I UZ 38/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-08-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CSK 199/07 I CZ 103/06 I UK 195/09 II CZ 41/05 II UKN 102/98 II UKN 174/99 III CSK 56/07 IV CZ 20/08 V CSK 50/08 V CSK 564/07 I CR 432/67 I CRN 101/95 I CZ 122/67 I Co 5/81 II CR 331/74 II PR 371/65 III CZ 13/04 III CZ 130/03 IV CZ 29/04
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I UZ 38/11
POSTANOWIENIE
Dnia 17 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
SSA Jolanta Frańczak (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania E. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 października 2011 r.,
zażalenia ubezpieczonego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 1 czerwca 2011 r.,
I. oddala zażalenie;
II. przyznaje od Skarbu Państwa (Sądu Apelacyjnego)
adwokatowi R. Ł. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem
wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu w
postępowaniu zażaleniowym powiększoną o podatek od
towarów i usług.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z
dnia 1 czerwca 2011 r. odrzucił skargę ubezpieczonego E. K. o wznowienie
postępowania w sprawie z jego wniosku przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń
Społecznych o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, zakończonej
2
prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych z dnia 10 czerwca 2008 r., którym oddalono apelację ubezpieczonego
od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia
18 lipca 2007 r. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Apelacyjny wskazał, że
zgodnie z treścią art. 407 § 1 k.p.c. skargę o wznowienie postępowania wnosi się w
terminie trzymiesięcznym, a termin ten liczy się od dnia, w którym strona
dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą wznowienia jest
pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji – od dnia, w
którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.
Skoro ubezpieczony w uzasadnieniu skargi podał, że domaga się wznowienia
postępowania zgodnie z uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego
2010 r., który został mu doręczony w dniu 6 kwietnia 2010 r., a skarga wpłynęła do
Sądu Apelacyjnego w dniu 4 czerwca 2010 r., to termin z art. 407 § 1 k.p.c. został
zachowany. Sąd Apelacyjny podniósł, że niezależnie od zachowania terminu do
wniesienia skargi w świetle art. 409 k.p.c. istotnym elementem skargi o wznowienie
postępowania jest wskazanie podstawy wznowienia, a katalog tych podstaw
zawarty jest w przepisach art. 401 – 403 k.p.c. i jest on wyczerpujący. Inne
okoliczności wykraczające poza podstawy enumeratywnie wymienione
w przytoczonych powyżej przepisach nie mogą stanowić oparcia dla treści skargi.
Ubezpieczony w treści skargi podniósł szereg zarzutów i wątpliwości dotyczących
postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 10 czerwca 2008
r., domagając się odpowiedzi na zadane pytania, ale nie są to okoliczności, które
stanowiłyby ustawową podstawę wznowienia. Uzasadniało to odrzucenie skargi na
podstawie art. 410 § 1 k.p.c. w związku z art. 409 k.p.c.
Na powyższe postanowienie zażalenie wywiódł w imieniu ubezpieczonego
jego pełnomocnik z urzędu, domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia
i przyznania kosztów nieopłaconej pomocy prawnej. W uzasadnieniu zażalenia
pełnomocnik ubezpieczonego zarzucił, że z treści skargi o wznowienie
postępowania można wyprowadzić wniosek, iż skarga została oparta na podstawie
określonej art. 401 pkt 2 k.p.c. Ubezpieczony w uzasadnieniu wskazywał, że
w sprawie objętej skargą nie przydzielono mu pełnomocnika z urzędu i dlatego nie
miał możliwości działania i nie mógł wykazywać wszystkich okoliczności, które
3
uzasadniały roszczenie o przyznanie świadczenia rentowego. W związku
z powyższym Sąd Apelacyjny błędnie uznał, że ubezpieczony nie oparł skargi na
ustawowej podstawie wznowienia ani też nie zawarł wniosku o zmianę lub
uchylenie wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne. Stosownie do treści art. 399 § 1 k.p.c. można
żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym
wyrokiem, a ponadto jedynie w wypadkach przewidzianych w dziale VI Kodeksu
postępowania cywilnego, przy czym w myśl art. 399 § 2 k.p.c. na podstawie
określonej w art. 4011
postępowanie może być wznowione również w razie
zakończenia go postanowieniem. Wynika to z faktu, że skarga o wznowienie
postępowania jest nadzwyczajnym środkiem pozwalającym na wzruszenie
prawomocnych orzeczeń sądowych, korzystających co do zasady z powagi rzeczy
osądzonej i wiążących nie tylko strony postępowania, ale i sąd, który wydał to
orzeczenie, inne sądy oraz inne organy administracji publicznej, a w wypadkach w
ustawie przewidzianych także inne osoby (art. 365 k.p.c.).
