Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Ewa Naze (spr.)

Sędziowie: SSA Maria Padarewska - Hajn

SSA Iwona Szybka

Protokolant: sekr. sądowy Aleksandra Słota

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2013 r. w Łodzi

sprawy B. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym,

na skutek apelacji organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Sieradzu

z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt: IV U 805/12;

oddala apelację.

Sygn.akt III AUa 612/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 lutego 2013 roku, Sąd Okręgowy w Sieradzu, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po ponownym rozpoznaniu sprawy zmienił w punkcie pierwszym decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. z siedzibą w Z. w zakresie punku pierwszego, w ten sposób, że ustalił, iż B. S. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: od 24 lipca 1999 r. do 19 września 1999 r., od 11 sierpnia 2000 r. do 3 września 2000 r., od 1 maja 2001 r. do 30 czerwca 2001r., od 16 do 31 sierpnia 2003 r., od 13 sierpnia 2005 r. do 4 września 2005 r. oraz oddalił odwołanie w pozostałym zakresie (punkt drugi wyroku).

Powyższe orzeczenie zapadło na gruncie następujących ustaleń faktycznych:

B. S. rozpoczął prowadzenie jednoosobowo działalności gospodarczej 5.05.1994 r. pod postacią (...) w S. . Działalność została zgłoszona do ewidencji działalności gospodarczej i wykreślona następnie z dniem 31.10.2000r. Ponownie wnioskodawca zarejestrował działalność gospodarczą - firmę (...) w S. od 22.12.2001r. Ponadto od 15.09.2000 r. wnioskodawca rozpoczął dodatkowo działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej (...) w Z.. Z informacji Urzędu Skarbowego w S. wynika ,że wnioskodawca figuruje jako podmiot prowadzący indywidualną działalność gospodarczą od 5.05.1994 r. do 31.10.2000 r. i od 22.12.2001r. W okresie od 1.08.2010r. do 30.09.2010r. podatnik zgłaszał zawieszenie działalności gospodarczej. Ponadto z informacji Urzędu Skarbowego w Z. wynika, że spółka zgłaszała zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej w okresach: 15-31.08.2003r. oraz od 2.12.2004r.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej wnioskodawca prowadził sprzedaż opon i zakład wulkanizacyjny zarówno w ramach indywidualnej działalności w S. , jak i w ramach spółki w Z.. W okresie wakacyjnym był tzw. „martwy sezon" z uwagi na brak popytu na oferowane usługi. Wnioskodawca zamykał zakład , wywieszał kartkę informacyjną dla klientów, że zakład jest zamknięty i wyjeżdżał do matki mieszkającej w znacznej odległości od S.. Przerwy w działalności gospodarczej były zgłaszane w ZUS na odpowiednich drukach. W dniu 15.08.2003r. zgłoszono wyrejestrowanie z ubezpieczenia (wypełniony druk (...)), z dniem 2.09.2003r. wypełniono druk ZZA. W dniu 13.08.2005r. wypełniono druk wyrejestrowania (...), (...) oraz w dniu 5.09.2005r. wypełniono druk (...). W 2000r. wnioskodawca zatrudniał jedną osobę K. N. na podstawie umowy zlecenia. W okresie wakacyjnym zakład był zamknięty, wnioskodawca w okresie zamknięcia zakładu nie prowadził żadnej działalności gospodarczej.

W lipcu 2000r. ( do 31.07.2000r.) oraz do 10.08.2000r. i od 4.09.2000r. wnioskodawca osiągał przychód uwzględniony w ewidencji przychodów za 2000r. W sierpniu 2003r. wnioskodawca osiągał przychód do 14.08.2003r. i od 1.09.2003r. W 2005r. w sierpniu wnioskodawca osiągnął przychód do 12.08 i od 5.09.2005r.

W czasie kontroli ZUS przeprowadzonej we wrześniu 2001r. za okres od 1.01. 1999r. do 13.01.2000r. ustalono fakt zawieszenia przez płatnika składek działalności gospodarczej w dniach 24.07.-19.09.1999r.

Wnioskodawca prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą rozliczał się z Urzędem Skarbowym w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych i dokonywał wpłat w spornych okresach: VI 1999r.- 121 zł., IX 1999r. - 110 zł., VII 2000r. - 65,92 zł., IX 2000r. - 41 zł., IX 2003r. - 160 zł.

