III CZ 80/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-12-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 80/06
POSTANOWIENIE
Dnia 21 listopada 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
w sprawie z powództwa M.M.
przeciwko "W." S.A. i Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 listopada 2006 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 26 kwietnia 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
wniesioną w dniu 10 kwietnia 2006 r. skargę kasacyjną powódki od wyroku tego
Sądu z dnia 15 grudnia 2006 r.
W uzasadnieniu wskazał, że podlega odrzuceniu bez wezwania o uiszczenie
opłaty skarga kasacyjna wniesiona przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika
patentowego podlegająca opłacie stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej
przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
Skarga powódki podlegała opłacie w wysokości 30 zł, gdyż Sąd Okręgowy
w K., postanowieniem z dnia 11 lipca 2002 r., zwolnił skarżącą całkowicie od
kosztów sądowych. W takim wypadku zgodnie z art. 100 ust. 2 ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz.
1398, dalej „u.k.s.c.”) powódka miała obowiązek uiścić opłatę podstawową (art. 14
u.k.s.c.). Wobec wniesienia skargi kasacyjnej nieopłaconej przez profesjonalnego
pełnomocnika podlegała odrzuceniu na podstawie art. 3986
k.p.c.
W zażaleniu powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Regulacja zawarta w art. 149 u.k.s.c. jest wyjątkiem od zasady
bezpośredniego działania ustawy nowej. W judykaturze wyjaśniono, że
zakończenie postępowania w danej instancji w rozumieniu art. 149 ust. 1 u.k.s.c.
następuje z chwilą wydania orzeczenia merytorycznego bądź formalnego
kończącego postępowanie w sprawie w instancji (por. np. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZ 36/06 nie publikowane). „Czas
zakończenia postępowania w danej instancji” według omawianego unormowania
nie może być utożsamiany z „czasem wszczęcia postępowania w kolejnej instancji”
W konsekwencji trzeba uznać, że do skargi kasacyjnej od wyroku wydanego przed
wejściem w życie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wniesionej
po wejściu w życie tej ustawy stosuje się przepisy ustawy nowej. Nie ulega
wątpliwości, że wniesienie środka odwoławczego od orzeczenia kończącego
postępowanie w instancji inicjuje postępowanie w wyższej instancji.
3
Postępowanie apelacyjne w rozumieniu art. 149 ust 1 u.k.s.c. zakończyło się
więc w dniu 15 grudnia 2005 r., a więc w czasie obowiązywania ustawy z dnia
13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity
Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 88 ze. zm.), niemniej skarga kasacyjna została wniesiona
w czasie obowiązywania ustawy nowej.
Zastosowanie art. 149 ust 1 u.k.s.c. obejmuje nie tylko przepisy regulujące
wysokość opłat, ale także przepisy kodeksu postępowania cywilnego nią
wprowadzone, dotyczące skutków nieuiszczenia opłat (np. art. 1302
k.p.c.).
Kwestia, czy zwolnienie od kosztów sądowych przyznane przez sąd dotyczy
całego postępowania, czy też sięga tylko do chwili wydania prawomocnego
orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie przez sąd drugiej instancji, a więc
nie obejmuje postępowania kasacyjnego, jest problemem złożonym.
W postanowieniu z dnia 7 kwietnia 2006 r., III CZ 13/06 Sąd Najwyższy wyraził
pogląd że „udzielenie pełnomocnictwa procesowego do reprezentowania strony
w określonej sprawie bez ograniczenia jego zakresu, oznacza umocowanie
pełnomocnika także do sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej”. Orzeczenie to
pośrednio przemawia za trafnością stanowiska Sądu Apelacyjnego.
Przede wszystkim jednak w skardze kasacyjnej nie został zawarty wniosek
o zwolnienie od kosztów sądowych. Nie został także do niej dołączony. Złożone na
formularzu oświadczenie powódki, o stanie rodzinnym, majątku, dochodach
i źródłach utrzymania nie zastępuje takiego wniosku. Nie zawiera ono bowiem
żądania zwolnienia od kosztów sądowych. Gdy w sprawie występuje profesjonalny
pełnomocnik wniosek powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma
podstaw do przypisywania pismom przez niego wnoszonym treści wprost w nich nie
wyrażonych (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2005 r.,
II CZ 197/04, nie publikowane). Gdyby przyjąć więc trafność zarzutu skarżącego, to
powinien opłacić opłatę stosunkową.
Z tych względów zażalenie, jako nie uzasadnione, uległo oddaleniu (art.
39814
k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 21 listopada 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian
w sprawie z powództwa M.M.
przeciwko "W." S.A. i Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 listopada 2006 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 26 kwietnia 2006 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
wniesioną w dniu 10 kwietnia 2006 r. skargę kasacyjną powódki od wyroku tego
Sądu z dnia 15 grudnia 2006 r.
W uzasadnieniu wskazał, że podlega odrzuceniu bez wezwania o uiszczenie
opłaty skarga kasacyjna wniesiona przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika
patentowego podlegająca opłacie stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej
przez stronę wartości przedmiotu zaskarżenia (art. 1302
§ 3 k.p.c.).
Skarga powódki podlegała opłacie w wysokości 30 zł, gdyż Sąd Okręgowy
w K., postanowieniem z dnia 11 lipca 2002 r., zwolnił skarżącą całkowicie od
kosztów sądowych. W takim wypadku zgodnie z art. 100 ust. 2 ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz.
1398, dalej „u.k.s.c.”) powódka miała obowiązek uiścić opłatę podstawową (art. 14
u.k.s.c.). Wobec wniesienia skargi kasacyjnej nieopłaconej przez profesjonalnego
pełnomocnika podlegała odrzuceniu na podstawie art. 3986
k.p.c.
W zażaleniu powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Regulacja zawarta w art. 149 u.k.s.c. jest wyjątkiem od zasady
bezpośredniego działania ustawy nowej. W judykaturze wyjaśniono, że
zakończenie postępowania w danej instancji w rozumieniu art. 149 ust. 1 u.k.s.c.
następuje z chwilą wydania orzeczenia merytorycznego bądź formalnego
kończącego postępowanie w sprawie w instancji (por. np. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZ 36/06 nie publikowane). „Czas
zakończenia postępowania w danej instancji” według omawianego unormowania
nie może być utożsamiany z „czasem wszczęcia postępowania w kolejnej instancji”
W konsekwencji trzeba uznać, że do skargi kasacyjnej od wyroku wydanego przed
wejściem w życie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wniesionej
po wejściu w życie tej ustawy stosuje się przepisy ustawy nowej. Nie ulega
wątpliwości, że wniesienie środka odwoławczego od orzeczenia kończącego
postępowanie w instancji inicjuje postępowanie w wyższej instancji.
3
Postępowanie apelacyjne w rozumieniu art. 149 ust 1 u.k.s.c. zakończyło się
więc w dniu 15 grudnia 2005 r., a więc w czasie obowiązywania ustawy z dnia
13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity
Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 88 ze. zm.), niemniej skarga kasacyjna została wniesiona
w czasie obowiązywania ustawy nowej.
Zastosowanie art. 149 ust 1 u.k.s.c. obejmuje nie tylko przepisy regulujące
wysokość opłat, ale także przepisy kodeksu postępowania cywilnego nią
wprowadzone, dotyczące skutków nieuiszczenia opłat (np. art. 1302
k.p.c.).
Kwestia, czy zwolnienie od kosztów sądowych przyznane przez sąd dotyczy
całego postępowania, czy też sięga tylko do chwili wydania prawomocnego
orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie przez sąd drugiej instancji, a więc
nie obejmuje postępowania kasacyjnego, jest problemem złożonym.
W postanowieniu z dnia 7 kwietnia 2006 r., III CZ 13/06 Sąd Najwyższy wyraził
pogląd że „udzielenie pełnomocnictwa procesowego do reprezentowania strony
w określonej sprawie bez ograniczenia jego zakresu, oznacza umocowanie
pełnomocnika także do sporządzenia i wniesienia skargi kasacyjnej”. Orzeczenie to
pośrednio przemawia za trafnością stanowiska Sądu Apelacyjnego.
Przede wszystkim jednak w skardze kasacyjnej nie został zawarty wniosek
o zwolnienie od kosztów sądowych. Nie został także do niej dołączony. Złożone na
formularzu oświadczenie powódki, o stanie rodzinnym, majątku, dochodach
i źródłach utrzymania nie zastępuje takiego wniosku. Nie zawiera ono bowiem
żądania zwolnienia od kosztów sądowych. Gdy w sprawie występuje profesjonalny
pełnomocnik wniosek powinien być jednoznacznie sformułowany, gdyż nie ma
podstaw do przypisywania pismom przez niego wnoszonym treści wprost w nich nie
wyrażonych (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2005 r.,
II CZ 197/04, nie publikowane). Gdyby przyjąć więc trafność zarzutu skarżącego, to
powinien opłacić opłatę stosunkową.
Z tych względów zażalenie, jako nie uzasadnione, uległo oddaleniu (art.
39814
k.p.c. w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 3941
§ 3 k.p.c.).