Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Popielińska

Protokolant: st.sekr.sądowy Adrianna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2013 r. w Gdańsku

sprawy L. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania L. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 31 stycznia 2013 r. nr (...)/ (...)/ (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje pozwany organ rentowy do ustalenia wysokości świadczenia rentowego przysługującego L. P. z uwzględnieniem do stażu pracy okresu zatrudnienia w Państwowym Przedszkolu w P. od 01 września 1971r. do 31 maja 1973r. ;

II.  nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania zaskarżonej decyzji.

/ Na oryginale właściwy podpis. /

Sygn. akt VII 628/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 stycznia 2013r . Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonej L. P. prawa do doliczenia stażu pracy do renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując w uzasadnieniu na brak podstaw do uwzględnienia w wymiarze świadczenia okresu zatrudnienia w Przedszkolu w P. od 01 września 1971r. do 31 maja 1973r. na podstawie przedłożonych dokumentów tj. oświadczenia wnioskodawczyni i zeznań świadków.

Ubezpieczona L. P. wywiodła odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o zaliczenie do stażu pracy wnioskowanego okresu na podstawie uzyskanych przez nią z Urzędu Gminy w K. dokumentów oraz podtrzymała wniosek o przesłuchanie świadków M. Z. i J. G..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał stanowisko jak w zaskarżonej decyzji, podkreślając , iż ubezpieczona nie udokumentowała okresu zatrudnienia w Państwowym Przedszkolu w P. nie przedkładając na tę okoliczność świadectwa pracy jak i nie udowodniła, iż zakład pracy nie istnieje a archiwum, które przejęło dokumenty , nie jest w posiadaniu dowodów na okoliczność jej pracy.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje :

L. P. z domu S. , urodzona (...), od dnia 16 lipca 1997r. tj. od zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego ma przyznane prawo do renty , początkowo 2 grupy inwalidzkiej następnie z tytułu całkowitej niezdolności pracy, przyznaną na stałe. Do ustalenia podstawy wymiaru przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 8 lat kalendarzowych tj. od 01.01.1989 r. do 31.12.1996r. , wskaźnik wysokości podstawy wymiary wyniósł 42,42%, do ustalenia wysokości emerytury zaliczono 17 lat i 8 miesięcy okresów składkowych oraz 3 lata 11 miesięcy okresów nieskładkowych, a nadto do ustalenia wysokości renty zakład uwzględnił okres 3 lat 5 miesięcy uzupełnienia okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych od zgłoszenia wniosku do ukończenia 60 roku życia.

Decyzją z dnia 24 października 2012r. wobec ujawnienia nowych dowodów Zakład Ubezpieczeń Społecznych wobec ujawniania nowych okoliczności mających wpływ na wysokość świadczenia z urzędu dokonał przeliczenia od dnia 01 października 2010r. wysokości świadczenia rentowego ubezpieczonej . Do ustalenia podstawy wymiaru przyjęto wynagrodzenie, które stanowiło podstawę wymiaru składek z 8 lat kalendarzowych tj. od 01.01.1989 r. do 31.12.1996r. , przy czym wobec ujawnienia nowych danych o wysokości zarobków za wskazany okres wskaźnik wysokości podstawy wymiary wyniósł 46,79 %, do ustalenia wysokości emerytury zaliczono 18 lat i 1 miesiąc okresów składkowych oraz 3 lata 6 miesięcy okresów nieskładkowych, a nadto do ustalenia wysokości renty zakład uwzględnił okres 3 lat 5 miesięcy uzupełnienia okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych od zgłoszenia wniosku do ukończenia 60 roku życia.

/dowód : decyzja z dnia 17.07.1997r. k. 15-16 akt ubezpieczeniowych, decyzja z dnia 24.10.2012r. k. 116akt ubezpieczeniowych /

W dniu 15 listopada 2012r. ubezpieczona wniosła o doliczenie do stażu pracy okresu zatrudnienia od 01 września 1971r. do 31 maja 1973r. w Przedszkolu w P., przedkładając dodatkowe dokumenty oraz zeznania świadków J. G. i M. Z. .

Zaskarżoną w niniejszym postepowaniu decyzją z dnia 31 stycznia 2013r. odmówił zaliczenia wnioskowanego okresu do stażu pracy.

/ okoliczność niesporna /

Ubezpieczona L. P. ( z domu S. ) w okresie od 01 września 1971r. do 31 maja 1973r. była zatrudniona na stanowisku pomocy do dzieci w Przedszkolu w P., którego organem założycielskim była Gromadzka Rada Narodowa w K., która decydował o zatrudnianiu pracowników , w szczególności co do formy i sposobu zatrudniania oraz o wysokości zarobków. W okresie zatrudnienia ubezpieczonej było to małe, wiejskie przedszkole jednooddziałowe , grupujące dzieci w wieku od 3-6 lat, pracujące w wymiarze pięciu godzin dziennie. Dyrektorem przedszkola była M. Z. , która łączyła obowiązki intendenta, w przedszkolu pracując jednocześnie na stanowisku nauczyciela .Oprócz dyrektora w przedszkolu zatrudniona była również kucharka i sprzątaczka w jednej osobie oraz L. P. jako pomoc do dzieci. Do obowiązków ubezpieczonej należało zajmowanie się dziećmi młodszymi ,w czasie gdy M. Z. prowadziła zajęcia dydaktyczne ze starszymi dziećmi oraz współpraca z dyrektor przy zajęcia zabawowych i opiece nad przedszkolakami.

