpieczony posiada od dnia 27 czerwca 1978r., kategorii CE od dnia 13 września 1980r. (prawo jazdy okazane na rozprawie w dniu 7 maja 2014r.).

W oparciu o powyższe, a także w oparciu o pozostałe dokumenty zawarte w aktach emerytalno – kapitałowych ubezpieczonego, dołączonych do akt niniejszej sprawy, w oparciu o dokumenty zawarte w aktach osobowych ubezpieczonego oraz T. F. i W. P. z okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...), aktach emerytalnych T. F., W. P., aktach osobowych T. M., W. Z., B. Z. z (...), zeznania świadków M. Ł. na okoliczność pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...), T. F., W. P., W. Z., B. Z. na okoliczność pracy ubezpieczonego w (...) a także w oparciu o zeznania A. W. i H. N. na okoliczność pracy ubezpieczonego u E. G. oraz akta tut. Sadu sygn. akt XI U 2211/13 dotyczące T. F. oraz sygn. akt XI U 1835/11 dotyczące W. P. Sąd ustalił, że Przedsiębiorstwo (...) w W. było przedsiębiorstwem obsługującym w zakresie transportu kopalnie terenu całego (...) oraz zakłady kooperujące z kopalniami – przedsiębiorstwa robót górniczych. W ramach tej działalności dowoziło na teren kopalni materiały sypkie, stemple drewniane, metalowe obudowy, wywoziło urobek z przeróbki mechanicznej węgla na zwały. Wynajmowało też samochody kopalniom. Ubezpieczony będąc w (...) zatrudnionym na stanowisku kierowcy jeździł samochodami J., T. i Kamazie z naczepami – o masie powyżej 3,5 tony. Nie jeździł nigdy samochodem osobowym ani dostawczym o ładowności poniżej 3,5 tony. Prace swa wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z kolei w Przedsiębiorstwie (...) ubezpieczony początkowo pracował w oparciu o cywilnoprawne umowy zlecenia, a od dnia 3 stycznia 1998r. 28 lutego 1998r. (okres 1 miesiąca – cały miesiąc luty – i 29 dni – przypadających w styczniu) na podstawie umowy o pracę. Jak wynika z ustaleń Sądu E. G. prowadził działalność gospodarczą w zakresie transportu – dla celów tej działalności dysponował trzema samochodami (dwoma S. i S. (...)). Wszystkie te samochody były samochodami ciężarowymi o ładowności powyżej 3,5 tony. Ubezpieczony na rzecz E. G. pracował jako kierowca i jeździł samochodami ciężarowymi o ładowności powyżej 3,5 tony. Pracował codziennie od poniedziałku do piątku, czasem w soboty i niedziele. E. G. ustalał co dany pracownik ma przewieźć i na jakiej trasie, z jakiej kopalni. Ubezpieczony podpisywał listę obecności w pracy. Pomimo pisemnych umów z pracownikami E. G. nie odprowadzał za nich składek na ubezpieczenia społeczne, pomimo, że je potrącał z wynagrodzeń.

W wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd ustalił, że podczas zatrudnienia w spornym okresie od dnia 6 stycznia 1979r. do dnia 25 marca 1992r. w Przedsiębiorstwie (...) ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych kierując samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Okres ten stanowi łącznie 13 lat 2 miesiące i 20 dni – co łącznie z uwzględnionym przez organ rentowy okresem pracy w warunkach szczególnych wymiarze 1 roku, 7 miesięcy i 12 dni stanowi okres 14 lat, 10 miesięcy i 2 dni pracy w warunkach szczególnych , wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Sąd ustalił nadto, że pracę w warunkach szczególnych, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy ubezpieczony świadczył także w okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w Przedsiębiorstwie (...) od dnia 3 stycznia 1998r. do dnia 28 lutego 1998r. (okres 1 pełnego miesiąca i 29 dni). Wówczas także stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Po dodaniu tego okresu do wykazanego wyżej okresu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 14 dni, 10 miesięcy i 2 dni ubezpieczony legitymuje się okresem pracy w warunkach szczególnych , wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, w wymiarze 15 lat i 1 dnia.