Decyzją z dnia 26.05.2011r. ZUS stwierdził, że B. S. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach: 1.01.1999r. - 31.10.2000r.; 1.05. - 30.06.2001r.; 16-31.08.2003r.; 12.2004r.- 31.07.2010r. oraz od 1.04.2011r., ponieważ działalność w tym okresie nie została zlikwidowana . Ponadto organ rentowy stwierdził, że wnioskodawca nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu: 1.01.-23.07.1999r. ; 20.09.1999-26.07.2000r.; 4.09-30.10.2000r.

Na rozprawie w dniu 8.02.2013 roku pełnomocnik organu rentowego zmodyfikował stanowisko i uznał okresy nieprowadzenia działalności gospodarczej od 24.07 do 19.09.1999r. oraz 1.05.-30.06.2001 roku.

W tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Okręgowy uznał odwołanie za częściowo uzasadnione.

Wskazując na treść art. 6 ust.1 pkt 5 art.8 ust.6 pkt 1 oraz art.12 ust.1 i art.13 pkt 4 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych , a także art. 2 ust.2 ustawy z dnia 19.11.1999r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101,poz.1178 ze zm.) - w brzmieniu obowiązującym do dnia 21.08.2004 r. zważył, że w okresach 24.07.-19.09.1999r., 11.08.-3.09.2000r., 1.05.-30.06.2001r., 16-31.08.2003r. oraz 13.08.-4.09.2005r. wnioskodawca nieformalnie zawiesił działalność gospodarczą i faktycznie jej nie prowadził, tym samym w w/w okresach wnioskodawca nie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Sąd stwierdził, że zasadniczą kwestią w niniejszej sprawie była ocena , czy w spornych okresach doszło do faktycznego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej mając na uwadze również , że sporne okresy mają długość poniżej i powyżej 30 dni.

Sąd Okręgowy stwierdził, że w spornych okresach wnioskodawca faktycznie zaprzestawał jej prowadzenia, co wynika wprost z dokumentów w postaci książek przychodów i zeznań świadka. W momencie zamknięcia zakładu i wyjazdu z miejsca zamieszkania, wnioskodawca faktycznie nie tylko nie wykonywał swojej działalności w żadnej formie ( wywieszał kartkę informująca o zamknięciu zakładu) , ale też nie czynił żadnych działań związanych z tą działalnością ( organizowanie zamówień, oczekiwanie na kontrakt) . Wnioskodawca świadomie uzewnętrzniał wolę przerwy w prowadzeniu działalności (planował i zgłaszał każdorazowo ten fakt w ZUS i wywieszał informację w zakładzie) i nie osiągał żadnych przychodów z tej działalności.

Sąd stwierdził, że z książki przychodów za 2000 rok wynika ,że działalność gospodarcza była prowadzona do 10.08.2000 r. włącznie i stąd nie można uznać przerwy w jej prowadzeniu w zgłoszonym okresie od 27.07. do 3.09.2000 r, a wyłącznie od 11.08.200r. Ponadto w ocenie Sadu aby uwzględnić przerwę w prowadzeniu działalności gospodarczej muszą jednocześnie zaistnieć dwa elementy - uzewnętrzniona wola w tym wypadku w formie zgłoszenia faktu zawieszenia i podjęcia działalności na drukach ZUS i okoliczności faktyczne potwierdzające brak podejmowania jakiejkolwiek działalności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej , w szczególności brak osiągania dochodów w spornym okresie. Z tych względów Sąd uznał okres przerwy od 11.08. do 3.09.2000 r., a nie - od 27.07.2000 r. oddalając odwołanie odnośnie okresu od 27.07. do 10.08.2000 r., za który płatnik składek osiągał dochody wykazane w książce przychodów, co wyklucza ustalenie ,iż w tym czasie nie była prowadzona działalność gospodarcza .

Powyższe orzeczenie zaskarżył apelacją organ rentowy w części ustalającej, że B. S. w okresach 1-3 września 2000 roku, 16-31 sierpnia 2003 roku, od 14 sierpnia do 4 września 2005 roku nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu zarzucając naruszenie art. 6 ust. 1 pkt 5 w zw. z art.12 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez przyznanie, że B. S. w okresach tych nie podlega ubezpieczeniu pomimo prowadzenia działalności gospodarczej oraz naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez ustalenie, że wnioskodawca w tych okresach nie prowadził działalności gospodarczej.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania w zakresie stwierdzenia w decyzji podlegania obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu w okresach 1-3 września 2000 roku, 16-31 sierpnia 2003 roku, 14 sierpień -4 wrzesień 2005 roku.

W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że poza dwoma okresami przyznanymi w toku postępowania przed Sądem Okręgowym nie kwestionuje także okresu od 11 do 31 sierpnia 2000 roku, ponieważ z godnie z zeznaniem podatkowym za ten rok w tym miesiącu nie był osiągany przychód.