Stosownie do art. 409 k.p.c. skarga o wznowienie postępowania powinna
czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego
orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające
zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę
zaskarżonego orzeczenia. Sąd właściwy do rozpoznania skargi w pierwszej
kolejności dokonuje oceny, czy wymienione wymogi formalne skargi zostały
spełnione, a następnie na podstawie art. 410 k.p.c. odrzuca ją, jeżeli została
wniesiona po upływie przepisanego terminu, była niedopuszczalna lub nieoparta na
ustawowej podstawie wznowienia. Warunkiem możliwości rozpatrywania
zasadności skargi jest przy tym łączne spełnienie wszystkich warunków
wskazanych w tym przepisie. Brak nawet jednego z nich sprawia, że rozpatrywanie
sprawy nie jest możliwe. Dlatego też stwierdzenie braku choćby jednego z tych
warunków powoduje odrzucenie skargi.
4
Skarga musi zatem opierać się na jednej z ustawowych podstaw
wznowienia, przy czym samo sformułowanie podstawy w sposób odpowiadający
ustawie nie oznacza, że ten warunek jest spełniony. Konieczne jest więc zbadanie,
czy twierdzenia skargi stanowią taką ustawową podstawę (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67, OSNC 1968 nr 8-9, poz.
154), bowiem jeśli wskazana podstawa nie występuje, skarga podlega odrzuceniu
z mocy art. 410 § 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia
28 października 1999 r., II UKN 174/99, OSNP 2001 nr 4, poz. 133; z dnia
19 grudnia 2003 r., III CZ 130/03, LEX nr 560580; z dnia 26 marca 2004 r., IV CZ
29/04, LEX nr 560609; z dnia 31 marca 2004 r., III CZ 13/04, LEX nr 560579, z dnia
19 maja 2005 r., II CZ 41/05, niepubl.; z dnia 14 grudnia 2006 r., I CZ 103/06, LEX
nr 610070 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r., III CSK 56/07,
LEX nr 334985).
Ustawowe podstawy wznowienia postępowania zostały wymienione w art.
401 k.p.c., art. 4011
k.p.c. oraz art. 403 k.p.c., przy czym pierwszy z tych przepisów
wskazuje na przypadki nieważności postępowania, drugi na niekonstytucyjność
aktu prawnego będącego podstawą orzeczenia stwierdzoną orzeczeniem
Trybunału Konstytucyjnego, trzeci natomiast na tzw. oparcie zaskarżonego wyroku
na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku
karnym, następnie uchylonym oraz na uzyskaniu owego wyroku za pomocą
przestępstwa, a kolejne z późniejszym wykryciem prawomocnego wyroku
dotyczącego tego samego stosunku prawnego albo takich okoliczności faktycznych
lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których
strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
W zażaleniu skarżący ograniczył się wyłącznie do zarzutu naruszenia art.
401 pkt 2 k.p.c. Przepis ten stanowi, że można żądać wznowienia postępowania
z powodu nieważności, jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej
albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów
prawa była pozbawiona możności działania. Naruszenie przepisów prawa skarżący
w zażaleniu upatruje w odmowie przyznania mu pełnomocnika z urzędu i w związku
z tym braku możliwości wykazywania zasadności przyznania świadczenia
rentowego.
5
W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że w art. 401 pkt
2 k.p.c. chodzi o takie pozbawienie strony możności działania, które utożsamiane
jest z podstawą nieważności postępowania, określoną w art. 379 pkt 5 k.p.c.
Przyjmuje się, że strona zostaje pozbawiona możności działania tylko wtedy, gdy
doszło do całkowitego pozbawienia jej możności obrony swych praw, a więc gdy
znalazła się w takiej sytuacji, która uniemożliwiła, a nie tylko utrudniła lub
ograniczyła popieranie przed sądem dochodzonych żądań lub obronę przed
zarzutami strony przeciwnej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 stycznia
1966 r., II PR 371/65, OSNCP 1966 z. 10, poz. 172; z dnia 14 czerwca 1968 r.,
I CR 432/67, OSNCP 1969 z. 7-8, poz. 137; z dnia 10 lipca 1974 r., II CR 331/74,
OSNCP 1975 z. 5, poz. 84, „Nowe Prawo" 1976 nr 5, s. 807).
