Pełny tekst orzeczenia

XVII AmE 120/11

UZASADNIENIE

Decyzją Nr (...)z dnia 29 grudnia 2010 roku Prezes Urzędu Energetyki (dalej: „Prezes URE”) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy T. J., prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...)z siedzibą w Z.orzekł, że przedsiębiorca T. J.nie wywiązał się w roku 2009 z określonego w art. 9a ust. 8 ustawy – Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 Nr 89, poz. 625, ze zm., dalej: „Pe”) obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 Pe (w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 roku) dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo uiszczenia opłaty zastępczej obliczonej w sposób określony w art. 9a ust. 8a Pe (w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 roku) i za tak opisane działanie wymierzył karę pieniężną w kwocie 8 208,45 złotych to jest w wysokości (...)% przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2009 roku.

(decyzja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr(...) z dnia 29 grudnia 2010 roku, k. 3-11).

Odwołujący T. J. w odwołaniu z 18 stycznia 2011 roku wniósł o uchylenie decyzji Nr (...) w całości.

Odwołujący uzasadniając swoje stanowisko wskazał, iż na wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnego źródła ( (...)) posiada koncesję (...) i tylko taką energię sprzedaje odbiorcy końcowemu. Jako przedsiębiorca w całości produkujący energię elektryczną w źródłach odnawialnych nie podlega obowiązkowi z art. 9a ust. 1 Pe.

Odwołujący powołał się na interpretację art. 9a ust. 1 Pe przedstawioną w decyzji z dnia 3 kwietnia 2007 r. (...) wskazującą, że przepis nie dotyczy przedsiębiorstw produkujących w całości energię elektryczną w (...).

Ponadto, odwołujący podniósł, iż warunek udziału energii ze źródeł odnawialnych został przez niego spełniony, ponieważ udział energii (...) w całkowitej rocznej sprzedaży wyniósł 100% a w ustawie Prawo energetyczne nie ma przepisu, który wskazywałby, w którym momencie odnawialna energia zmienia się w energię czarną, co wymagałoby umarzania świadectw pochodzenia.

Zdaniem T. J.łączna kara w kwocie 35 208,42 złote stanowi (...) rzeczywistego przychodu po opodatkowaniu, akcyzie, kosztach.

(odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr (...), datowane 18 stycznia 2011 roku, k. 13).

Prezes URE w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu swego stanowiska Prezes URE podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Prezes URE podniósł, że przepis art. 9 ust. 8 ustawy Prawo energetyczne (w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 roku) ma zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się wytwarzaniem energii elektrycznej (w tym odwołującego) bez względu na rodzaj źródła w jakim wytwarzana jest ta energia.

Prezes URE wskazał, że obowiązek, o którym w art. 9a ust. 8 Pe został nałożony na wszystkich wytwórców energii elektrycznej sprzedających tę energię odbiorcom końcowym, przy czym wprowadzenie systemu wsparcia w postaci świadectw pochodzenia rozdzieliło przychody wytwórców energii elektrycznej na przychody ze sprzedaży świadectw pochodzenia i przychody z fizycznej sprzedaży energii elektrycznej. Sprzedaż energii elektrycznej podmiotowi, który nie zakupuje jej na potrzeby własne, lecz w celu dalszej odsprzedaży, nie podlega niniejszemu obowiązkowi, w związku z czym odwołujący nie miał obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia albo uiszczenia opłaty zastępczej od 126,090 MWh.

Jednocześnie, Prezes URE nadmienił, że od każdej jednostki energii elektrycznej sprzedanej bezpośrednio odbiorcy końcowemu, każde przedsiębiorstwo prowadzące działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania energii elektrycznej zobowiązane jest spełnić obowiązek wynikający z treści art. 9a ust. 8 Pe albo poprzez uzyskanie i przedstawienie do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia albo uiszczenie opłaty zastępczej. Tym samym Prezes URE zaznaczył, iż nie można wypełnić tego obowiązku poprzez produkcję energii elektrycznej w źródle określonego rodzaju, w tym w odnawialnym źródle energii.

Prezes URE podkreślił, że nie ma podstaw prawnych do przyjęcia, że odwołujący będąc wytwórcą energii elektrycznej i sprzedając ją odbiorcom końcowym nie podlega omawianemu obowiązkowi.

