Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 25/06
POSTANOWIENIE
Dnia 28 kwietnia 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca)
SSA Krzysztof Strzelczyk
w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowo-Usługowego "B."
Z. Z. i A. Z. spółka jawna w S.
przeciwko I. Sp. z o.o. w W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 28 kwietnia 2006 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 22 grudnia 2005 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2005 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
pozwanego – I. Spółki z o.o. od wyroku Sądu Okręgowego w C. z dnia 27 lipca
2005 r. Sąd Apelacyjny stwierdził, że apelacja sporządzona przez radcę prawnego
nie zawiera wskazania, czy wyrok sądu pierwszej instancji jest zaskarżony w
całości czy w części, co sprawia iż apelacja nie spełnia wymagania określonego w
art. 368 § 1 pkt 1 k.p.c., wobec czego podlega odrzuceniu bez wzywania do
usunięcia tego braku.
W zażaleniu na wymienione postanowienie pozwany zarzucił, że wbrew
zapatrywaniu Sądu Apelacyjnego, wobec wskazania w apelacji wartości przedmiotu
zaskarżenia i zawartego w niej wniosku, jednoznacznie wskazany został zakres
zaskarżenia. Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Apelacja od wyroku Sądu Okręgowego w C. z dnia 27 lipca 2005 r.,
sporządzona przez pełnomocnika pozwanego będącego radcą prawnym,
oznaczając wyrok, od którego została wniesiona, nie zawiera wskazania, że jest on
zaskarżony w całości czy w części. Wobec jasnej treści art. 368 § 1 pkt 1 k.p.c.,
ściśle rzecz biorąc jest to brak apelacji. Z formalnego punktu widzenia braku tego
nie sanuje oznaczenie w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia ani
zamieszczony w apelacji wniosek „o oddalenie powództwa lub uchylenie wyroku
i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania”. Wprawdzie
pośrednio wynika z nich zakres zaskarżenia, ale wskazanie w apelacji, czy wyrok
jest zaskarżony w całości czy w części, stanowi samodzielny element apelacji
(art. 368 § 1 pkt 1 k.p.c.), odrębny od elementów apelacji przewidzianych w art.
368 § 1 pkt 5 i w art. 368 § 2 zd. pierwsze k.p.c. Oznaczenie w apelacji wartości
przedmiotu zaskarżenia i prawidłowo sformułowany wniosek apelacyjny zawsze
pośrednio wskazują na zakres zaskarżenia, co nie oznacza, że mogą one zastąpić
3
brak przy oznaczeniu zaskarżonego wyroku wskazania, czy jest on zaskarżony
w całości czy w części (a jeżeli w części, to w jakiej).
Powyższe stwierdzenia nie są jednakże wystarczające do rozstrzygnięcia
zażalenia i nie mogą zadecydować o tym rozstrzygnięciu.
Chociaż to od sądu przy wydawaniu wyroku wymagane jest dochowanie
najwyższej staranności, kodeks postępowania cywilnego nie wyklucza możliwość
zaistnienia w wyroku niedokładności, błędów pisarskich albo rachunkowych
lub innych oczywistych omyłek i przewiduje tryb ich usuwania (art. 350 k.p.c.).
Trudno przyjąć, by miarą staranności stron w postępowaniu cywilnym były
surowsze kryteria. Ogólną miarę tej staranności, której dochowanie nie powoduje
ujemnych konsekwencji dla strony, określa art. 130 § 1 zd. drugie k.p.c. Głosi on,
że mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności
nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie
właściwym. Przepis ten nie zawiera zastrzeżenia, że nie dotyczy pism wnoszonych
przez adwokata, radcę prawnego i rzecznika patentowego, ma więc zastosowanie
także do pism przez nich wnoszonych. Wyjątek od zasady przewidzianej w art. 130
§ 1 zd. drugie k.p.c. zawiera m.in. art. 3701
k.p.c. Jednakże niedopełnienie
określonego w ustawie wymagania, które powinna spełniać apelacja sporządzona
przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, nie wyklucza
w okolicznościach danego przypadku uznania, że jest to oczywista niedokładność
apelacji, nie stanowiąca przeszkody do nadania jej biegu i jej rozpoznania.
Nie można przy tym zapominać, że od oceny sądu, czy niedopełnienie ustawowego
wymagania apelacji jest brakiem powodującym jej odrzucenie, czy też stanowi
oczywistą niedokładność nie wywierającą takiego skutku zależy, czy strona będzie
mogła zrealizować konstytucyjnie zapewnione prawo do rozpoznania jej sprawy
przez sąd drugiej instancji (art. 176 ust. 1 Konstytucji).
W sytuacji, gdy bez szczegółowego badania treści apelacji, w sposób
oczywisty wynika z niej zakres zaskarżenia wyroku sądu pierwszej instancji,
oznaczenie w apelacji zaskarżonego wyroku bez wskazania zakresu zaskarżenia
kwalifikuje się jako oczywista omyłka w sformułowaniu elementu apelacji
4
przewidzianego w art. 368 § 1 pkt 1 k.p.c., nie powodująca odrzucenia apelacji
stosownie do art. 3701
k.p.c.
Nie tylko ze wskazanej w apelacji wniesionej przez pozwanego wartości
przedmiotu zaskarżenia i z zamieszczonego w niej wniosku, ale też z jasnej treści
zarzutów tej apelacji i ich uzasadnienia w porównaniu z treścią zaskarżonego
wyroku wynika, że wyrok ten zaskarżony został w całości. W tej sytuacji
niewskazanie w apelacji, czy wyrok sądu pierwszej instancji został zaskarżony
w całości czy w części jawi się jako oczywista niedokładność, niestanowiąca
przeszkody do nadania apelacji biegu i jej rozpoznania (art. 130 § 1 zd. drugie
k.p.c.).
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy uznał zażalenie za zasadne
i na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39816
k.p.c. postanowił jak w sentencji.
db