Dowód : akta osobowe ubezpieczonej z tytułu zatrudnienia w Urzędzie Gminy w K. w tym : podanie o przyjęcie do pracy z dnia 01.09.1971r., kwestionariusz osobowy , życiorys , świadectwo pracy , zeznania świadków : M. Z. k. 22-23 akt sprawy, J. G. k. 23-24 akt sprawy, wyjaśnienia ubezpieczonej k. 24 w zw. z k. 21-22 akt sprawy

Stan faktyczny w sprawie Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zawartych w aktach pozwanego organu rentowego , aktach osobowych ubezpieczonej nadesłanych z okresu zatrudnienia w Urzędzie Gminy K. oraz korespondujących z nimi zeznań świadków M. Z. i J. G.. Podstawę ustaleń stanowiły też wyjaśnienia ubezpieczonej słuchanej w charakterze strony postępowania. Dokumenty zgromadzone w toku postępowania nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania, Sąd również stwierdził brak podstaw do poważenia ich wiarygodności z urzędu.

Za w pełni wiarygodne Sąd uznał zeznania zawnioskowanych przez ubezpieczoną świadków, jako że były to osoby obce, nie zainteresowane wynikiem postępowania. Świadek M. Z. była dyrektorką , nauczycielką i intendentką w przedszkolu we wnioskowanym przez ubezpieczoną okresie, bezpośrednio pracując z L. P. posiadała zatem wystarczającą wiedzę co do charakteru pracy i okresu zatrudnienia jej w przedszkolu, zaś świadek J. G. , jako zaprzyjaźniona z ubezpieczoną osoba , wiarygodnie wyjaśniała, w jakich okolicznościach powzięła informacje o okresie , miejscu i charakterze zatrudnienia ubezpieczonej. Zeznania tych świadków korelują z wyjaśnieniami ubezpieczonej oraz znajdują potwierdzenie w zapisach dokumentów w aktach osobowych ubezpieczonej , w szczególności w świadectwie pracy z dnia 28 czerwca 1976r. , czy życiorysie ubezpieczonej sporządzonym przez nią przy ubieganiu się o posadę bibliotekarki. Podkreślenia wymaga, iż życiorys został sporządzony w 1973r. i nie na potrzeby niniejszego postępowania, co potwierdza wiarygodność treści w nim zawartych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przedmiotem niniejszego postępowania była kwestia ustalenia czy zasadnie organ rentowy w zaskarżonej decyzji z dnia 31 stycznia 2013r. odmówił zaliczenia ubezpieczonej do stażu pracy jako okresu składkowego okresu od 01 września 1971r. do 31 maja 1973r. z tytułu zatrudnienia w Przedszkolu w P. a zatem pośrednio ustalenia wysokości renty z uwzględnieniem do stażu ubezpieczeniowego powyższego okresu.

W ocenie Sądu stanowisko organu rentowego odmawiające zaliczenia ubezpieczonej wnioskowanego okresu do stażu ubezpieczeniowego jest niezasadne w świetle poczynionych przez Sąd jak wyżej ustaleń faktycznych, opartych na wynikach przeprowadzonego postępowania dowodowego.

Co prawda organ rentowy odmówił ubezpieczonej uwzględnienia wnioskowanego okresu wobec nie przedstawienia świadectwa pracy wystawionego przez pracodawcę , potwierdzającego zatrudnienie ubezpieczonej , należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że zgodnie z utartą praktyką i orzecznictwem w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy , a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi. Ubezpieczona , na której spoczywał w tym zakresie ciężar dowodowy zgodnie z art. 6 k.c. sprostała temu obowiązkowi przedkładając dowody pośrednio potwierdzające fakt zatrudnienia w Państwowym przedszkolu w P., które , o czym był mowa wyżej, Sąd uznał za w pełni miarodajny materiał dowodowy stanowiący podstawę do poczynienia wiążących ustaleń stanu faktycznego.

Przechodząc do materialnoprawnej podstawy żądania wskazać należy, iż zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U z 2009r. poz. 153, poz. 1227 ze zm. ) zwanej dalej : ustawą emerytalną, okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia. Art. 6 ust. 2 wskazuje przy tym, iż za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. okresy , za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne, albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy , jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego ( … ) albo rentę chorobową (…_)

Art. 62 ust. 1 cyt. wyżej ustawy emerytalnej stanowi zaś, iż renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy wynosi:

1)  24 % kwoty bazowej , o której mowa w art. 19 , oraz

2)  po 1, 3 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych ;

3)  po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych;

4)  po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych , przepadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia , w którym rencista ukończyłby 60 lat.

Mając zatem na uwadze fakt, iż ubezpieczona wykazała fakt zatrudnienia jej w Przedszkolu w P. wskazanymi wyżej dowodami oraz uwzględniając obowiązujące przepisy przytoczone wyżej w pkt I wyroku Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i zobowiązał pozwany organ rentowym do ustalenia wysokości świadczenia rentowego ubezpieczonej z uwzględnieniem do stażu pracy okresu zatrudnienia w Państwowym Przedszkolu w P. od 01 września 1971r. do 31 maja 1973r. , o czym orzekł w oparciu o dyspozycję art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. jak w punkcie I wyroku.

Zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy, w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007 r. OTK-A 2007/8/97 powyższy przepis należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nie ustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie ubezpieczonej za zasadne zostały ostatecznie wyjaśnione w drodze uzupełnienia materiału dowodowego o zeznania świadków oraz dane z akt osobowych ubezpieczonej z okresu zatrudnienia w Urzędzie Gminy w K., co uzasadnia zastosowanie dyspozycji art. 118 ust. 1a ustawy poprzez wnioskowanie a contrario.

Działając zatem na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy, Sąd wnioskując a contrario, nie stwierdził odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, mając na uwadze fakt, iż dopiero wyniki niniejszego postępowania dowodowego pozwoliły na poczynienie wiążących ustaleń co do okresu zatrudnienia ubezpieczonej we wnioskowanym okresie.

SSO Monika Popielińska