III CO 7/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:06-10-2014
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CO 7/05
POSTANOWIENIE
Dnia 19 maja 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Gudowski
w sprawie z wniosku B. B.
przy uczestnictwie L. S.
o podział majątku wspólnego na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19
maja 2005 r., na skutek skargi wnioskodawczyni o wznowienie postępowania
zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2002 r., sygn. akt
III CKN (…)
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2002 r., III CKN (…), Sąd Najwyższy odmówił
przyjęcia do rozpoznania kasacji wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Okręgowego
w K. z dnia 1 października 1999 r., II Ca (…).
W dniu 5 maja 2005 r. wnioskodawczyni złożyła skargę o wznowienie postę-
powania, w której podniosła, że – w wyniku doręczonego jej w dniu 25 kwietnia 2005 r.,
jako wnioskodawczyni, postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia
2005 r., SK 40/02, uznającego m.in. za zbędne wydanie orzeczenia w przedmiocie
zgodności art. 5 ust.2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 48, poz. 554 ze zm.) w związku z art. 393 § 1
ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296
ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z Konstytucją R.P., wobec
uprzedniego wydania wyroku Trybunału z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 12/03 (Dz. U. Nr
109, poz. 1036) – doszło do spełnienia podstawy wznowienia, określonej w art. 4011
k.p.c.
2
Jednocześnie skarżąca stwierdziła, że nie jest przeszkodą do wznowienia
postępowania upływ czasu dłuższy niż rok od daty wydania postanowienia Sądu
Najwyższego z 30 stycznia 2002 r. lub od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku
Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 czerwca 2003 r., gdyż „strona nie może ponosić
winy w uchybieniu tego terminu w sytuacji, gdy jej własna sprawa była w toku
w Trybunale Konstytucyjnym od dnia złożenia skargi konstytucyjnej z 20 lipca 2002 r. do
dnia 20 kwietnia 2005 r., to jest do dnia wydania wspomnianego wyżej postanowienia
Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 2005 r. Fakt, iż w międzyczasie został wydany
i ogłoszony wyrok Trybunału z dnia 9 czerwca 2003 r. nie może pozbawić strony
możliwości wznowienia postępowania.”
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4011
k.p.c., można żądać wznowienia postępowania również w
wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z
Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego
zostało wydane orzeczenie. Pod rządem § 2 wymienionego artykułu, obowiązującego do
dnia 5 lutego 2005 r., skargę o wznowienie postępowania należało wnieść w terminie
jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału, natomiast obecnie – po
wejściu w życie ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z
2005 r. Nr 13, poz. 98) – termin ten, zgodnie z art. 407 § 2 k.p.c., wynosi trzy miesiące.
W każdym wypadku początek biegu tego terminu, który ma charakter procesowy, jest
wyznaczany datą wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, stwierdzający, że art. 5 ust. 2 ustawy z dnia
24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie
rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554), na który
powołuje się skarżąca, jest – w określonym zakresie – niezgodny z Konstytucją, zapadł
w dniu 9 czerwca 2003 r. i został opublikowany w Dz. U. Nr 109, poz. 1036 z dnia 27
czerwca 2003 r. Zważywszy, że Trybunał nie określił w wyroku jego wejścia w życie,
znajduje zasada określona w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu
aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. Nr 62, poz. 718 ze
zm.), a zatem wyrok wszedł w życie w dniu 11 lipca 2003 r.
3
W tej sytuacji, zgodnie z art. 4011
§ 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym przed
dniem 5 lutego 2005 r., termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania na
podstawie w tym przepisie określonej upłynął w dniu 11 sierpnia 2003 r.
Należy zaznaczyć, że dla biegu tego terminu nie ma żadnego znaczenia
wniesienie przez skarżącą „własnej” skargi konstytucyjnej i oczekiwanie na jej
załatwienie; decydujące znaczenie ma – jak podniesiono – wyłącznie chwila wejścia
w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Nawiasem mówiąc, wyrokiem Trybunału
z dnia 20 kwietnia 2005 r., SK 40/02, wydanym w sprawie wszczętej przez skarżącą,
umorzono postępowanie w zakresie badania zgodności z Konstytucją art. 5 ust. 2
ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego...,
a w uzasadnieniu wskazano na wyrok z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 12/03, znany
skarżącej z wszystkimi „konsekwencjami prawnymi”.
W tym stanie rzeczy, skoro skargę o wznowienie postępowania wniesiono w dniu
5 maja 2005 r., a więc z uchybieniem ustawowemu terminowi, Sąd Najwyższy – nie
podejmując rozważań dotyczących dopuszczalności skargi – orzekł, jak w sentencji (art.
