Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Popielińska

Protokolant: st.sekr.sądowy Adrianna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2013 r. w Gdańsku

sprawy S. Ż.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej

na skutek odwołania S. Ż.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 23 maja 2012 r. nr (...)- (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób , że przyznaje wnioskodawcy S. Ż. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej na okres od dnia 14 kwietnia 2012r. do dnia 30 czerwca 2013r. ;

2. nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania zaskarżonej decyzji.

/ Na oryginale właściwy podpis . /

Sygn. akt VII U 2162/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 23 maja 2012r. odmówił ubezpieczonemu S. Ż. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej, wskazując, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 21 maja 2012r . ustaliła, iż ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy , jednakże ta niezdolność nie pozostaje w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

(vide: decyzja k.69 akt rentowych ZUS )

Ubezpieczony S. Ż. zaskarżył powyższą decyzję, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, wskazując na przebieg wypadku oraz stan zdrowia z tym związany.

(vide: odwołanie k. 2-5 akt sprawy z załącznikami k. 6-19 akt sprawy)

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania , podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji oraz

(vide: odpowiedź na odwołanie k. 20 akt sprawy )

Sąd ustalił i zważył , co następuje:

Ubezpieczony S. Ż. , urodzony (...) , płytkarz – murarz, dekarz prowadzący działalność gospodarczą – usługi ogólnobudowlane, w dniu 19 października 2010r. uległ wypadkowi przy prowadzeniu działalności gospodarczej wykonując zlecenie na rzecz kontrahenta indywidualnego w postaci podłączenia kanalizacji w budynku mieszkalnym. W godzinach popołudniowych podczas pracy w głębokim wykopie osunęła się na niego bryła ziemi , uderzając go w głowę i lewe ramię. W wyniku wypadku ubezpieczony doznał urazu stawu barkowego lewego – uszkodzenia stożka rotatora .

W okresie od 20 października 2010r. do 19 kwietnia 2011r. ubezpieczony pobierał zasiłek chorobowy z tego tytułu a następnie od 20 kwietnia 2011r. do 13 kwietnia 2012 r. przebywał na świadczeniu rehabilitacyjnym z powodu schorzenia narządu ruchu.

( okoliczności niesporne - vide : akta rentowe wraz z dokumentacją lekarską, karta wypadku k. 6 -7 akt sprawy )

W dniu 13 marca 2012r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej , któremu uległ w dniu 19 października 2010r.

Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 30 marca 2012r. , stwierdzając u badanego stan po świeżo przebytym urazie kręgosłupa L/s ze złamaniem trzonu kręgu L 2 – z przewlekłym zespołem bólowym korzeniowym prawostronnym orzekł , iż jest on całkowicie niezdolny do pracy do listopada 2012r. z powodu stanu narządu ruchu, bez związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Nadmienił przy tym ,iż ubezpieczony nadal oczekuje na zabieg ortopedyczny z ciasnoty podbarkowej.

Od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS ubezpieczony złożył sprzeciw, co do którego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przywrócił mu termin.

Na skutek wniesionego sprzeciwu sprawa został skierowana do Komisji Lekarskiej ZUS , która orzeczeniem z dnia 21 maja 2012r. podtrzymała ustalenia co do oceny stanu zdrowia ubezpieczonego dokonane przez Lekarza Orzecznika ZUS i wpływu istniejących schorzeń na zdolność badanego do zatrudnienia, uznając ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy okresowo od daty wyczerpania świadczenia rehabilitacyjnego do listopada 2012r. , nie stwierdzając niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Na tej podstawie pozwany organ rentowy wydał w dniu 23 maja 2012r. zaskarżoną decyzję .

( dowód: akta ubezpieczeniowe i dokumentacja lekarska : wniosek k.1-2v., zaświadczenie o stanie zdrowia k. 18 dokumentacji medycznej ZUS, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 36 wraz z opinią k. 21-22 dokumentacji medycznej , sprzeciw ubezpieczonego wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu k. 23 akt dokumentacji medycznej ZUS, postanowienie ZUS k. 65 , orzeczenie Komisji k. 67 wraz z opinią k. 27-27v. dokumentacji medycznej ZUS, decyzja z dnia 23.05.2012r. k. 69 )

W celu ustalenia, czy ubezpieczony jest niezdolny do pracy w związku z wypadkiem jakiemu uległ przy prowadzeniu działalności gospodarczej oraz dla zweryfikowania orzeczeń wydanych przez lekarza orzecznika ZUS oraz Komisję Lekarską ZUS, wymagane były wiadomości specjalne, zatem Sąd na podstawie art. 278 kpc przeprowadził dowód z opinii biegłego lekarza chirurga – ortopedy , neurologa oraz specjalisty medycyny pracy zgodnie ze schorzeniami, które wskazane zostały przez ubezpieczonego w odwołaniu od zaskarżonej decyzji i w sprzeciwie od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, a które związane były z wypadkiem przy pracy , jakiemu ubezpieczony uległ w dniu 19 października 2010r.

Biegli rozpoznali u skarżącego:

1.  stan po urazie barku lewego i po operacji ciasnoty podbarkowej z ograniczeniem funkcji stawu barakowego w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej ,

2.  stan po złamaniu trzonu kręgowego lewego L2- luty 2012r. i cementopaltyce – maj 2012r.,

3.  bóle okolicy lędźwiowej kręgosłupa i resztkowe objawy korzeniowe prawostronne.

Biegły chirurg – ortopeda po przeprowadzeniu badania klinicznego, ocenie dokumentacji medycznej stwierdził, iż ubezpieczony jest osobą całkowicie niezdolną do pracy z uszkodzenia układu ruchu jak w orzeczeniu ZUS, natomiast doznany uraz barku lewego z koniecznością wykonania operacji, która miała miejsce we wrześniu 2012r. jest częściowo niezdolny do pracy i ta niezdolność ma związek z wypadkiem przy pracy podczas prowadzenia działalności gospodarczej. Biegły wskazał, iż pomimo operacji ograniczenie ruchu jest znaczne , co uzasadnia częściową niezdolność do pracy w charakterze murarza czy przy wykonywaniu prac budowalnych. Wskazał , iż niezdolność o charakterze częściowym jest okresowa i w jego ocenie trwać będzie do połowy 2013r. czyli do 30 czerwca 2013r.

(dowód: opinia biegłego k. 39-40v.. akt sprawy , dokumentacja medyczna – wyniki badań )

Biegła neurolog podzieliła opinię biegłego chirurga – ortopedy, iż następstwo wypadku w czasie prowadzenia działalności gospodarczej w postaci dysfunkcji lewego stawu barkowego po przebytym urazie i leczeniu operacyjnym powoduje okresową częściową niezdolność badanego do pracy od daty wyczerpania prawa do świadczenia rehabilitacyjnego do końca czerwca 2013r. Wskazała, iż po leczeniu operacyjnym pourazowej ciasnoty podbarkowej z uszkodzeniem stożka rotarów konieczne jest leczenie usprawniające , mobilizujące funkcje ruchowe lewej kończyny górnej.

(vide: opinia neurologa k. 43-44. akt sprawy, )

Biegły specjalista medycyny pracy wskazał, iż rozpoznany stan po urazie stawu barkowego lewego w wyniku wypadku przy pracy z uszkodzeniem stożka rotarów , następowym zabiegiem operacyjnym i nadal trwającą dysfunkcją stawu uzasadnia uznanie ubezpieczonego za częściowo niezdolnego do pracy wskutek następstw wypadku przy pracy w dniu 26 października 2010r. do dnia 30 czerwca 2013r. Biegły wyjaśnił , iż okoliczności zdarzenia, mechanizm urazu nie powodują żadnych wątpliwości odnośnie związku z pracą. Podkreślił, iż aktualny stan ruchomości stawu ,zakresu ruchu, siły mięśniowej, objawów bólowych wskazują na dalsze trwanie dysfunkcji tego stawu wymagające leczenia oraz dalszego usprawnienia. W ocenie biegłego w chwili obecnej nie jest możliwe wykonywanie przez ubezpieczonego prac budowlanych.

(vide: opinia biegłego specjalisty medycyny pracy k. 51-52 akt sprawy, )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w aktach postepowania organu rentowego, w tym w dokumentacji medycznej zgromadzonej przez stronę oraz przedłożonej wraz z odwołaniem a także w oparciu o opinie powolnych w sprawie biegłych.

Sąd zważył, iż opinie sporządzone przez wyznaczonych biegłych, specjalistów w zakresie deklarowanych przez ubezpieczonego schorzeń, są rzetelne, a wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione, nawzajem ze sobą korespondują i są zbieżne. Stanowią w ocenie Sądu miarodajny środek dowodowy. Sąd w pełni podziela ustalenia i wnioski przedłożonych opinii. Opinie zostały wydane przez biegłych po dokonaniu oględzin i badaniu ubezpieczonego, analizie przedłożonej przez niego dokumentacji i w oparciu wyniki badań znajdujące się w aktach ZUS a także uwzględniając wyniki specjalistycznych badań przedłożonych przez ubezpieczonego. Wyczerpująco zostały opisane stwierdzone u ubezpieczonego schorzenia i ich wpływ na jego zdolność do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej, jakiemu uległ ubezpieczony w dniu 19 października 2010r. Nie uszło co prawda uwadze sądu, biegły specjalista medycyny pracy za biegłą neurolog wskazali datę wypadku na dzień 26 października 2010r., niemniej prawidłowo ustalili jakiemu urazowi uległ w tym wypadku ubezpieczony ,zatem ta omyłka nie może w ocenie Sądu rzutować na miarodajność opinii.

