Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Cz 374/13

POSTANOWIENIE

Dnia 26 czerwca 2013 r .

Sąd Okręgowy w Słupsku Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym

Przewodniczący: SSO Dorota Curzydło (spr.)

Sędziowie: SO Jolanta Deniziuk

SO Mariola Watemborska

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku dłużniczki K. K.

z udziałem wierzycieli B. D. i J. D.

o obniżenie opłaty egzekucyjnej w sprawie egzekucyjnej Kmp 63/12 prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Słupsku Jana Maciejewskiego, ustalonej postanowieniem z dnia 25 marca 2013 r.

na skutek zażalenia dłużniczki na postanowienie Sądu Rejonowego w Słupsku z dnia 29 maja 2013 r. sygn. akt IX Co 1305/13

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie

Sygn. akt IV Cz 374 /13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Słupsku oddalił wniosek dłużniczki o obniżenie opłaty egzekucyjnej. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia wskazał, że dłużniczka składając wniosek zarzuciła, że opłaty ustalone przez Komornika są nieadekwatne do pracy wykonanej przez komornika w celu wyegzekwowania zajętej wierzytelności. Nadto dłużniczka powołała się na swoją trudną sytuację majątkową wskazując, iż obecnie jedynym jej dochodem jest zasiłek rehabilitacyjny. Ponadto pobiera zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny oraz dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji niepełnosprawnego syna. Wskazała, że ma zaległości wobec Wspólnoty Mieszkaniowej tytułem nieopłaconego czynszu w wysokości 11.000 zł i że na jej utrzymaniu pozostają dwaj małoletni synowie.

Zważył Sąd pierwszej instancji, że rozstrzygając wniosek w przedmiocie miarkowania opłaty egzekucyjnej sąd bierze pod uwagę okoliczności konkretnej sprawy, nakład pracy komornika oraz sytuację majątkową dłużnika i wysokość jego dochodów. Wskazał, że określona w art. 49 ust. 1 i 2 uoksie wysokość opłaty egzekucyjnej odpowiada normalnemu nakładowi pracy poniesionemu przez komornika przy danym sposobie egzekucji, stąd obniżkę opłaty mógłby uzasadniać jedynie nakład pracy niższy lub niewykonanie przez komornika jakichś czynności. W ocenie sądu Rejonowego analiza akt egzekucyjnych Kmp 63/12 prowadzi do wniosku, iż komornik podjął wszystkie czynności prawem przewidziane celem realizacji wniosku wierzyciela co stanowi podstawę do uznania, że nakład pracy podjęty przez komornika był normalny, co z kolei sprzeciwia się obniżeniu opłat egzekucyjnych w oparciu o tę przesłankę.

W ocenie Sądu pierwszej instancji brak także podstaw do uwzględnienia wniosku w oparciu o sytuację majątkową dłużniczki. Zaakcentował, że opłaty egzekucyjne są szczególnym rodzajem kosztów egzekucji. Spełniają przede wszystkim funkcję fiskalną, gdyż służą pokryciu kosztów działalności egzekucyjnej komornika. Mając na względzie okoliczność, iż istotna obniżka opłat egzekucyjnych należnych komornikowi mogłaby zakłócić i zdezorganizować bieżące działanie kancelarii i w konsekwencji odbiłoby się ze szkodą nie tylko dla interesów samych komorników i zatrudnianych przez nich osób, ale także ze szkodą dla wierzycieli, których sytuacja uzależniona jest od sprawności i efektywności pracy komornika i jego kancelarii - Sąd Rejonowy wskazał, że jedynie szczególnie trudna sytuacja materialna dłużnika może uzasadniać obniżenie opłaty . W ocenie Sądu pierwszej instancji w aktach egzekucyjnych brak dokumentów, w oparciu o które możliwe byłoby zweryfikowanie stanu majątkowego dłużniczki, które potwierdzałyby prawdziwość twierdzeń dłużniczki na temat jej sytuacji rodzinnej i majątkowej. Wskazał, że w postępowaniu wywołanym wniesieniem przez nią skargi na czynności komornika podjęte w sprawie Kmp 63/12 korzystała z usług fachowego pełnomocnika, co może nasuwać wątpliwości odnośnie jej twierdzeń o niekorzystnej sytuacji materialnej.

Z postanowieniem nie zgodziła się dłużniczka, która zaskarżyła je w całość wnosząc o zmianę postanowienia i uwzględnienie jej wniosku o obniżenie opłaty egzekucyjnej . Wskazała, że w jej ocenie nakład pracy Komorka był niewielki i ograniczał się do zajęcia wierzytelności w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w S.oraz do wysłania stosownych zawiadomień. Ponadto skarżąca podniosła , że jej sytuacja majątkowa jest zła powołując się na argumenty zawarte we wniosku o obniżenie opłaty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu skarżącej dotyczącego niewielkiego nakładu pracy Komornika zauważyć należy, iż z akt sprawy egzekucyjnej Kmp 63/12 wynika, że Komornik dokonał w niej następujących czynności: zawiadomił dłużniczkę o wszczęciu postępowania egzekucyjnego (k. 8), wydał postanowienie o ustaleniu kosztów zastępstwa prawnego w tym postępowaniu (k. 10), dokonał zajęcia wierzytelności: przysługującej dłużniczce z GOPS w S.(k. 11), przysługujących dłużniczce ze Skarbu Państwa – Urzędu Skarbowego w S.(k. 69), złożył wniosek o udostępnienie danych ze zbioru ZUS (k. 71 – 72), wydał postanowienie w przedmiocie wniosku dłużniczki odnoszącego się do kosztów postępowania (k. 77) i wydał postanowienie ustalające koszty postępowania egzekucyjnego (k. 90)

Jak trafnie wskazał Sąd pierwszej instancji określona w art. 49 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1376 ze zm. zwana dalej uoksie) wysokość opłaty jest wysokością opłaty jaka należy się komornikowi za normalny, zwykły przy czynnościach egzekucyjnych nakład pracy . Nakład ten będzie różny w zależności od wskazanego przez wierzyciela sposobu egzekucji, istnienia majątku z którego egzekucja może być prowadzona i szeregu innych czynników zależnych od okoliczności występujących w poszczególnych postępowaniach egzekucyjnych Zważywszy jednak na słusznie podkreślony przez Sąd pierwszej instancji charakter opłat oraz fakt, że służą one pokryciu kosztów działalności egzekucyjnej komornika, obniżenie z uwagi na nieadekwatność nakładu pracy komornika powinna następować w sytuacjach wyjątkowych np. gdy po wszczęciu postępowania dłużnik wpłacił należność bezpośrednio wierzycielowi. Taka wyjątkowa sytuacja nie ma miejsca w rozpoznawanej sprawie, w której dla wyegzekwowania należności od dłużniczki konieczne było podjęcie szeregu wskazanych wyżej czynności.

Trafnie też ocenił Sąd pierwszej instancji, że nie zachodzi druga przesłanka umożliwiająca ewentualne obniżenie opłaty. Podkreślić ponownie należy, że opłaty egzekucyjne są szczególnym rodzajem kosztów egzekucji, spełniającym przede wszystkim funkcję fiskalną, które służą pokryciu kosztów działalności egzekucyjnej komornika. W doktrynie wskazuje się, że dopuszczalność ustalania wysokości opłaty egzekucyjnej przez komornika lub sąd, w tym miarkowania opłaty ustalonej normatywnie, winna mieć charakter wyjątkowy, nie powinna dotyczyć każdego postępowania egzekucyjnego, lecz zostać ustawowo ograniczona tylko do takich spraw egzekucyjnych, w których ustalenie opłaty stosunkowej może nastręczać pewne trudności. Wysokość poszczególnych stawek opłat egzekucyjnych nie może bowiem pokrywać się z kosztami danego sposobu egzekucji świadczeń pieniężnych, gdyż niezbędne jest przy tym zachowanie finansowej możliwości pokrycia ogólnych kosztów działalności egzekucyjnej (art. 34 i 35), które przekraczają znacznie zwykłą sumę kosztów poszczególnych egzekucji (zob. A. Marciniak, Komentarz do art. 49 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, LexPolonica). Opłaty egzekucyjne służą pokryciu kosztów działalności egzekucyjnej komornika, a nie kosztów danej egzekucji.

Nie ulega wątpliwości, że obecna sytuacja dłużniczki jest trudna i wbrew ocenie Sądu pierwszej instancji wynika to z załączonych przez dłużniczkę do wniosku dokumentów. Z drugiej jednak strony pamiętać należy, że to skarżąca doprowadziła do sytuacji, w której konieczne było prowadzenie przeciwko niej postępowania egzekucyjnego, że prowadzenie przeciwko niej tego postępowania było celowe i zasadne a także to, że z jej dochodów koszty w toku postępowania egzekucyjnego już zostały w całości pokryte. Trudno w tych okolicznościach uznać, że sytuacja dłużniczki uzasadnia miarkowanie opłaty egzekucyjnej.

W konsekwencji Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, który nie znalazł podstaw do obniżenia opłaty poniżej ustalonej prawem stawki (15%).

Z powyższych przyczyn zażalenie dłużniczki, na mocy art. 385 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w sentencji.