410 § 1 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 19 maja 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Gudowski
w sprawie z wniosku B. B.
przy uczestnictwie L. S.
o podział majątku wspólnego na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19
maja 2005 r., na skutek skargi wnioskodawczyni o wznowienie postępowania
zakończonego postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2002 r., sygn. akt
III CKN (…)
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2002 r., III CKN (…), Sąd Najwyższy odmówił
przyjęcia do rozpoznania kasacji wnioskodawczyni od postanowienia Sądu Okręgowego
w K. z dnia 1 października 1999 r., II Ca (…).
W dniu 5 maja 2005 r. wnioskodawczyni złożyła skargę o wznowienie postę-
powania, w której podniosła, że – w wyniku doręczonego jej w dniu 25 kwietnia 2005 r.,
jako wnioskodawczyni, postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 kwietnia
2005 r., SK 40/02, uznającego m.in. za zbędne wydanie orzeczenia w przedmiocie
zgodności art. 5 ust.2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 48, poz. 554 ze zm.) w związku z art. 393 § 1
ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296
ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r. z Konstytucją R.P., wobec
uprzedniego wydania wyroku Trybunału z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 12/03 (Dz. U. Nr
109, poz. 1036) – doszło do spełnienia podstawy wznowienia, określonej w art. 4011
k.p.c.
2
Jednocześnie skarżąca stwierdziła, że nie jest przeszkodą do wznowienia
postępowania upływ czasu dłuższy niż rok od daty wydania postanowienia Sądu
Najwyższego z 30 stycznia 2002 r. lub od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku
Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 czerwca 2003 r., gdyż „strona nie może ponosić
winy w uchybieniu tego terminu w sytuacji, gdy jej własna sprawa była w toku
w Trybunale Konstytucyjnym od dnia złożenia skargi konstytucyjnej z 20 lipca 2002 r. do
dnia 20 kwietnia 2005 r., to jest do dnia wydania wspomnianego wyżej postanowienia
Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 2005 r. Fakt, iż w międzyczasie został wydany
i ogłoszony wyrok Trybunału z dnia 9 czerwca 2003 r. nie może pozbawić strony
możliwości wznowienia postępowania.”
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 4011
k.p.c., można żądać wznowienia postępowania również w
wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z
Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego
zostało wydane orzeczenie. Pod rządem § 2 wymienionego artykułu, obowiązującego do
dnia 5 lutego 2005 r., skargę o wznowienie postępowania należało wnieść w terminie
jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału, natomiast obecnie – po
wejściu w życie ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z
2005 r. Nr 13, poz. 98) – termin ten, zgodnie z art. 407 § 2 k.p.c., wynosi trzy miesiące.
W każdym wypadku początek biegu tego terminu, który ma charakter procesowy, jest
wyznaczany datą wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, stwierdzający, że art. 5 ust. 2 ustawy z dnia
24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie
rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554), na który
powołuje się skarżąca, jest – w określonym zakresie – niezgodny z Konstytucją, zapadł
w dniu 9 czerwca 2003 r. i został opublikowany w Dz. U. Nr 109, poz. 1036 z dnia 27
czerwca 2003 r. Zważywszy, że Trybunał nie określił w wyroku jego wejścia w życie,
znajduje zasada określona w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu
aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. Nr 62, poz. 718 ze
zm.), a zatem wyrok wszedł w życie w dniu 11 lipca 2003 r.
3
W tej sytuacji, zgodnie z art. 4011
§ 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym przed
dniem 5 lutego 2005 r., termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania na
podstawie w tym przepisie określonej upłynął w dniu 11 sierpnia 2003 r.
Należy zaznaczyć, że dla biegu tego terminu nie ma żadnego znaczenia
wniesienie przez skarżącą „własnej” skargi konstytucyjnej i oczekiwanie na jej
załatwienie; decydujące znaczenie ma – jak podniesiono – wyłącznie chwila wejścia
w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Nawiasem mówiąc, wyrokiem Trybunału
z dnia 20 kwietnia 2005 r., SK 40/02, wydanym w sprawie wszczętej przez skarżącą,
umorzono postępowanie w zakresie badania zgodności z Konstytucją art. 5 ust. 2
ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego...,
a w uzasadnieniu wskazano na wyrok z dnia 9 czerwca 2003 r., SK 12/03, znany
skarżącej z wszystkimi „konsekwencjami prawnymi”.
W tym stanie rzeczy, skoro skargę o wznowienie postępowania wniesiono w dniu
5 maja 2005 r., a więc z uchybieniem ustawowemu terminowi, Sąd Najwyższy – nie
podejmując rozważań dotyczących dopuszczalności skargi – orzekł, jak w sentencji (art.
410 § 1 k.p.c.).