Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 94/07
POSTANOWIENIE
Dnia 12 października 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)
SSN Marek Sychowicz
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa J.D.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w W.
o wydanie lokalu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 12 października 2007 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 15 maja 2007 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 15 maja 2007 r. Sąd Apelacyjny, powołując się na
art. 410 § 1 k.p.c. odrzucił skargę powódki J.D. o wznowienie postępowania w
sprawie o nakazanie Spółdzielni Mieszkaniowej w W. przydzielenia i wydania
powódce lokalu mieszkalnego, zakończonej prawomocnym wyrokiem oddalającym
powództwo.
Sąd ten uznał, że skarga nie została oparta na ustawowej podstawie
wznowienia. Wprawdzie bowiem powódka zarzuciła, że wyrok został uzyskany za
pomocą przestępstwa, gdyż rozstrzygniecie oparto, jej zdaniem, na sfałszowanych
pismach, jednak w istocie nie wskazała żadnych, mających to potwierdzać, faktów
czy dowodów nieznanych jej przed uprawomocnieniem się wyroku. Zdaniem Sądu
Apelacyjnego, powódka traktuje wznowienie postępowania jako sposób
przeprowadzenia ponownej, pogłębionej analizy dokumentów i uzyskania od
przeciwnika dowodów świadczących o nierzetelności przedłożonych przez niego
wcześniej pism.
Powódka wskazała też jako podstawę skargi wyrok Trybunału
Konstytucyjnego z 30 marca 2004 r., Sąd orzekający wytknął jednak, że nie
sprecyzowała treści stawianego zarzutu i nie dochowała terminu przewidzianego na
wywiedzenie skargi o wznowienie opartej na podstawie z art. 4011
k.p.c.
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca podniosła zarzut naruszenia art.
407 § 1 k.p.c., precyzując, że jej skarga oparta została wyłącznie na podstawie z art.
4011
k.p.c. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 32/03, który uzasadnia
skargę, wydany został 30 marca 2004 r. Jednak później, uchwałą z 23 czerwca
2005 r. (sygn. III CZP 35/05) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że wykluczony członek
spółdzielni może powoływać się na przysługujące mu spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu mieszkalnego także wówczas, kiedy wykluczenie nastąpiło przed
wejściem w życie wyroku Trybunału. O tym ostatnim orzeczeniu powódka
dowiedziała się 23 marca 2007 r., ono stanowiło dla niej źródło wiedzy o podstawie
wznowienia, więc – jej zdaniem - wniosła skargę w terminie wynikającym z art. 407
3
§ 1 k.p.c., to znaczy w ciągu 3 miesięcy od chwili uzyskania informacji o podstawie,
na której mogła oprzeć skargę.
Skarżąca domagała się uchylenia postanowienia o odrzuceniu jej skargi
i uwzględnienie kosztów postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie może zostać uwzględnione.
Na etapie postępowania zażaleniowego skarżąca sprecyzowała, że właściwą
podstawą jej skargi jest art. 4011
k.p.c., a konkretnie wyrok Trybunału
Konstytucyjnego wydany w dniu 30 marca 2004 r. Termin do wniesienia skargi liczy
jednak nie od dnia wejścia w życie tego wyroku, a nawet nie od chwili, kiedy się
o tym wyroku dowiedziała, lecz od momentu, kiedy zapoznała się z powziętą ponad
rok później uchwałą Sądu Najwyższego, dokonującą wykładni czasowych skutków
powyższego wyroku Trybunału Konstytucyjnego (III CZP 35/05, z 23 czerwca
2005 r., OSNC 2006/5/81).
Taki sposób ustalania terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania
jest niezgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Termin do wniesienia
skargi opartej na podstawie z art. 4011
k.p.c. od początku został uregulowany
w sposób szczególny. Najpierw (do 5 lutego 2005 r.) określony był w art. 4011
§ 2
k.p.c. i wynosił 1 miesiąc od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału
Konstytucyjnego. Poczynając od dnia 6 lutego 2005 r., w wyniku nowelizacji
dokonanej ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz.U. z 2005 r., Nr 13, poz. 98), termin ten, unormowany obecnie w art. 407 § 2
k.p.c., wydłużony został do 3 miesięcy, lecz nie zmienił się podstawowy sposób
ustalania początku jego biegu. Nadal jest to dzień wejścia w życie orzeczenia
Trybunału Konstytucyjnego. Jedynie w wypadkach, kiedy w chwili wydania
orzeczenia przez Trybunał rozstrzygnięcie, którego dotyczy skarga o wznowienie,
nie było jeszcze prawomocne na skutek wniesienia środka odwoławczego, który
został następnie odrzucony, termin biegnie od dnia doręczenia postanowienia
o odrzuceniu, a w wypadku wydania go na posiedzeniu jawnym - od dnia jego
ogłoszenia. Inne zdarzenia - w tym wydanie przez Sąd Najwyższy uchwał
4
zawierających wykładnię przepisów z uwzględnieniem zmian stanu prawnego, jakie
nastąpiły w wyniku orzeczenia Trybunału; czy też dowiedzenie się przez stronę
o orzeczeniu Trybunału - nie mają znaczenia dla rozpoczęcia biegu terminu do
wniesienia skargi o wznowienie postępowania.
W rozpatrywanej sprawie bez wątpienia termin do wniesienia skargi liczony
być musiał od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
z 30 marca 2004 r., co nastąpiło 15 kwietnia 2004 r. (data ogłoszenia wyroku
w Dzienniku Ustaw – art. 190 ust. 3 Konstytucji RP) i upłynął 1 miesiąc później, na
podstawie obowiązującego wówczas art. 4011
§ 2 k.p.c.
Skarga powódki złożona po bez mała 3 latach od upływy terminu słusznie
zatem została uznana za spóźnioną i odrzucona na podstawie art. 410 § 1 k.p.c.
Zażalenie skarżącej podlegało więc oddaleniu po myśli art. 3941
§ 1 i 3 k.p.c.
w zw. z art. 39814
k.p.c.