W związku z powyższym, w ocenie Sądu opinie wydane przez biegłych, na tle zgromadzonej dokumentacji medycznej, dowodzi, iż odwołujący się jest częściowo niezdolny do pracy w związku z wypadkiem .

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, iż

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem zawartym w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2002/199/1673 ze zm.), z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Według treści art. 17 ust. 1 wskazanej ustawy, przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej i dodatku do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, do ustalenia wysokości tych świadczeń oraz ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

Uwzględnić zatem należy regulację zawartą w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - dalej: ustawa (Dz. U z 2004r. nr 39 poz. 353 ze zm.) przewidującą, iż renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność do pracy powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub nie później niż 18 miesięcy od ich ustania oraz art. 57a cyt. ustawy, który stanowi, iż warunek określony w art.. 57 ust. 1 pkt 2 nie jest wymagany od ubezpieczonego , którego niezdolność do pracy jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.

Zgodnie zaś z treścią art. 12 ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Z brzmienia art. 12 ustawy wyraźnie wynika, że do stwierdzenia niezdolności do pracy nie jest wystarczające samo występowanie naruszenia sprawności organizmu (choroby), lecz jednocześnie naruszenie to musi powodować całkowitą lub częściową utratę zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji nie rokujące odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Nadto w myśl art. 13 ust. 1 ustawy emerytalnej przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Przepisy te w odniesieniu do regulacji zawartej tzw. ustawie wypadkowej wymagają wprowadzenia zastrzeżenia, iż niezdolność do pracy musi mieć związek z wypadkiem przy pracy i musi zostać stwierdzona.

Kwestią sporną była zatem ocena stanu zdrowia wnioskodawcy i jego zdolności do zatrudnienia w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej , który miał miejsce w dniu 19 października 2013r.

Nie budziło wątpliwości w sprawie, że ubezpieczony cierpi na określone schorzenia, ale tylko skutek w postaci niezdolności do pracy z tymi schorzeniami związany, uzasadnia przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia. W ocenie Sądu, opinie biegłych w sprawie jednoznacznie wskazują, iż ,wbrew twierdzeniom pozwanego organu rentowego, wywoływane przez te schorzenia dolegliwości czynią ubezpieczonego częściowo niezdolnym do pracy w związku z wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga fakt, iż biegli szczegółowo odnieśli się do zaleceń Sądu w tezach dowodowych postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych. Opinie biegłych były ze sobą spójne, w sposób jednoznaczny biegli wskazali, iż obecny stan zdrowia badanego co do schorzeń będących wynikiem urazu barku lewego na skutek zdarzenia będącego wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej uzasadnia uznanie ubezpieczonego za częściowo niezdolnego do pracy okresowo. Opinie te Sąd w całości akceptuje.

Na marginesie jedynie wskazać należy, iż niesporne w sprawie pozostawało niesporne, iż ubezpieczony spełnia pozostałe wymogi ustawowe dla otrzymania wnioskowanego świadczenia.

Zważywszy na powyższe, Sąd, uznając odwołanie za zasadne, na podstawie wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmieniał zaskarżoną decyzję , orzekając jak w punkcie I sentencji wyroku mając na uwadze dyspozycję art. 100 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych .

Sąd zwraca uwagę, że zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007r. OTK-A 2007/8/97 powyższy artykuł należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie wnioskodawcy za zasadne, zostały ostatecznie wyjaśnione w drodze uzupełnienia materiału dowodowego m.in. o dodatkową dokumentację medyczną z przebiegu leczenia operacyjnego stawu barkowego lewego przedłożoną przez ubezpieczonego w toku niniejszego postępowania , co uzasadnia zastosowanie dyspozycji art. 118 ust. 1a cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez wnioskowanie a contrario . W ocenie Sądu z uwagi na fakt, iż okoliczność ta – przeprowadzona operacja – jest konsekwencją urazu, jakiego ubezpieczony doznał w wyniku wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej w dniu 19 października 2010r. brak podstaw do zastosowania dyspozycji art. 477 ⁹§ 2 k.p.c., o co wnioskował pozwany organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 13 marca 2013r. Podkreślenia wymaga bowiem nadto, iż okoliczność oczekiwania przez ubezpieczonego na zabieg ortopedyczny z ciasnoty podbarkowej znajduje odzwierciedlenie w zapisach rozpoznania lekarz orzecznika ZUS z dnia 30 marca 2012r. ( k. 22v. dokumentacji medycznej w aktach ZUS ).

Działając zatem na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w pkt 2 wyroku, Sąd wnioskując a contrario, nie stwierdził odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, mając na uwadze fakt, iż dopiero wyniki niniejszego postępowania dowodowego pozwoliły na poczynienie wiążących ustaleń co do stopnia niezdolności badanego do zatrudnienia , mającego wpływ na prawo do wnioskowanego świadczenia.

SSO Monika Popielińska