Natomiast w okresach zakwestionowanych, w zeznaniach podatkowych wykazywany jest podatek za te miesiące, co dowodzi w ocenie organu rentowego, że ubezpieczony prowadzi w tym czasie działalność gospodarczą.

Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem Sąd Okręgowy wydał prawidłowe orzeczenie znajdujące uzasadnienie w okolicznościach faktycznych sprawy jak i zastosowanych przepisach prawa.

Z niekwestionowanych przez organ rentowy ustaleń Sądu pierwszej instancji wynika, że B. S. w spornych okresach zawsze formalnie zgłaszał w ZUS zamiar zawieszenia i podjęcia działalności gospodarczej. Ponadto w okresach tych rzeczywiście nie prowadził działalności o czym świadczą dokumenty w postaci książek przychodów jak i źródeł osobowych tj zeznań świadka oraz wnioskodawcy. Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy ocenił materiał dowodowy, która to ocena spełnia wbrew twierdzeniom skarżącego wymogi określone w art. 233 § 1 k.p.c., a zatem uwzględnia kryteria zgodności z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Zdaniem Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy trafnie odniósł się w swojej ocenie do rodzaju prowadzonej przez ubezpieczonego działalności gospodarczej tj. usług w zakresie sprzedaży opon i wulkanizacji i słusznie wywiódł, że w momencie zawieszenia prowadzenia działalności rzeczywiście faktycznie jej nie wykonywał. Wnioskodawca zamykał bowiem zakład, wyjeżdżał z miejsca zamieszkania i nie czynił żadnych działań związanych z tą dzielnością i tym samym uzewnętrzniał wolę przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej.

W apelacji organ rentowy zgadzając się co do zasady z przyjętym przez sąd pierwszej instancji rozstrzygnięciem zakwestionował jedynie wybiórczo trzy okresy tj. 1-3 września 2000 roku, 16-31 sierpnia 2003 roku, od 14 sierpnia do 4 września 2005 roku, w których zdaniem skarżącego wnioskodawca winien być objęty obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, powołując się na fakt udokumentowania osiąganych przez ubezpieczonego przychodów w wymienionych wyżej miesiącach.

Jednakże zarzuty poza stwierdzeniem faktu wykazania przychodu nie podważają przyjętej przez Sąd Okręgowy oceny materiału dowodowego i ustalenia, że w przyjętych przez Sąd pierwszej instancji okresach ubezpieczony nie prowadził działalności gospodarczej.

Przede wszystkim zauważenia wymaga, że ubezpieczony dokonał zawieszenia działalności od 11.08.2000r. do 3.09.2000 roku, nie prowadził w tym czasie działalności, a zatem brak było podstaw do objęcia ubezpieczonego obowiązkiem ubezpieczenia społecznego już od 1.09.2000 roku. W pozostałym zakresie ZUS nie udowodnił, że osiągnięcie przychodu w przyjętych przez organ rentowy okresach pochodziło z działalności wykonywanej w tym właśnie okresie. Zauważenia bowiem wymaga, że ubezpieczony zawieszał działalności na krótkie okresy, w których przychód mógł zostać zaewidencjonowany z działalności prowadzonej do czasu jej zawieszenia. Działalność gospodarcza w ujęciu tradycyjnym charakteryzuje się profesjonalnością, samodzielnością, podporządkowaniem zasadzie racjonalnego gospodarowania, celem zarobkowym, trwałością prowadzenia, wykonywaniem w sposób zorganizowany, a przede wszystkim uczestniczeniem w obrocie gospodarczym. Tymczasem ustalenia Sądu, których ZUS w żaden sposób nie zdołał podważyć, przedstawiając jedynie gołosłowną polemikę, jednoznacznie wskazują, że wnioskodawca nie podejmował żadnych czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej co znajduje potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2007r. Nr 11, poz. 74 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. Osoby te z mocy art. 12 ust. 1 w/w ustawy podlegają również obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu.

Stosownie do art. 13 pkt 4 ustawy systemowej, w brzmieniu obowiązującym w spornym okresie, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności.

W konsekwencji powyższej oceny Sąd Apelacyjny uznał za uprawnione - dokonaną analizą całokształtu materiału dowodowego sprawy - stwierdzenie, że wnioskodawca w spornych okresach nie prowadził działalności gospodarczej i nie podlegał w tym okresie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Mając powyższe na uwadze, uznając apelację za nieuzasadnioną Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji .