I CZ 43/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-08-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II UKN 174/99 I CZ 122/67
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 43/06
POSTANOWIENIE
Dnia 27 października 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi W. Ż. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa W. Ż.
przeciwko Fabryce […] S.A. w W.
o uchylenie uchwały i ustalenie,
zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 14 grudnia 2005
r.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 października 2006 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 30 marca 2006 r.
1. oddala zażalenie
2. przyznaje adw. M. R.-J., prowadzącej Kancelarię Adwokacką
w W. kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) zł powiększoną o
22% podatku od towarów i usług tytułem kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w
postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 30 marca 2006 r. odrzucił skargę o
wznowienie postępowania w sprawie z powództwa W. Ż. przeciwko Fabryce […]
SA w W., zakończonej prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 14 grudnia 2005
r., sygn. Akt … 456/05, uznając, że wskazane w skardze okoliczności, które
miałyby wskazywać na nieważność postępowania, w istocie nie miały miejsca.
Skarga nie została więc oparta na ustawowej podstawie, a zatem podlegała
odrzuceniu.
Rozpoznając zażalenie W. Ż., który zakwestionował ocenę prawną przyjętą
w zaskarżonym postanowieniu, Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Instytucja wznowienia postępowania opiera się na przysługującej poza
tokiem instancji skardze o reasumpcję wadliwego procesu i zastąpienie zapadłego
orzeczenia orzeczeniem nowym. Nadzwyczajny charakter tego środka prawnego,
skierowanego przeciwko prawomocnemu wyrokowi powoduje, że przywrócenie
stanu sprzed zamknięcia ulegającemu wznowieniu postępowania sądowego może
nastąpić wyłącznie z powodów ściśle określonych w ustawie. Uwzględniają one
konieczność wywołania na nowo procesu dotkniętego brakami formalnymi
(nieważnością), bez względu ich wpływ na rozstrzygnięcie (art. 401 pkt 1 i 2 k.p.c.),
właściwe przyczyny restytucyjne (art. 403 k.p.c.) oraz fakt wydania wyroku na
podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za
niezgodny z Konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą (art. 4011
k.p.c.).
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67,
OSNC 1968, nr 8-9, poz. 154 stwierdził, że samo sformułowanie podstawy
wznowienia w sposób odpowiadający ustawie nie oznacza, iż skarga opiera się na
ustawowej podstawie wznowienia. Stanowisko to Sąd Najwyższy powtórzył
w postanowieniu z dnia 28 października 1999 r., II UKN 174/99, OSNP 2001, nr 4,
poz. 133, stwierdzając, że sformułowanie podstawy wznowienia w sposób
odpowiadający przepisom art. 401-404 KPC nie oznacza oparcia skargi
na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika,
3
że podnoszona podstawa nie zachodzi. Taka skarga jako nie oparta na ustawowej
podstawie wznowienia podlega odrzuceniu (art. 410 § 1 k.p.c.). Dlatego też
konieczne jest zbadanie, czy twierdzenia skargi będą stanowiły taką ustawową
podstawę, np. czy nowe dowody są istotnie nowe, czy podane w skardze
okoliczności wskazują na nieważność postępowania. Dopiero gdyby to wstępne
badanie dało dla skarżącego wynik pozytywny, należałoby wyznaczyć rozprawę,
w przeciwnym zaś wypadku należy postanowieniem skargę odrzucić.
Sąd Apelacyjny badając skargę we wskazanym zakresie dokonał trafnej
oceny, stwierdzając, że skarga nie została oparta na ustawowej podstawie.
W sytuacji, gdy skarżący był reprezentowany przez pełnomocnika procesowego,
okoliczność, że nie został powiadomiony o rozprawie apelacyjnej, nie pozbawiła
skarżącego możności działania. Tylko w sytuacji, gdy sąd uzna obecność strony na
rozprawie za konieczną (np. w celu informacyjnego wysłuchania – art. 212 k.p.c.,
lub przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron – art. 299 k.p.c.) doręczanie
stronie wezwania na rozprawę jest uzasadnione również w wypadku,
gdy ustanowiła ona pełnomocnika. Gdy nie zachodzi taka konieczność,
powiadamianie o rozprawie strony, którą reprezentuje pełnomocnik jest zbędne,
wystarczy powiadomić o rozprawie tylko pełnomocnika. Prawo strony do
osobistego uczestnictwa w rozprawie zapewnione zostaje przez powiadomienie jej
pełnomocnika o wyznaczonym terminie rozprawy sądowej. Sąd Apelacyjny
w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem nie naruszył zatem przepisów i nie
pozbawił skarżącego możności działania. Skarga o wznowienie postępowania
w istocie nie została oparta na ustawowej podstawie, trafnie zatem została
odrzucona. Zażalenie skarżącego podlegało więc oddaleniu (art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 27 października 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi W. Ż. o wznowienie postępowania
w sprawie z powództwa W. Ż.
przeciwko Fabryce […] S.A. w W.
o uchylenie uchwały i ustalenie,
zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 14 grudnia 2005
r.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 października 2006 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 30 marca 2006 r.
