Tw 8/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
1/1/B/2014
POSTANOWIENIE
z dnia 19 listopada 2012 r.
Sygn. akt Tw 8/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Maria Gintowt-Jankowicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych o zbadanie zgodności:
1) art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 226, poz. 1475) z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 226, poz. 1475) z art. 2 Konstytucji;
3) art. 26a ust. 1a1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, ze zm.) z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu wnioskowi.
UZASADNIENIE
W dniu 2 lutego 2012 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (dalej: POPON) o zbadanie zgodności, po pierwsze, art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 226, poz. 1475; dalej: ustawa zmieniająca) z art. 2 Konstytucji; po drugie, art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej z art. 2 Konstytucji; po trzecie, art. 26a ust. 1a1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, ze zm.; dalej: ustawa o rehabilitacji) z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez ogólnokrajową władzę organizacji pracodawców podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny w składzie jednego sędziego bada, czy wniosek odpowiada wymogom formalnym (art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o TK), czy nie jest oczywiście bezzasadny (art. 36 ust. 3 ustawy o TK), a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 191 ust. 2 Konstytucji).
2. Trybunał Konstytucyjny zbadał, czy POPON, kwestionując zgodność zaskarżonych przepisów, spełnia kryterium wyznaczone przez art. 191 ust. 2 Konstytucji, tzn. występuje o kontrolę aktów normatywnych, które dotyczą spraw objętych jego zakresem działania.
3. Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, pojęcie „spraw objętych zakresem działania”, użyte w art. 191 ust. 2 Konstytucji, powinno być wykładane w sposób ścisły, a interpretacja rozszerzająca jest niedopuszczalna. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że prawo organizacji pracodawców do składania wniosków do Trybunału Konstytucyjnego służy reprezentowaniu ich członków w perspektywie obowiązków i uprawnień pracodawcy w ich relacji z pracownikami. Uprawnienie to stanowi niejako odbicie uprawnień związków zawodowych, a wspólne wymienienie związków zawodowych (perspektywa pracownika) i organizacji pracodawców (perspektywa pracodawcy) w art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji potwierdza jednoznacznie, że wolą ustrojodawcy było ograniczenie zdolności wnioskowej tych podmiotów do spraw z zakresu stosunku pracy (zob. postanowienia TK z 10 października 2003 r., Tw 11/03, OTK ZU nr 4/B/2003, poz. 203 oraz 3 lutego 2010 r., Tw 25/09, OTK ZU nr 1/B/2010, poz. 4).
4. Przedmiotem rozpatrywanego wniosku są, z jednej strony, art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej, dodające z 1 marca 2011 r. w art. 26a ustawy o rehabilitacji ust. 1a1 w brzmieniu: „miesięczne dofinansowanie nie przysługuje na pracowników zaliczonych do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności, którzy mają ustalone prawo do emerytury”, z drugiej zaś – sam art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji.
4.1. Zdaniem wnioskodawcy „art. 26a ust. 1a1 ustawy (…) o rehabilitacji (…) jest niezgodny z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, przez to, że bez konieczności ochrony którejś z wartości wymienionych w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP dyskryminuje w życiu społecznym i gospodarczym osoby niepełnosprawne, które zostały zaliczone do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności, a mają ustalone prawo do emerytury, nadmiernie ograniczając ich prawo do pomocy ze strony władz publicznych w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobienia do pracy oraz komunikacji społecznej”.
Przywołana argumentacja i powołane wzorce kontroli art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji, tzn. art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji, świadczą o tym, że wnioskodawca występuje w celu ochrony praw osób niepełnosprawnych (interes ogólnospołeczny), nie zaś obrony praw, które przysługują pracodawcy w stosunku do pracownika.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ustalony przez POPON zakres zaskarżenia wykracza poza granice przyznanej ogólnokrajowym władzom organizacji pracodawców ograniczonej rzeczowo zdolności inicjowania postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (art. 191 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 191 ust. 2 Konstytucji), „konsumując” cechy wniosku, który mogą złożyć jedynie podmioty legitymowane generalnie, wymienione w art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji (ewentualnie ogólnokrajowe organy związków zawodowych). Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu w odniesieniu do badania art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji z uwagi na niedopuszczalność wydania orzeczenia (art. 36 ust. 3 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).