Co do zasady odmowa ustanowienia dla strony adwokata z urzędu nie
usprawiedliwia zarzutu nieważności postępowania wskutek pozbawienia strony
możności obrony swych praw (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca
1998 r., II UKN 102/98, OSNAPiUS 1999 nr 12, poz. 408; z dnia 12 września 2007
r., I CSK 199/07, LEX nr 461625; z dnia 16 kwietnia 2008 r., V CSK 564/07, LEX nr
424339 oraz z dnia 19 czerwca 2008 r., V CSK 50/08, LEX nr 424321, z dnia
8 grudnia 2009 r., I UK 195/09, OSNP 2011 nr 13-14, poz. 190). W tej sprawie
podkreślenia wymaga, że Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 15 lipca 2008 r.
ustanowił dla skarżącego pełnomocnika z urzędu, który stwierdził brak podstaw do
wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie objętej skargą o wznowienie postępowania.
W konkluzji stwierdzić należy, co zostało już zaznaczone w rozważaniach
dokonanych powyżej, że skarga o wznowienie postępowania podlega odrzuceniu
nie tylko wtedy, gdy powołana w niej podstawa wznowienia została sformułowana
w sposób nieodpowiadający ustawie, ale także wówczas, gdy podniesione w niej
okoliczności wskazują, że w rzeczywistości podstawa ta nie występuje (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67, OSNCP
1968 nr 8-9, poz. 154, uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia
28 października 1981 r., I Co 5/81, OSNCP 1982 nr 5-6, poz. 77, uzasadnienie
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 1996 r., I CRN 101/95, OSNC
1996 nr 10, poz. 138 ; postanowienie z dnia 18 marca 2008 r., IV CZ 20/08,
niepubl.).
6
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.
Na wniosek pełnomocnika Sąd Najwyższy przyznał mu od Skarbu Państwa
zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym w myśl § 19 w zw. z § 12 ust. 2 i § 13 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze
zm.).
POSTANOWIENIE
Dnia 17 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
SSA Jolanta Frańczak (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania E. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 października 2011 r.,
zażalenia ubezpieczonego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 1 czerwca 2011 r.,
I. oddala zażalenie;
II. przyznaje od Skarbu Państwa (Sądu Apelacyjnego)
adwokatowi R. Ł. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem
wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu w
postępowaniu zażaleniowym powiększoną o podatek od
towarów i usług.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem z
dnia 1 czerwca 2011 r. odrzucił skargę ubezpieczonego E. K. o wznowienie
postępowania w sprawie z jego wniosku przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń
Społecznych o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, zakończonej
2
prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych z dnia 10 czerwca 2008 r., którym oddalono apelację ubezpieczonego
od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia
18 lipca 2007 r. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Apelacyjny wskazał, że
zgodnie z treścią art. 407 § 1 k.p.c. skargę o wznowienie postępowania wnosi się w
terminie trzymiesięcznym, a termin ten liczy się od dnia, w którym strona
dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą wznowienia jest
pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji – od dnia, w
którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.
Skoro ubezpieczony w uzasadnieniu skargi podał, że domaga się wznowienia
postępowania zgodnie z uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego z dnia 22 lutego
2010 r., który został mu doręczony w dniu 6 kwietnia 2010 r., a skarga wpłynęła do
Sądu Apelacyjnego w dniu 4 czerwca 2010 r., to termin z art. 407 § 1 k.p.c. został
zachowany. Sąd Apelacyjny podniósł, że niezależnie od zachowania terminu do
wniesienia skargi w świetle art. 409 k.p.c. istotnym elementem skargi o wznowienie
postępowania jest wskazanie podstawy wznowienia, a katalog tych podstaw
zawarty jest w przepisach art. 401 – 403 k.p.c. i jest on wyczerpujący. Inne
okoliczności wykraczające poza podstawy enumeratywnie wymienione
w przytoczonych powyżej przepisach nie mogą stanowić oparcia dla treści skargi.