Odnosząc się do kwestii umorzenia przez Prezesa URE decyzją z dnia 3 kwietnia 2007 roku Nr (...), Prezes URE zaznaczył, iż przedmiotem rozstrzygnięcia było niewypełnienie przez odwołującego w 2005 roku obowiązku, o którym była mowa w art. 9a ust 1 Pe w brzmieniu tego przepisu obowiązującym w 2005 r. Jednocześnie, Prezes URE wskazał, że art. 9a ust. 1 Pe w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 roku, zaczął obowiązywać od dnia 1 października 2005 roku. We wcześniejszym okresie, tj, od dnia 1 stycznia 2005 roku do dnia 30 września 2005 roku wypełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 1Pe polegało na zakupie energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii lub wytworzeniu jej we własnych źródłach (czego potwierdzeniem były świadectwa pochodzenia).

Zdaniem Prezesa URE odwołujący w 2005 roku niewątpliwie wytworzył energię elektryczną w źródle odnawialnym z tym, że z uwagi na istniejące w owym czasie na rynku energii elektrycznej okoliczności faktyczne (energia elektryczna sprzedawana odbiorcy końcowemu dostarczana była bez udziału operatora systemu elektroenergetycznego, co spowodowało trudności w uzyskaniu świadectw pochodzenia) nie uzyskał świadectw pochodzenia. Inne okoliczności sprawy wpłynęły na zastosowanie przez Prezesa URE art. 479 48 §2 k.p.c.

(odpowiedź na odwołanie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, k. 25-27).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją Prezesa URE z dnia 1 kwietnia 2005 r. znak (...) została udzielona T. J. koncesja na wytwarzanie energii elektrycznej.

(bezsporne).

W 2009 roku T. J. dokonał sprzedaży na rzecz odbiorców końcowych 866,302 MWh energii elektrycznej.

(dowód: załącznik nr(...) Dane ogólne za rok 2009, k. 1 akt administracyjnych).

W odniesieniu do przedsiębiorcy znajdował zatem zastosowanie art. 9a ust. 8 Pe w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 r. nakładający w roku 2009 r. na przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa pochodzenia z kogeneracji albo uiszczenia opłaty zastępczej.

Zgodnie z §9 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z dnia 10 października 2007 r., obowiązującym w dacie rozpoznawania sprawy) obowiązek uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectwa pochodzenia z kogeneracji lub uiszczenia opłaty zastępczej, o którym mowa w art. 9a ust. 8 ustawy, uznawało się za spełniony, jeżeli za dany rok kalendarzowy udział ilościowy sumy energii elektrycznej wynikającej z uzyskanych i umorzonych świadectw pochodzenia z kogeneracji lub z uiszczonej opłaty zastępczej, w wykonanej całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej przez dane przedsiębiorstwo energetyczne odbiorcom końcowym, wynosił nie mniej niż:

1) dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 ustawy(...) % w 2009 r.,

2) dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 2 ustawy (...) % w 2009 r.

Przedsiębiorca tym samym był obowiązany do:

a) uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 Pe na łączną ilość 25,122 MWh lub uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości odpowiadającej tej ilości energii elektrycznej,

b) uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 2 Pe na łączną ilość 178,458 MWh lub uiszczenia opłaty zastępczej w wysokości odpowiadającej tej ilości energii elektrycznej.

(bezsporne).

T. J. nie przedstawił do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji i nie uiścił opłaty zastępczej do dnia 31 marca 2010 r.

(bezsporne).

W dniu 6 sierpnia 2010 roku Prezes URE wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy T. J. w związku z ujawnieniem nieprawidłowości polegających na nieprzestrzeganiu w roku 2009 określonego w art. 9a ust. 1 Pe obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 Pe, dla energii elektrycznej wytworzonej w kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo uiszczenia opłaty zastępczej obliczonej według wzoru określonego w art. 9a ust.8a Pe.

(dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania Prezesa URE z dnia 6 sierpnia 2010 roku, k. 3-6 akt administracyjnych).

Przychód z działalności koncesjonowanej polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej za rok 2009 wyniósł (...) zł.

(dowód: załącznik nr(...)Dane ogólne za rok 2009, k. 1 akt administracyjnych).

W dniu 29 grudnia 2010 roku Prezes URE wydał decyzję Nr(...)w której orzekł, że T. J.nie wywiązał się w 2009 roku z określonego w art. 9a ust. 1 Pe obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 91 ust. 1 Pe (w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 roku) dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo uiszczenia opłaty zastępczej obliczonej w sposób określony w art. 9a ust. 8a Pe (w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 sierpnia 2010 roku) oraz wymierzył karę pieniężną w kwocie 8 208,45 złotych to jest w wysokości (...) % przychodu z działalności koncesjonowanej osiągniętego w 2009 roku.

