Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Cz 351/13

POSTANOWIENIE

Dnia 28 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku Wydział IV Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wanda Dumanowska

Sędziowie: SO Mariusz Struski (spr.)

SO Mariola Watemborska

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2013 roku w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Skarbu Państwa – Państwowego Gospodarstwa Rolnego Lasy Państwowe – Nadleśnictwo R.

z udziałem Z. J., B. K., P. J., S. J., A. J. (1), R. K., A. J. (2), I. P., H. K., B. J., K. B., G. R., W. K., J. P.

o zasiedzenie nieruchomości

w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego w Chojnicach z dnia 19 kwietnia 2013 r., sygn. akt I Ns 294/13

postanawia:

1.  zmienić zaskarżane orzeczenie w ten sposób, że udzielić zabezpieczenia dochodzonemu przez wnioskodawcę roszczeniu, poprzez wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu sądowym w sprawie o zasiedzenie własności nieruchomości w dziale III ksiąg wieczystych (...), prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Chojnicach;

2.  oddalić wniosek o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Rolne Lasy Państwowe – Nadleśnictwo R. domaga się stwierdzenia, iż nabył w drodze zasiedzenia prawo własności opisanych w treści wniosku nieruchomości leśnych. Jednocześnie obok żądania głównego wniósł o udzielenie zabezpieczenia dochodzonemu przez siebie roszczeniu, poprzez wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w dziale III księgi wieczystej (...) oraz księgi wieczystej (...), prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Chojnicach.

Postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Słupsku oddalił wniosek Skarbu Państwa – Państwowego Gospodarstwa Rolnego Lasy Państwowe – Nadleśnictwo R. o udzielenie zabezpieczenia. W uzasadnieniu wskazał, iż wnioskodawca nie uprawdopodobnił interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Wnioskodawca zaskarżył powyższe postanowienie zażaleniem domagając się jego zmiany i uwzględnienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Nadto wniósł o zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów postepowania zażaleniowego. Skarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie art. 730 § 1 k.p.c. w zw. z art. 730 1 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 755 § 1 pkt 5 k.p.c., poprzez uznanie, że nie uprawdopodobnił interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości sprowadza się do potwierdzenia, że prawo własność nieruchomości przysługujące dotychczas innemu podmiotowi, przeszło na jej posiadacza samoistnego w wyniku nieprzerwanego posiadania tejże nieruchomości przez odpowiednio długi okres. Skutkiem zasiedzenia jest nabycie własności przez posiadacza, który może żądać, aby sąd najpierw stwierdził to w orzeczeniu, a następnie na tej podstawie dokonał wpisu jego prawa w księdze wieczystej. Nabycie następuje z mocy prawa, z upływem terminów wskazanych w kodeksie cywilnym. W konsekwencji orzeczenie w przedmiocie stwierdzenia zasiedzenia ma charakter deklaratoryjny - jedynie informuje o przejściu w określonej dacie prawa własności na dotychczasowego samoistnego posiadacza. Oznacza to, że z chwilą wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości mamy do czynienia ze stanem potencjalnej niezgodności treści wpisu w księdze wieczystej z faktycznym stanem prawnym nieruchomości – analogicznym, jak w przypadku postępowania o uzgodnienie treści wpisu w księdze wieczystej ze stanem rzeczywistym.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku o księgach wieczystych i hipotece, stanowiącym przepis szczególny w stosunku do zawartych w kodeksie postępowania cywilnego unormowań dotyczących postępowania zabezpieczającego, roszczenie o usunięcie niezgodności może być ujawnione przez ostrzeżenie. Podstawą wpisu ostrzeżenia jest nieprawomocne orzeczenie sądu lub postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia. Do udzielenia zabezpieczenia nie jest potrzebne wykazanie, że powód ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Bezspornym przeto jest, że dla zabezpieczenia roszczenia o wpis ostrzeżenia o niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej, a rzeczywistym stanem prawnym, wystarczające jest uprawdopodobnienie tego roszczenia, bez konieczności wykazywania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, a w konsekwencji bez konieczności odwoływania się do okoliczności, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postepowania w sprawie, jak o tym mowa jest w przepisie ogólnym art. 730 1 § 2 k.p.c.

Z uwagi na powyższe, mając na względzie fakt, iż wnioskodawca uwiarygodnił dochodzone roszczenie, Sad Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone orzeczenie w ten sposób, że udzielił zabezpieczenia roszczeniu powoda, poprzez wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu sądowym w sprawie o zasiedzenie własności nieruchomości, w dziale III ksiąg wieczystych oznaczonych numerami (...), prowadzonych przez Sąd Rejonowy w Chojnicach (punkt 1 sentencji).

Sąd oddalił wniosek o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego, gdyż jest on przedwczesny. Zgodnie bowiem z treścią art. 108 § 1 k.p.c. rozstrzygniecie w tym zakresie zostanie zawarte w orzeczeniu kończącym postępowanie (punkt 2 sentencji).