Ubezpieczony w treści skargi podniósł szereg zarzutów i wątpliwości dotyczących
postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 10 czerwca 2008
r., domagając się odpowiedzi na zadane pytania, ale nie są to okoliczności, które
stanowiłyby ustawową podstawę wznowienia. Uzasadniało to odrzucenie skargi na
podstawie art. 410 § 1 k.p.c. w związku z art. 409 k.p.c.
Na powyższe postanowienie zażalenie wywiódł w imieniu ubezpieczonego
jego pełnomocnik z urzędu, domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia
i przyznania kosztów nieopłaconej pomocy prawnej. W uzasadnieniu zażalenia
pełnomocnik ubezpieczonego zarzucił, że z treści skargi o wznowienie
postępowania można wyprowadzić wniosek, iż skarga została oparta na podstawie
określonej art. 401 pkt 2 k.p.c. Ubezpieczony w uzasadnieniu wskazywał, że
w sprawie objętej skargą nie przydzielono mu pełnomocnika z urzędu i dlatego nie
miał możliwości działania i nie mógł wykazywać wszystkich okoliczności, które
3
uzasadniały roszczenie o przyznanie świadczenia rentowego. W związku
z powyższym Sąd Apelacyjny błędnie uznał, że ubezpieczony nie oparł skargi na
ustawowej podstawie wznowienia ani też nie zawarł wniosku o zmianę lub
uchylenie wyroku.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne. Stosownie do treści art. 399 § 1 k.p.c. można
żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym
wyrokiem, a ponadto jedynie w wypadkach przewidzianych w dziale VI Kodeksu
postępowania cywilnego, przy czym w myśl art. 399 § 2 k.p.c. na podstawie
określonej w art. 4011
postępowanie może być wznowione również w razie
zakończenia go postanowieniem. Wynika to z faktu, że skarga o wznowienie
postępowania jest nadzwyczajnym środkiem pozwalającym na wzruszenie
prawomocnych orzeczeń sądowych, korzystających co do zasady z powagi rzeczy
osądzonej i wiążących nie tylko strony postępowania, ale i sąd, który wydał to
orzeczenie, inne sądy oraz inne organy administracji publicznej, a w wypadkach w
ustawie przewidzianych także inne osoby (art. 365 k.p.c.).
Stosownie do art. 409 k.p.c. skarga o wznowienie postępowania powinna
czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego
orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające
zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę
zaskarżonego orzeczenia. Sąd właściwy do rozpoznania skargi w pierwszej
kolejności dokonuje oceny, czy wymienione wymogi formalne skargi zostały
spełnione, a następnie na podstawie art. 410 k.p.c. odrzuca ją, jeżeli została
wniesiona po upływie przepisanego terminu, była niedopuszczalna lub nieoparta na
ustawowej podstawie wznowienia. Warunkiem możliwości rozpatrywania
zasadności skargi jest przy tym łączne spełnienie wszystkich warunków
wskazanych w tym przepisie. Brak nawet jednego z nich sprawia, że rozpatrywanie
sprawy nie jest możliwe. Dlatego też stwierdzenie braku choćby jednego z tych
warunków powoduje odrzucenie skargi.
4
Skarga musi zatem opierać się na jednej z ustawowych podstaw
wznowienia, przy czym samo sformułowanie podstawy w sposób odpowiadający
ustawie nie oznacza, że ten warunek jest spełniony. Konieczne jest więc zbadanie,
czy twierdzenia skargi stanowią taką ustawową podstawę (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67, OSNC 1968 nr 8-9, poz.
154), bowiem jeśli wskazana podstawa nie występuje, skarga podlega odrzuceniu
z mocy art. 410 § 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia
28 października 1999 r., II UKN 174/99, OSNP 2001 nr 4, poz. 133; z dnia
19 grudnia 2003 r., III CZ 130/03, LEX nr 560580; z dnia 26 marca 2004 r., IV CZ
29/04, LEX nr 560609; z dnia 31 marca 2004 r., III CZ 13/04, LEX nr 560579, z dnia
19 maja 2005 r., II CZ 41/05, niepubl.; z dnia 14 grudnia 2006 r., I CZ 103/06, LEX
nr 610070 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r., III CSK 56/07,
LEX nr 334985).
Ustawowe podstawy wznowienia postępowania zostały wymienione w art.