(decyzja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr (...) z dnia 29 grudnia 2010 roku, k. 3-11).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie niekwestionowanych wzajemnie twierdzeń Stron oraz dokumentów zgromadzonych w toku postępowania administracyjnego i sądowego.

Odwołujący w odwołaniu wskazywał na karę pieniężną 35 208,42 zł nałożoną dwiema decyzjami Nr (...) oraz Nr (...). Przedmiotem niniejszej sprawy jest tylko decyzja Nr (...)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Prezes URE nałożył na odwołującego karę za czyn stypizowany w art. 56 ust. 1 pkt 1a Pe, czyli za nieprzestrzeganie obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectwa pochodzenia z kogeneracji albo nieuiszczenie opłat zastępczych, o których mowa w art. 9a ust. 1 i 8 Pe.

Istotą odwołania jest zagadnienie, czy wytwórcy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii podlegają temu obowiązkowi.

Prezes URE na tak postawiony problem udzielił odpowiedzi twierdzącej i Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela stanowisko organu.

Odwołujący powołując się na decyzję Prezesa URE z dnia 3 kwietnia 2007 roku (...) pominął istotny fakt, mianowicie zmianę brzmienia przepisu art. 9a ust. 1 Pe.

W dacie wydawania powyżej decyzji treść art. 9a ust. 1 Pe została ustalona art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2005 roku (Dz.U.2005.62.552).

„1. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym, przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązane, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9:

1) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo pochodzenia, o którym mowa w art. 9e ust. 1, albo

2) uiścić opłatę zastępczą, obliczoną w sposób określony w ust. 2.”

Wcześniej od 1 stycznia 2005 roku do 30 września 2005 roku brzmienie art. 9a ust.1 Pe zostało nadane ustawą z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2004.91.875).

„1. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom, którzy dokonują jej zakupu na własne potrzeby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązane, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, do:

1) zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii lub

2) wytworzenia energii elektrycznej we własnych odnawialnych źródłach energii

- znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i przyłączonych do sieci.”

Jedynie ze względu na nałożenie się w roku 2005 dwóch regulacji prawnych dotyczących przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedających tę energię odbiorcom końcowym (do i od 1 października 2005 r.) Prezes URE zastosował art. 479 48 §2 k.p.c. w odniesieniu do decyzji wymierzającej karę pieniężną za 2005 rok.

Stwierdzenie Prezesa URE w uzasadnieniu decyzji „(…) celem zamieszczenia art. 9a ust. 1 w ustawie – Prawo energetyczne jest zapewnienie zbytu energii elektrycznej produkowanej w źródłach odnawialnych. Tak więc z brzmienia powołanego przepisu oraz celu jego zamieszczenia w ustawie – Prawo energetyczne można wyprowadzić wniosek, że nie jest on adresowany do przedsiębiorstw energetycznych, które w całości produkują energię elektryczną w źródłach odnawialnych” zostało zweryfikowane przez późniejszą praktykę orzeczniczą. Mianowicie w wyroku z dnia 11.09.2008 r., XVII AmE 45/08 ((...)) SOKiK podkreślił, że "w ocenie Sądu również okoliczność, iż powód produkuje energię pochodzącą ze źródła odnawialnego nie zwalnia go z obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 1. Powód spełnia wszystkie przesłanki wskazane w ustawie - jest wytwórcą energii elektrycznej i sprzedaje tę energię odbiorcy końcowemu przyłączonemu do sieci na terytorium RP. Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu art. 9a ust. 1 wywiązanie się z określonego tam obowiązku może nastąpić wyłącznie poprzez uzyskanie i przedstawienie do umorzenia świadectw pochodzenia albo uiszczenia opłaty zastępczej. Nie można natomiast zwolnić się z tego obowiązku poprzez sam fakt produkcji określonej ilości energii elektrycznej w odnawialnym źródle".

W dacie wydawania decyzji Nr(...) będącej przedmiotem niniejszego odwołania, brzmienie art. 9a ust. 1 Pe nadała ustawa z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.2010.21.104).

„1. Przedsiębiorstwa energetyczne, odbiorcy końcowi oraz towarowe domy maklerskie lub domy maklerskie, o których mowa w ust. 1a, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9, są obowiązane:

1) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo pochodzenia, o którym mowa w art. 9e ust. 1, lub w art. 9o ust. 1, dla energii elektrycznej wytworzonej w źródłach znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) uiścić opłatę zastępczą, w terminie określonym w ust. 5, obliczoną w sposób określony w ust. 2

1a. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 i 8, wykonują:

1) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające energię elektryczną odbiorcom końcowym; (…).”.

Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym zostały zobligowane nie tylko do wykonania obowiązku z ust. 1 art. 9a, ale również ust. 8 art. 9a Pe. Wniosek taki wynika jednoznacznie z art. 9a ust. 1a Pe.

Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym do 1 lipca 2007 roku, kiedy weszła ustawa z dnia 12 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne, ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o systemie oceny zgodności (Dz.U.2007.21.124) nie miały obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectwa pochodzenia z kogeneracji.

Od 1 lipca 2007 roku ust. 8 art. 9a Pe otrzymał brzmienie:

"8. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązane, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 10:

1) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwa pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1, dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo

2) uiścić opłatę zastępczą obliczoną w sposób określony w ust. 8a”.

W dacie wydawania decyzji Nr(...), będącej przedmiotem niniejszego odwołania, brzmienie art. 9a ust. 8 Pe nadała ustawa z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.2010.21.104), zgodnie z którym:

„8. Przedsiębiorstwo energetyczne, odbiorca końcowy oraz towarowy dom maklerski lub dom maklerski, o których mowa w ust. 1a, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 10, są obowiązane:

1) uzyskać i przedstawić do umorzenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki świadectwo pochodzenia z kogeneracji, o którym mowa w art. 9l ust. 1, dla energii elektrycznej wytworzonej w jednostkach kogeneracji znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) uiścić opłatę zastępczą, w terminie określonym w ust. 5, obliczoną w sposób określony w ust. 8a”.

Należy podkreślić, że wprowadzona od 1 lipca 2007 roku zmiana art. 9a ust. 8 Pe ustawą z dnia 12 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne, ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o systemie oceny zgodności stanowiła wdrożenie dyrektywy 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie wspierania kogeneracji w oparciu o zapotrzebowanie na ciepło użytkowe na rynku wewnętrznym energii oraz zmieniającej dyrektywę 92/42/EWG (Dz. Urz. UE L 52 z 21.02.2004, str. 50; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 12, t. 3, str. 3). Zgodnie z jej preambułą pkt 26 i 32 od państw członkowskich zależał sposób promowania kogeneracji na poziomie krajowym. Polski ustawodawca przyjął jako podstawowe narzędzie realizacji tego celu systemu kwotowego zakresu obowiązku oraz system certyfikacji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych i ko generacyjnych (art. 9a ust. 1 i 8 Pe).

Powyższy przegląd zmian art. 9a Pe w zakresie obowiązków przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedających tę energię odbiorcom końcowym wskazuje, że wyznacznikiem realizacji wspomnianego obowiązku jest fakt bycia przedsiębiorstwem albo zajmującym się wytwarzaniem energii elektrycznej albo zajmującym się obrotem energią elektryczną i sprzedającym energię elektryczną odbiorcom końcowym. W zakresie grupy wytwórców mieszczą się nie tylko przedsiębiorstwa zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej na bazie paliw konwencjonalnych, ale także wytwórcy energii elektrycznej w źródłach odnawialnych oraz kogeneracyjnych. Sam fakt wytwarzania energii elektrycznej w źródle odnawialnym lub kogeneracyjnym nie zwalnia z realizacji któregokolwiek z tych obowiązków, o ile tylko następuje sprzedaż energii na rzecz odbiorców końcowych (por. Z. Muras (w :) Prawo energetyczne. Komentarz pod red. Z Muras., M Swora., Komentarz do art. 9(a) ustawy - Prawo energetyczne, LEX 2010).

Z załącznika nr (...) „dane ogólne za 2009 r.” wynika, że odwołujący wytwarzał energię elektryczną, podlega zatem obowiązkowi, o którym mowa w art. 9a ust. 1 i 8 Pe.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 9a ust. 1 i 8 Pe podmioty wskazane w dyspozycji tych przepisów są zobowiązane odpowiednio do zakupu świadectw pochodzenia, o których stanowi art. 9e ust. 1 Pe, oraz świadectw pochodzenia z kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 Pe. Wypełnienie wspomnianego obowiązku może także nastąpić poprzez uiszczenie opłaty zastępczej (art. 9a ust. 1 pkt 2 i ust. 8 pkt 2 Pe). Przepisy przewidują możliwość wypełnienia takiego obowiązku w każdy z tych dwóch sposobów.

Zgodnie z art. 9l ust. 1 Pe świadectwo pochodzenia z kogeneracji wydaje się oddzielnie dla energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji w jednostce kogeneracji 1) opalanej paliwami gazowymi lub o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej źródła poniżej 1 MW; 1a) opalanej metanem uwalnianym i ujmowanym przy dołowych robotach górniczych w czynnych, likwidowanych lub zlikwidowanych kopalniach węgla kamiennego lub gazem uzyskiwanym z przetwarzania biomasy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych; 2) innej niż wymienionej w pkt 1 i 1a.

