V CZ 136/05
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-12-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 136/05
POSTANOWIENIE
Dnia 16 listopada 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z powództwa R. O. i P. O.
przeciwko P. G.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 listopada 2005 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 19 lipca 2005 r.,
sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 19 lipca 2005 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanego, wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 12 kwietnia 2005 r. Sąd
Apelacyjny ustalił, że pozwany złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku
Sądu pierwszej instancji oraz o doręczenie mu tego wyroku z uzasadnieniem, ale nie
doręczył odpisu samego wniosku powodom. Pozwanemu doręczono żądane przezeń
uzasadnienie zamiast – według Sądu Apelacyjnego – zwrócić wniosek z racji naruszenia
obowiązku wynikającego z art. 4799
§ 1 k.p.c. (wniosek o sporządzenie uzasadnienia
nie został bowiem doręczony przez wnioskodawcę bezpośrednio stronie przeciwnej).
Doręczenie uzasadnienia pozwanemu było zatem błędne (skoro wniosek należało
zwrócić) i sytuację taką – zdaniem Sądu drugiej instancji – należało „utożsamiać z
błędnym doręczeniem uzasadnienia wobec wniosku spóźnionego”. Oznacza to
2
niemożliwość sanowania błędu strony, dla której termin do złożenia apelacji liczyć
należy od dnia wyroku.
W obszernym zażaleniu pozwany zarzucił zaskarżonemu postanowieniu
naruszenie art. 4799
§ 1 k.p.c. i wniósł o jego naruszenia. Według skarżącego, rygor
przewidziany w art. 4799
§ 1 k.p.c. nie obejmuje m. in. wniosku o sporządzenie
orzeczenia i jego doręczenie, ponieważ jest to pismo kierowane do Sądu bezpośrednio i
stanowisko strony przeciwnej, dotyczące treści takiego pisma, nie mając dla Sądu
żadnego znaczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 4799
§ 1 k.p.c. wprowadza obowiązek bezpośredniego doręczenia
między stronami pism procesowych (wraz z załącznikami) w toku postępowania. Do
pisma procesowego wniesionego do Sądu należy dołączyć dowód doręczenia drugiej
stronie odpisu pisma, ponieważ w przeciwnym razie pismo zostanie zwrócone bez
wzywania składającego pismo do usunięcia braku. W art. 4799
§ 2 k.p.c. wyłączono
grupę pism procesowych, które są objęte dyspozycją art. 4799
§ 1 k.p.c. Pisma
wskazane w art. 4799
§ 2 k.p.c. powinny być złożone w Sądzie z odpowiednimi odpisami
dla strony przeciwnej.
Nie można akceptować przyjętej przez Sąd Apelacyjny interpretacji przepisu art.
4799
§ 2 k.p.c., zgodnie z którą obowiązek bezpośredniego doręczenia przewidziany w
art. 4799
§ 1 k.p.c. odnosi się do wszystkich pism procesowych niewymienionych w
paragrafie drugim tego przepisu (rozumowanie a contrario). Takiego wniosku nie
usprawiedliwia legislacyjny motyw przyspieszenia postępowania w sprawach
gospodarczych, leżący u podstaw zasady bezpośredniego doręczania pism
procesowych. Należy bowiem zwrócić uwagę na charakter i cel pisma procesowego
skierowanego przez jedną ze stron postępowania wobec Sądu. Wypadnie podzielić
sugestię skarżącego, że wspomniana zasada bezpośredniości nie powinna dotyczyć
takich pism procesowych, co do treści których stanowisko strony przeciwnej nie może
mieć żadnego znaczenia dla sądu (w sensie merytorycznego rozpoznania sprawy
i samego przebiegu postępowania). Chodzi tu zatem o pisma procesowe, które w żaden
sposób nie kształtują sytuacji procesowej drugiej strony niezależnie od jej stanowiska
reprezentowanego w toku postępowania. Taki element selekcji pism procesowych, co
do których nie powinna być aktualna zasada bezpośredniego doręczenia między
stronami, znalazł się u podstaw uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 października
2005 r., III CZP 65/05 (nie opublik.), w której stwierdzono, że przewidziany w art. 4799
§
3
1 zd. II k.p.c. obowiązek dołączenia do pisma procesowego wniesionego do Sądu
dowodu doręczenia drugiej stronie odpisu tego pisma albo dowodu wysłania go listem
poleconym, nie dotyczy wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku (art. 328 § 1
k.p.c.).