401 k.p.c., art. 4011
k.p.c. oraz art. 403 k.p.c., przy czym pierwszy z tych przepisów
wskazuje na przypadki nieważności postępowania, drugi na niekonstytucyjność
aktu prawnego będącego podstawą orzeczenia stwierdzoną orzeczeniem
Trybunału Konstytucyjnego, trzeci natomiast na tzw. oparcie zaskarżonego wyroku
na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku
karnym, następnie uchylonym oraz na uzyskaniu owego wyroku za pomocą
przestępstwa, a kolejne z późniejszym wykryciem prawomocnego wyroku
dotyczącego tego samego stosunku prawnego albo takich okoliczności faktycznych
lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których
strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
W zażaleniu skarżący ograniczył się wyłącznie do zarzutu naruszenia art.
401 pkt 2 k.p.c. Przepis ten stanowi, że można żądać wznowienia postępowania
z powodu nieważności, jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej
albo nie była należycie reprezentowana bądź jeżeli wskutek naruszenia przepisów
prawa była pozbawiona możności działania. Naruszenie przepisów prawa skarżący
w zażaleniu upatruje w odmowie przyznania mu pełnomocnika z urzędu i w związku
z tym braku możliwości wykazywania zasadności przyznania świadczenia
rentowego.
5
W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że w art. 401 pkt
2 k.p.c. chodzi o takie pozbawienie strony możności działania, które utożsamiane
jest z podstawą nieważności postępowania, określoną w art. 379 pkt 5 k.p.c.
Przyjmuje się, że strona zostaje pozbawiona możności działania tylko wtedy, gdy
doszło do całkowitego pozbawienia jej możności obrony swych praw, a więc gdy
znalazła się w takiej sytuacji, która uniemożliwiła, a nie tylko utrudniła lub
ograniczyła popieranie przed sądem dochodzonych żądań lub obronę przed
zarzutami strony przeciwnej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 stycznia
1966 r., II PR 371/65, OSNCP 1966 z. 10, poz. 172; z dnia 14 czerwca 1968 r.,
I CR 432/67, OSNCP 1969 z. 7-8, poz. 137; z dnia 10 lipca 1974 r., II CR 331/74,
OSNCP 1975 z. 5, poz. 84, „Nowe Prawo" 1976 nr 5, s. 807).
Co do zasady odmowa ustanowienia dla strony adwokata z urzędu nie
usprawiedliwia zarzutu nieważności postępowania wskutek pozbawienia strony
możności obrony swych praw (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca
1998 r., II UKN 102/98, OSNAPiUS 1999 nr 12, poz. 408; z dnia 12 września 2007
r., I CSK 199/07, LEX nr 461625; z dnia 16 kwietnia 2008 r., V CSK 564/07, LEX nr
424339 oraz z dnia 19 czerwca 2008 r., V CSK 50/08, LEX nr 424321, z dnia
8 grudnia 2009 r., I UK 195/09, OSNP 2011 nr 13-14, poz. 190). W tej sprawie
podkreślenia wymaga, że Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 15 lipca 2008 r.
ustanowił dla skarżącego pełnomocnika z urzędu, który stwierdził brak podstaw do
wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie objętej skargą o wznowienie postępowania.
W konkluzji stwierdzić należy, co zostało już zaznaczone w rozważaniach
dokonanych powyżej, że skarga o wznowienie postępowania podlega odrzuceniu
nie tylko wtedy, gdy powołana w niej podstawa wznowienia została sformułowana
w sposób nieodpowiadający ustawie, ale także wówczas, gdy podniesione w niej
okoliczności wskazują, że w rzeczywistości podstawa ta nie występuje (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67, OSNCP
1968 nr 8-9, poz. 154, uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia
28 października 1981 r., I Co 5/81, OSNCP 1982 nr 5-6, poz. 77, uzasadnienie
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 1996 r., I CRN 101/95, OSNC
1996 nr 10, poz. 138 ; postanowienie z dnia 18 marca 2008 r., IV CZ 20/08,
niepubl.).
6
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
w zw. z art.
3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie.
Na wniosek pełnomocnika Sąd Najwyższy przyznał mu od Skarbu Państwa
zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym w myśl § 19 w zw. z § 12 ust. 2 i § 13 ust. 2 pkt 2
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze
zm.).