4.2. POPON przekonuje, że „konsekwencją tego zabiegu legislacyjnego [nowelizacji dokonanej na mocy art. 1 pkt 10 lit. b ustawy zmieniającej] było wykluczenie z kręgu podmiotów wspieranych przez państwo (…) osób z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które miały ustalone prawo do emerytury”. Przywołane stanowisko świadczy o tym, że wnioskodawca, skarżąc przepisy wprowadzające art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji, występuje w interesie osób niepełnosprawnych, nie zaś bezpośrednio w celu ochrony praw pracodawców.
Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę, że wprowadzenie kwestionowanej regulacji nie powoduje zmiany w katalogu uprawnień pracodawcy w relacji do pracownika w ramach łączącego ich stosunku pracy. Skoro tak, to tym samym nie można twierdzić, że problemem konstytucyjnym jest w rozpatrywanej sprawie kwestia „odpowiedniego okresu pozwalającego pracodawcy dostosować swą sytuację do zmienionej sytuacji prawnej”. POPON nie może zatem skutecznie przekonywać, że występuje o zbadanie art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej z art. 2 Konstytucji z perspektywy rzekomo naruszonych nowelizacją uprawnień jego członków jako pracodawców.
Żądanie wnioskodawcy, by Trybunał rozstrzygał o zgodności zaskarżonych przepisów z powołanym wzorcem, zakłada w istocie nie tyle przeprowadzenie kontroli norm, ile zbadanie i ocenę faktycznego wpływu nowelizacji na sytuację ekonomiczną (rentowność) przedsiębiorców. Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu z uwagi na przesłankę niedopuszczalności wydania orzeczenia (art. 36 ust. 3 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK). Należy bowiem pamiętać, że ustawa zasadnicza przyznała Trybunałowi Konstytucyjnemu status „sądu prawa”, nie zaś „sądu faktu” (por. postanowienie TK z 25 stycznia 2008 r., Tw 43/07, OTK ZU nr 4/B/2008, poz. 131).
5. POPON występuje o kontrolę art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy zmieniającej, zgodnie z którymi z 1 stycznia 2011 r. w art. 22 ustawy o rehabilitacji ust. 1 otrzymał brzmienie: „wpłaty na Fundusz, o których mowa w art. 21, ulegają obniżeniu z tytułu zakupu usługi, z wyłączeniem handlu, lub produkcji pracodawcy zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących: osobami niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności (pkt 1) lub osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo lub osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją – zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (pkt 2), – w wysokości co najmniej 30%, zwanego dalej »sprzedającym«”.
5.1. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że wystąpienie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego nie stanowi szczególnego środka ochrony interesów gospodarczych organizacji pracodawców, choć interesy te są w naturalny sposób związane z funkcjonowaniem przedsiębiorców zrzeszonych w takiej organizacji (por. postanowienie TK z 10 września 2007 r., Tw 27/07, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 196 i powołane tam orzeczenia).