1. oddala zażalenie
2. przyznaje adw. M. R.-J., prowadzącej Kancelarię Adwokacką
w W. kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) zł powiększoną o
22% podatku od towarów i usług tytułem kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w
postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 30 marca 2006 r. odrzucił skargę o
wznowienie postępowania w sprawie z powództwa W. Ż. przeciwko Fabryce […]
SA w W., zakończonej prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 14 grudnia 2005
r., sygn. Akt … 456/05, uznając, że wskazane w skardze okoliczności, które
miałyby wskazywać na nieważność postępowania, w istocie nie miały miejsca.
Skarga nie została więc oparta na ustawowej podstawie, a zatem podlegała
odrzuceniu.
Rozpoznając zażalenie W. Ż., który zakwestionował ocenę prawną przyjętą
w zaskarżonym postanowieniu, Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Instytucja wznowienia postępowania opiera się na przysługującej poza
tokiem instancji skardze o reasumpcję wadliwego procesu i zastąpienie zapadłego
orzeczenia orzeczeniem nowym. Nadzwyczajny charakter tego środka prawnego,
skierowanego przeciwko prawomocnemu wyrokowi powoduje, że przywrócenie
stanu sprzed zamknięcia ulegającemu wznowieniu postępowania sądowego może
nastąpić wyłącznie z powodów ściśle określonych w ustawie. Uwzględniają one
konieczność wywołania na nowo procesu dotkniętego brakami formalnymi
(nieważnością), bez względu ich wpływ na rozstrzygnięcie (art. 401 pkt 1 i 2 k.p.c.),
właściwe przyczyny restytucyjne (art. 403 k.p.c.) oraz fakt wydania wyroku na
podstawie aktu normatywnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za
niezgodny z Konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą (art. 4011
k.p.c.).
Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67,
OSNC 1968, nr 8-9, poz. 154 stwierdził, że samo sformułowanie podstawy
wznowienia w sposób odpowiadający ustawie nie oznacza, iż skarga opiera się na
ustawowej podstawie wznowienia. Stanowisko to Sąd Najwyższy powtórzył
w postanowieniu z dnia 28 października 1999 r., II UKN 174/99, OSNP 2001, nr 4,
poz. 133, stwierdzając, że sformułowanie podstawy wznowienia w sposób
odpowiadający przepisom art. 401-404 KPC nie oznacza oparcia skargi
na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika,
3
że podnoszona podstawa nie zachodzi. Taka skarga jako nie oparta na ustawowej
podstawie wznowienia podlega odrzuceniu (art. 410 § 1 k.p.c.). Dlatego też
konieczne jest zbadanie, czy twierdzenia skargi będą stanowiły taką ustawową
podstawę, np. czy nowe dowody są istotnie nowe, czy podane w skardze
okoliczności wskazują na nieważność postępowania. Dopiero gdyby to wstępne
badanie dało dla skarżącego wynik pozytywny, należałoby wyznaczyć rozprawę,
w przeciwnym zaś wypadku należy postanowieniem skargę odrzucić.
Sąd Apelacyjny badając skargę we wskazanym zakresie dokonał trafnej
oceny, stwierdzając, że skarga nie została oparta na ustawowej podstawie.
W sytuacji, gdy skarżący był reprezentowany przez pełnomocnika procesowego,
okoliczność, że nie został powiadomiony o rozprawie apelacyjnej, nie pozbawiła
skarżącego możności działania. Tylko w sytuacji, gdy sąd uzna obecność strony na
rozprawie za konieczną (np. w celu informacyjnego wysłuchania – art. 212 k.p.c.,
lub przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron – art. 299 k.p.c.) doręczanie
stronie wezwania na rozprawę jest uzasadnione również w wypadku,
gdy ustanowiła ona pełnomocnika. Gdy nie zachodzi taka konieczność,
powiadamianie o rozprawie strony, którą reprezentuje pełnomocnik jest zbędne,
wystarczy powiadomić o rozprawie tylko pełnomocnika. Prawo strony do
osobistego uczestnictwa w rozprawie zapewnione zostaje przez powiadomienie jej
pełnomocnika o wyznaczonym terminie rozprawy sądowej. Sąd Apelacyjny
w sprawie zakończonej prawomocnym wyrokiem nie naruszył zatem przepisów i nie
pozbawił skarżącego możności działania. Skarga o wznowienie postępowania
w istocie nie została oparta na ustawowej podstawie, trafnie zatem została
odrzucona. Zażalenie skarżącego podlegało więc oddaleniu (art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c.).