W ocenie Sądu brak podstaw do kwalifikowania okresów pracy sprzed dnia 3 stycznia 1998r. jako pracy na podstawie umowy o pracę skoro ubezpieczony nie kwestionował okazanych obecnie Sadowi umów zlecenia z płatnikiem.

Sąd ustalił ponadto, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udokumentował wymagany co najmniej 25 – cio letni okres ubezpieczenia. Jak wynika z ustaleń Sądu był on zatrudniony w charakterze kierowcy – mechanika w Przedsiębiorstwie (...) – w okresach od 21 lipca 1997r. do dnia 21 sierpnia 1997r. (32 dni), 16 czerwca 1997r. do 16 lipca 1997r. (31dni) i 15 maja 1997r. – 15 czerwca 1997r. (31 dni) na podstawie umów zlecenia oraz w okresie dnia 3 stycznia 1998r. do dnia 28 lutego 1998r. na podstawie umowy o pracę (świadectwo pracy w aktach ZUS – k. 29 a.e., okazane umowy zlecenia k. 23 a.s. – koperta, zeznania Pit za lata 1997 – 1998 – k. 82 – 87 a.s.). Brak zgłoszenia tego faktu zatrudnienia ubezpieczonego przez płatnika w ZUS i nieodprowadzenie z tego tytułu składek nie może wywierać negatywnych skutków dla ubezpieczonego, dysponującego dokumentami potwierdzającymi powyższe zatrudnienie. Ponadto wykonywanie przez ubezpieczonego pracy w wymienionych wyżej okresach potwierdzili jego współpracownicy również pracujący u E. G. – świadkowie A. W. i H. N.. Okresy te łącznie z uznanym przez organ rentowy ogólnym stażem wynoszącym 24 lata, 7 miesięcy i 4 dni stanowią 25 lat i 7 dni ubezpieczenia.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. nr 153 poz. 1227), zwanej dalej ustawą emerytalną, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy emerytalnej (ust. 1 art. 184 ustawy emerytalnej).

Emerytura na powyższych zasadach przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wedle zaś art. 32 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 powoływanej ustawy.

Dla celów ustalenia uprawnień do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w warunkach szczególnych za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej).

Obniżony wiek emerytalny oraz rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej).

W rozpoznawanej sprawie kwestię sporną stanowiło ustalenie, czy odwołujący się legitymuje się 25- cio letnim okresem ubezpieczenia oraz czy przez okres co najmniej 15 lat wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace w warunkach szczególnych, określone w wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 z pózn. zm.) – prace wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia, dział VIII, poz. 2 , tj. prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Dowody przeprowadzone w niniejszym postępowaniu dają w ocenie Sądu podstawy do stwierdzenia, że odwołujący się przez wymagany dla uzyskania uprawnień emerytalnych okres stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał prace w warunkach szczególnych. Sąd w pełni dał wiarę wyjaśnieniom ubezpieczonego i zeznaniom świadków zarówno co faktu jego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w Przedsiębiorstwie (...) jak i co do charakteru zatrudnienia jego w (...) są one spójne, logiczne i wzajemnie korespondują ze sobą, a nadto korespondują ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją. Tym samym Sąd ustalił, że ubezpieczony udokumentował staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze wymaganym i koniecznym dla uzyskania uprawnień do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym 60 lat, udowadniając przeszło 15 letni okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych, stale i pełnym wymiarze czasu pracy. Sąd uznał również udokumentował za udokumentowany wymagany 25 – letni ogólny staż ubezpieczeniowy – na dzień 1 stycznia 1999r. – uwzględniając do tego stażu okresy pracy ubezpieczonego w Przedsiębiorstwie (...) na podstawie umów zlecenia od 21 lipca 1997r. do dnia 21 sierpnia 1997r., 16 czerwca 1997r. do 16 lipca 1997r. i 15 maja 1997r. – 15 czerwca 1997r. oraz na podstawie umowy o prace od dnia 3 stycznia 1998r. do dnia 28 lutego 1998r.

Mając na uwadze wyżej przytoczone okoliczności i przepisy Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku. O kosztach Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w pkt 2 sentencji.

SSO Barbara Reszczyńska – Łoboda