5.2. POPON dowodzi, że „ustawa (…) [zmieniająca] nie uwzględniła (…) okoliczności, że takie umowy jak np. umowa dostawy, (…) w odniesieniu do których, stabilność kontraktowa, przejawiająca się w trwałym i długookresowym związaniu stron obowiązkami umownymi, powinna być uznana za wartość zasługującą na ochronę prawną”. Zdaniem wnioskodawcy „zakres czasowy tej ochrony powinien być wyznaczony okresem na jaki te umowy zostały zawarte. (…) Tymczasem ustawa (…) [zmieniająca] nie uwzględniła okoliczności, że pewni przedsiębiorcy mogli być zaangażowani w realizację umów zawartych na czas oznaczony. Weszła ona bowiem w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. (…) Zatem okres vacatio legis wyniósł zaledwie miesiąc. To zaś niewątpliwie naruszyło interesy w toku przedsiębiorców”. Zdaniem wnioskodawcy art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy zmieniającej „jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP przez to, że narusza (…) zasadę stabilności umów”. POPON podkreśla ponadto, że „zawarte i niewykonane do dnia 1 grudnia 2010 r. umowy miały (…) doprowadzić do (…) uzyskania prawa do obniżenia daniny publicznej na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych”. Wnioskodawca powołuje się przy tym na judykaturę odnoszącą się do sytuacji, w których „występuje powiązanie działalności gospodarczej i obowiązków podatkowych wobec Państwa” i tym samym „konieczność zapewnienia podatnikowi możliwości odpowiedniego planowania swojej działalności”.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie mieści się w zakresie działania POPON inicjującej postępowanie z pozycji organizacji pracodawców występowanie w interesie przedsiębiorców w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej i obciążeń daninami publicznoprawnymi. Z tego względu należy stwierdzić niedopuszczalność występowania przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie o zbadanie zgodności art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy zmieniającej z art. 2 Konstytucji (zasada zaufania przedsiębiorcy do państwa i stanowionego prawa, zasada ochrony interesów w toku przedsiębiorców). Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu we wskazanym zakresie (art. 36 ust. 3 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).
Na marginesie Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę, że możliwość wykorzystania na warunkach dotychczasowych nabytego uprzednio prawa do obniżenia wpłat została przewidziana w art. 8 ustawy zmieniającej (przepis intertemporalny).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 19 listopada 2012 r.
Sygn. akt Tw 8/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Maria Gintowt-Jankowicz,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych o zbadanie zgodności:
1) art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 226, poz. 1475) z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2) art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 226, poz. 1475) z art. 2 Konstytucji;
3) art. 26a ust. 1a1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, ze zm.) z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu wnioskowi.
UZASADNIENIE
W dniu 2 lutego 2012 r. do Trybunału Konstytucyjnego wpłynął wniosek Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (dalej: POPON) o zbadanie zgodności, po pierwsze, art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 226, poz. 1475; dalej: ustawa zmieniająca) z art. 2 Konstytucji; po drugie, art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej z art. 2 Konstytucji; po trzecie, art. 26a ust. 1a1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, ze zm.; dalej: ustawa o rehabilitacji) z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
1. Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek przedstawiony przez ogólnokrajową władzę organizacji pracodawców podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny w składzie jednego sędziego bada, czy wniosek odpowiada wymogom formalnym (art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o TK), czy nie jest oczywiście bezzasadny (art. 36 ust. 3 ustawy o TK), a w szczególności, czy pochodzi od uprawnionego podmiotu (art. 191 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 191 ust. 2 Konstytucji).
2. Trybunał Konstytucyjny zbadał, czy POPON, kwestionując zgodność zaskarżonych przepisów, spełnia kryterium wyznaczone przez art. 191 ust. 2 Konstytucji, tzn. występuje o kontrolę aktów normatywnych, które dotyczą spraw objętych jego zakresem działania.
3. Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, pojęcie „spraw objętych zakresem działania”, użyte w art. 191 ust. 2 Konstytucji, powinno być wykładane w sposób ścisły, a interpretacja rozszerzająca jest niedopuszczalna. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że prawo organizacji pracodawców do składania wniosków do Trybunału Konstytucyjnego służy reprezentowaniu ich członków w perspektywie obowiązków i uprawnień pracodawcy w ich relacji z pracownikami. Uprawnienie to stanowi niejako odbicie uprawnień związków zawodowych, a wspólne wymienienie związków zawodowych (perspektywa pracownika) i organizacji pracodawców (perspektywa pracodawcy) w art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji potwierdza jednoznacznie, że wolą ustrojodawcy było ograniczenie zdolności wnioskowej tych podmiotów do spraw z zakresu stosunku pracy (zob. postanowienia TK z 10 października 2003 r., Tw 11/03, OTK ZU nr 4/B/2003, poz. 203 oraz 3 lutego 2010 r., Tw 25/09, OTK ZU nr 1/B/2010, poz. 4).