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy uwzględnił zażalenie i uchylił
zaskarżone postanowienie (art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 16 listopada 2005 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Marian Kocon
w sprawie z powództwa R. O. i P. O.
przeciwko P. G.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 listopada 2005 r.,
zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 19 lipca 2005 r.,
sygn. akt I ACa (…),
uchyla zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 19 lipca 2005 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanego, wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 12 kwietnia 2005 r. Sąd
Apelacyjny ustalił, że pozwany złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku
Sądu pierwszej instancji oraz o doręczenie mu tego wyroku z uzasadnieniem, ale nie
doręczył odpisu samego wniosku powodom. Pozwanemu doręczono żądane przezeń
uzasadnienie zamiast – według Sądu Apelacyjnego – zwrócić wniosek z racji naruszenia
obowiązku wynikającego z art. 4799
§ 1 k.p.c. (wniosek o sporządzenie uzasadnienia
nie został bowiem doręczony przez wnioskodawcę bezpośrednio stronie przeciwnej).
Doręczenie uzasadnienia pozwanemu było zatem błędne (skoro wniosek należało
zwrócić) i sytuację taką – zdaniem Sądu drugiej instancji – należało „utożsamiać z
błędnym doręczeniem uzasadnienia wobec wniosku spóźnionego”. Oznacza to
2
niemożliwość sanowania błędu strony, dla której termin do złożenia apelacji liczyć
należy od dnia wyroku.
W obszernym zażaleniu pozwany zarzucił zaskarżonemu postanowieniu
naruszenie art. 4799
§ 1 k.p.c. i wniósł o jego naruszenia. Według skarżącego, rygor
przewidziany w art. 4799
§ 1 k.p.c. nie obejmuje m. in. wniosku o sporządzenie
orzeczenia i jego doręczenie, ponieważ jest to pismo kierowane do Sądu bezpośrednio i
stanowisko strony przeciwnej, dotyczące treści takiego pisma, nie mając dla Sądu
żadnego znaczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przepis art. 4799
§ 1 k.p.c. wprowadza obowiązek bezpośredniego doręczenia
między stronami pism procesowych (wraz z załącznikami) w toku postępowania. Do
pisma procesowego wniesionego do Sądu należy dołączyć dowód doręczenia drugiej
stronie odpisu pisma, ponieważ w przeciwnym razie pismo zostanie zwrócone bez
wzywania składającego pismo do usunięcia braku. W art. 4799
§ 2 k.p.c. wyłączono
grupę pism procesowych, które są objęte dyspozycją art. 4799
§ 1 k.p.c. Pisma
wskazane w art. 4799
§ 2 k.p.c. powinny być złożone w Sądzie z odpowiednimi odpisami
dla strony przeciwnej.
Nie można akceptować przyjętej przez Sąd Apelacyjny interpretacji przepisu art.
4799
§ 2 k.p.c., zgodnie z którą obowiązek bezpośredniego doręczenia przewidziany w
art. 4799
§ 1 k.p.c. odnosi się do wszystkich pism procesowych niewymienionych w
paragrafie drugim tego przepisu (rozumowanie a contrario). Takiego wniosku nie
usprawiedliwia legislacyjny motyw przyspieszenia postępowania w sprawach
gospodarczych, leżący u podstaw zasady bezpośredniego doręczania pism
procesowych. Należy bowiem zwrócić uwagę na charakter i cel pisma procesowego
skierowanego przez jedną ze stron postępowania wobec Sądu. Wypadnie podzielić
sugestię skarżącego, że wspomniana zasada bezpośredniości nie powinna dotyczyć
takich pism procesowych, co do treści których stanowisko strony przeciwnej nie może
mieć żadnego znaczenia dla sądu (w sensie merytorycznego rozpoznania sprawy
i samego przebiegu postępowania). Chodzi tu zatem o pisma procesowe, które w żaden
sposób nie kształtują sytuacji procesowej drugiej strony niezależnie od jej stanowiska
reprezentowanego w toku postępowania. Taki element selekcji pism procesowych, co
do których nie powinna być aktualna zasada bezpośredniego doręczenia między
stronami, znalazł się u podstaw uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 października
2005 r., III CZP 65/05 (nie opublik.), w której stwierdzono, że przewidziany w art. 4799
§
3
1 zd. II k.p.c. obowiązek dołączenia do pisma procesowego wniesionego do Sądu
dowodu doręczenia drugiej stronie odpisu tego pisma albo dowodu wysłania go listem
poleconym, nie dotyczy wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku (art. 328 § 1
k.p.c.).
Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy uwzględnił zażalenie i uchylił
zaskarżone postanowienie (art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c.).