Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 65/06
POSTANOWIENIE
Dnia 6 września 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marian Kocon
na skutek skargi wierzyciela J. K.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia
Sądu Okręgowego w S.
z dnia 12 września 2005 r., na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 września 2006 r.,
odrzuca skargę.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 12 września 2005 r. Sąd Okręgowy w S. oddalił
zażalenie wierzyciela J. K. na postanowienie Sądu Rejonowego w B. w
przedmiocie skargi na czynności komornika
Wierzyciel wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności tego postanowienia
z prawem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 4241
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności
z prawem prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia
sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego
wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego
orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe.
Pojęcie „postanowienie kończące postępowanie w sprawie” bywa
definiowane rozbieżnie i przy zastosowaniu różnych kryteriów, zarówno
w judykaturze i doktrynie. Powszechnie jednak przyjmuje się, iż postanowieniami
kończącymi postępowanie w sprawie są takie, które zamykają drogę do wydania
wyroku. Chodzi o postanowienia, po wydaniu których dalsze postępowanie nie
może się toczyć. Pod pojęciem „postanowienie kończące postępowanie w sprawie”
należy zatem rozumieć takie postanowienia, które kończą sprawę jako pewną
całość poddaną pod osąd, w wyniku których wykluczona zostaje możliwość
przedsiębrania w danej sprawie dalszych czynności.
W sformułowaniu „postanowienie kończące postępowanie w sprawie” słowo
„sprawa” występuje w znaczeniu materialnoprawnym. W tym ujęciu „sprawę”
należy rozumieć jako całość sporu (zob. uzasadnienie uchwały składu siedmiu
sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1998 r., III CZP 44/98, OSNC
1999, nr 5, poz. 87, uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia
31 maja 2000 r., III ZP 1/00, OSNC 2001, nr 1, poz.1, uchwałę składu 7 sędziów
Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2000 r., III CZP 31/00, OSNC 2001, nr 2,
poz. 22).
3
Przedstawiona definicja postanowienia kończącego postępowanie w sprawie
sformułowana na potrzeby postępowania rozpoznawczego, stanowi – ze względu na
uregulowanie przyjęte w art. 13 § 2 k.p.c. - podstawę do definiowania tego pojęcia
w postępowaniu egzekucyjnym.
W doktrynie przez „sprawę egzekucyjną” rozumie się materię załatwianą
w postępowaniu egzekucyjnym, czyli przymusowe wykonanie orzeczeń sądowych
oraz innych aktów. W judykaturze wielokrotnie podnoszono, że w postępowaniu
egzekucyjnym, w którym art. 394 § 1 in principio k.p.c. należy stosować
„odpowiednio” (art. 13 § 2 k.p.c.) postanowieniami zaskarżalnymi zażaleniem –
oprócz wymienionych w części III kodeksu postępowania cywilnego – są tylko takie,
które kończą lub zmierzają do zakończenia postępowania egzekucyjnego
(zob. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1969 r. III CZP 83/69, OSNCP
1970, z. 6, poz. 105, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1986 r.
III CRN 40/86, OSNCP 1987, z. 7, poz. 102 oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia
15 września 1995 r., III CZP 110/95, OSNC 1995, nr 12, poz.177). A zatem
w postępowaniu egzekucyjnym postanowieniem kończącym to postępowanie jest
tylko takie, po wydaniu którego przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie
przewidują dalszego etapu.
Wobec powyższego trzeba uznać, że postanowienie oddalające zażalenie
w przedmiocie skargi na czynności komornika nie jest postanowieniem kończącym
postępowanie w sprawie (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 11 sierpnia
2005 r., V CNP 14/05, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z 17 sierpnia
2005, I CNP 4/05, niepubl.). Przepisy kodeksu postępowania cywilnego przewidują
bowiem dalszy etap postępowania egzekucyjnego. Oznacza to, że zaskarżone
postanowienie nie spełnia wymagań określonych w art. 4241
§ 1 k.p.c., a co za tym
idzie, skarga wierzyciela jako niedopuszczalna podlega odrzuceniu (art. 4248
§ 1
k.p.c.).
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
db