4. Przedmiotem rozpatrywanego wniosku są, z jednej strony, art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej, dodające z 1 marca 2011 r. w art. 26a ustawy o rehabilitacji ust. 1a1 w brzmieniu: „miesięczne dofinansowanie nie przysługuje na pracowników zaliczonych do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności, którzy mają ustalone prawo do emerytury”, z drugiej zaś – sam art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji.
4.1. Zdaniem wnioskodawcy „art. 26a ust. 1a1 ustawy (…) o rehabilitacji (…) jest niezgodny z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, przez to, że bez konieczności ochrony którejś z wartości wymienionych w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP dyskryminuje w życiu społecznym i gospodarczym osoby niepełnosprawne, które zostały zaliczone do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności, a mają ustalone prawo do emerytury, nadmiernie ograniczając ich prawo do pomocy ze strony władz publicznych w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobienia do pracy oraz komunikacji społecznej”.
Przywołana argumentacja i powołane wzorce kontroli art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji, tzn. art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji, świadczą o tym, że wnioskodawca występuje w celu ochrony praw osób niepełnosprawnych (interes ogólnospołeczny), nie zaś obrony praw, które przysługują pracodawcy w stosunku do pracownika.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że ustalony przez POPON zakres zaskarżenia wykracza poza granice przyznanej ogólnokrajowym władzom organizacji pracodawców ograniczonej rzeczowo zdolności inicjowania postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (art. 191 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 191 ust. 2 Konstytucji), „konsumując” cechy wniosku, który mogą złożyć jedynie podmioty legitymowane generalnie, wymienione w art. 191 ust. 1 pkt 1 Konstytucji (ewentualnie ogólnokrajowe organy związków zawodowych). Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu w odniesieniu do badania art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji z art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 69 i w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji z uwagi na niedopuszczalność wydania orzeczenia (art. 36 ust. 3 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).
4.2. POPON przekonuje, że „konsekwencją tego zabiegu legislacyjnego [nowelizacji dokonanej na mocy art. 1 pkt 10 lit. b ustawy zmieniającej] było wykluczenie z kręgu podmiotów wspieranych przez państwo (…) osób z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, które miały ustalone prawo do emerytury”. Przywołane stanowisko świadczy o tym, że wnioskodawca, skarżąc przepisy wprowadzające art. 26a ust. 1a1 ustawy o rehabilitacji, występuje w interesie osób niepełnosprawnych, nie zaś bezpośrednio w celu ochrony praw pracodawców.
Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę, że wprowadzenie kwestionowanej regulacji nie powoduje zmiany w katalogu uprawnień pracodawcy w relacji do pracownika w ramach łączącego ich stosunku pracy. Skoro tak, to tym samym nie można twierdzić, że problemem konstytucyjnym jest w rozpatrywanej sprawie kwestia „odpowiedniego okresu pozwalającego pracodawcy dostosować swą sytuację do zmienionej sytuacji prawnej”. POPON nie może zatem skutecznie przekonywać, że występuje o zbadanie art. 1 pkt 10 lit. b w związku z art. 14 pkt 1 ustawy zmieniającej z art. 2 Konstytucji z perspektywy rzekomo naruszonych nowelizacją uprawnień jego członków jako pracodawców.