Stosownie do art. 9a ust. 8a Pe ilość energii elektrycznej wynikająca ze świadectw pochodzenia z kogeneracji umorzonych w terminie do 31 marca (termin z art. 9m ust. 2 Pe) pomniejsza ilość energii elektrycznej wynikającą z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji określonej w par. 9 obowiązującego w roku 2009 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 września 2007 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z dnia 10 października 2007 r., obowiązującym w dacie rozpoznawania sprawy).

Ilość energii elektrycznej wynikającą z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji określa się jako stosunek sumy energii elektrycznej wynikającej z uzyskanych i umorzonych świadectw pochodzenia z kogeneracji lub z uiszczonej opłaty zastępczej do całkowitej rocznej sprzedaży energii elektrycznej przez dane przedsiębiorstwo energetyczne odbiorcom końcowym. Dla roku 2009 obowiązek uznawało się za spełniony jeżeli procentowy stosunek wynosił nie mniej niż: (...)% dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 ustawy oraz (...) % dla jednostki kogeneracji, o której mowa w art. 9l ust. 1 pkt 2 ustawy.

Bezsporne jest, że odwołujący nie uzyskał i nie przedstawił do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji (załącznik nr (...)). W związku z tym ilość podlegająca obowiązkowi wynosiła(...)X 866,302 MWh i (...)X 866,302 MWh. Bezsporne jest bowiem, że przedsiębiorstwo energetyczne dokonało sprzedaży na rzecz odbiorców końcowych 866,302 MWh (dane z załącznika nr (...)nie jak podano w decyzji 818,425 MWh). Wynik operacji wskazuje, że obowiązkowi uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia energii elektrycznej lub uiszczenia opłaty zastępczej podlegała ilość odpowiednio 25,122 MWh i 178,458 MWh. Biorąc pod uwagę opłaty zastępcze (art. 9a ust. 8a Pe) za 1 MWh wynoszące 128,80 zł i 19,32 zł odpowiednio dla jednostki kogeneracji, o których mowa w art. 9l ust. 1 pkt 1 i pkt 2 Pe podlegająca uiszczeniu opłata zastępcza powinna wynieść 6 492,96 zł.

T. J. mógł wykonać nałożony dyspozycją art. 9a ust. 8 Pe obowiązek albo w drodze uzyskania i przedstawienia Prezesowi URE do umorzenia świadectw pochodzenia z kogeneracji albo przez uiszczenie opłaty zastępczej. Bezsporne jest, że nie wykonał obowiązku.

Karze podlega bowiem ten, kto nie przestrzega obowiązku z art. 9a ust. 8 Pe i jej wymiar określa wzór. Zgodnie z art. 56 ust. 2a pkt 3Pe wysokość kary pieniężnej wymierzonej w przypadku nieprzestrzegania obowiązku, o którym mowa w art. 9a ust. 8 nie może być niższa niż kwota nie uiszczonej przez przedsiębiorstwo energetyczne opłaty zastępczej pomnożona przez współczynnik 1,3.

Wymierzona kara pieniężna (6 314,19 zł X 1,3) w wysokości 8 208,45 zł stanowiła (...) osiągniętego w 2009 roku przychodu z działalności koncesjonowanej.

Według przepisu art. 56 ust. 3 Pe wysokość kary pieniężnej nie może przekroczyć (...) przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć (...) przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Brzmienie art. 56 ust. 2a Pe ogranicza swobodę Prezesa URE w wymierzaniu kary pieniężnej i wprowadza zobiektywizowane kryteria jej minimalnego wymiaru. W rozpoznawanej sprawie nie jest kwestionowane, że kara nałożona na odwołującego zaskarżoną decyzją nie przekraczała maksymalnej wysokości ustalonej zgodnie z przytoczonym przepisem. Z kolei według art. 56 ust. 6 Pe ustalając wysokość kary Prezes Urzędu uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

Odwołujący poza podważaniem samej zasady nałożenia kary, powoływał się na jej dolegliwość finansową. Nałożona kara jest minimalną i w ocenie Sądu sytuacja finansowa odwołującego pozwala na jej uiszczenia bez uszczerbku dla aktywów przedsiębiorstwa i nie będzie stanowić nadmiernego obciążenia finansowego dla dalszego wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej (przychód (...)zł wg załącznika nr (...), k. 16).

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, oddalił wniesione odwołanie na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c.

SSO Jolanta de Heij-Kaplińska