Żądanie wnioskodawcy, by Trybunał rozstrzygał o zgodności zaskarżonych przepisów z powołanym wzorcem, zakłada w istocie nie tyle przeprowadzenie kontroli norm, ile zbadanie i ocenę faktycznego wpływu nowelizacji na sytuację ekonomiczną (rentowność) przedsiębiorców. Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu z uwagi na przesłankę niedopuszczalności wydania orzeczenia (art. 36 ust. 3 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK). Należy bowiem pamiętać, że ustawa zasadnicza przyznała Trybunałowi Konstytucyjnemu status „sądu prawa”, nie zaś „sądu faktu” (por. postanowienie TK z 25 stycznia 2008 r., Tw 43/07, OTK ZU nr 4/B/2008, poz. 131).
5. POPON występuje o kontrolę art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy zmieniającej, zgodnie z którymi z 1 stycznia 2011 r. w art. 22 ustawy o rehabilitacji ust. 1 otrzymał brzmienie: „wpłaty na Fundusz, o których mowa w art. 21, ulegają obniżeniu z tytułu zakupu usługi, z wyłączeniem handlu, lub produkcji pracodawcy zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących: osobami niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności (pkt 1) lub osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo lub osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją – zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (pkt 2), – w wysokości co najmniej 30%, zwanego dalej »sprzedającym«”.
5.1. Trybunał Konstytucyjny przypomina, że wystąpienie z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego nie stanowi szczególnego środka ochrony interesów gospodarczych organizacji pracodawców, choć interesy te są w naturalny sposób związane z funkcjonowaniem przedsiębiorców zrzeszonych w takiej organizacji (por. postanowienie TK z 10 września 2007 r., Tw 27/07, OTK ZU nr 5/B/2007, poz. 196 i powołane tam orzeczenia).
5.2. POPON dowodzi, że „ustawa (…) [zmieniająca] nie uwzględniła (…) okoliczności, że takie umowy jak np. umowa dostawy, (…) w odniesieniu do których, stabilność kontraktowa, przejawiająca się w trwałym i długookresowym związaniu stron obowiązkami umownymi, powinna być uznana za wartość zasługującą na ochronę prawną”. Zdaniem wnioskodawcy „zakres czasowy tej ochrony powinien być wyznaczony okresem na jaki te umowy zostały zawarte. (…) Tymczasem ustawa (…) [zmieniająca] nie uwzględniła okoliczności, że pewni przedsiębiorcy mogli być zaangażowani w realizację umów zawartych na czas oznaczony. Weszła ona bowiem w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. (…) Zatem okres vacatio legis wyniósł zaledwie miesiąc. To zaś niewątpliwie naruszyło interesy w toku przedsiębiorców”. Zdaniem wnioskodawcy art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy zmieniającej „jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP przez to, że narusza (…) zasadę stabilności umów”. POPON podkreśla ponadto, że „zawarte i niewykonane do dnia 1 grudnia 2010 r. umowy miały (…) doprowadzić do (…) uzyskania prawa do obniżenia daniny publicznej na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych”. Wnioskodawca powołuje się przy tym na judykaturę odnoszącą się do sytuacji, w których „występuje powiązanie działalności gospodarczej i obowiązków podatkowych wobec Państwa” i tym samym „konieczność zapewnienia podatnikowi możliwości odpowiedniego planowania swojej działalności”.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że nie mieści się w zakresie działania POPON inicjującej postępowanie z pozycji organizacji pracodawców występowanie w interesie przedsiębiorców w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej i obciążeń daninami publicznoprawnymi. Z tego względu należy stwierdzić niedopuszczalność występowania przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie o zbadanie zgodności art. 1 pkt 7 w związku z art. 14 ustawy zmieniającej z art. 2 Konstytucji (zasada zaufania przedsiębiorcy do państwa i stanowionego prawa, zasada ochrony interesów w toku przedsiębiorców). Okoliczność ta stanowi samoistną podstawę odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu we wskazanym zakresie (art. 36 ust. 3 w związku z art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).
Na marginesie Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę, że możliwość wykorzystania na warunkach dotychczasowych nabytego uprzednio prawa do obniżenia wpłat została przewidziana w art. 8 ustawy zmieniającej (przepis intertemporalny).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.